May 2010


گفت‌وگو با احمد منتظری، فرزند ارشد آیت‌الله منتظری
«می‌خواهند نام منتظری را از تاریخ ایران حذف کنند»

مریم محمدی: درگیری حکومت جمهوری اسلامی با آیت‏الله منتظری، گویا با وفات وی نیز پایان نیافته است. از آن‏جایی که دفتر آقای منتظری در قم، هم‏چنان مورد مراجعه‏ی هواداران و پیروان او قرار می‏گیرد، احمد منتظری، برای تعطیلی این دفتر تحت فشار قرار دارد و بارها به مراجع قانونی احضار شده‏اند. همچنین احمد منتظری در بیانیه‏ای که منتشر کردند، ضمن اعتراض به این فشارها، اعلام کردند که این دفتر را نخواهند بست. در این‌باره با احمد منتظری گفت‏وگو کرده‏ام.



انفجار لشگر بی‌کاران

ایرج ادیب‌زاده: بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی رییس مرکز آمار ایران، به‌دلیل مشکل بی‌کاری، تورم و عدم کنترل نقدینگی، بیش از ۱۰ میلیون نفر از جمعیت ایران زیر خط فقر مطلق و بیش از ۳۰ میلیون نفر زیر خط فقر نسبی به‌سر می‌برند. آیا این ارقامی که رییس مرکز آمار ایران مطرح کرده آمار درستی است؟ این پرسشی است که با آقای دکتر حسین لاجوردی، رییس انجمن پژوهشگران ایران در پاریس درمیان گذاشته‌ام.



گفت‌وگو با پدرام صادقی، یکی از فعالان جنبش سبز در مالزی
هسته‌های سبز مالزی

شیرین فامیلی: هفته گذشته در سالگرد دوم خرداد، فعالان جنبش سبز در کوالالامپور نشستی را تحت عنوان «هم اندیشی هسته‌های سبز مالزی» برگزار کردند. در حمایت از آنها خانم دکتر زهرا رهنورد و آقای رجبعلی مزروعی پیام‌هایی را به فعالان هسته‌های سبز مالزی در این نشست ارسال کردند. درباره فعالیت‌ها و اهداف هسته‌های سبز مالزی با پدرام صادقی، یکی از فعالان این جنبش در کوالالامپور، گفت‌وگویی داشتم.



گفت‌وگو با دکتر علیرضا رجایی، و امیرحسین اعتمادی
رهبران جنبش سبز در داخل یا خارج از کشور؟

مریم محمدی: با هرچه نزدیک‏تر شدن به سالگرد انتخابات ریاست جمهوری در ایران، بحث و گفت‏وگوها درباره‏ی آن، به مثابه‏ی امکان یک حرکت تازه در روند جنبش اعتراضی یک‏ساله‏ی اخیر بیش‌تر می‏شود. پیش‏بینی‏ها در مورد چگونگی برگزاری سالگرد انتخابات، نحوه‏ی رویارویی حکومت با آن، و پیشنهادهای موجود برای بهتر برگزار شدن آن، از جمله مسائلی هستند که در این بحث‏ها مطرح می‏شوند. این نکات را با دکتر علیرضا رجایی، و امیرحسین اعتمادی مطرح کرده‏ام.



ادامه‌ی اعتراض‌ها به بازداشت توکلی و گودرزی

شکوفه منتظری: خبر اعتصاب غذای همکلاسی‌هایمان و رفقای‌مان آرامش مصنوع ثانیه‌های‌مان را ربوده است. از کیلومترها دوری جغرافیایی فریاد برمی‌آوریم، که روزی داد خود را از بی‌داد این تاریخ بازمی‌ستانیم. روزی که رؤیاهای تباه به هزار چهره برخیزند. مجید توکلی در اعتصاب غذاست و در سلول انفرادی محبوس است. مجید توکلی یک نام از هزار نام است که خار چشم تاریخ فاتحان، گمنام نمی‌ماند. مجید توکلی تنها نیست.



گفت‌وگو با دکتر محمد علی توفیقی، تحلیل‌گر سیاسی و عضو پیشین شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی
دعوت به اعتصاب عمومی

حسین علوی: از نخستین روزهای آغاز اعتراض مردم در سال ۸۸، به هیچ درخواستی تا این لحظه در وزارت کشور یا استانداری تهران پاسخ مثبتی نداده‌اند. شواهد امر نشان می‌دهد با توجه به تهدیدات نیروی انتظامی که اعلام کرده با هرنوع تجمعی برخورد خواهد کرد، چشم‌انداز مثبتی برای صدور مجوز دیده نمی‌شود. در همین زمینه گفت‌وگویی با دکتر محمد علی توفیقی داشته‌ام.



پالایشگاه مازندران، مخالفان و موافقان

بیژن روحانی: احداث پالایشگاه نفت در بهشهر و در نزدیکی منطقه حفاظت شده میانکاله با مخالفت بسیاری از کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست رو به رو شده که ساخت آن را باعث گسترش آلودگی‌های مختلف و نابودی میانکاله می‌دانند. اما پیش از این مسئولان این پالایشگاه اعلام کرده بودند با توجه به موقعیت استقرار این مجتمع در فاصله‌ای مناسب از منطقه حفاظت شده، جای نگرانی وجود ندارد.



گفت‌وگو با دکتر حسن منصور درباره تحریم‌های احتمالی صنعت نفت و گاز ایران و نقش سپاه در این زمینه
لزوم مراقبت فنی از چاه‌های نفت

ایرج ادیب‌زاده: واگذاری طرح بزرگ بیش از ده‌میلیارد دلاری، بین وزارت نفت و قرارگاه خاتم‌الانبیا وابسته به سپاه پاسداران، به مراحل پایانی رسیده است. آیا سایه‌ی تحریم‌ها و رفتن شرکت‌های بزرگ بین‌المللی از صنعت نفت و گاز ایران، باعث واگذاری این قرارداد بزرگ به سپاه پاسداران شده، یا روند تسلط بیش‌تر سپاه بر صنایع مختلف، این کار را تسریع کرده است؟ این پرسشی است که با آقای دکتر حسن منصور، استاد دانشگاه آمریکایی اقتصاد و بازرگانی در لندن در میان می گذارم.



گفت‌وگو با سعید نعیمی و سعید قاسمی‌نژاد درباره فضای روانی جامعه برای برگزاری سالگرد انتخابات
بیم و امیدها در ارتباط با سالگرد ۲۲خرداد

مریم محمدی: مناسبت‌هایی نظیر ۱۳ آبان، روز قدس، روز دانشجو، عاشورا و سالگرد انقلاب ۲۲ بهمن، هرکدام به درجه‌های مختلفی برآمد جنبش اعتراضی یا تسلط حکومت بر اوضاع را نشان داده است. در کمتر از یک‌ماه آینده نیز سالگرد ۲۲ خرداد، جنجالی‌ترین انتخابات ریاست جمهوری تاریخ حکومت جمهوری اسلامی، در میان بیم و امیدهای حکومت و معترضان فراخواهد رسید. در این رابطه با سعید نعیمی و سعید قاسمی‌نژاد، گفت‌و‌گو کرده‌ام.



گفت‌وگو با جمشید اسدی درباره مفهوم شرکت‌های هرمی
بستن شرکت‌های هرمی، اقدامی اقتصادی یا امنیتی؟

حسین علوی: بنا به گزارش‌ها، روزهای جمعه و شنبه گذشته، نیروهای انتظامی با همکاری وزارت اطلاعات، دست به تعطیلی دفاتر صدها شرکت موسوم به «شرکت‌های هرمی» زدند و برخی از فعالان این دفاتر را بازداشت کردند. به نظر کارشناسان، این شرکت‌ها که به نوعی تجارت خصوصی کالا مشغولند، صدها هزار خانواده را پوشش می‌دهند. درباره مفهوم شرکت‌های هرمی با جمشید اسدی گفت‌و‌گو کرده‌ام.



گفت‌وگو با فریدون احمدی، تحلیل گر و فعال سیاسی
مقایسه‌ی انقلاب فرهنگی در چین و ایران

شکوفه منتظری: از انقلاب فرهنگی ایران به‌عنوان اقدامی برای اسلامی‌سازی دانشگاه‌ها یاد می‌شود که در واقع مجموعه‌ای از رویدادهای مرتبط با نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی، به‌ویژه‌ی در سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۲ است. این حرکت، ابتدا با هدف پاکسازی استادان و دانشجویانی آغاز شد که از دید حکومت، غربی یا شرقی خوانده می‌شدند و تفکرات لیبرال و چپ داشتند. فریدون احمدی، یکی از شاهدان انقلاب فرهنگی در ایران است. با او در این زمینه گفت‌وگو کرده‌ام.



فقدان زبان حقوقی

سراج‌الدین میردامادی: بی‌تردید یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در نظام‌های توتالیتر ایدئولوژیک، بخش قضا و دادگاه‌ها و محاکم دادرسی است. حاکمان تمامیت‌خواه مسلط در این دست جوامع سعی دارند برای قانونی جلوه‌دادن سرکوب و اختناق، از پوشش قانون و دادگاه استفاده کنند و درست به‌همین دلیل مسئولان و دست‌اندرکاران بخش قضایی را از میان افراد وابسته، مطیع و در عین حال تاحدودی آشنا با مضامین و مقررات حقوقی برگزینند.



گفت‌و‌گو با کوروش عرفانی و عبدالله مهتدی درباره‌ی پیامد‌های اعتصاب در کردستان و چگونگی ادامه آن تا لغو مجازات اعدام
درس‌های اعتصاب

پانته‌آ بهرامی: اعدام چهار کرد و یک شهروند دیگر ایرانی، فرزاد کمانگر، علی حیدریان، فرهاد وکیلی، شیرین علم هولی و مهدی اسلامیان در روز ۱۹ اردیبهشت، موجب اعتصاب عمومی در روز پنج شنبه ۲۳ اردیبهشت در کردستان و اعتراض‌های گسترده در اروپا و آمریکا از سوی ایرانیان شد. کارشناسان براین باورند که جمهوری اسلامی با اعدام‌های اخیر درصدد ایجاد رعب و وحشت در جامعه است. در این رابطه با دکتر کورش عرفانی و عبدالله مهتدی گفت‌و‌گو کرده‌ام.



گزارشی از تحصن اعتراضی روزنامه‌نگاران تبعیدی در پاريس
مردم ایران تنها نیستند

ايرج اديب‌زاده :گروهی از روزنامه‌نگاران تبعیدی و فعالان سیاسی‌ - مدنی از طیف‌های مختلف فکری در پاریس، از روز چهارشنبه ۱۹ ماه مه، در میدان حقوق بشر «تروکادرو»، روبه‌روی برج ایفل دست به تحصن زده‌اند. در این حرکت اعتراضی که به‌مدت سه‌روز ادامه خواهد داشت، شرکت‌کنندگان می‌خواهند با همراه‌ داشتن پرچم ایران و عکس‌های اعدام شدگان اخیر در جمهوری اسلامی، توجه افکار عمومی در فرانسه را به نقض گسترده‌ی حقوق بشر در ایران جلب کنند.



گفت‌وگو با سیروس آموزگار تحلیل‌گر سیاسی در باره‌ی آزادی علی وکیلی‌راد
مقدمه‌ای برای سازش‌های پشت پرده

ایرج ادیب‌زاده: هم‌زمانی آزادی یک شهروند فرانسوی با آزادی علی وکیلی‌راد متهم محکوم به قتل دکتر شاپور بختیار، که دادگاه فرانسه او را به ۱۸ سال حبس محکوم کرده بود، موضوع نگران کننده‌ای است که خبرش در بسیاری از رسانه‌های ایرانی و فرانسوی انعکاس پیدا کرد. این روی‌داد دامنه‌ی نگرانی‌ها را برای ایرانیان و هم‌چنین مردم فرانسه افزایش داده است،زیرا به‌نظر می‌رسد این هم‌زمانی یک توافق پشت‌پرده میان سران دو کشور باشد. در این‌ باره با سیروس آموزگار گفت‌وگو کرده‌ام.



گفت‌وگو با سعید رضوی فقیه و حسن شریعتمداری در مورد نزدیکی روابط ایران به غرب و پیامدهای آن
«مسئله غرب با ایران، حقوق بشر و دموکراسی نیست»

مریم محمدی: این پرسش همیشه و امروز به‌ویژه، در جامعه‌ی فعالان سیاسی مطرح بوده است که آیا نزدیکی ایران به غرب موجب بهبود فضای دمکراتیک در ایران می‌شود یا به‌عکس، دولت ایران خواهد توانست دولت‌های غربی را به‌ازای منافع مشخص مورد نظر آنها، به چشم‌پوشی بر وضعیت حقوق بشر در ایران وادارد و از این راه سرکوب جنبش دمکراسی‌خواهی در ایران را شدیدتر و آسان‌تر کند؟ سعید رضوی‌فقیه و همچنین حسن شریعتمداری به این پرسش پاسخ می‌دهند.



گفت‌وگو با قائمی و صالح، درباره‌ی واکنش‌های جامعه‌ی بین‌الملل به اعدام پنج زندانی سیاسی در اوین
«کردستان به جنبش سبز درس داد»

شیرین فامیلی: واکنش به اعدام پنج زندانی سياسی در زندان اوين، در داخل و خارج از ايران هم‌چنان ادامه دارد. در خارج از کشور علاوه بر اعتراض و تظاهرات ايرانيان در شهرهای مختلف اروپا، آمريکا و ديگر نقاط جهان، نهادها و مجامع بين‌المللی مدافع حقوق بشر، طی بيانيه‌های اعتراضی متعدد اين اعدام‌ها را محکوم کرده‌اند. در همین زمینه با هادی قائمی و آسو صالح گفت‌وگو کرده‌ام.



لایحه‌ی هدفمندسازی یارانه‌ها و سیاست تعویق

مریم محمدی: لایحه‏ی هدف‏مندسازی یارانه‏ها سرانجام به قانون تبدیل شد. به این ترتیب که درآمد ۲۰هزار میلیارد تومانی دولت از محل یارانه‏ها، که در مدت یک سال باید تأمین می‏شد، به نه‌ماه کاهش یافت و مالیات بر درآمد دولت از این محل حذف شد. در هفته‏ی گذشته دوباره اعلام شد که زمان اجرای طرح به‌نیمه‏ی دوم سال جاری موکول شده است. چرا اجرای این قانون با تأخیر صورت می‏گیرد و این تأخیر چه نتایجی ممکن است باقی بگذارد؟



گفت‌وگو با رضا تقی‌زاده استاد دانشگاه گلاسکو و تحلیل‌گر سیاسی
حواشی نشست گروه ۱۵ در تهران

ایرج ادیب‌زاده: نشست دو روزه‌ی گروه ۱۵ در ایران، با خبر خودداری اردغان نخست‌ وزیر ترکیه در سفر به ایران، با حضور فقط پنج کشور با سفرای‌شان در تهران، آن را به پایین‌ترین درجه از نظر حضور مقام‌های بالارتبه‌ی کشورهای عضو گروه، از آغاز برگزاری نشست‌های آن تا به امروز تنزل داده است. در این باره گفت‌وگویی داشتم با رضا تقی‌زاده، استاد دانشگاه گلاسکو.



گزارشی از همایشی دو روزه‌ی «جامعه‌ی مدنی و دموکراسی در ایران»
قیام پیوسته‌ی پسر علیه پدر

پانته‌آ بهرامی: جرقه‌ی دهمین انتخابات ریاست جمهوری، خیزش عمومی مردم ایران را به دنبال داشت. بسیاری از جامعه‌‌شناسان این خیزش اجتماعی را وسیع‌ترین حرکت اعتراضی پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ می‌دانند. به این بهانه چندی پیش در ماه مه، دانشگاه تورنتو در کانادا، همایشی دو روزه تحت عنوان «جامعه‌ی مدنی و دموکراسی در ایران» برگزار کرد و شما گزارشی از این همایش را پیش رو دارید.