فریاد رنگ‌ها

شکوفه منتظری

روز شنبه، ۲۹ خرداد ماه، تعدادی از جوانان و هنرمندان ساکن برلین اقدام به برگزاری برنامه‌ای با عنوان هنر در خیابان کردند.

تینا جاوید‌پور از دست‌اندرکاران برگزاری این برنامه به رادیو زمانه گفت:

این برنامه در حمایت از زندانیان سیاسی، همبستگی با جنبش اعتراضی مردم ایران و سالگرد ۳۰ خرداد ۱۳۸۸ و با همکاری تعدادی از هنرمندان ساکن برلین برگزار شده است. پارچه‌ای با ابعاد ۱۵ متر در ۱۵ متر روی زمین پهن شده است. عابرینی که از خیابان عبور می‌کنند با استفاده از رنگ‌ها و قلم‌موهایی که اینجا قرار داده‌ایم، نقاشی می‌کنند و نظر خودشان را در مورد ایران و هم برنامه‌ی ما که هنر در خیابان است روی پارچه نقاشی می‌کنند.

شما به سالگرد ۳۰ خرداد اشاره کردید. چه اتفاق مشخصی در این روز افتاده است؟

روز جمعه ۳۰ خرداد، آقای خامنه‌ای، ولایت فقیه جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرد به‌شدت با اعتراض‌های مردمی نسبت به نتیجه‌ی دهمین انتخابات ریاست جمهوری برخورد خواهد کرد. مردم ایران دقیقاً روز شنبه، یک‌روز پس از انتخابات به خیابان‌ها ریختند و اعلام کردند که ما از این تهدید‌ها نمی‌ترسیم و به اعتراض خود ادامه می‌دهیم. در این روز، تعداد زیادی از مردم به شهادت رسیدند و خانم ندا آقاسلطان که نماد جنبش مبارزاتی مردم ایران شده است، در این روز به شهادت رسید.

گفتید که پارچه‌ای به ابعاد ۱۵ در ۱۵ متر تدارک دیده‌اید. قرار است چه اتفاقی برای این پارچه بیفتد؟

این پارچه روی زمین پهن شده است. یکی از هنرمندان، آقای کانی علوی، طرح میانی این پارچه می‌کشند و عابرین علاقه‌مند اطراف این طرح را نقاشی می‌کنند و نظرات خود را می‌نویسند.

می‌شود بیش‌تر راجع به طرح میانی توضیح دهید؟

این طرح، صورت یک انسان در حالت فریاد را نشان می‌دهد که با رنگ مشکی بر زمینه‌ی سفید کشیده شده است و حالت اعتراضی دارد.

دردهای انسان ایرانی

کانی علوی، نقاش ایرانی ساکن برلین در توضیح نقاشی‌اش می‌گوید:

این طرح در اصل انسانی در حال فریاد است. سعی می‌کند به مردم جهان دردهایش را بگوید، با چهره‌ای که ما سال‌ها درگیرش بوده‌ایم. درواقع می‌خواهیم از طریق این نقاشی همراه با هنرمندان دیگر، فریاد هنری‌مان را به گوش مردم جهان برسانیم و بگوییم: در کشور ایران خفقان است.

تا این لحظه عکس‌العمل رهگذران و عابرین نسبت به طرحی که شما نقاشی می‌کنید چه بوده است؟

این طرح، طرحی است که همه می‌توانند از طریق آن دریابند در این سال‌ها در ایران چقدر کشتار و ظلم شده است. مردم با تعجب به آن نگاه می‌کنند و سعی می‌کنند بفهمند که دردمان چیست. داریم این هم‌دردی را می‌بینیم. باید کشورمان را از دست ستمگران آزاد کنیم.

هنر اعتراضی

از تینا جاویدپور می‌پرسم: تا به امروز بیش‌تر برنامه‌هایی که در خارج از کشور در حمایت از جنبش اعتراضی مردم ایران تدارک برگزار شده، به شکل تظاهرات یا تجمع‌های اعتراضی بوده است. چطور شد که شما فکر کردید بهتر است یک برنامه‌ی هنری اجرا کنید؟

درست است. بیش‌تر برنامه‌ها حالت تجمع و تظاهرات داشته است. این‌بار اما خواستیم که کارمان کمی متفاوت باشد. می‌خواهیم نشان دهیم که هنر نیز می‌تواند وارد این اعتراض‌های خیابانی شود. همان‌طور که تاکنون بوده است، اما خواستیم این اعتراض هنری را با مردم یک‌صدا کنیم و این صدا را به گوش دنیا برسانیم.

فکر می‌کنید برنامه‌های هنری چه تفاوتی با دیگر برنامه‌های اعتراضی مثل تظاهرات یا تجمع دارد و چه تاثیر متفاوتی را می‌تواند بر مخاطب شما بگذارد؟

هنر برگرفته از احساسات انسانی است و طبیعتاً تاثیر مستقیمی بر احساسات انسان می‌گذارد. ما می‌خواهیم با این نقاشی، حس و تصویر اعتراض‌مان و تمام چیزهایی که تاکنون به صورت کلامی گفته‌ایم و خواسته‌ایم با صدای‌مان به دنیا نشان دهیم دوباره تکرار کنیم و بگوییم ما نسبت به اتفاق‌هایی که در ایران برای مردم می‌افتد معترض هستیم. درواقع این‌بار خواستیم با نقاشی که تاثیر بیش‌تری روی مردم می‌گذارد، اعتراض خود را نشان دهیم.