دفاع مادران از زندگی

شکوفه منتظری

جمعی از زنان و مادران ایرانی شهر کلن آلمان، در اعتراض به اعدام‌های اخیر و همچنین پیشگیری از وقوع مجدد چنین اتفاق‌هایی، در برابر پارلمان ایالتی استان نوردراین وستفالن آلمان در شهر دوسلدورف، به‌مدت دو روز دست به یک تجمع اعتراضی زدند.

شهلا فرید، از دست‌اندرکاران برگزاری این گردهمایی است. از او خواستم توضیح بیش‌تری درباره‌ی انگیزه‌ی برپایی این جمع اعتراضی بدهد.

ما این تجمع اعتراضی را در برابر پارلمان ایالتی برگزاری کردیم تا توجه را به وضعیت وخیم زندانیان سیاسی در ایران جلب کنیم.

برگزارکنندگان این تجمع، زنان و مادران ایرانی در شهر کلن، با حمایت و همبستگی دیگر فعالان سیاسی و مدنی در شهرهای دوسلدورف و دورتموند هستند.

انگیزه‌ی ما از برپایی این برنامه، پاسخ به‌خواست مادر فرزاد کمانگر، یکی از اعدام‌شدگان اخیر بود. او در پیامی خواهان آن شده بود که دیگران تلاش کنند تا جوانان دیگری اعدام نشوند. مادر فرزاد که طبیعتاً خود از اعدام فرزندش بسیار متأثر بود و شرایط وخیمی داشت، در عین حال توجه‌اش به دیگر خانواده‌ها بود و می‌گفت: «اعدام بس است! می‌خواهم که خانواده‌های دیگر عزادار نشوند.»

این پیام برای ما انگیزه‌ای شد تا قبل از این که افراد دیگری اعدام شوند، توجه‌ها را به این نکته جلب کنیم که همین الان در ایران تعداد زیادی، بیش از ۳۰ نفر، حکم اعدام گرفته‌اند. حتی برای دو نفر از آن‌ها، تاریخ اجرای حکم اعدام نیز مشخص شده است.

تاریخ اعدام حبیب‌الله لطیفی را ۱۷ خرداد اعلام کرده‌اند. زینب جلالیان نیز از مدت‌ها پیش زیر حکم اعدام قرار دارد. ما زنان و مادران ایرانی، با این انگیزه که خانواده‌های بیش‌تری سوگوار نشوند، این جمع اعتراضی را برگزار کرده‌ایم.

هدف شما از برگزاری این جمع اعتراضی چیست؟

هدف ما این است که توجه مقامات دولتی آلمان را به وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران، به‌خطری که جان زندانیان را تهدید می‌کند، و به این دادگاه‌های غیرعادلانه‌ای که در ایران برگزار می‌شود و با بستن اتهامات واهی به متهمین، برای آنها حکم‌های سنگین و ناعادلانه، از جمله حکم اعدام صادر می‌شود، توجه کنند.

شهلا فرید می‌گوید: این تجمع اعتراضی را در برابر پارلمان ایالتی برگزاری کردیم تا توجه را به وضعیت وخیم زندانیان سیاسی در ایران جلب کنیم

آیا خواست مشخصی هم از دولت آلمان دارید؟

خواست ما این بود که دولت آلمان ضمن محکوم کردن این اعدام‌ها، خواستار توقف چنین حکم‌هایی در ایران بشود.

در این زمینه، چه کارهایی انجام داده‌اید؟

امروز طی ملاقاتی با مقامات مسئول، با ارائه‌ی مدارکی که از اعدام‌ها داشتیم، خواست خود از آن‌ها را اعلام کردیم. همچنین در مورد وضعیت نامطمئن و خطرناک ایرانیانی که در آلمان به فعالیت‌های مدنی مشغول هستند، با ذکر نمونه‌ی داریوش شکوف، هشدار دادیم.

داریوش شکوف، فیلمساز و کارگردان ایرانی، از یک هفته‌ی پیش ناپدید شده است. او از برلین عازم پاریس بوده و آخرین‌بار از شهر کلن تماسی تلفنی با دوستانش داشته است. بعد از آن هیچ خبری از وی در دست نیست.

حتی اگر احتمال کمی برای ناپدید شدن آقای شکوف به دلایل سیاسی وجود داشته باشد، بازهم لازم است روی چنین حساسیت‌هایی تاکید داشته باشیم تا دست‌های وزارت اطلاعات ایران تا آلمان دراز نشود.

آیا شما امکان رفتن به داخل پارلمان ایالتی استان نوردراین وست فالن آلمان و صحبت با مقامات مسئول را یافتید؟

بله ما از پیش، وقت ملاقات گرفته بودیم. در این دیدار ما هم مسئله‌ی اعدام‌ها و هم لزوم حساسیت و توجه نسبت به وضعیت اپوزیسیون ایران در خارج از کشور را که مورد تهدید قرار می‌گیرند، با مقامات مسئول درمیان گذاشتیم.

عکس‌العمل آنها چه بود؟ آیا واکنش مثبتی نشان دادند یا قول‌های مشخصی به شما دادند؟

بله به‌ما قول مساعد دادند که از سوی پارلمان ایالت نوردراین وستفالن، نامه‌ای به ایران نوشته شود و در این نامه، خواست توقف اعدام‌ها اعلام شود. همچنین این ایالت از وزارت امور خارجه‌ی آلمان خواهد خواست که نسبت به این موارد حساسیت نشان بدهد و در زمینه‌ی مسائل مربوط به ایران گامی عملی بردارد.

آیا شما قصد پی‌گیری این قول‌ها را هم دارید؟

در ملاقاتی که داشتیم، قرار شد کارهایی را که انجام می‌دهند به‌ما هم خبر بدهند و نامه‌های ارسالی را برای ما بفرستند.

خانم فرید، شما اشاره کردید به این که جمعی از مادرانی هستید که از شهر کلن برای برگزاری این تجمع اعتراضی اقدام کرده‌اید. ممکن است در مورد جمع خودتان توضیح بیش‌تری بدهید؟

این جمع، یک جمع خودانگیخته است که فقط با هدف تلاش در جهت لغو اعدام‌ها تشکیل شده است. بعد از این مراسم و ملاقات با مقامات ایالتی، قصد داریم با نماینده‌ی مخصوص ایران در پارلمان آلمان هم دیداری داشته باشیم و خواسته‌ی خود مبنی بر توقف اعدام‌ها در ایران را به‌عنوان زنان و مادران ایرانی، به آنها نیز اعلام کنیم.

قطعاً مقامات و مسئولین آلمانی، حساسیت و توجه بیش‌تری نشان خواهند داد وقتی که گروهی از مادران ایرانی از آنها بخواهند در برابر این اعدام‌ها عکس‌العمل نشان بدهند و خواستار توقف احکام اعدام بشوند.

از این نظر، به‌ما قول‌های مساعد دادند و گفتند که وضعیت را درک می‌کنند و خود علیه هر نوع اعدامی هستند. ما توضیح دادیم که مسئله فقط اعدام نیست، بلکه در ایران افراد و فعالین سیاسی را نیز به بهانه‌های واهی به اسم محارب و یا ارتباط با سازمان‌های غیر قانونی اعدام می‌کنند و یا حکم‌های بالا و سنگین برایشان صادر می‌کنند.

در صحبت‌هایتان به مادرانه بودن این جمع اشاره کردید و این که خواست مادرانه‌ی شما توانسته تاثیر بیش‌تری داشته باشد. آیا این عمومیت دارد؟ یعنی فکر می‌کنید به‌خاطر این که این جمع از زاویه‌ای مادرانه به ماجرا نزدیک می‌شود، می‌تواند حساسیت بیش‌تری را در مقامات برانگیزد؟

حداقل ما این‌طور فکر می‌کنیم. تجربه هم نشان داده در جاهایی که فشار و اختناق زیاد است، جمع‌های مادرانه‌ای شکل گرفته‌اند و از حقوق فرزندانشان دفاع کرده‌اند. این جمع‌ها نه فقط در ایران که در کشورهای مختلف وجود داشته‌اند.

از آنجایی که صرف دفاع از زندگی در مقابل مرگ مطرح است، یعنی این که مادران از زندگی دفاع می‌کنند، خود انعکاس مثبت‌تری دارد و توجه را به‌خود جلب می‌کند. ما خواسته‌های زیادی نداریم. فقط می‌خواهیم توجه به این اعدام‌ها جلب شود و این که زندگی نجات پیدا کند.