May 2010


زندانی زن سیاسی و زندانی زن معتاد

مریم محمدی: هنگامه‏ شهیدی، روزنامه‏نگار که پس از وقایع مرتبط با انتخابات دوره‏ی دهم ریاست جمهوری، دستگیر و به شش‌سال زندان محکوم شد، با وجود این که به اقدام علیه امنیت کشور متهم شده است، در بند عادی زندان زنان به‏سر می‏برد و روز گذشته در بهداری زندان، مورد حمله‏ی یک زن معتاد زندانی قرار گرفته و دچار کوفتگی جسمانی شده است. با خانم ناهید کرمانشاهی، مادر هنگامه‏ شهیدی در این‏باره گفت‏وگویی انجام داده‏ام.



یک‌هفته سرکوب جنبش دانشجویی

حسن زارع زاده اردشیر: ایرانیان در سراسر دنیا برای همبستگی با مجید توکلی و جنبش دانشجویی در ایران، خود را مجید توکلی صدا زدند و در تماس‌های تلفنی با مادر او در شیراز، بر همراهی و همبستگی‌شان با مجید تاکید کردند. آن‌ها خواستار پایان اعتصاب غذای مادر مجید شدند، چرا که او نیز یک روز پس از اعتصاب غذای مجید، اعلام اعتصاب غذا کرد. مجید توکلی، یکشنبه‌ی گذشته به سلول انفرادی منتقل شد و در آن‌جا اعتصاب غذا کرد.



گفت‌وگو با امیر پیام، فعال کارگری، درباره‌ی افزایش میزان بیکاری در ایران و نارضایتی کارگران
بیکاری و جنبش اعتراضی

پانته‌آ بهرامی: عبدالرضا شیخ‌ا‌لاسلامی، وزیر کار و امور اجتماعی دولت دهم، به‌تازگی اعلام کرده با ایجاد یک میلیون و ۲۰۰ هزار شغل در طول یکسال، نرخ بیکاری از ۱۲،۵درصد در سال ۱۳۸۷ به ۱۱.۳ درصد در پاییز ۱۳۸۸ کاهش یافته است. کارشناسان اما با توجه به کاهش شدید نرخ رشد اقتصادی ایران در سال‌های گذشته، در مورد آمارهای ارائه‌شده‌ی دولت ابراز تردید می‌کنند. امیر پیام در همین زمینه صحبت می‌کند.



گفت‌وگو با خانم توکلی، مادر مجید توکلی درباره‌ی اعتضاب غذای فرزند او در زندان
مجید توکلی و مادرش همچنان در اعتصاب غذا

ایرج ادیب‌زاده: نگرانی نسبت به وضعیت سلامت مجید توکلی در پی ادامه‌ی اعتصاب غذای خشک او افزایش پیدا کرده است. در همبستگی با مجید توکلی، خانم توکلی مادر او هم با وجود بیماری، دست به اعتصاب غذای خشک زده است. در تماس تلفنی با خانم توکلی در شیراز که به دلیل اعتصاب غذا و ضعف، صدای ضعیفی داشتند، از ایشان پرسیدم چه خبر تازه‌ای از پسرشان مجید توکلی بعد از اعتصاب غذای خشک او در زندان انفرادی اوین دارد؟



قصه‌ی حمید، روایت فراموش شده‌ای از نسل ما

شکوفه منتظری: جنگ ایران و عراق، بخشی از زندگی نسل من بود. بخشی از کتاب‏های درسی و زندگی روزمره‏ی ما بود. اما بخشی از روایت این نسل، جایی در پستوی تاریک تاریخ پنهان مانده است. وظیفه‏ی یک روزنامه‌نگار همیشه پرگویی نیست. گاهی باید فقط بشنوی. حمید ب، ۲۶ سال دارد. چند سالی است که در آلمان زندگی می‏کند. او شاهد عینی نسل من و تو است. روایت حمید، روایت بخش فراموش‏ شده‏ای از جامعه‏ی ما است.



گفت‌وگو با دکتر محمد سیف‌زاده، وکیل مدافع دکتر اکبر کرمی
زندان به خاطر مقالاتی که منتشر نشده است

حسین علوی: روز سه‌شنبه، چهارم خردادماه، دادستان قم برای دکتر اکبر کرمی، که مدت شش ماه است در زندان این شهر به سر می‌برد، کیفرخواست صادر کرده است. آقای کرمی، پژوهشگر و نویسنده‏ی مقالاتی در زمینه‌ی مقولات دینی هستند و با نگاهی متفاوت به موضوعات مختلف مذهبی، می‌پردازند. دکتر محمد سیف زاده، حقوقدان و وکیل مدافع او درباره‌ی تازه‌ترین وضعیت پرونده موکلش با زمانه سخن می‌گوید.



نقدی بر اظهارات دادستان قزوین مبنی بر اعمال قطع دست
«قطع انگشت و دست مجرم چه دردی را دوا می‌کند»

محمد مصطفایی: دادستان قزوین در مصاحبه‌ای بر اعمال و اجرای قطع دست برای پیش‌گیری از وقوع جرم سرقت تاکید کرد. اینکه دستگاه قضایی در راستای پیش‌گیری از وقوع جرم و با مجرمین برخورد نماید عملی شایسته و در خور توجه و تقدیر است. اما اینکه صرفا مجازات کردن متهمین را بدون ریشه‌یابی علت‌های آن، تنها راه خروج از بحران افزایش جرم بدانیم سخنی نسنجیده و کارشناسی نشده است.



نگاهی به نقض حقوق بشر در هفته گذشته
سیر صعودی نقض حقوق بشر در هفته‌ای که گذشت

حسن زارع‌زاده اردشیر: در حالی که خبر اعدام ۵ زندانی سیاسی در ایران در صدر توجه محافل بین‌المللی قرار گرفته بود تا بار دیگر نقض حقوق بشر در ایران به موضوعی جهانی تبدیل شود، خبر اعتصاب غذای جعفر پناهی فیلم‌ساز برجسته ایرانی توجه‌ها را به خود جلب کرد. از سوی دیگر محکومیت میلاد اسدی به هفت سال و بهاره هدایت به نه سال و شش ماه حبس تعزیری که جامعه دانشجویی و حقوق بشری را بهت‌زده کرد.



حقوق محکومین به مرگ در پای چوبه دار

محمد مصطفایی: اگر بدان نگرش و تفکر رویم که محکومین به مرگ صرفا مستحق مرگ هستند و دارای کوچکترین حق و حقوقی نیستند؛ حقوق این دست از شهروندان را نادیده گرفته و تفکر اشتباهی را در ذهن‌مان پرورش داده‌ایم. حق برخورداری از عفو، حق عدم اجرای حکم به هنگام بیماری، حق وضع حمل برای زنان، حق حضور وکیل در هنگام اجرای حکم، حق ملاقات، حق برخورداری از ارشاد دینی و مذهبی، حق خوردن و آشامیدن و ...



گفت‌وگو با حسن اسدی‌زیدآبادی عضو شورای مرکزی و دبیر کميته‌ی حقوق بشر ادوار تحکیم وحدت
صدور احکام بی‌سابقه در آستانه‌ی خرداد ماه

شیرین فامیلی: دادگاه انقلاب در روزهای اخیر، برای دو تن از دانشجویان عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، احکام سنگین حبس صادر کرده که اعتراض شدید نهادهای دانشجویی و حقوق بشری را در پی داشته است.
روز پنج‌شنبه، سی‌ام اردیبهشت‌ماه، دفتر تحکیم وحدت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این احکام از دادگاهی فرمایشی بیرون آمده و برای حاکم کردن فضای اختناق و سرکوب بیش‌تر در کشور است.» در این زمینه با حسن اسدی زیدآبادی گفت‌وگو کرده‌ام.



صدور احکام سنگین، محرومیت از تحصیل و مشکلات دانشجویان زندانی در گفت‌و‌گو با خانواده و وکلای آنان
دانشجویان زندانی، احکام سنگین و محرومیت از تحصیل

مریم محمدی: حتی امروز پس از وقایع خردادماه سال گذشته که دستگیری‌های وسیعی در میان طیف‌های مختلف روشنفکری، کارگری و حتی هنرمندان صورت گرفته است، بازهم تعداد قابل توجهی از زندانیان را دانشجویان تشکیل می‌دهند. احکام بسیار سنگینی نسبت به‌ احکام صادره برای فعالان دانشجویی در سال‌های گذشته صادر شده و بسیاری از آن‌ها از حقوق اولیه‌ی جریان دادرسی برخوردار نیستند. در این رابطه با وکلا و خانواده‌ی چندتن از دانشجویان زندانی گفت‌و‌گو کرده‌ام.



گفت‌وگو با نسرین ستوده، پیرامون تفکیک قوای سه‌گانه کشور و استقلال آن‌ها
آیا باید از قوه قضاییه قطع امید کرد؟

مریم محمدی: سال گذشته در اوج تنش‌های سیاسی و دستگیری وسیع مخالفان به‌نتیجه‌ی انتخابات ریاست جمهوری، روی کارآمدن صادق لاریجانی به‌جای آیت‌الله شاهرودی که دوران مسئولیتش بر قوه‌ی قضاییه پایان یافته بود، گمانه‌زنی‌ها و بیم و امید‌هایی را نسبت به آینده‌ی قوه‌ی قضاییه و به‌ویژه سرنوشت متهمان سیاسی به‌وجود آورده بود. انتظاراتی که در صدر آن به نظر می‌آمد برکناری سعید مرتضوی دادستان تهران باشد.



حقوق بشر در ایران و حمایت جوامع اروپایی

ناصر غیاثی: جمعه‌ی گذشته، چهاردهم ماه مه، تارنمای «مهرایران» و «کمیته‌ی بین‌المللی برای حقوق دانش‌جویان و درویشان در ایران»، کنفرانسی در شهر کلن آلمان با عنوان «حقوق بشر در ایران، حمایت جوامع اروپایی» برگزار کردند. این دو پیش از این نیز در فوریه چنین کنفرانسی در برلین و بروکسل به انجام رسانده بودند. گزارش مختصری از این کنفرانس را در اختیار شما قرار داده‌ام.



گزارشی از آخرین وضعیت زندانیان سیاسی در ایران
جامعه‌ی حقوق بشر نگران حکم‌های اعدام

مجتبی سمیع‌نژاد: ۲۱۷ حکم قطعی زندان و صدور سه حکم اعدام دیگر، کارنامه‌ی قوه‌ی قضاییه طی ۱۱ماه گذشته است که دادستان تهران، شنبه‌ی هفته‌ی جاری از آن خبر داد. می‌توان هزاران بازداشت که بر اساس آمار گروه‌های حقوق بشر بین ۱۰ تا ۱۵ هزار شهروند ایرانی را شامل می‌شود نیز به این کارنامه اضافه کرد. این گزارش که توسط عباس جعفری دولت‌آبادی اعلام شد شامل صدور ده حکم اعدام در مورد متهمان حوادث روز عاشورا بود.



گفت‌وگو با سُلی شاهور، درباره‌ی نویسنده کتاب «مدارس فرامو‌ش‌شده»
کتابی درباره بهاییان از پژوهشگر ایرانی-اسرائیلی

پژمان اکبرزاده: در سال‌های اخیر، بسیاری از فعالان ایرانی حقوق بشر، خواستار رفع محدودیت‌های بهاییان در ایران شده‌اند. سلی شاهور در طی پژوهشی چندین ساله، دست به نگارش کتابی درباره‌ی بهاییان و آموزش و پرورش مدرن در ایران، همچنین تاثیر آنها در جنبش‌های دموکراسی‌خواهانه در ایران و برابری حقوق زنان زده است. کتابی با عنوان «مدارس فراموش شده».



«شیرین علم‌هولی، فعال حقوق زنان بود»

شیرین فامیلی: شیرین علم‌هولی، متولد ۱۳۶۰ و از اهالی روستایی حوالی ماکو بود. او در خرداد ۱۳۸۷ بازداشت شد و بر‌اساس حکم بدوی دادگاه، به اتهام محاربه و هم‌کاری با حزب پژاک در زندان اوین اعدام شد. در‌حالی‌که به گفته‌ی بسیاری از هم‌بندانش که ماه‌ها در کنار شیرین در زندان به سر می‌بردند، او بیش از همه، یک فعال مدافع حقوق زنان بود. درباره‌ی ویژگی‌های شخصیتی شیرین علم‌هولی با دو تن از دوستان و هم‌بندان او گفت‌و‌گو کردم.



«کالبد شکافی پرونده یک بی‌گناه»

محمد مصطفایی: حقوق متهمین به راحتی توسط یک شخص که ابائی از مسئولیت و وجدان در برابر ملت و بالاتر از آن خدای خود ندارد و دست به انجام اعمال نامتعارف و انتقام جویانه‌ای می‌زند، نقض می‌شود. اقداماتی که باعث بروز مشکلات عدیده؛ چه از لحاظ روحی و چه از لحاظ جسمی؛ برای یک شهروندی می‌گردد. در پرونده‌ای که به نظر گرامی‌تان خواهد رسید غلامرضا غلامحسینی مورد خشم و کینه چنین افرادی قرار گرفته و مدت‌های طولانی در انفرادی محبوس می‌گردد.



آخرین وضعیعت زندانیان سیاسی در ایران
زندانیان سیاسی در معرض خطر جدی هستند

مجتبی سمیع‌نژاد: اجرای حکم اعدام غیر قانونی و ناگهانی فرزاد کمانگر، شیرین علم‌هولی، مهدی اسلامیان، فرهاد وکیلی و علی حیدریان در اوایل هفته، باعث نگرانی فعالان حقوق بشر نسبت به وضعیت دیگر زندانیان شده است. بسیاری از گروه‌های حقوق بشری با محکوم کردن این اعدام‌ها، که بدون اطلاع خانواده‌ها و وکلای این پنج زندانی سیاسی صورت گرفت، نسبت به وضعیت دیگر زندانیان و بروز اتفاق‌های مشابه به‌شدت ابراز نگرانی کرده‌اند.



هزار و یک بحران روزنامه‌نگار ایرانی

پانته‌آ بهرامی: روزنامه‌نگاری در ایران، فراز و فرودهای زیادی را به‌ویژه در یک‌صد سال اخیر پشت سر نهاده، اما شاید در سه دهه‌ی گذشته، پس از سرکوب‌های دهه‌ی شصت که موج وسیعی از روزنامه‌نگاران را پشت میله‌های زندان کشاند، موج دستگیری‌های روزنامه‌نگاران در ۱۰‌ماه اخیر را بتوان بحرانی‌ترین شرایط برای روزنامه‌نگاران دانست. هفته‌ی گذشته در شهر واشنگتن، جلسه‌ای با عنوان شبی در همبستگی با روزنامه‌نگاران دربند ایران برگزار شد. گزارشی بخوانید در این زمینه.



«قوه قضاییه تنها جایی است که به قانون توجه ندارد»

مریم محمدی: در ساعت ۹ و ۱۶ دقیقه‏ی امروز، خبری روی سایت «خبرگزاری فارس» قرار گرفت که به نقل از روابط عمومی دادسرای عمومی و انقلاب تهران، اعلام می‏کرد فرزاد کمانگر، علی حیدریان، فرهاد وکیلی، شیرین علم‏هولی و مهدی اسلامیان، شهروندان کرد ایرانی، در زندان اوین اعدام شده‏اند. براساس این خبر، اعدام شدگان به عملیات تروریستی، از جمله بمب‏گذاری در شهرهای مختلف ایران، متهم بودند. گفت‌وگوهایی کرده‌ام با وکیل و برخی از نزدیکان اعدام شدگان.