Mar 2010

جوانان ایرانی، فقیرتر از سال پیش

شیرین فامیلی: امسال برگزاری عید نوروز برای تعداد زیادی از خانواده‌ها به دلیل افزایش تورم و گسترش فقر و بی‌کاری ممکن نشد و سفره‌های هفت‌سین بسیاری خالی ماند. کارشناسان اقتصادی و پژوهشگران اجتماعی مسئول اصلی این فقر و تهیدستی را دولت کنونی و سیاست‌های نادرست اقتصادی و اجتماعی آن می‌دانند. در همین زمینه با دکتر سعید مدنی، جامعه‌شناس و پژوهش‌گر آسیب‌های اجتماعی، گفت‌وگو کرده‌ام.

سعید منتظری: گفتند ۱۵۰ متر حق تشییع دارید

مریم محمدی: روز شنبه، ۸ فروردین‌ماه، خبر درگذشت خانم ربانی، همسر آیت‌الله منتظری در ایران انتشار پیدا کرد. از همان آغاز خانواده‌ی آقای منتظری نگرانی خود را از بابت اجرای مراسم تشییع و خاک‌سپاری اعلام کرده بودند و سرانجام همان‌طور که انتظار می‌رفت این مراسم با دخالت مامورین انتظامی و با تاخیر کامل برنامه‌های خانواده‌ی آیت‌الله منتظری برگزار شد. در این زمینه با آقای سعید منتظری، فرزند آیت‌الله منتظری گفت‌وگو کرده‌ام.

فرار مغزها؛ پدیده‏ای جهان سومی

پانته‌آ بهرامی: فرار مغزها، به عنوان یک آسیب اجتماعی، مخرب‏ترین بحران اجتماعی شناخته و تعریف‏ شده است. چه این افراد سرمایه‏های انسانی هر کشورند که سال‏ها بر روی آنان سرمایه‏گذاری می‏شود تا فردی متخصص و پژوهش‏گر تربیت شود. این پدیده به عنوان یک آسیب اجتماعی، از دهه‏ی ۴۰ در ایران آغاز گشت. خروج نخبگان ایرانی اما به گذشته‏ای دورتر بازمی‏گردد. در این زمینه با جهانگیر لقایی، تحلیل‏گر اقتصادی مقیم آلمان گفت‌وگو کرده‌ام.

کارناوال نوروزی ایرانیان در پاریس

ایرج ادیب‌زاده: نزدیک به ۲ هزار نفر ایرانی و توریست‌های خارجی در کارناوال نوروزی که ایرانیان به راه انداختند، شرکت کرده‌اند. خانم سیما مرشاد در زمینه برگزاری این کارناوال می‌گوید: «۳۱ سال است مردم ایران با تمام مشکلات و اتفاقات، نوروز را جشن می‌گیرند. نوروز همیشه در قلب‌های ما بوده است، امسال کمی پررنگ‌ترش کردیم.» گزارشی تهیه کرده‌ام از این جشن نوروزی و با برخی از شرکت‌کنندگان هم گفت‌وگوهای کوتاهی کرده‌ام.

«پیروز انتخابات عراق، دموکراسی بود»

مریم محمدی: سرانجام روز جمعه ۲۶ مارس، نتایج انتخابات پارلمانی عراق، پس از ۲۰ روز که از انجام آن می‏گذشت، اعلام شد و ائتلاف انتخاباتی «العراقیه» به رهبری ایاد علاوی، نخست‏وزیر پیشین عراق، بیشترین کرسی‏ها را در پارلمان عراق به دست آورده و طبق قوانین مأمور تشکیل دولت خواهد گردید. در مورد این انتخابات و نکات مهم آن، با سعید شروینی، تحلیل‏گر سیاسی در آلمان گفت‏وگو کرده‏ام.

«از نظر خامنه‌ای، دشمن هم‌چنان وجود دارد»

سراج میردامادی: آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی روز یکشنبه، اول نوروز در جمع مردم مشهد بار دیگر اعتراضات به نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و حوادث پس از آن را نقشه‌هایى از پيش طراحى شده دانست که به تعبیر ایشان هندسه‌ى كار دشمن بوده است. اما ایشان این‌بار با لحنی تندتر ولی نه با صراحت رهبران اعتراضات را متهم به به‌راه‌انداختن جنگ داخلى نمود. در همین زمینه با دکتر توفیقی و عیسی صفا گفت‌وگو کرده‌ام.

اصلاح نظام بهداشتی آمریکا چگونه پیروز شد؟

حسین علوی: تصویب لایحه اصلاح نظام بهداشتی در مجلس نمایندگان و امضای آن توسط رئیس جمهور آمریکا، توسط بسیاری از رسانه‌ها و تحلیل‌گران یک رویداد تاریخی برای این کشور ارزیابی می‌شود. اما روند تصویب این لایحه آسان نبود. دکتر امیر حسین گنج‌بخش، پژوهش‌گر ارشد در انستیتوی ملی بهداشت آمریکا می‌گوید که اگر این طرح تصویب نمی‏شد، به معنای پایان حزب دموکرات و اوباما بود.

پناهنده‌های ایرانی و سیاست خارجی آلمان

شکوفه منتظری: حدود دو هفته‏ی پیش، در روز هشتم مارس، سخن‏گوی وزارت کشور آلمان اعلام کرد دولت آلمان به تعدادی از پناه‏جویان ایرانی که به دلایل سیاسی، کشورشان را ترک کرده‏اند و در کشورهای ناامن به سر می‏برند، پناهندگی می‏دهد. او از تعداد دقیق پناه‏جویانی که مورد پذیرش قرار می‏گیرند و هم‏چنین از شرایط مشخصی که هر پناه‏جو برای پذیرش باید داشته باشد، صحبتی نکرد. در این زمینه‏ با فرین فخاری گفت‏وگو کرده‏ام.

امنیت اینترنت دچار «آنارشی» شده است

ایرج ادیب‌زاده: هنوز چند ساعت از اعلام تصمیم گوگل در مورد توقف فعالیت موتور جست‌وجوگر خود در چنین نگذشته بود که مقامات این کشور و بیش از همه، رسانه‌های دولتی چین این تصمیم را سراسر خطا توصیف کردند. برای بررسی بیشتر این موضوع که به نوعی اخطاری است به کشورهایی که سانسور اینترنت در آن‌ها جزو قوانینشان است، با آقای امید حبیبی‌نیا، روزنامه‌نگار و پژوهشگر ارتباطات در سوییس گفت‌وگو کرده‌ام.

انتخابات عراق و تناقض در نتایج شمارش آراء

شیرین فامیلی: آخرين نتايج شمارش آرای انتخابات پارلمانی در عراق حاکی از پيشی گرفتن ائتلاف «العراقيه» به رهبری اياد علاوی است. با این وجود نوری المالکی، نخست وزير و جلال طالبانی، رئيس جمهوری اين کشور خواستار بازشماری آرا شدند. به نظر دکتر عرفان قانعی فرد، پژوهشگر تاريخ سياسی خاورميانه و زبان‌شناس، نتايج شمارش آرايی که تاکنون اعلام شده تناقضی را در ساختار سیاسی عراق به وجود آورده است.

«تغییر در ایران را با گفتار خود حمایت کنید»

بهداد بردبار: هفته‌ی گذشته دانشگاه اسلو میزبان میزگردی با موضوع «تحولات سیاسی ایران» با شرکت سه سخنران اصلی بود. این جلسه به همت گروه دانشجویی «فرهنگ انتخابات» برگزار شد. این سه سخنران عبارت بودند از «شل مانگه بوندویک» نخست وزیر سابق نروژ، که هفت سال قدرت را در دست داشت «میخائل الیگال» سفیر کنونی اسراییل در نروژ و «محمود امیری مقدم» بنیان‌گذار «سازمان حقوق بشر ایران». گزارشی بخوانید از این جلسه.

گذشته چراغ راه آینده

ترجمه‌ی ونداد زمانی: عراقی‌ها ملت کهنسالی هستند که در طول تاریخ قادر بودند هر بار قوی‌تر از پیش، از دل مصائب بزرگ، سربلند بیرون بیایند. فردای روزی که بازدیدم از عراق به پایان رسید، متوجه اجرای بسیار زیبای ارکستر سمفونی ملی عراق بودم که در حال نواختن قطعاتی از بتهوون و برامز بودند. آقای طاعی که شدیدا به آینده عراق خوشبین است می‌گفت: «باید به درک درست گذشته رسیده باشیم تا قادر به تقابل با شرایط موجود در تاریخ معاصرمان باشیم.»

«از سفره‌ی هفت‌سین ما هم می‌ترسند»

مریم محمدی: مراسم تحویل سال نو در ایران در شرایط ویژه‌ای برگزار شد، حضور تعداد بی‌سابقه‌ای از زندانیان سیاسی در زندان‌های سراسر ایران، انتظار خانواده‌های آنان تا آخرین لحظه برای دیدار آنان و هم‌چنین یاد و خاطره‌ی بسیاری از جان‌باختگان حوادث ٩ ماه‌ی اخیر و نیز برخی چهره‌ها و و شخصیت‌های موثر در صحنه‌ی سیاست، ادبیات، فرهنگ و هنر معاصر بود که در سال ٨٨ درگذشته بودند. گزارشی بخوانید در این زمینه.

بهاری از جنس آرزوهای‌مان

شکوفه منتظری: سال ۸۸ پشت سرمان است، سال عجیبی بود، پر از کابوس و رویا. ما امسال در تاریخ هر چند با هزینه‌ای زیاد ثبت شدیم. دربه‌دری و دوری از وطن، مشکل اما فقط دوری از آن خاک نبود، دوری از تمام چیزهایی بود که عاشقانه با آن‌ها پیوند خوردیم. حالا خیلی از نسل دومی‌های انقلاب ۵۷ این طرف هستند، دلشان برای بوی اسکناس تانخورده‌ی مادربزرگ تنگ است. به سراغ آن‌ها رفتم تا از آرزوها‌شان بگویند.

هنرمندان در عراق ویران‌شده

نوشته‌ی هدانی دیتمارس، برگردان: ونداد زمانی: من به عراق برگشتم آن هم بعد از هفت سال تا به عنوان عضوی از هیات تحریریه «نیو اینترناشنال»، گزارش کاملی درباره عراق تهیه کنیم. روزهای انتخابات عراق است و من به همراه گروهی از خبرنگاران خارجی در لباس سر تا پا ضد گلوله در خیابان‌های بغداد به امید یافتن موضوعی برای نوشتن هستم. هدف من پیداکردن و شناسایی فعالیت‌های فرهنگی در وانفسای پر از هرج و مرج عراق است.

تحویل سال با رادیو زمانه

برنامه سازان رادیو زمانه، در ویژه برنامه‌ی تحویل سال ۱۳۸۹، به همه جا سرک کشیدند! از روزهای بهاری در ایران، تا لحظه‌های پر از بیم و امید برای خانواده‌های زندانیان در ایران و پناهجویان در ترکیه... از گفت‌وگو با شهرزاد سپانلو، خواننده ایرانی مقیم لوس‌آنجلس گرفته تا خاطرات هما میرفشار، ترانه‌سرای سرود «نوبهار» و وفا، خواننده قدیمی. ویژه‌برنامه تحویل سال رادیو زمانه، از ساعت ۸.۵ شب به وقت تهران به مدت یک ساعت و نیم از راه ماهواره و اینترنت پخش می‌شود.

«نفت صد دلاری هم مشکل ایران را حل نمی‌کند»

محمد تاج‌دولتی: در حالی که وضعیت و شرایط سیاسی داخلی بیشترین حجم خبرهای مربوط به ایران را به خود اختصاص داده است و غالب تحلیل‏های ابراز شده توسط متخصصان و صاحب‏نظران ایرانی و غیرایرانی در درون و بیرون کشور نیز به بحران سیاسی ایران توجه دارد، بحران اقتصادی دیرینه و همه‏جانبه‏ی ایران چندان مورد بحث و بررسی قرار نمی‏گیرد. در رابطه با بحران اقتصادی کنونی ایران، با دکتر فرخ زندی، استاد اقتصاد دانشگاه یورگ در کانادا گفت‏وگو کرده‏ام.

بهمن قبادی: جعفر پناهی سال‌هاست که زندانی است

پانته‌آ بهرامی: در حال حاضر ۶۵ روزنامه‌نگار، در بند به سر می‌برند و هنرمندان که از حساس‌ترین گروه‌های جامعه هستند از یورش حکومت در امان نمانده‌اند. از جمله این هنرمندان جعفر پناهی، سازنده‌ی دو فیلم آفساید و بادبادک سفید است که موفقیت‌های چشم‌گیری در سطح جهانی داشته است. از بهمن قبادی می‌پرسم امثال هنرمندانی مثل جعفر پناهی چه خطری برای دولت دارند که دستگیر شده‌اند؟

دولت نمی‌تواند تمامی اوراق قرضه را به فروش رساند

مریم محمدی: مجلس علی‏رغم اصرار و دوبار حضور خارج از برنامه‏ی رییس جمهوری در مجلس، فقط با نیمی از مبلغ مورد تقاضای دولت در افزایش یارانه‏ها موافقت کرد و لایجه‏ی بودجه پس از یک بار رفت و آمد میان مجلس و شورای نگهبان، سرانجام با تغییراتی به تصویب رسید. نتایجی که آشکارا مورد اعتراض دولت و حامیان آن قرار گرفت. در گفت‌وگو با محمدرضا بهزادیان، و مهرداد عمادی، به این موضوع پرداخته‏ام.

پناهی می‌خواهد با زندانیان دیگر برابر باشد

ایرج ادیب‌زاده: در ایران بیش از ۵۰ تن از سینماکاران با ارسال نامه‏ای به قوه‏ی قضاییه و وزارت ارشاد، خواستار آزادی جعفر پناهی شدند. در اروپا نیز بیش از ۳۰۰ کارگردان و هنرپیشه‏ی سینما در نامه‏ای که روی سایت «سینمای اروپا» منتشر شده است، همان خواسته‌ی را دارند. فستیوال کن هم از ادامه‏ی بازداشت این کارگردان مطرح سینمای ایران و جهان، ابراز نگرانی کرده‏ است. در همین زمینه با پیام رهنما و عباس بخیتاری گفت‌وگو کرده‌ام.