Feb 2009

«ده ثانیه بعد، سقوط کردیم»

لیدا حسینی‌نژاد: امروز چهارشنبه حدود ساعت ۱۰.۳۰صبح به وقت آمستردام، یک هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مسافربری شرکت «ترکیش ایر» در نزدیکی فرودگاه آمستردام (اسخیپل) سقوط کرد. به گزارش خبرنگار خبرگزاری هلند (NOS) که در صحنه وقوع حادثه حاضر بود، این هواپیما تقریباً به مقصد رسیده بود. این گزارشگر می‌گوید: «این هواپیما تقریباً سه کیلومتر دیگر باید پرواز می‌کرد تا به باند فرود برسد. این در حالی است که اگر یک کیلومتر دورتر سقوط کرده بود، روی خط اتوبان A9 فرود می‌آمد و اگر زودتر سقوط می‌کرد داخل آب می‌افتاد. در واقع بهترین محل برای فرود یا سقوط انتخاب شده بود که منطقه باز و هموار کشاورزی بود.»

«مانور قدرت با تدفین شهدا در دانشگاه‌»

مریم محمدی: پنجم اسفندماه، «رجا نیوز» در خبری گزارش کرده بود که اعضای دفتر تحکیم وحدت به تشییع کنندگان پیکر پنج شهید گمنام در دانشگاه امیرکبیر حمله کرده‌‏اند. اما در سایت دانشگاه امیرکبیر آمده است: «با گذشت ساعاتی پس از برگزاری مراسم و دستگیری نه تن از دانشجویان، محوطه‏‌ی دانشگاه هم‏چنان در محاصره‌‏ی نیروهای امنیتی است و تعدادی از دانشجویان درون دانشگاه باقی مانده‌‏اند.» در همین رابطه با یکی از دانشجویان عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر، دکتر دادخواه و آقای دکتر سعید پیوندی گفت و گو کرده‌ام.

«بن‌بست، سی‌سال پس از انقلاب اسلامی»

محسن مسرت:‌ در حال حاضر خروج از بن بست در جمهوری اسلامی در دستور کار قرار دارد. اما این امر بدون تعدیل در روابط رهبری، ریاست جمهوری و مجلس به نفع دو نهاد آخر بس مشکل و یا ناشدنی به نظر می‌رسد. در ایران همواره در حوزه سیاسی، شخصیت‌ها تعیین کننده‌اند و نه برنامه‌های حزبی. با وجود کاهش اعتماد به محمد خاتمی، او همچنان کاریزماتیک‌ترین و قابل اعتمادترین شخصیتی است که قادر به رهبری روند اصلاحات است.

‌فر‌هنگ و ‌بدن انسانی

فروغ.ن. تمیمی: هالاسا می‌گوید که در دمشق پایتخت سوریه، شهری با مساجد بزرگ و اماکن مقدس، نزدیک به دویست کارخانه بزرگ و کوچک تهیه لباس زیر برای زنان و‌جود دارد. صنعتی که در چهل سال گذشته رونق گرفته و بازار خوبی در کشور‌های منطقه دارد و با تولیدات چینی رقابت می‌کند. ویژگی خاص این صنعت آن است که از یک سو مشتریان این تولید بومی فقط زنان و مردان ‌متعلق به طبقه متوسط ‌کم‌درآمد و کارگر در منطقه هستند‌ و از آن سو در طراحی این لباس‌ها یعنی شورت و کرست‌های زنانه به شدت و با اغراق تمام بر جنبه اروتیکی و شهوت‌برانگیزی آن تاکید می‌شود.

«فضای نامناسب استادیوم برای خانم‌ها، کلیشه است»

لیدا حسینی‌نژاد: عصر چهارشنبه‌ی گذشته بازی فوتبال ایران و کره‌ی جنوبی در چارچوب مرحله‌ی مقدماتی جام جهانی سال ۲۰۱۰ در استادیوم آزادی برگزار شد که چهار تن از «روسری سفیدان» هم بین تماشاچیان حضور داشتند. رادیو زمانه هم همان روز هنگام بازی با یکی از آن‌ها گفت‌ و گویی داشت. این گفت ‌و گو با واکنش تعدادی از مخاطبان زمانه مواجه شده است. یک بار دیگر به سراغ این «روسری سفید» رفتم تا به کامنت‌ها و سوالاتی که برای مخاطبان ایجاد شده جواب بدهد و برای ما بیشتر در مورد آن روز توضیح بدهد.

از خودسوزی مقابل مجلس تا یک میلیارد دلار پول نفت

مریم محمدی: در جلسه‌ی بیست و هفتم بهمن‌ماه، گذشته از بحث محوری و با اهمیت بودجه‏‌ی سال ۸۸ که کمیسیون‌‏های گوناگون مجلس مشغول بررسی آن هستند، مسأله‏ی گم شدن یک میلیارد دلار پول فروش نفت در حساب‏‏های دولت و نیز خودسوزی یکی از شهروندان در مقابل مجلس که بیست و ششم بهمن‌ماه اتفاق افتاد، از مسایلی بودند که انتظار می‏رفت در این جلسه‌‏ی علنی به آن پرداخته شود. در همین رابطه با احسان محرابی، خبرنگار پارلمانی، مهندس عبدالرضا ترابی، نماینده‏‌ی مردم گرمسار در مجلس و علی مزروعی، کارشناس اقتصادی گفت و گو کرده‌ام.

حملات انتحاری در قلب کابل

لینا آریا: در اثر حمله طالبان به سه ارگان دولتی در کابل حداقل ٢٠تن کشته و ٥٧ تن دیگر زخمی شدند. حملات روز چهارشنبه یکی از حملات گروه طالبان در مرکز شهر کابل بود که با وجود تدابیر شدید امنیتی صورت گرفت و شباهت زیادی به حمله‌ی سال گذشته هتل سرینا داشت. بیش از سه ماه قبل یک حمله‌کننده‌ی انتحاری خود را در داخل ساختمان وزارت اطلاعات و فرهنگ منفجر ساخت که بعد از آن اطراف دفاتر دولتی با حفاظ‌های سیمانی پوشانیده شد، اما باز هم این حفاظ نتوانست مانع ورود حمله‌کننده‌ها به داخل دفاتر دولتی شود.

«پذیرش رهبری آیت‌الله خمینی به اجبار بود»

ناصر زراعتی: سی سال از انقلاب ایران می‌گذرد. مردم ایران در سال ۱۳۵۷ پس از قریب یک سال شورش‌های خیابانی، تظاهرات مردمی و افت و خیز‌های فراوان، سقوط خاندان پهلوی و سلطنت ۲۵۰۰ ساله‌ی شاهنشاهی ایران را فراهم آورد. سعید مقدم در این باره می‌گوید: «در انقلاب، کسی «رهبر» را انتخاب نکرد. گروه‌های دیگر به ‌اجبار، رهبری خمینی را پذیرفتند. چون اکثریت قریب ‌به ‌اتفاق مردم عکس ایشان را در ماه دیدند. معدود کسانی مانند بختیار بودند که رهبری خمینی را نپذیرفتند، آن‌هم شاید از عجله‌شان برای رسیدن به قدرت بود.»

روند رو به رشد یا انحراف در خواسته‌های انقلاب؟

مریم محمدی: در برنامه‌‏ی گذشته بخش اول گفت و ‏گوی مرا با دو زن ایرانی از دو پایگاه فکری بسیار متفاوت و گاه شاید متضاد شنیدید که هر دو فعال سیاسی و از مبارزان انقلاب بهمن بودند: مریم سطوت که در جریان انقلاب عضو «سازمان چریک‏های فدایی خلق ایران» بود و خانم مریم بهروزی، دبیر «جامعه‏ی زنان زینب» و مشاور حقوقی امور مجلس نهاد ریاست جمهوری. با این خانم‌ها در این برنامه، پیرامون مسایل زنان و کمی و کاستی‌های این انقلاب سی‌ ساله گفت و گو کرده‌ام.

خاطرات انقلابی دو زن از دو پایگاه متفاوت فکری

مریم محمدی: نقش زنان ایرانی در تمامی جنبش‏‌های تاریخی و اجتماعی در ایران مشخص و قابل بررسی است. از انقلاب مشروطه تا کنون، همواره در هر حرکت معین اجتماعی، زنان ایرانی را از پایگاه‏‌های متفاوت فکری و اجتماعی می‌‏بینیم که علی‌‏رغم همه‏‌ی موانع اجتماعی قادر به قبول و ایفای نقش خود شده‏‌اند. با دو زن ایرانی؛ مریم سطوت، چریک فدایی خلق از منظر آرمان‌‏ها و ایده‏های خود و مریم بهروزی، دبیر «جامعه‏ی زنان زینب» و مشاور حقوقی و امور مجلس نهاد ریاست جمهوری در رابطه با انقلاب بهمن گفت‏ و گو کرده‏ام.

«پرونده‌ دانشگاه زنجان از ابعاد مختلف بررسی نشد»

مریم محمدی: طبق اظهارات رییس دادگستری کل استان زنجان، معاون آموزشی دانشگاه به ۳۰ ضربه شلاق تعلیقی و ۳۰ ضربه شلاق تعزیری و دانشجوی دختر نیز به ۳۰ ضربه شلاق تعزیری محکوم شده است. هشت متهم دیگر این پرونده به جز یک نفرشان در بازداشت به‏سر می‏برند و این هشت نفر بنا بر شکایت دو متهم اصلی پرونده، تحت محاکمه هستند. پیرامون این موضوع با آقایان نعمت احمدی، حقوقدان، محمدعلی دادخواه، وکیل دو تن از متهمان پرونده و دکتر عبدالکریم لاهیجی، حقوقدادن و فعال حقوق بشر در پاریس گفت و ‏گو کرده‌ام.

«ایران مدرن با آدم‌هایی سنتی»

مریم محمدی: گفت و ‏گوهای این برنامه با دو جوان ایرانی است که در خارج از کشور بزرگ شده‏‌اند. ایران را نخست از تعاریف دیگران، بزرگ‏‌ترها و روزنامه‌‏ها و رسانه‏‌های غربی شناخته‌‏اند، سپس سفری نیز به ایران داشته‌‏اند و اینک دریافت مستقل خود را از ایران دارند. بابک و سارا در گفت و گو با زمانه می‌گویند: «‌در ایران یاد گرفتم که ظاهر آدم‏‌ها، تفکر درونی آن‌‏‏ها را نشان نمی‏‌دهد. آدم‏‌های فوق‏‌العاده مدرنی دیدم که افکارشان خیلی عقب‏‌مانده بود و برعکس. در یک لحظه فوری فهمیدم به کشوری رسیدم که کشورهای دیگر از آن می‌‏ترسند.»

در انتظار دیپلماسی اوباما

مجله تایم، ترجمه احسان نوروزی: «شایعاتی در پایتخت مطرح شده بود مبنی بر این‌که در کنار جرج میچل (فرستاده ویژه خاورمیانه برای رسیدگی به امور اسرائیل- فلسطین) و ریچارد هولبروک (مسئول رسیدگی به امور افغانستان- پاکستان)، دنیس راس هم که از دیرباز از مذاکره‌کنندگان ایالات متحده در امور خاورمیانه بود، به‌عنوان فرستاده ویژه اوباما در امور مربوط به ایران فعالیت خود را آغاز خواهد کرد تا به وعده‌ای که رئیس‌جمهور در جریان مبارزات انتخاباتی داده بود، جامه عمل بپوشاند: «مذاکرات مستقیم و پی‌گیرانه با تهران».»

سرنشینان پرواز ایر‌فرانس چه احساسی داشتند؟

مریم محمدی: سی سال از روزی گذشت که آیت‌الله خمینی با یک پرواز ایرفرانس به تهران وارد شد و پس از قریب یک سال شورش‌های خیابانی، تظاهرات مردمی و افت و خیز‌های فراوان، مقدمات عملی سقوط خاندان پهلوی و سلطنت ۲۵۰۰ ساله‌ی شاهنشاهی ایران را فراهم آورد. درباره‌ی این روز و تاریخ، تحلیل و تفسیر‌های سیاسی فراوان گفته و نوشته شده شده است. با شاهدان آن روز، عمدتاً سرنشینان هواپیما و یک فعال سیاسی سابق که در آن روز در میان مستقبلین آقای خمینی در خیابان‌های تهران بود، گفت و گو کرده‌ام.