| خانه > انديشه زمانه > Jun 2007 | |
Jun 2007ما و غرب، بخش هفتم: گفت‌وگو با امیرهوشنگ افتخاری‌راد باید مواجهه با غرب را واسازی کنیماميرهوشنگ افتخاری‌راد می‌گويد بايد پارادايم‌های مواجهه با غرب واکاوی شود و اعتقاد دارد: «ما همچنان نسبت به غرب یک جور میل و امتناع داریم. یعنی از یک سو همچنان میل داریم که غرب را بشناسیم و مثل جهان معاصر زندگی بکنیم ولی از سوی دیگر امتناع هم داریم. شاید این قضیه برگردد به همان وجه دوگانه فاصله گرفتن مدرنیته. که یک وجه‌اش استعماری است و یک وجه‌اش رهایی‌بخشی.» ما و غرب، بخش ششم: گفت‌وگو با علی باباچاهی، شاعر تقابل دو نگاه پوپولیستیعلی باباچاهی در پنجمین بخش از مجموعه گفت‌وگوها در ارتباط با روابط ما و غرب چنین می‌گوید: «در عصر وانموده‌ها که ناواقعیت‌ها جای واقعیت‌ها را گرفته‌اند به مدد تعدد رسانه‌های گروهی نفاق‌‌افکن ما ظاهرا با دو نوع نگاه پوپولیستی رو به رو هستیم: یک نگاهی که غربی‌ها را به طور یکدست منشا فتنه و آشوب و توطئه می‌داند و نگاهی که غیرغربی‌ها و به اصطلاح ما را تروریست و آدم‌‌کش تلقی میکند.» جوکی به نام فلسفهکتاب «روزی افلاطون و یک پلاتیپوس می‌روند به یک بار...» در اصل، برای کسانی نوشته شده که هیچ از فلسفه نمی‌دانند و تاکنون جرأت نکرده‌اند به کتابی فلسفی حتا دست بزنند. حالا می‌توانند به راحتی روی مبل خود لم بدهند و ساعاتی را خوش به خواندن کتابی ساده و روان بگذرانند که هم صفحه به صفحه آنها را بخنداند و هم رشته‌ای از مفاهیم و اصطلاحات کلیدی و اولیه فلسفه را بیاموزد. ما و غرب، بخش پنجم: گفت‌وگو با سلیمی نمین، روزنامه‌نگار و پژوهشگر نگاه مردم غرب متاثر از تبلیغات غربی‌ها استدر چهارمین بخش از مجموعه گفت‌وگوها در ارتباط با روابط ما و غرب، سلیمی نمین چنین می‌گوید: «ملت آمریکا به شدت تحت‌تاثیر تبلیغات هستند. این مساله در آثار مایکل مور هم دیده می‌شود که آمریکایی‌ها را تا چه حد متاثر از تبلیغات هیات حاکمه می‌داند. و از این طریق ملت آمریکا را ملتی بسیار خرافی و همواره در ترس نگه داشته شده می‌داند. بنابراین نقش انحصارات اقتصادی در غرب در شکل‌‌دهی نگاه غربی‌ها به ملت ایران و سایر ملت‌ها تاثیرگذار و تعیین کننده است.» آسیب‌شناسی روشنفکر از منظر روانشناختی ضرروی استنقد داریوش برادری بر مصاحبه‌ی اخیر محمدرضا نیکفر: «موضوع این است که تا زمانی که رابطه‌ی روشنفکر و دیکتاتور به این شیوه‌ی از سوراخ نگریستن کودکانه باشد، روشنفکر هم می‌شود یک قهرمان و عارف در پی روشنگری مردم و افشای ستم‌ها. پس باید به دست رقیب یا این دیو و دیکتاتور وحشتناک کشته شود تا بازی دیو/قهرمان همچنان ادامه یابد...» دمکراسی مؤثر نمی‌تواند از بيرون تحميل شودکريم آقاخان، امام شيعيان اسماعيلی، در مراسم فارغ‌التحصيلی برنامه‌ی فوق ليسانس مؤسسه‌ی مطالعات سياسی پاريس نکاتی را درباره‌ی وضعيت دمکراسی در جهان و جامعه‌ی مدنی بيان میکند که در ميان انديشمندان اسلامی تازگی دارد و از زبان يک رهبر مسلمان شنيدنی است. ما و غرب، بخش چهارم: گفت‌وگو با یاسر میردامادی، دانش‌آموخته‌ی حوزه علمیه قم چند صد سال به تعطیلات تاریخ رفتیمدر سومین بخش از مجموعه گفت‌وگوها در ارتباط با روابط ما و غرب، یاسر میردامادی چنین می‌گوید: «چیزی به نظر من به نام تمدن ایرانی به صورت زنده وجود ندارد مگر آنچه در تاریخ بوده و هم اکنون آثاری از آن باقی است و به تعبیر دیگر اصلا در دنیا، تمدنی به جز تمدن غربی وجود ندارد چرا، فرهنگ ایرانی ممکن است وجود داشته باشد. فرهنگ اسلامی، فرهنگ ژاپنی ولی اکنون فقط یک تمدن، یعنی منظورم آن ماتریال که در دنیا هست یعنی نوع زیست، نوع پوشش و مانند این موارد و تمدن‌های دیگر یا وجود ندارند یا کاملا در حاشیه هستند.» فارسي، دري، تاجيکيداریوش آشوری: «زبانی که تا يک قرن پيش همه جا فارسي يا دري ناميده مي‌شد، با در هم شکسته شدنِ ساختارهايِ قدرتِ سياسيِ در قلمروِ ديرينه‌يِ امپراتوريِ ايراني، به زبانی برايِ سه کشور تجزيه شد. آشنايي با دانش‌ها و مفهوم‌هايِ نوينِ علمي و سياسي و اجتماعي از راهِ منابعِ ناهمگون، و پروژه‌يِ ملّت‌سازي و بر پا کردنِ ساختارِ دولت‌ـ‌ملّتِ مدرن در ايران و افغانستان، از سويی، و در تاجيکستان با مدلِ روسيِ جمهوري‌سازي از "خلق"هايِ اتحادِ جماهيرِ شوروي، سببِ فاصله‌گرفتنِ زبانِ نوشتاريِ فارسي از يکديگر در اين سه قلمرو شد.» حقایقی تازه در سی‌امین سالروز مرگ شریعتیمجری برنامه اظهار امیدواری کرد حالا که سی سال گذشته، اسناد انگلیس درباره شریعتی منتشر شود، و مجید تفرشی گفت تاکنون تنها به یک سند در آرشیوهای انگلستان برخورده و آن درباره تعطیلی حسینیه ارشاد است و اظهار تعجب شده از این که چطور از چنین آدم بانفوذی غافل بوده‌اند: "بی‌توجهی غرب نسبت به شریعتی، یکی از دلابل شگفت زده شدن آنها از انقلاب اسلامی ایران بود." نيکفر: روشنفکر سالمترين آدم اين سرزمين استمحمدرضا نيکفر در گفتگو با هم ميهن: روشنفکر کار خودش را مي‌کند، مثلا کتابي مي‌نويسد و دو هزار نفر آن را مي‌خوانند. بي‌انصافي است به فکر آسيب‌شناسي او باشيم. او سالمترين آدم اين سرزمين است. فهم و شعور و سوادش را دارد که کلاهبرداري درجه يک شود و نشده است. نشسته است کتابش را مي‌نويسد و به اين خاطر ممکن است سرش بر باد رود. ما و غرب، بخش سوم: گفت‌وگو با سعید حنایی کاشانی نقش فعالی در ساختن تصویر غرب نداریمسعید حنایی کاشانی در سومین بخش از مجموعه‌ی «ما و غرب» می‌گوید: «بیشترین شناختی را که ما از غرب داریم از طریق تولیدات فرهنگی خود غرب است. امروز مردم غرب را از طریق سینما، تلویزیون، رمان، داستان، موسیقی، نقاشی و همه‌ی چیزهایی می‌بینند که به آنها داده می‌شود؛ و این در واقع تصویر غرب را نه تنها برای ما بلکه برای خود غربی‌ها ساخته...» پنج پوستر متحرک، یادگاری از ریچارد رورتیاز سفر برگشتهام. پرسوجویی میکنم، ببینم بازتاب کتاب رورتی چه بوده. تقریبا" هیچ. کتاب را به خواست منتقد محترمی برایاش فرستادهام، امیدوار ام اقلا" او قدر آن را بداند. نقدی مینویسد و کل کار را به هیچ میگیرد، کتاب را خلاصه میکند در جدلهای بیفایده بر سر برگردان دو واژه. ما و غرب، بخش دوم: گفت‌وگو با هوشیار انصاری‌فر،شاعر و مترجم مشکل ما و غرب: در شناخت هم قصور کردهایمدر دومین بخش از مجموعه گفت‌وگوها در ارتباط با روابط ما و غرب، هوشیار انصاری‌فر چنین می‌گوید: «به نظر من اگرچه وجود بی‌اعتمادی بر روابط ما با غرب درست است اما تاریخ شناخت ما از غرب یک تاریخ چند صد ساله است و همیشه مبتنی بر بی‌اعتمادی نبوده. حسی که الان وجود دارد، بیشتر توهمی است که غرب خواهان فرودستی و خوار داشت ایرانیان است و کم کم شبیه به پارانویا می‌شود.» اقلیت‌های سازمان‌یافته به مطالبات اکثریت سازمان‌نیافته شکل می دهنداگر اصلاح‌طلبان پیروزی‌های کوتاه‌مدت را فدای اهداف بلندمدت‌تری می‌کردند و برای سازمان‌دهی طرفداران‌شان، حتی برای تشکیل اقلیتی سازمان‌یافته پیرامون خود، احزاب، اهداف و برنامه‌های‌شان، تلاش و برنامه‌ریزی می‌کردند، احتمال حضور بلندمدت خود در صحنه سیاسی ایران را تضمین‌شده می‌یافتند. حافظ "به روایتِ عباسِِ کیارستمی"داریوش آشوری: «کمینه‌گراییِ کیارستمی در پیِ آن است که نیم‌بیت‌هایِ حافظ را، بیرون از متن، برایِ ما قاب بگیرد و پیشِ چشم‌مان بگذارد تا آنها را -- که در سرِ جایِ اصلیِ‌شان در متن گم بوده اند و چندان به چشم نمی‌آمده اند-- به صورتِ نقشي برجسته و به چشمي تازه ببینیم و در معناشان فرورویم و از پرداختِ شاعرانه‌شان ژرف‌تر لذّت بریم. آیا در این کار به‌راستی کامیاب بوده است؟ به گمانِ من، نه!» عاقبت ترس از یک نژاد یا ایده ایدئولوژی‌ست!بازتاب معرفی عبدی کلانتری از دیدگاه‌های آرامش دوستدار همچنان پردامنه است. شهلا شرف در مقاله‌ای به نقد دیدگاه‌های آرامش دوستدار پرداخته است. او ابتدا بستر اجتماعی-سیاسی ترس از اسلام را بررسی میکند و سپس به مقایسه‌ی این‌سینا و ارسطو می‌پردازد. روشنگری جنسی و ازدواج موقتروشنگری جنسی و دولت می‌توانند با شکستن تقدس بکارت و حلال دانستن این روابط قبل از ازدواج دائم به‌سان تجاربی مهم برای زندگی عشقی و زناشویی بعدی، چه با همان فرد و یا با فرد دیگری، به مقابله با هراس‌های جنسی و اخلاق مطلق‌‌گرای جنسی ایرانی برخیزند و زمینه‌ساز شکل‌گیری مفاهیم جدید زن و مرد و فردیت جنسیتی زنانه و مردانه متفاوت ایرانی شوند. بخش نخست برنامه ما و غرب؛ گفت‌وگو با دکتر صادق زیباکلام غرب محبوب و غرب منفورزمانه برای بررسی بیشتر موضوع مهم «ما و غرب» گفت‌وگوهایی ترتیب داده است با اندیشمندان و کارشناسان مختلف. در نخستین قسمت از این مجموعه، صادق زیباکلام آرای خود را در این باره شرح می‌دهد: «با مرحله‌ای که مارکسیسم وارد ایران می‌شود در حقیقت غرب دیگر نه تنها جایگاه پسندیده‌ای را که تا قبل ۱۳۲۰ در ایران داشته ندارد بلکه مترادف با امپریالیسم، استعمار و استثمار می شود و اصلا هیچ جنبه‌ی مثبتی از غرب در فرهنگ سیاسی دیده نمی‌شود....» از بحران جنسی تا انقلاب جنسی ایرانیانزمان، زمان رنسانس و عبور به جهان نوی ایرانی و زمان دست‌یابی به قوی‌ترین و عاشقانه‌ترین تلفیق‌هاست. زمان، زمانه‌ی جدل خندان عاشقان زمینی بر سر دست‌یابی به بهترین شکل از جسم و اروتیسم و عشق و خرد ایرانی و دست‌یابی به رنسانس ایرانی و آشتی دوباره‌ی ایرانی با جسم و زندگی و لمس ابدیت در لحظه است. گزارشی از شب «ابن عربی» در خانه‌ی هنرمندان ایران نه نکوهش، نه ستايشچهلویکمین شب از شب‌های بخارا با همکاری خانه‌ی فلسفه‌ی تهران به مناسبت انتشار كتاب «فصوص الحكم» با عنوان «شب ابن عربی» در خانه‌ی هنرمندان ایران برگزار شد. در این مراسم که با حضور اندیشمندان و دانشجویان رشته‌ی فلسفه برگزار شد، دکتر محمدعلی موحد (که کتاب فصوص‌الحکم با ترجمه، توضیح و تحلیل وی و برادرش صمد موحد از سوی نشر کارنامه منتشر شده است)، مصطفی ملکیان، و دکتر نصرالله پورجوادی به سخنرانی پرداختند. |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
 |
