تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۸۹ • چاپ کنید    
یادواره عباس جعفری، کوهنورد، ایران‌شناس، عکاس طبیعت و روزنامه‌نگار ایرانی

صعود به آزادکوه

کیارش پارسا عالی‌پور
kiaa@radiozamaneh.com

بیش از نیمی از گستره‌ی ایران، پوشیده از مناطق مرتفع و کوه‌های بلند است؛ به طوری که فلات ایران را با میانگین ارتفاعی بیش از ۱۲۰۰ متر در شمار یکی از فلات‌های بلند آسیا طبقه‌بندی می‌کنند.

رشته‌ کوه‌های سر به فلک کشیده‌ی البرز و زاگرس، و کوه‌های ناپیوسته‌ی خراسان، تا بوده، بخشی از هویت ایران زمین بوده‌اند. بسیاری از فرزندان این سرزمین، «سهند»، «سبلان»، «البرز» و «کوهیار» نامیده شده‌اند. بسیاری از رؤیاهای جمعی ایرانیان با کوه پیوند دارند و بر قله‌ی دماوند بود که «آرش کمانگیر»، جان خود در تیر کرد و کار صدها صد هزاران تیغه‌ی شمشیر.

Download it Here!

ورزش کوهنوردی، نبردی برای دستیابی به بلندترین‌ها، در ایران در سال ۱۳۲۳ دارای تشکیلات رسمی شد. در سال ۱۳۵۶ فدراسیون‌های کوهنوردی و اسکی ادغام شدند و از آن پس به نام «فدراسیون کوهنوردی و اسکی» به فعالیت خود ادامه دادند؛ فدراسیونی که ورزش‌هایی مانند سنگ‌نوردی و دوچرخه‌سواری کوهستان را نیز زیر پوشش دارد. فعالیت کوهنوردی در سطوح پایین‌تر زیر نظرهیئت‌های کوهنوردی با حمایت از فعالیت‌های گروه‌های کوهنوردی برنامه‌ریزی و هدایت می‌شود.

کوهنوردی اما تنها یک ورزش نیست. کوهنوردی یک نبرد جمعی است. یک کار فرهنگی است؛ و شاید بتوان گفت شیوه‌ی زیستی ویژه است، برای آنانی که با لذت آزادی در اوج‌ها آشنایند و با روزمرگی ناآشنا.

کوهنوردان معمولاً اراده‌ای پولادین دارند و با محیط زیست و طبیعت عجین هستند. با آن که سر از پا نمی‌شناسند تا به آغوش کوه بروند، اما با جامعه و درد مردم‌شان هم درگیرند. نمود بارز این گونه زیست را می‌توان در تشکیل گروه‌های کوهنوردی میان کنشگران اجتماعی و سیاسی در پیش و پس از انقلاب دید. کسانی که در دل کوه نیز گفتمان اعتراض را فراموش نکردند.


آزادکوه

برخی کوهنوردان دل در گرو کشف ناشناخته‌ها نهادند؛ کشف راه‌های تازه در طبیعتی که سخت در معرض هجوم است. برخی به ثبت این راه‌های تازه و تهیه‌ی عکس و گزارش نیز می‌پردازند و لذت کشف‌شان را به اشتراک می‌گذارند. یکی از این کوهنوردان عباس جعفری بود.

عباس جعفری، کوهنورد، ایران‌شناس، عکاس طبیعت، روزنامه‌نگار و جهانگرد در شهریورماه سال ۱۳۴۱ در مشهد به‌دنیا آمد.

او نقش قابل توجهی در شناساندن و به ثبت رساندن مناطق دورافتاده‌ی ایران و بسیاری آیین‌های بومی ایرانی داشته است. گزارش‌ها، عکس‌ها و سفرنامه‌های او از زیستگاه‌های ایران و جهان در مجلات معتبر جهان، مانند نشنال‌جئوگرافیک منتشر شده‌اند.

در روز شانزدهم شهریورماه سال گذشته در حالی که عباس، سوار بر قایق تک‌‌نفره‌ای بر رودخانه‌ی خروشان تریشولی در نپال بود، بر اثر واژگون شدن قایق، ناپدید شد. همان روزهای نخست، قایق کایاک بی‌سرنشین او توسط تیم جست‌وجوگر نپالی در مرز چین و نپال پیدا شد، اما تلاش‌ها و جست‌وجوهای گسترده برای یافتن حتی اثری از او نتیجه‌‌ای نداشت. عباس که مهر طبیعت را در دل داشت، در دل طبیعت ماند.

به مناسبت نخستین سالگرد سفر بی‌پایان عباس جعفری، دوستان و همنوردان او به قله‌ی آزادکوه صعود نموده و طول مسیر را نیز پاکسازی کردند.


تندیس یادبود آرش کمانگیر در شهرستان ایذه

پیش از این صعود، با رامین نوری، یکی از دوستان عباس جعفری و از برگزارکنندگان این یادواره، به گفت‌وگو پرداختم. او درباره‌ی انگیزه‌ی اجرای چنین برنامه‌ای می‌گوید:

عباس جعفری یکی از چهره‌های ماندگار کوهنوردی ایران است. از خادمان طبیعت این مرز و بوم بود که سال گذشته در حادثه‌ای در نپال ناپدید شد و هیچ اثری از ایشان به‌دست نیامد. از آنجا که ایشان در توسعه‌ی طبیعت‌گردی و حفظ محیط زیست در ایران فعالیت‌های چشمگیری داشت و از کوهنوردان باسابقه‌ی ایران به شمار می‌آید، دوستان وی و هم‌نوردهایش تصمیم‌ گرفتند برای این که یاد و نام ایشان را زنده نگه‌ دارند، برنامه‌‌ی صعود به قله‌ی آزادکوه را ترتیب دهند که یکی از قله‌های مورد علاقه‌ی ایشان بوده است.

دلیل انتخاب قله‌ی آزادکوه تنها به خاطر علاقه‌ی او به این قله بوده است؟

بله، یکی از علاقه‌های ایشان بوده، ضمن این که آقای جعفری پیش از این نشریه‌ای را هم به نام «آزادکوه» در حوزه‌ی کوهنوردی ایران منتشر می‌کردند.

شرایط این صعود چگونه است و چندروز طول خواهد کشید؟

برنامه‌ی صعود روز پنج‌شنبه ۲۵ و جمعه ۲۶ شهریورماه خواهد بود. روز پنج‌شنبه ظهر حرکت ما از تهران آغازخواهد شد. شب را در روستای کلاک اقامت خواهیم کرد و فردای آن، یعنی روز جمعه، طی هفت ساعت راهپیمایی با کوله‌ی سبک، صعود به قله را انجام خواهیم داد. ضمن این که مسیر صعود را هم پاکسازی خواهیم کرد. زباله‌های احتمالی و چیزهایی که در مسیر دیده می‌شود و در طبیعت هم جذب نمی‌شوند، توسط گروه جمع‌آوری و به پایین انتقال داده خواهند شد.


عباس جعفری

چه گروه‌ها و سازمان‌هایی در این صعود با شما همراه هستند؟

این برنامه توسط دوستان عباس جعفری راه‌اندازی شده و سازمان دولتی و خصوصی‌ای درگیر آن نیست. از باشگاه‌های مختلف کوهنوردی، عکاسان، طبیعت‌گرایان و کسانی که علاقه‌ داشته باشند، یا با ایشان آشنا بوده‌اند و دوستدار این ورزش هستند، می‌توانند در این برنامه شرکت کنند.

از خانواده‌ی عباس جعفری هم کسی در این صعود شرکت خواهد کرد؟

تا این لحظه هیچ یک از اعضای خانواده‌ی ایشان با من تماس نداشتند برای این که اعلام حضور کنند و بتوانند تشریف بیاورند.

آیا در آینده هم تصمیم دارید یادواره‌هایی برای عباس جعفری برگزار کنید؟

به‌طور حتم این اتفاق خواهد افتاد. به‌عنوان مثال فکر می‌کنم برای نهم مهرماه سال جاری، به مناسبت روز کوه‌های پاک و همچنین روز جهانی جهانگردی، برنامه‌ی دیگری در این زمینه خواهیم داشت. چون آقای جعفری تورلیدر (راهنمای گردشگری) هم بودند.

جزییات این برنامه آیا مشخص شده؟

فعلاً جزییاتش مشخص نیست. فردا جلسه‌ای دارم که انشاالله به همت دوستان این طرح را نهایی خواهیم کرد و اطلاع‌رسانی آن را هم حتماً انجام خواهیم داد.

کوه‌های پیر و جاده‌ها
با خاطره‌ی قدم‌های تو بیدار می‌مانند
که روز را به پیشواز می‌رفتی.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

روانش شاد و یادش گرمی باد. .

-- سیامک ، Sep 28, 2010

ممنون از رادیو زمانه برای یاد کردن از " عباس جعفری " .

-- فرشید فاریابی ، Sep 28, 2010

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)