محیط زیست

خشم قربانیان فاجعه بوپال از رای دادگاه

بیژن روحانی: حکم دادگاه بعد از گذشت ۲۶ سال از فاجعه نشت مواد سمی در بوپال هند، اعتراض آسیب‌دیدگان و خانواده قربانیان را برانگیخته است. نشت مواد سمی از کارخانه «یونیون کارباید» در هند را بدترین فاجعه صنعتی دنیا نام داده‌اند که به مرگ ده‌ها هزار نفر و آسیب‌های گسترده زیست محیطی منجر شد. معترضان هندی به رفتار دوگانه دولت آمریکا انتقاد دارند و می‌گویند این کشور در خصوص قربانیان هندی شرکت آمریکایی «یونیون کارباید» کاری انجام نداده است.

نابودی تنوع زیستی و تغییرات آب و هوا

بیژن روحانی: تغییرات آب و هوایی یا نابودی تنوع زیستی؟ بر پایه‌ی نتایج گزارشی از سازمان ملل متحد ، چنان‌چه عواقب نابودی تنوع زیستی و از بین رفتن گونه‌های متعدد دست کم گرفته شود، جهان با بحرانی عمیق که حتا می‌تواند عواقبی بدتر از تغییرات آب و هوایی نیز داشته باشد، رو به رو می‌شود و برعکس، چنان‌چه کشورهای مختلف در راه نجات تنوع زیستی سرمایه‌گذاری کنند، نتایج بلند مدت آن سود فراوانی برای اقتصاد جهانی در پی خواهد داشت.

جام جهانی سبز یا خاکستری؟

بیژن روحانی: برگزارکنندگان مسابقات جام جهانی در آفریقای جنوبی می‌گویند تلاش بسیاری کرده‌اند تا این دور از مسابقات از نظر زیست محیطی استانداردهای بالایی داشته باشد اما برآورد شده است میزان تولید گاز دی اکسید کربن در طول این مسابقات نه برابر بیشتر از تولید گاز دی اکسید کربن در جام جهانی گذشته و دو برابر بیشتر از بازی‌های المپیک پکن باشد. حمل و نقل و به ویژه مسافرت هوایی و تولید نیروی برق از زغال سنگ، از عوامل مهم تولید چنین حجم عظیمی از گازهای گلخانه‌ای در طول این مسابقات خواهد بود.

نفت و آلودگی‌های زیست محیطی

بیژن روحانی: انفجار یک چاه نفت در منطقه نفت شهر علاوه بر تلفات انسانی آسیب‌های فراوانی نیز به محیط زیست وارد کرده است. گروه‌های ویژه ی مهار آتش اکنون وارد منطقه شده‌اند اما مشخص نیست این عملیات چقدر طول بکشد. برخی کارشناسان می‌گویند مهار این آتش سوزی ممکن است به چندین ماه زمان نیاز داشته باشد. در همین حال بحران نشت نفت در خلیج مکزیک نیز ادامه دارد. گروه‌های بسیاری در آمریکا خواهان اعمال تحریم و محدودیت برای شرکت بی.پی شده‌اند.

اعتراض با نفت

پانته‌‌آ بهرامی: تلاش بشر برای کشف انرژی و در بسیاری مواقع، سودجویی بیش‌تر، منجر به فاجعه‌های زیست محیطی بسیار در سده‌های اخیر شده است. انفجار سکوی نفتی دیپ‌واتر هرایزن، در خلیج مکزیک، یکی از بزرگ‌ترین فاجعه‌های زیست‌محیطی در آمریکا است. بسیاری از ماهی‌ها و جانوران دریایی بر اثر نشت نفت یا مرده‌اند و یا در معرض نابودی قرار دارند. در این رابطه با جانی بی آذری، از دست‌اندرکاران تجمع اعتراضی برگزار شده در نیویورک گفت‌وگو کرده‌ام.

پالایشگاه مازندران، مخالفان و موافقان

بیژن روحانی: احداث پالایشگاه نفت در بهشهر و در نزدیکی منطقه حفاظت شده میانکاله با مخالفت بسیاری از کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست رو به رو شده که ساخت آن را باعث گسترش آلودگی‌های مختلف و نابودی میانکاله می‌دانند. اما پیش از این مسئولان این پالایشگاه اعلام کرده بودند با توجه به موقعیت استقرار این مجتمع در فاصله‌ای مناسب از منطقه حفاظت شده، جای نگرانی وجود ندارد.

دومین دریاچه بزرگ ایران خشک شد

بیژن روحانی: خشک شدن دریاچه بختگان احتمال بروز بحران‌های زیست محیطی دیگر را در منطقه، از جمله طوفان‌های شن و نمک افزایش داده است. به جز کاهش میزان بارندگی و خشکسالی‌های اخیر، احداث چند سد و به خصوص سد درودزن و همچنین آبیاری زمین‌های بالادست رودخانه «کر» نیز در خشک شدن بختگان موثر بوده است. این دریاچه از زیستگاه‌های مهم پرندگان و جزو مناطق حفاظت شده به حساب می‌آید.

تشنگی دشت‌ها و چاه‌های غیر مجاز

بیژن روحانی: تصویب طرحی در مجلس، زنگ خطر را برای تالاب‌های ایران به صدا درآورده است. مصوبه مجلس در مورد قانونی شدن فعالیت چاه‌های غیرمجاز آب در ایران، تهدیدی بزرگ برای حیات تالاب‌ها و دریاچه‌ها خواهد بود. مطابق این مصوبه، مجلس وزارت نیرو را مکلف کرده تا برای چاه‌هایی که به صورت غیرقانونی تا .قبل از پایان سال ۱۳۸۵ حفر و شناسایی شده‌اند، مجوز صادر کند

«کپنهاگ»: ایجاد کازینو یا ثبات اقلیمی؟

محسن مسرت: چندی پیش مطلبی به قلم این‌جانب به بهانه کنفرانس اقلیمی سران در کپنهاگ در روزنامه «تاگس سایتونگ» منتشر شد. نسخه‌ی پیش‌رو، در واقع بازنویسی مطلب یاد شده به زبان فارسی است که با ترمیم‌های لازم و توضیحات مبسوط‌تری در اختیار هم‌وطنان ایرانی قرار می‌گیرد و پس از بررسی انتقادی پروتکل‌های کیوتو و کپنهاگ به ارائه‌ی طرحی گزینشی به عنوان راه‌کار اساسی خروج از بن‌بست سیاست‌های اقلیمی می‌پردازد.

در کازینوی کپنهاگ

پروفسور محسن مسرت، ترجمه‌ی احمد احقری: مشکل کپنهاگ این است که پروتکل کیوتو را مبنای کار خود قرار داده و کماکان از روح نئولیبرالیستی تغذیه می‌کند که نقطه‌ی اوج آن، تدوین سند مبانی سیاست حفاظت از اقلیم در سال ۱۹۹۷ بود. بی‌علت نیست که «هوپنهاگن» (به‌معنای «تخریب امیدها») نمی‌تواند امیدهای بسیاری از دوست‌داران محیط ‌‌زیست را برآورده سازد.