آزادی گروهی از زندانیان سیاسی در کوبا

فروغ.ن. تمیمی

دیکتاتور کوبا فیدل کاسترو سه‌شنبه گذشته پس از ماه‌ها در یک برنامه تلویزیونی شرکت کرد و نسبت به رویارویی احتمالی میان امریکا و ایران و سیاست‌های جنگ‌طلبانه ایالات متحده در خاورمیانه هشدار داد.

او هم‌چنین به انتقاد از سیاست‌های اسراییل در منطقه پرداخت و حمله اسرائیل به کشتی‌های کمک‌رسانی به نوار غزه را محکوم کرد. در سال‌های اخیر فیدل کاسترو به علت کهولت و بیماری از رهبری رسمی حکومت در کوبا کناره‌گیری کرده و اداره دولت را به برادرش رائول کاسترو سپرده است.

بدون شک هم‌زمانی ظاهر شدن فیدل کاسترو در تلویزیون با آزادی گروهی از زندانیان سیاسی در کوبا نمی‌تواند تضادفی باشد. هرچند که در روزهای اخیر نه او و نه برادرش رائول کاسترو رهبر فعلی این کشور هیچ اشاره‌ای به این موضوع نکرده و آن را مسکوت گذاشته‌اند.

دولت کوبا چندی پیش با آزادی ۵۲ تن از زندانیان سیاسی این کشور موافقت کرد. در چند روز اخیر تعدادی از افراد آزاد و بلافاصله مجبور به ترک خاک این کشور به مقصد اسپانیا شدند و در واقع پس از آزادی به تبعید رفتند. بقیه اعضای این گروه به‌تدریج در هفته‌های آتی آزاد خواهند شد.

با انتخاب رائول کاسترو به رهبری این کشور تغییری در وضعیت حقوق بشر دراین کشور مشاهده نشده است

این افراد بخشی از یک گروه ۷۲نفره از زندانیان سیاسی هستند که در یک گردهمایی اعتراضی در سال ۲۰۰۳ دستگیر شده بودند، و به اتهام هم‌سویی با سیاست‌های واشینگتن و به‌عنوان عوامل امریکا، محکوم و زندانی شدند. چند نفر از مخالفان دستگیرشده ژورنالیست هستند. بر طبق آمار رسمی در این کشور ۱۶۷ نفر از مخالفان سیاسی زندانی هستند.

پس از مرگ اورلاندو زاپاتا تامایو یکی از اعضای این گروه بر اثر اعتصاب غذا در فوریه گذشته، فشارهای بین‌المللی برای آزادی زندانیان سیاسی کوبا فزونی گرفت. با اعتصاب غدای گیلرمو فاریناس یکی دیگر از مخالفان زندانی که به مدت ۱۳۰روز ادامه یافت، مذاکرات برای آزادی زندانیان ادامه یافت. مداخله کلیسای کاتولیک، فشارهای همه‌جانبه پارلمان اروپا، سازمان‌های حقوق بشری، فعالیت‌های کاردینال اعظم هاوانا جیمی اورتگا، و وزیر خارجه اسپانیا میگوئل آنگل موراتینوس سرانجام موثر واقع شده و دولت کوبا به ناچار با آزادی این گروه موافقت کرد.

۱۰نفر از زندانیانی که در هفته‌های آینده آزاد خواهند شد، حاضر به ترک کوبا نیستند و این موضوع را به اطلاع اسقف اعظم هاوانا اورتگا رسانده‌اند. جیمی اورتگا گفته است که او با تک‌تک آزادشدگان صحبت کرده و از آن‌ها خواسته که اگر مایل به ترک کوبا هستند، این تصمیم را به اطلاع او برسانند. به عقیده وزیر خارجه اسپانیا، آزادشدگان می‌توانند هرگاه که خواستند به کوبا برگردند. بنابراین قدم بعدی مذاکره‌کنندگان مخالفت با تصمیم دولت کوبا در وادارکردن آزادشدگان به ترک این کشور است.

۱۴ سال پیش پارلمان اروپا با اعلام یک خط مشی جمعی، گسترش هر گونه روابط سیاسی و اقتصادی با کوبا را منوط به بهبود وضعیت حقوق بشر در این کشور کرد. تصمیمی که باعث سردشدن روابط حکومت کوبا با دول اروپایی شد.

با اعتصاب غدای گیلرمو فاریناس یکی دیگر از مخالفان زندانی که به مدت صد و سی روز ادامه یافت، مذاکرات برای آزادی زندانیان ادامه یافت

پلاتفرم کوبا در هلند که در ۷سال گذشته در مورد نقض حقوق بشر در این کشور فعالیت‌های متعددی را به سامان رسانده است، ترک وطن کردن اجباری آزادشدگان از زندان را محکوم کرد. توجه جامعه بین‌المللی به ۷۵ نفری که در سال ۲۰۰۳ دستگیر شدند، به خاطر فعالیت‌های زنانی است که با آنان نسبت خانوادگی داشتند.

مادران و همسران زندانیان هر یک‌شنبه با لباس سفید در راه‌پیمای اعتراضی شرکت کرده و درباره اقدامات غیرقانونی دولت کوبا به افشاگری پرداختند. این زنان در سال ۲۰۰۵ جایزه آندره ساخاروف برای فعالیت در زمینه حقوق بشر را از آن خود کردند.

در ماه مارچ امسال لورا پولان رهبر مادران سفیدپوش برای شرکت در یک فستیوال فیلم به هلند دعوت شد، اما دولت کوبا به او اجازه خارج شدن از کشور را نداد. فیلم: «زنان سپیدپوش» مستندی درباره تلاش و مبارزه او و سایر زنان مدافعان حقوق بشر در کوباست که در این فستیوال در لاهه به نمایش درآمد.

به گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر، با انتخاب رائول کاسترو به رهبری این کشور تغییری در وضعیت حقوق بشر دراین کشور مشاهده نشده است. و او هم‌چنان از سیاست‌های قبلی حزب کمونیست در کنترل آزادی‌های سیاسی و سرکوب مخالفان تبعیت می‌کند.

بنا بر گزارش دیده‌بان حقوق بشر چهل نفر از افرادی که در یک تظاهرات مسالمت‌آمیز خواهان تشکیل یک سندیکای مستقل کارگری بوده‌اند، دستگیر و زندانی شده‌اند. این افراد در دادگاه‌های فرمایشی و در مدتی کم‌تر از یک ساعت محاکمه و محکوم به زندان‌های طولانی شده‌اند.

به گزارش دیده‌بان حقوق بشر، شرایط زیستی این زندانیان اسف‌بار است و این افراد با جنایتکاران و زندانیان مسلول هم سلول‌اند.

به عقیده ناظران سیاسی آزادی تقربیا یک سوم از زندانیان سیاسی در کوبا البته دال بر تغییر سیاست رسمی حزب کمونیست در جهت دادن آزادی‌های سیاسی به مردم و در پیش گرفتن خط‌مشی انسانی‌تر و مترقی نیست. حزب حاکم هم‌چنان به ادامه روش‌های سرکوب‌گرانه خود در حفظ قدرت، بی‌توجهی به حقوق مدنی شهروندان و کنترل رسانه‌ها و سانسور پای‌بند است.

وادار کردن زندانیان آزادشده به ترک کشورشان نشان می‌دهد که رژیم کمونیستی تا چه اندازه از بودن این افراد در کوبا و گسترش جنبش دموکراسی‌خواهی در این کشور هراسان است.