لو رفتن اطلاعات محرمانه‌ی جنگ افعانستان

فروغ ن. تمیمی

با انتشار اسناد محرمانه ارتش امریکا در اینترنت، جان صدها افغانی که برای امریکایی‏ها در افغانستان به عنوان خبرچین کار می‏کنند، درخطر است. در این هفته بیش از نود هزار سند و پیام‏های محرمانه درباره عملیات نظامی ایالات متحده در افغانستان بر روی سایت Wikileaks منتشر شده است.

در چهارشنبه بیست و هشت جولای مجله تایمز اعلام کرد که محتوای این اسناد جزییات عملیات ارتش امریکا در فاصله سال‏های ۲۰۰۴-۲۰۰۹ را دربرمی‏گیرد. بیشتر این اسناد مربوط به دوران ریاست جمهوری جرج بوش است.

ژورنالیست استرالیایی، سردبیر و موسس سایت Wikileaks

جولیان آسانژ Julian Assange، ژورنالیست استرالیایی، سردبیر و موسس سایت Wikileaks، سایتی که اغلب گزارش‏های های محرمانه، اخبار تکان‏دهنده و افشا نشده را فاش می‏کند، پس از انتشار این اسناد گفت که او و همکارانش جان کسی را به خطر نیانداخته‏اند. او گفت که تا کنون در مورد پانزده هزار سند، هویت خبرچین‏ها و گزارش گران اطلاعات مهم، محفوظ مانده است.

با این وجود مجله تایمز ادعا می‏کند که با یک بررسی سریع دو ساعته می‏توان نام صدها نفر را در این اسناد پیدا کرد. این افراد شهروندان افغانی هستند که در جنگ علیه طالبان و القاعده با گزارش اطلاعات مهم با ارتش امریکا همکاری کرده‏اند. این احتمال وجود دارد که ارتش طالبان و هواداران القاعده بتوانند خبرچین‏های محلی را شناسایی کرده و از آنان به عنوان همکار دشمن و خائن انتقام بگیرند.

در یکی از این اسناد نام و محل سکونت بعضی از اعضای فعال جناح طالبان که خواهان ترک اردوگاه‏های نظامی و پیوستن به دولت حمید کرزای هستند، ذکر شده است. از سوی دیگر مقامات امریکایی تلاش می‏کنند که از درز بیشتر اخبار و اسناد محرمانه به بیرون جلوگیری کنند.

اخیرا رسانه‏های امریکایی فاش کردند که برادلی مانینگ Bradly Manningبیست و دوساله یکی از مفسران سیاسی وزارت دفاع، از افراد مظنون در این ماجرا است.برادلی درحال حاضر در بازداشت بسر می‏برد. او اطلاعاتی شامل فیلم و عکس، از حمله یک هلی‏کوپتر جنگی در عراق را در اختیار سایت افشاگر، جولیان آسانژ قرار داده است.

کسانی که اسرار جنگی را فاش می‏کنند. در اکثر موارد دلایل موجهی برای این کار دارند. با این کار آنها هم به افشاگری در مورد اقدامات غیرقانونی دولت‏ها، سازمان‏های مسئول، و هم آشکار کردن نقاط ضعف آنها پرداخته، و با فاش کردن اعمال غیرقانونی می‏توانند مستقیم و غیر مستقیم در پخش اخبار و دفاع از حقوق قربانیان صدمه دیده موثر باشند. شبکه اطلاع رسانی اینترنت در این موارد می‏تواند بسیار موثر باشد و سریعا توجه دنیا را به معضلات و نابسامانی‏ها جلب کند.

سایت Wikileaks در سال ٢٠٠٧ با انتشار گزارشی تحت عنوان Collateral Murder، همراه با فیلم و عکس درباره کشته شدن دو خبرنگار انگلیسی که برای خبرگزاری رویتر کار می‏کردند و هم‏چنین مرگ چند عراقی در حین عملیات جنگی توانست توجه رسانه‏ها و افکار عمومی جهان رابه واقعیات تلخ جنگ جلب کند.

جولیان آسانژ

جولیان آسانژ انتشار هزاران سند در مورد جنگ افعانستان را با انتشار اسناد حزب کمونیست آلمان شرقی پس از فروپاشی بلوک شرق و برچیدن دیوار برلین در سال ١٩٨٩ مقایسه می‏کند. اسنادی که جنایات حزب کمونیست و سیستم امنیتی در این کشور را برملا کردند.

مفسران سیاسی با بررسی هزاران سندی که در رابطه با جنگ در افغانستان منتشر شده، چشم‏اندازی تیره و تار و ناامیدکننده از نبرد فعلی و حضور نیروهای امریکایی در این کشور را ترسیم می‏کنند. این اسناد می‏گویند که جناح طالبان هنوز قدرتمند است و جنگ در افغاستان ادامه خواهد یافت.

جولیان آسانژ سه‏شنبه گذشته اعلام کرد که نمی‏داند چه کسی این اسناد را به سازمان او فرستاده است. او گفت، سایت Wikileaks طوری طراحی شده است که هویت اشخاص و فرستندگان خبرها آشکار نخواهد شد.

مخفی نگه داشتن منابع اصلی برای حفظ اشخاص از گزند سازمان‏های امنیتی، جاسوسی و شرکای ذی‏نفع‏شان خیلی اهمیت دارد. آسانژ می‏گوید که او و همکارانش از کمک متخصصان نظامی و مشاوران امنیتی که می‏توانند صحت این گزارش‏ها را تایید کنند، بهره‏مند بوده‏اند.

وزیر دادگستری امریکا Eric Holder، این هفته اعلام کرد که پنتاگون تحقیقی را درمورد نحوه درزکردن این اسناد به بیرون آغاز کرده است تا بتواند هویت اکثر افراد خبرچین را مشخص کند.

سایت Wikileaks، اعلام کرده است که اسناد دیگری درباره جنگ در عراق در اختیار دارد که انتشار آنها برای مردم امریکا و جهان شوکه کننده خواهد بود. جولیان آسانژ می‏گوید که پانزده هزار سندی که در آینده منتشر خواهد شد، از جمله شامل اخبار سفارتخانه‏های امریکا در سراسر جهان، معاملات اسلحه، مذاکرات پشت پرده و اظهارنظرهای سانسور نشده مقامات امریکایی درباره سران دولت‏ها و غیره است.

او می‏گوید، انتشار اسناد جنگی فعلی برای دولت امریکا یک فاجعه است، اما انتشار منابع بعدی می‏تواند فاجعه‏ای به مراتب بدتر باشد و ضربه‏ای جدی و غیرقابل جبران به سیاست‏های خارجی دولت امریکا در جهان بزند!