Jul 2010

اطلاعات احمدی‏نژاد در مورد جنگ بر چه مبنایی است؟

مریم محمدی: روز جمعه، محمود احمدی‏نژاد گفت: «آمریکا برای این‏که فشار علیه ایران را به‏ اوج برساند، تصمیم دارد با کمک اسراییل به یکی دو کشور در خاورمیانه که دوست ما هستند، حمله‏ی نظامی کند.» اطلاع احمدی‏نژاد بر چه مبنایی است؟ دو کشوری که مورد حمله قرار خواهند گرفت، کدام کشورها هستند؟ آیا چنین اقدامی بر دلایل استراتژیک و سیاسی معینی صورت می‏گیرد؟ در این‏باره با دکتر هوشنگ حسن‏یاری، گفت‏وگو کرده‏ام.

تلاش برای اعدام علوم انسانی

پانته‌آ بهرامی: جمهوری اسلامی در دو عرصه‌ی عمده احساس خطر کرده است: وجود رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌ها بود، و وجود استادان سکولار و غیر خودی. حذف هر دوی این عرصه‌ها یکی از برنامه‌های بلندمدت حکومت فعلی ایران است. کلیه‌‌ی حرکت‌های یکسان‌سازی در عرصه‌های دیگر مثل دخالت در نوع پوشش و نوع آرایش مو نیز در همین مسیر، یعنی حذف هر آن‌چه غیر از عرف‌های حکومت است، معنا پیدا می‌کند.

لو رفتن اطلاعات محرمانه‌ی جنگ افعانستان

فروغ ن. تمیمی: کسانی که اسرار جنگی را فاش می‏کنند. در اکثر موارد دلایل موجهی برای این کار دارند. با این کار آنها هم به افشاگری در مورد اقدامات غیرقانونی دولت‏ها، سازمان‏های مسئول، و هم آشکار کردن نقاط ضعف آنها پرداخته، و با فاش کردن اعمال غیرقانونی می‏توانند مستقیم و غیر مستقیم در پخش اخبار و دفاع از حقوق قربانیان صدمه دیده موثر باشند.

ایران، منزوی‏تر از گذشته!

ایرج ادیب‌زاده: هم‏زمان با اجرای مجازات‏های شدید اتحادیه‏ی اروپا و کانادا، سیگنال‏های مثبت از تهران به‏گوش رسید. علی اصغر سلطانیه، نماینده‏ی ایران در آژانس بین‏المللی، امروز اعلام کرد که تهران بدون شرط، آماده‏ی مذاکره است. پیش‏تر محمود احمدی‏نژاد شرط‏هایی برای بازگشت به میز مذاکره با غرب اعلام کرده بودند. تحریم‏های اضافی و یک‏جانبه چه اهمیتی دارند؟ این پرسشی است که با رضا تقی‏زاده، کارشناس مسائل ایران در میان گذاشته‏ام.

هدایت جنبش دانشجویی به فعالیت غیرعلنی

مریم محمدی: جنبش دانشجویی ایران که همواره یکی از پایه‌های مبارزه‌ی مدنی بوده است، با آسیب‌هایی که طی یک‌سال اخیر دیده و هم‌چنین زندانی بودن تعداد بی‌سابقه‌‌ای از فعالان این عرصه، در چه موقعیتی قرار دارد و چشم‌انداز فعالیت‌های آینده‌ی آن چه خواهد بود؟ این پرسش را در گفت‌وگویی با حسن اسدی زیدآبادی و همچنین نسیم سرآبندی، درمیان گذاشته‌ام.

پدیده‌ی شهرام امیری و بازی با رسانه‌ها

پانته‌آ بهرامی: هفته گذشته سرخط مهم‌ترین خبرهای بسیاری از رسانه‌ها با موضوع شهرام امیری، دانشمند هسته‌ای ایران، پیوند خورده بود. او در ژوئن سال گذشته زمانی که برای مراسم حج به عربستان سعودی رفته بود، به ایران باز نگشت. اینکه ماموران سیا او را ربوده‌اند یا او با پای خود به سفارت آمریکا در عربستان رفته، روشن نیست و موضوع بحث این یادداشت نیز نیست.

«حذف دلار و یورو، اقتصاد ایران را بحرانی‌تر می‌کند»

حسین علوی: بار دیگر و در آستانه تصویب تحریم‌های یک‌جانبه اتحادیه اروپا علیه ایران، مسئله‌ی حذف دلار و یورو از معاملات نفتی ایران به‌طور جدی مطرح شده و محمدرضا رحیمی معاون رییس‌جمهور، آن را عملی و به سود ایران دانسته است. از یوان چین و درهم امارات به عنوان ارزهای جایگزین یاد می شود. فریدون خاوند کارشناس اقتصاد به زمانه می‌گوید که ایران با این کار، از۸۳ درصد از ذخایر ارزی جهان فاصله می‌گیرد و درگیر مشکلات تازه‌ای می‌شود.

خطر حضور راست افراطی در کابینه جدید هلند

فروغ.ن.تمیمی: هنوز نمی‌توان پیش‌بینی کرد که دور جدید مذاکرات برای تشکیل دولت آتی به چه نتیجه‌ای خواهد رسید. و هنوز معلوم نیست که یک دولت دست راستی به رهبری مارک روته چگونه با بحران اقتصادی، بیکاری روبه رشد، تبعیض نژادی و اسلام‌ستیزی مقابله خواهد کرد؟ آیا واقعا خیرت ویلدرز در هلند به عنوان وزیر وارد کابینه خواهد شد؟ و آیا او خواهد توانست خط مشی غیردموکراتیک خود را با اعمال تبعیض بیشتر علیه اقلیت مسلمان به پیش ببرد؟

بلوچستان؛ ناکارآمدی یا بی‌مسولیتی دولت ایران؟

ایرج ادیب‌زاده: رهبر جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای به مناسبت گذشت یک هفته از انفجار خون‌بار زاهدان، «منحرفان متعصب وهابی» و «سازمان‌های جاسوسی بیگانه» را ازجمله عاملان این انفجار انتحاری معرفی کرد. احمدی‌نژاد پیش‌تر، آمریکا و ناتو را از عاملان این رویداد معرفی کرده و معاون نیروی انتظامی هم به کشورهای همسایه هشدار داده بود. در همین زمینه با ناصر بلیده‌ای، فعال سیاسی بلوچ در سوئد گفت‌وگو کرده‌ام.

هفت‌سال پس از قتل زهرا کاظمی

پانته‌آ بهرامی: هفت‌سال از قتل زهرا کاظمی، عکاس ایرانی ـ کانادایی در زندان‌های جمهوری اسلامی می‌گذرد و هنوز پرسش‌ها و ابهامات زیادی پیرامون آن وجود دارد. زهرا کاظمی در سال ۱۹۴۸ در شیراز متولد می‌شود و پدرش را در دو سالگی از دست می‌دهد. او پس از فارغ‌التحصیلی از مدرسه‌ی عالی سینما و تلویزیون تهران، برای ادامه‌ی تحصیل به فرانسه می‌رود. در سال ۱۹۸۵ مدرک دکترای خودرا در رشته‌ی هنر و ادبیات از دانشگاه پاریس می‌گیرد.

«تحلیل‌هایمان را به جنبش سبز، تحمیل نکنیم»

مریم محمدی: در طول بیش از سه دهه، هر حادثه‏‌ی تعیین‏کننده‏‌ای در فضای سیاسی ایران، تاثیر خود را بر رسانه‏های فارسی‌زبان خارج از کشور نیز گذاشته است؛ چه در شکل‌گیری رسانه‏های تازه و چه در تغییر یا تثبیت مواضع رسانه‏هایی که موجود بودند. انتخابات ریاست جمهوری و به‏ویژه پیدایش جنبش سبز یکی از این حوادث تعیین‌کننده به‌شمار می‌آید. این روزها سایت «جرس»، یک‏سالگی تولد خود را پشت سر می‌گذارد. در این‌باره با نوشابه امیری گفت‌وگو کرده‌ام.

«تنها راه سیاسی، خلع سلاح اتمی منطقه است»

حسین علوی: وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای تصمیم‌گیری نهایی درباره تحریم‌های یک‌جانبه اقتصادی علیه ایران، گردهم می‌آیند. در عین حال مجلس ایران دولت را موظف به تولید اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد و محدود کردن همکاری‌ها با سازمان بین‌المللی انرژی اتمی کرده است. به نظر می‌رسد کنش‌ها و واکنش‌های طرفین به‌طور مرتب هم‌دیگر را نقض می‌کنند. در همین زمینه با محسن مسرت، تحلیل‌گر مسائل هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرده‌ام.

اروپای اسلامی

فروغ.ن. تمیمی: به عقیده اوژنه روگان اکثریت مسلمانان اروپا در حال حاضر به لحاظ موقعیت اقتصادی و اجتماعی نمی‌توانند با غیر مسلمانان در این قاره برابری کنند. اما واقعیت موجود را نباید انکار کرد که آن‌ها اروپایی هستند و علاوه بر داشتن هویت اسلامی، تاریخ اروپا و هویت اروپایی را باید از آن خود بدانند. بر طبق گزارش پارلمان اروپا از سال ۲۰۰۲ مهاجرت به این قاره به شدت افزایش یافته و سالانه بین ۱.۶ تا ۲ میلیون نفر به این قاره مهاجرت می‌کنند.

صدای پای انقلاب فرهنگی

فرشاد محمدی: طبق آخرین گزارش‌ها، حکم بازنشستگی سی‌تن از استادهای دانشگاه تهران در شرف ابلاغ است. به‌گفته‌ی مدیرکل دفتر ریاست دانشگاه تهران، بیست‌نفر از اعضای هیئت علمی، خودشان درخواست بازنشستگی کرده و ده‌نفر دیگر طبق قانون بازنشسته می‌شوند که احکام آنها تا نیمه‌ی شهریور صادر می‌شود. در میان این سی‌نفر، نام روح‌الله عالمی و غلامرضا ظریفیان به چشم می‌‌خورد که سابقه‌ی آنها کم‌تر از سی‌سال است.

«بلوچستان، قربانی سیاست‌های غلط جمهوری اسلامی»

مریم محمدی: درباره‏ی آن‏چه در زاهدان گذشته و شاید زمینه‏ی بحرانی است که امروز در منطقه می‏بینیم گفت‌وگویی را با دکتر محمد برقعی، استاد دانشگاه انجام داده‌ام. برقعی درباره‌ی زمینه‌ی محرومیت‌ها در بلوچستان می‌گوید: «بلوچستان از فقیرترین مناطق ایران است. برای کسانی که در آن منطقه نبوده‏اند، فهم این مسئله بسیار مشکل است. در سال ۱۳۵۰ در سفرهایی که در منطقه داشتم، خیلی اوقات من، خرک‏دار و خر، هرسه یک غذا می‏خوردیم و آن هم خرما بود.»

اعتراض به دیدار ضرغامی از تلویزیون آلمان

پانته‌آ بهرامی: دولت ایران سعی دارد خود را از ورطه انزوای سیاسی بیرون بکشد و کم‌کم مشروعیت و حیثیت نسبی از دست رفته را باز یاید. تبلور این خیزش حساب‌شده را می‌توان در سفر اروپایی هیاتی به سرپرستی عزت‌الله ضرغامی رییس صدا و سیما مشاهده کرد. ضرغامی به همراه شیخ عطار سفیر جمهوری اسلامی در آلمان در روزهای ششم و هفتم ماه ژوییه در شهر ماینز به دیدار مسئولان شبکه اول و دوم آلمان رفتند.

چرا تبلیغات حزبی، روزنامه‌نگاری نیست؟

امید حبیبی‌نیا: گسترش رسانه‌های فارسی‌زبان در داخل و خارج از کشور و افزایش شمار روزنامه‌نگاران ایرانی در یک دهه‌ی گذشته اما هنوز منجر به جهش کیفی در ارتقای سطح روزنامه‌نگار از کارمند یک موسسه‌ی رسانه‌ای که حیطه‌ی ‌کاری‌اش گاه به روابط عمومی مراجع قدرت نزدیک است به آن‌چه امروزه در کشورهایی با نظام‌هایی پیشرفته‌تر «روزنامه‌نگاری حرفه‌ای» خوانده می‌شود، نشده است.

آزادی گروهی از زندانیان سیاسی در کوبا

فروغ.ن. تمیمی: دولت کوبا چندی پیش با آزادی ۵۲ تن از زندانیان سیاسی این کشور موافقت کرد. در چند روز اخیر تعدادی از افراد آزاد و بلافاصله مجبور به ترک خاک این کشور به مقصد اسپانیا شدند و در واقع پس از آزادی به تبعید رفتند. این افراد بخشی از یک گروه ۷۲نفره از زندانیان سیاسی هستند که در یک گردهمایی اعتراضی در سال ۲۰۰۳ دستگیر شده بودند، و به اتهام هم‌سویی با سیاست‌های واشینگتن و به‌عنوان عوامل آمریکا، محکوم و زندانی شدند.

کناره‌گیری قرارگاه خاتم‌الانبیا، نشانه اثرگذاری تحریم‌ها

ایرج ادیب‌زاده: شورای امنیت سازمان ملل، چهارمین دور تحریم‌‌ علیه ایران را وضع کرد. سپس اتحادیه اروپا تحریم‌های خود را برقرار ساخت. این تحریم‌ها سرمایه‌گذاری جدید، کمک‌های فنی و ارتقای تکنولوژی به بخش نفت و گاز ایران را تهدید می‌کند. گروه خاتم‌الانبیا در وب‌سایت خود تاکید کرده که خود را همراه با شرکت‌های وابسته از مراحل ۱۵ و ۱۶ توسعه‌ی میدان گاز که دست‌کم ۲۸ مرحله دارد، کنار می‌کشد. در همین زمینه با رضا تقی‌زاده گفت‌وگو کرده‌ام.

جنبش سبز در دانشگاه یو‌سی‌اِل‌اِی

پیمان کاوه: روز یکشنبه یازدهم جولای سال ۲۰۱۰ میزگردی به‌منظور بررسی کارنامه‌ی یک‌ساله‌ی جنبش سبز در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در شهر لس‌آنجلس برگزار شد. این برنامه مصادف با سالگرد خاکسپاری سهراب اعرابی بود که سال گذشته در نخستین روزهای حرکت اعتراضی مردم ایران کشته شد. سخنرانان نشست بررسی کارنامه‌ی یک‌ساله‌ی جنبش سبز، عبارت بودند از دکتر نیره توحیدی، دکتر آرش نراقی، آقای مهدی خلجی و دکتر مهدی یحیی‌نژاد.