Feb 2010


سه رویداد حقوق بشری در هفته گذشته

تهیه و تنظیم از اردشیر : انتشار فیلم تازه ای از وقایع کوی دانشگاه در بامداد بیست و پنجم خرداد ماه، که نحوه حمله نیروهای انتظامی و لباس شخصی ها به کوی دانشگاه تهران و خوابگاه دانشجویان را به تصویر کشیده است، ابعاد تازه ای از وقایع آن شب در کوی دانشگاه را فاش ساخت. در این فیلم معلوم می شود که حمله به کوی دانشگاه با همکاری پلیس و لباس شخصی ها و از پیش برنامه ریزی شده بوده است.



در چهارمین بازداشت هم خبری از تفهیم اتهام نیست

اردوان روزبه: امير شيبانی در هفت ماه گذشته بارها به نهادهای امنيتی مشهد احضار و بازجويی شده است و ماموران امنيتی و انتظامی مشهد بارها به منزل پدری او مراجعه کرده‌اند. به گفته‌ی خانواده اين فعال دانشجويی شهر مشهد، وی بارها در بازداشتگاه‌های کوی پليس، اطلاعات ناجا و اطلاعات سپاه مشهد مورد ضرب و شتم شديد قرار گرفته است. در خصوص وضعیت مبهم او با یکی از دوستان نزدیکش گفت‌وگو کرده‌ام.



گزارشی از نگرانی‌های خانواده‌های زندانیان سیاسی
از رنجی که می‌برند

مریم محمدی: طی وقایع هشت ماهه‏ی اخیر که هزاران نفر از فعالان سیاسی و شهروندان در زندان‏ها به‏سر می‏برند، آسیب‏ها و مشکلات فراوانی به بسیاری از خانواده‏های ایرانی وارد آمده است. گاهی یکی از افراد خانواده در زندان است و همه‌ی خانواده در تلاش و رنج دائمی برای آگاهی از سرنوشت او، دیدار یا آزادی وی هستند. گاهی هم بیشتر افراد خانواده در زندان هستند و یکی از اعضای باقیمانده باید بار مشکلات خانواده را متحمل شود.



گفت‌وگو با کوروش عرفانی و مرتضی افشاری، درباره‌ی بیکاری و حقوق معوقه‌ی کارگران
«بیکاری» در متن بحران اقتصادی ایران

پانته‌آ بهرامی: کارگران کارخانه‏ی صنایع مخابراتی راه دور ایران، سه روز است که مقابل استانداری فارس در شیراز تجمع کرده‏اند و خواستار پرداخت مطالبات معوقه‏ی ۱۳ماهه‏ی خود هستند. موج بحران اقتصادی، عدم پرداخت مزد کارگران پیمانی صنایع ذوب‏آهن اصفهان و ده‏ها تولیدی دیگر را نیز به همراه داشته است. در همین زمینه با کوروش عرفانی و مرتضی افشاری گفت‌وگو کرده‌ام.



تجاوزگران در رژیم جمهوری اسلامی

گاردین؛ ترجمه‌ی بهداد بردبار: تجاوز جنسی در این رژیم پدیده جدیدی نیست؛ حتی امروز که به شکل عبثی تلاش می‌کند تا خود را به نام اسلام توجیه کند. با این وجود پس از خیزشی که در خرداد ماه امسال آغاز شد، شاهد وقوع گسترده‌تر تجاوز جنسی هستیم. این بار به مردان هم تجاوز شده. نمی‌خواهم ادعا کنم پیش از این چنین پدیده‌ای وجود نداشته اما الان به‌صورت هدف‌مند تجاوز صورت می‌گیرد.



نرگس محمدی، نایب‏ رییس کانون مدافعان حقوق بشر ایران در گفت‌وگو با زمانه:
«فشارها در جهت محدودیت نیست؛ سرکوب کامل است»

مریم محمدی: کانون مدافعان حقوق بشر در ایران که فعالیت‏های مداومی در حمایت از حقوق زندانیان سیاسی دارد، این بار توجه مجامع جهانی را مستقیما به تهدید علیه جامعه‏ی مدنی ایران یا چنان‏چه در نامه‌ی اخیرشان خطاب به خانم ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل آمده، ویرانی آن جلب کرده است. با خانم نرگس محمدی، نایب‏ رییس کانون مدافعان حقوق بشر ایران، در این باره گفت‏وگو کرده‏ام.



گفت وگو با عمار ملکی، فرزند دکتر محمد ملکی
نگهداری دکتر ملکی در زندان با وجود سرطان پیشرفته

مریم محمدی: دکتر ابراهیم یزدی، کیوان صمیمی، تعدادی از زندانیان زن دستگیر شده، دکتر محمد ملکی و تعدادی دیگر، از جمله زندانیانی هستند که با بیماری‏های مشخصی در زندان هستند. دکتر ملکی شش ماه پیش در بستر بیماری دستگیر شد. او که ۷۸ سال دارد، از سرطان پیشرفته‏ی پروستات رنج می‏برد. روز شنبه اول اسفند، خانواده‏ی دکتر محمد ملکی برای چندمین بار در یک نامه‏ی سرگشاده، نسبت سلامتی او ابراز نگرانی کردند. با عمار ملکی، فرزند دکتر ملکی گفت‏وگو کرده‌‌‌‌ام.



گزارشی در باره‌ی تیم تراکتورسازی تبریز
«یاشاسین تراکتور»

اردوان روزبه: «تیم تراکتورسازی تبریز»، به ویژه در ماه‏های گذشته، بیشترین محبوبیت را در میان مردم تبریز کسب کرده‏ است. اما موضوع این است که چرا مردم تبریز تا این حد به این تیم علاقه دارند؟ به نظر می‏رسد علاقه به تیم تراکتورسازی از حد یک علاقه‏ی صرفاً ورزشی فراتر رفته و امروز این تیم به عنوان نمادی از اعتراض و بهانه‏ای برای طرح مطالبات ملی در آذربایجان مطرح است.



پایان اجلاس حقوق بشر و پاسخ دو پهلوی ایران

حسن زارع زاده اردشیر: در نشست شورای حقوق بشر در ژنو، از میان ۴۷ کشور عضو، اکثر نمایندگان دولت‌ها به انتقاد از نقض حقوق بشر در ایران پرداختند و بویژه سرکوب‌های پس از انتخابات را مصداق روشن نقض حقوق بشر عنوان کردند. در این نشست نمایندگان دولت‌ها با انتقاد از شکنجه، اعدام و خشونت‌های اعمال شده از سوی جمهوری اسلامی، خواستار آن شدند که ایران اجازه دهد تا گزارش‌گران ویژه سازمان ملل در امورشکنجه و تبعیض به ایران بروند.



در گفت‌وگو با دایان علایی، رها بحرینی و حسن نایب هاشم:
درون و بیرون اجلاس شورای حقوق بشر

حسین علوی: در اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو که ویژه‏ی بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران بود، نمایندگانی از نهادهای مستقل مدافع حقوق بشر، از جمله مدافعان حقوق اقلیت‏های مذهبی نیز، به عنوان ناظر حضور داشتند. دایان علایی، نماینده‏ی بهاییان در سازمان ملل، از جمله‏ی این ناظران بود. در این ارتباط با او و نیز رها بحرینی و حسن نایب هاشم گفت‌وگو کرده‌ام.



گفت‌وگو با هادی قائمی، سخنگوی کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران
پاسخ ایران، اجلاس حقوق بشر را شگفت‌زده کرد

حسین علوی: روز هفدهم فوریه هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی در اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد که کدام یک از توصیه‏های اجلاس را در ارتباط با بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران می‏پذیرد و کدام را نمی‌پذیرد. هادی قائمی، سخن‌گوی کمپین بین‌المللی حقوق بشر که در این اجلاس حضور داشت درباره گزارش امروز هیأت نمایندگی جمهوری اسلامی به زمانه گفت: هیأت نمایندگی ایران ده‏ها توصیه‏ای را که روز دوشنبه از سوی اعضای شورای حقوق بشر به ایران شده بود، در سه طبقه‏بندی جواب داد.



گفت‌وگو با دکتر نيره توحيدی، استاد دانشگاه و سرپرست بخش مطالعات زنان دانشگاه ايالتی کاليفرنيا
«جنبش زنان باید آگاهانه وارد جریان جنبش سبز شود»

شیرین فامیلی: يکی از موضوعاتی که اخيراً مورد توجه فعالان مدنی ايران قرار گرفته است، رابطه جنبش سبز با ديگر جنبش های مدنی و اجتماعی کوچک تر و مطالبه محور هم‌چون جنبش زنان، دانشجويی، کارگری و يا جنبش هويت طلبی و قومی است. در اين زمينه با دکتر نيره توحيدی، استاد دانشگاه و سرپرست بخش مطالعات زنان دانشگاه ايالتی کاليفرنيا، گفت وگو کرده ام و درباره هويت اصلی جنبش سبز تحلیل ایشان را پرسیده‌ام.



گزارشی از حقوق بشر در ایران در گفت‌وگو با هادی قائمی
آیا ایران در ژنو عقب‌نشینی خواهد کرد؟

پانته‌آ بهرامی: دانشگاه «نیوسکول» نیویورک هفته‏ی گذشته شاهد برگزاری گردهم‏آیی به نام «ایران و استفاده از سیاست مقاومت» بود. این گردهم‏آیی به کیان تاج‌بخش، استاد سابق جامعه‏شناسی شهری این دانشگاه اهدا شد. یکی از سخنرانان این برنامه هادی قائمی، از فعالین کمپین بین‏المللی حقوق بشر برای ایران بود. با او در زمینه‌ی وضعیت حقوق بشر در ایران گفت وگو کرده‌ام.



گفت‌وگو با سعید محمودی
«جلوگیری از نقض حقوق‌بشر، با کدام ابزار؟»

فرنگیس محبی: جوامع بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا، برخورد خشونت‌آمیز حاکمان و ماموران جمهوری اسلامی ایران با معترضین و تظاهرکنندگان را شدیدا محکوم کردند. در همین حال دوشنبه آینده نیز موضوع ایران در جلسه ادواری جهانی حقوق بشر در ژنو قرار است مورد بررسی قرار گیرد. در بررسی این مسائل با سعید محمودی، استاد حقوق بین‌اللملل در سوئد گفت‌وگو کرده‌ام.



نگاه هفته
تداوم نقض حقوق بشر

حسن زارع زاده اردشیر: در هفته‌ای که گذشت، تعدادی از وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌هایی که نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی را گزارش می‌کردند فیلتر شدند. همچنین وزرات اطلاعات با انتشار اطلاعیه‌ای مسولیت بازداشت ۷ شهروند ایرانی را برعهده گرفته، که گفته می‌شود این افراد روزنامه‌نگار هستند. در اطلاعیه وزارت اطلاعات، دستگیر شدگان به براندازی نرم و اخلال در نظم و امنیت عمومی متهم شده‌اند.



گفت‌وگو با رؤیا کاشفی، مسئول کمیته‏ی حقوق بشر «انجمن پژوهش‏گران ایران»
«صدای هم باشیم»

ایرج ادیب‌زاده: تازه‏ترین کمپین در پاریس بر علیه اعدام‏ها و با امضای گروهی از سازمان‏ها، انجمن‏ها، فعالان حقوق بشری و روزنامه‏نگاران برپا شده است. این کمپین در راستای جلوگیری از سرکوب گسترده‏ی مخالفان و متوقف کردن اعدام‏ها در ایران فعالیت می‏کند. از خانم رؤیا کاشفی، مسئول کمیته‏ی حقوق بشر «انجمن پژوهش‏گران ایران» و یکی از امضا کنندگان این کمپین، از هدف‏ها و فعالیت‏های آن می‏پرسم.



گفت‌وگو با دکتر رضا افشاری؛ استاد تاریخ و حقوق بشر در آمریکا
«حقوق بشر، سوءاستفاده از نسبیت فرهنگی»

پانته‌آ بهرامی: این که حقوق بشر پدیده‏ای جهان‏شمول است و یا در شرایط مشخص فرهنگی و اجتماعی قابل اجرا است، هسته‏ی اصلی بحث «نسبیت فرهنگی» است. دکتر رضا افشاری، استاد تاریخ و حقوق بشر در آمریکا است. او بر این باور است که نقض سیستماتیک حقوق بشر بیشتر به عوامل سیاسی− اقتصادی باز می‏گردد تا به عناصر اصالت فرهنگی.



دکتر عبدالکریم لاهیجی، نایب رئیس فدراسیون بین المللی جامعه‌های دفاع از حقوق بشر:
حقوق بشر، قربانی زد و بندهای سیاسی است

حسین علوی: از ۱۱ تا ۱۵ فوریه، شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو برای بررسی نحوه اجرای موازین حقوق بشر در کشورهای مختلف جلسه خواهد داشت. روز پانزدهم فوریه این بررسی به مدت ۳ ساعت به ایران اختصاص خواهد داشت. دکتر عبدالکریم لاهیجی، نایب رئیس فدراسیون بین المللی جامعه‌های دفاع از حقوق بشر، می‌گوید که این بررسی شامل نقض روزمره حقوق بشر در ایران نیست و یک بررسی کلی است.



گفت‌وگو با شیرین عبادی درباره‌ی فعالیت‌های کانون مدافعان حقوق بشر و موج جدید دستگیری‌ها
شیرین عبادی: دنیا را متوجه وقایع ایران کرده‌ایم

مریم محمدی: نگرانی‏ها در مورد وضعیت زندانیان سیاسی را دستگیری‏های هر روز فزاینده، شدت بخشیده است. مدت‏ها است که دستگیری‏ها از فعالین سرشناس سیاسی فراتر رفته و چهره‏های کم‏تر نام‏آشنا را دربر گرفته است. فعالین حقوق بشر در داخل و خارج از ایران، به شدت در تلاش برای تغییر فضای موجود هستند. شیرین عبادی، در گفت‏وگویی با رادیو زمانه، در این باره صحبت می‏کند.



گفتگو با همسر سعید متین‌پور، زندانی و فعال حقوق بشر
همسر سعید متین‌پور: سلامتی همسرم در خطر است

اردوان روزبه: سعید متین‌پور، فعال حقوق بشر و روزنامه‌نگار آذربایجانی، در زندان اوین که به هشت‌سال حبس تعزیری محکوم شده دچار عارضه‌ی قلبی شد. این زندانی سیاسی ۹ بهمن دچار درد شدید قلب شده است و مسوولین زندان او را با تاخیر به پزشک منتقل کرده‌اند. به گفته‌ی متخصصین قلب در صورت تداوم درد ممکن است مساله‌ی جدی‌ای برای سعید متین‌پور پیش آید. همسرش، عطیه طاهری، از وضعیت این فعال مدنی می‌گوید: