اتحادیه روزنامه‌نگاران ایرانی در اروپا

مریم محمدی

در آستانه‏ی فرارسیدن روز جهانی مطبوعات، خبر تشکیل «اتحادیه‏ روزنامه‏نگاران ایرانی در اروپا» یکی از مهم‌ترین خبرهایی است که منتشر شده است.

خانم نوشابه‏ امیری، عضو هیات سردبیری روزنامه‏ی اینترنتی «روزآن‏لاین» در پاریس، درباره‌ی ضرورت‌های تشکیل اتحادیه‌ی روزنامه‌نگاران ایرانی در اروپا می‌گوید:

در جریان هستید که پس از انتخابات ۲۲ خرداد و انتصاب دوباره‌ی آقای احمدی‏نژاد به‌عنوان رییس‌جمهور ایران، مطبوعات در داخل کشور تحت چه شرایطی قرار دارند. تعداد زیادی از همکاران ما کارشان را از دست داده‏اند، تعدادی در زندان‏ هستند و تعدادی هم به‌کارهای دیگری می‌پردازند. تنها انجمن به‌نسبت مستقل و صنفی‏ روزنامه‏نگاران در ایران هم پلمب شده و گردانندگان آن در زندان به سر می‏برند.

هم‏زمان تعداد زیادی از روزنامه‏نگاران ایرانی از کشور خارج شده‏اند و در ترکیه، عراق، مالزی و… در انتظار ویزا هستند. برخی از آن‌ها نیز به کشورهای اروپایی و امریکایی رسیده‏اند.

از سوی دیگر، تعداد زیادی ایرانی در رسانه‏‏ها و نشریات خارجی، از سی‏ان‏ان گرفته تا تلویزیون‏های فرانسوی، ایتالیایی و غیره کار می‏کنند. به‌همین دلیل ما به‌کمک همکاران دیگرمان به این نتیجه رسیدیم که تعداد روزنامه‏نگاران ایرانی مقیم خارج به‌حدی رسیده که باید گرد هم جمع شویم تا از یک‌طرف منافع صنفی‏مان را تامین کنیم و از طرف دیگر، کمبودی را که به یک معنا، بین همکاران‏مان به لحاظ تشکیلاتی وجود دارد، پر کنیم.

اولین جلسه در پاریس، در مقر روزنامه‏نگاران بدون مرز تشکیل شد. البته آن‏ها نقشی ندارند و تنها میزبان ما به لحاظ مکان برگزاری جلسه بودند. با دوستانی که از نقاط مختلف آمده بودند، بحث و تبادل‏نظر کردیم. بعد از جلسه‏ی پاریس، به‌دعوت «انجمن روزنامه‏نگاران دانمارک» به دانمارک رفتیم و جلسه‏ای هم در آن‏جا داشتیم.

در دانمارک، به‌جز روزنامه‏نگاران ایرانی، چه کسانی حضور داشتند؟

در آن‏جا رییس فدراسیون بین‏المللی روزنامه‏نگاران و همین‏طور رییس انجمن ناشران و سردبیران و نمایندگان مهم سازمان‏های بین‏المللی حضور داشتند. این نهادها و به‌ویژه فدراسیون بین‏المللی روزنامه‏نگاری، حمایت کامل خود را از ما اعلام کردند.

قرار است جلسه‏ی بعدی که جلسه‏ی عملی‏تری نیز خواهد بود در ماه سپتامبر، در پاریس تشکیل شود و از تعداد بیشتری از همکاران‏مان برای حضور در آن دعوت کنیم.

نوشابه امیری

این حرکت هزینه‏های مالی هم برای شما خواهد داشت. آیا شما از جایی تامین مالی خواهید شد؟

تاکنون که هزینه‏ای نداشته‏ایم. دو جلسه‏ای را هم که برگزار کرده‏ایم، به این ترتیب بوده که برای یکی از آن‌ها از سوی انجمن روزنامه‏نگاران دانمارک دعوت شده بودیم و برای جلسه‏ی پاریس هم مقر سازمان گزارش‏گران بدون مرز برای برگزاری جلسه به‌ما یاری داد.

اما ما بنای‏مان را بر این گذاشته‏ایم که از طریق حق عضویت و کمک‏هایی که از رسانه‏های مختلف می‏توان گرفت، حرکت کنیم.

تعدادی از همکاران ما برای رسانه‏های خارجی کار می‏کنند و مالیات می‏پردازند. بر مبنای قوانین کشورهای اروپایی، این مالیات‏ها می‏توانند به‌جای پرداخت به دولت‏ها، به نهادهای صنفی‏ای مانند اتحادیه‌ی روزنامه‌نگاران ایرانی در اروپا که در صدد تاسیس آن هستیم، داده شود.

علاوه بر آن، در سراسر جهان، سازمان‏های غیردولتی‏ای هستند که در این زمینه‏ها کمک می‏کنند.

آیا تاکنون توانسته‏اید حمایت برخی از این نهادها را جلب کنید؟

بله چند نهاد در دانمارک از جمله انجمن بین‏المللی ناشران و سردبیران، فدراسیون بین‏المللی روزنامه‏نگاری و سندیکای روزنامه‏نگاران دانمارک اعلام آمادگی کردند که به ما کمک کنند.

حتی در همان‏جا سندیکای روزنامه‏نگاران دانمارک مبلغی را جمع‏آوری کردند که قرار شد نزد آن‏ها باقی بماند تا روزی که ما بتوانیم انجمن را به‌طور قانونی به‏ثبت برسانیم.

فکر می‏کنید این زمان چقدر طول بکشد؟

قاعدتاً بعد از جلسه‏ی سپتامبر، کارهای اولیه به پایان می‏رسد. بعد از آن فراخوان خواهیم داد و دوستان چه حضوری و چه از طریق اینترنت جمع خواهند شد. کار ما نیز به عنوان موسسین به‏پایان می‏رسد و آن جمع انتخابات خود را برگزار می‏کند. امیدوارم به همت دوستان، کار را پیش ببریم.

فکر می‏کنید اولین اقدام اتحادیه‌ی روزنامه‌نگاران ایرانی در اروپا چه خواهد بود؟

این انجمن مختص روزنامه‏نگاران ایرانی در خارج از کشور است. ممکن است روزنامه‏نگاری در داخل ایران باشد ولی با نشریات خارجی کار کند. به‌هرحال این انجمن خارج از کشور شامل حال او می‏شود. چون یک انجمن صنفی در داخل ایران داریم.

اولین قدم باید شناسایی و جلب اعضای‏مان باشد که الان در چهارگوشه‏ی دنیا پراکنده هستند. باید تقسیم‏بندی‏ای نسبت به وضعیت آن‌ها بکنیم و به‌سمتی برویم که به هدف اصلی‏مان برسیم.

ما به این نتیجه رسیده‏ایم که قرار نیست روزنامه‏نگاران ما از ایران بیایند و از حرفه‏ی خودشان دور بیفتند. البته اگر کسی خود مایل به این کار باشد، مسئله‏ی دیگری است، اما تا ‏جایی که ما می‏دانیم، دوستان ما مایل‏اند در همین زمینه بمانند. ماندن در این زمینه هم نیاز به تشریک مساعی و یاری دارد. این بخشی از کار ماست.

بخش دوم هم پی‏گیری منافع روزنامه‏نگاران ایرانی در هرجایی که هستند، به لحاظ حقوقی است. الان تعداد زیادی از همکاران ما در سازمان‏های غیر بزرگ و اداری نامشخص کار می‏کنند. اغلب این دوستان مشکل دارند، تکلیف‏شان به لحاظ درآمدی روشن نیست، وضعیت بیمه‏ی اجتماعی‏شان روشن نیست و تضمین‏های لازم را برای زندگی شغلی خود ندارند. ما قاعدتاً باید چنین مسائلی را پی‏گیری کنیم.

آیا امکان دارد در آینده و در گسترش‏ کار، با روزنامه‏نگاران فارسی زبانی که اغلب از کشورهایی می‏آیند که مشکلاتی مشابه روزنامه‏نگاران ایرانی دارند، تماس برقرار کنید تا آن‏ها نیز به شما بپیوندند؟ به‌عبارت دیگر آیا حمایت اتحادیه‌ی روزنامه‌نگاران ایرانی در اروپا شامل حال آن‏ها نیز خواهد شد؟

ما نام این انجمن را روزنامه‏نگاران ایرانی خارج از کشور گذاشته‏ایم. هنوز به آن بخش فکر نکرده‏ایم، ولی به دلیل تشابه زبانی و تشابه مشکلات، امیدوارم روزی بشود این کار را انجام داد و هر روزنامه‏نگار فارسی‌زبانی که در هرجای دنیا فعالیت می‌کند را در برگرفت. تمرکز ما در این مقطع بر روزنامه‏نگاران ایرانی بوده، ولی قاعدتاً چرا که نه.

با توجه به دشواری‏های فعالیت روزنامه‏نگاران ایرانی در داخل، فکر می‏کنید این انجمن یا اتحادیه بتواند گام‏هایی هم در جهت رفع مشکلات آن‌ها، بردارد؟

قاعدتاً. چون ما یک واحدیم که بخشی‏ در داخل و بخشی در خارج هستیم. همان‏طور که الان مطبوعات بین‏المللی، رسانه‏ها و نهادهای مختلف بین‏المللی به حمایت از همکاران ما در داخل برآمده‏اند، ما که به آن‏ها نزدیک‏تر و هم‏دردتر هستیم، باید یکی از نکات اصلی مورد توجه‏مان وضعیت همکاران‏مان در داخل و هم‏دلی و هم‏راهی با آن‌ها باشد. بله حتماً این کار را خواهیم کرد.