زير 18 ساله ها


در غیاب بهنود و دلارا، علی مهین‌ترابی آزاد شد

محمد مصطفایی: علی مهین ترابی پس از هفت سال و هفت ماه و یازده روز حبس، آزاد شد و خانواده خود را در آغوش گرفت. علی امروز آسمان آبی شهر را می‌بیند و در خیابان‌های شهر آزادانه قدم می‌زند. او امروز نفس می‌کشد. امروز روز علی مهین ترابی است، نوجوانی که سال‌ها طناب دار بر زندگی‌اش سایه افکنده بود و بهترین لحظات زندگی او را تحت اسارت خود در آورده بود. علی، مادر و پدر و خواهرانش را به آغوش خواهد کشید.



مدارس طالبان، از کودک‌آزاری تا انتحار

محمد محق: علاقه به برخی رفتارهای خلاف شرع در میان طالبان، در دورانی که هنوز در مدرسه هستند، به پیمانه‌ی چشم‌گیری شیوع دارد و بسیاری از آنها در سال‌های نوجوانی به شکلی و در سال‌های بعد به شکلی دیگر با این گونه رفتارها سر و کار داشته‌اند. مشهورترین و مهم‌ترین رفتاری که از نظر احکام اسلام ناروا دانسته می‌شود و جرمش به مراتب بیش‌تر از گناهان عادی است، رابطه‌ی لذت‌آمیز با هم‌جنس است که پدیده‌ای دیرپا و دیرینه در میان این‌گونه از مدارس است.



«محمدرضا حدادی به‌زودی اعدام می‌شود»

محمد مصطفایی: روز سیزدهم تیرماه اخطاریه‌ای از زندان عادل آباد شیراز به دست خانواده موکلم محمدرضا حدادی رسید که مقرر کرده بود، برای آخرین بار ظرف سه روز به زندان عادل آباد مراجعه و محمدرضا را ملاقات نمایند. این اخطاریه نشان از اعدام قریب الوقوع محمدرضا حدادی دارد. طبق آیین‌نامه اجرای احکام قصاص و اعدام، مجری حکم مکلف است ۴۸ ساعت قبل از اجرای حکم زمان اجرا را به وکیل محکوم علیه اطلاع دهند اما هنوز اخطاریه‌ای به دست من نرسیده است.



گفت‌وگو با زلیخا موسوی، مادر حسین رونقی ملکی، درباره‌ی آخرین وضعیت پسرش
بهترین روزهای فرزندان ما در زندان تباه می‌شود

مجتبی سمیع‌نژاد و بابک اجلالی: پای صحبت «سیده زلیخا موسوی»، مادر حسین رونقی ملکی نشستیم که وبلاگ‌نویسان او را با نام بابک خرمدین می‌شناختند. هر چند که در طول مصاحبه نمی‌توانست احساسات مادرانه‌ی خود را کنترل کند و نام حسین اشک به چشمانش می‌آورد، اما با مهربانی به سئوالات ما پاسح گفت. مادر حسین رونق ملکی در مورد آخرین وضعیت فرزندش در زندان و وضعیت پرونده‌ی او گفت.



بخش دوم و آخر
سه میلیون کودک ایرانی ترک‌‌‌ تحصیل کرده‌اند

بهناز مهرانی: طی چهار سال گذشته سه میلیون کودک ایرانی ترک‌‌‌ تحصیل کرده‌اند. بر اساس اظهار نظر کارشناسان این حوزه برترین عوامل مشترک در ترک ‌‌‌‌‌تحصیل دانش‌آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی، فقر مالی و فقر انگیزشی است که بیش‌ترین نقش را داشته ‌‌‌‌‌‌‌است. به‌گزارش کمیته‌ی ‌گزارشگران ‌حقوق ‌بشر، موارد بسیاری از ثبت‌ نام‌های مشروط به دادن تعهد کتبی یا عدم ثبت ‌نام دانش‌آموزان بهایی در مدارس مشاهده ‌شده است.



بخش نخست:
حقوق کودکان در سالی که گذشت

بهناز مهرانی: طبق گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر در سپتامبر سال ۲۰۰۸ میلادی، در بین تنها پنج کشور در سطح‌ جهانی که هنوز در آنها اعدام کودکان معارض قانون ادامه دارد، جمهوری اسلامی ایران در ردیف نخست قراردارد. ماده‌ی سی‌و‌هفت پیمان‌نامه‌ی ‌حقوق کودک، اعدام کودکان زیر ۱۸ سال را ممنوع اعلام می‌دارد و دولت جمهوری اسلامی ایران نیز با پذیرش کنوانسیون مذكور در سال ۷۳ به اجرای آن متعهد ‌شده است.



گفت‌وگو با سارا ابتیا، درباره‌ی روز جهانی مبارزه با کار کودک
ایران هنوز «کودکان کار» را معضل اجتماعی نمی‌داند

شکوفه منتظری: ۱۲ژوئن، یازدهمین روز جهانی مبارزه با کار کودک از سوی سازمان ملل است. بر اساس آمار سازمان جهانی کار، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان، از کودکی محروم می‏شوند. طبق این آمار، ۱۲۰ میلیون از این کودکان وارد بازار کار می‏شوند و مشغول به کار تمام وقت هستند. ۶۱درصد این کودکان در آسیا، ۳۲درصد در آفریقا و ۷درصد از آنها در آمریکای لاتین زندگی می‏کنند. در همین زمینه با سارا ابتیا، فعال حقوق کودک، گفت‌وگو کرده‌ام.



گفت‌وگوی مریم یوشی‌زاده، با صابر شربتی، نوجوان محکوم به اعدام
«زندگی، عاشقی، دار»

مریم یوشی‌زاده: صابر، شب‌ها با این خیال می‌خوابد و صبح‌ها از وحشت آمدن آدم‌هایی که قرار است به اتاق قرنطینه پیش از اعدام منتقلش کنند، از خواب می‌پرد. او از ۱۵سالگی، که در نزاعی خیابانی ناخواسته مسبب مرگ مردی شد، چشم انتظار دار است. حکم اعدامش تائید شده است و در ۱۶سالگی از کانون اصلاح و تربیت به زندان رجایی‌شهر کرج فرستاده شده است. با وی گفت‌وگویی کرده‌ام و نمی‌دانم وقتی شما آن را می‌خوانید حکم اعدامش اجرا شده است یا...!



گفت‌وگو با معصومه طهماسبی، وکیل بنیامین رسولی
رای دیوان عالی، نوجوانی را از قصاص نجات داد

حسین علوی: بنیامین رسولی، نوجوانی که متهم به ارتکاب قتل در کودکی شده، طی یک روند طولانی و پیچیده قضایی از اجرای حکم قصاص نجات یافته و بنا به حکم دادگاه کیفری استان تهران آزاد شده است. معصومه طهماسبی آخرین وکیل این متهم در گفت‌وگو با زمانه در مورد آغاز این ماجرا می‌گوید.



گزارشی در مورد محمدرضا حدادی, جوان محکوم به اعدام
«قاضی پرونده عادل نبود؛ از او شکایت دارم»

مریم محمدی: محمدرضا حدادی که در دوران نوجوانی و سن ۱۵ سالگی به اتهام مشارکت در قتل یک راننده‏ی خودرو دستگیر و زندانی شد، با تایید حکم، در معرض اجرای اعدام قرار دارد. بنا‏بر اعلام مقامات قضایی، دستور نیابت اجرای حکم صادر شده است و به زودی در زندان عادل‏آباد شیراز اجرا خواهد شد. در تماسی با خانواده‏ی محمدرضا حدادی، از آن‏ها در باره‏ی آخرین وضعیت فرزند‌شان پرسیدم.



سر کودکان ایرانی با پنبه قانون بریده می‌شود

فریار آشوریان: دستور توقف حکم اعدام (قصاص نفس) بهنود شجاعی - جوانی که در کودکی مرتکب قتل شده است - با دستور رییس جدید قوه قضاییه، امیدهایی هر چند کوتاه و موقت را برای به زندگی بازگرداندن این جوان متنبه را در دل‌ها زنده کرد. هر چند به اعتقاد بسیاری از ناظران و فعالان حقوق بشری، دستور توقف اجرای حکم از این باب بوده که رییس جدید تمایل نداشته اولین روزهای کاری خود را با اجرای حکم اعدام جوانی آغاز کند که در کودکی مرتکب قتل شده است.



پرونده‏ی دلارا دارابی در گفت و گو با داماد خانواده مقتول و عمادالدین باقی، فعال حقوق بشری
دل دلارا همچنان خواهد تپید؟

مریم محمدی: خبرهای رسمی و نیمه‏رسمی حاکی از محکومیت بیش از صد تن از این نوجوانان است که در زندان در انتظار اعدام به‏‏‏سر می‏برند. یکی از پرونده‏هایی که این‏روزها در این موضوع جریان دارد، پرونده‏ی دلارا دارابی است. دختری که در هفده سالگی به اتهام قتل خانمی که از منسوبان او نیز بوده‌، دستگیر شده است. دلارا قریب شش سال است که در زندان به‏سر می‏برد و این‏روزها حکم اعدام وی ابلاغ شده است. در همین رابطه با داماد خانواده مقتول و عمادالدین باقی گفت و گو کرده‌‌ام.



تلاش فعالان حقوق بشر برای جلوگیری از اعدام کسانی که در نوجوانی مرتکب قتل شده‌اند:
«آن‌هایی که رضایت ندادند، به شدت پشیمان هستند»

‌‌نیک‌آهنگ کوثر: در شرایطی که وکلا و خانواده‌های قاتلین زیر ۱۸ سال که به اعدام محکوم شده‌اند، در تلاش هستند تا نهایتاً احکام را نقض و از دادگاه حکم برائت را بگیرند؛،محمد مصطفایی، ‌‌دبیر کمیسیون حقوق بشر کانون وکلا می‌گوید: «طبق قانونی که مجلس شورای اسلامی به تصویب رسانده (منظورم کنوانسیون حقوق کودک است که می‌شود گفت که با تصویب مجلس، در حکم قانون محسوب می‌شود) اعدام اطفال زیر ۱۸ سال بر خلاف قانون است. یعنی این‌که قضات نمی‌توانند حکم به مجازات مرگ این اطفال بدهند.»



گفتگو با آسیه امینی فعال جنبش زنان
سنگسار خانوادگی در سیستان و بلوچستان

آسیه امینی در گفتگو با لیلا موری: «در اتفاقی که متاسفانه روز گذشته در حوالی زاهدان افتاد؛ سعیده، دختری چهارده ساله به وسیله‌ی پدر، برادر و چند تن از دوستانش، سنگسار شد. مادر این دختر تشریح کرده که این اتفاق فقط به‌خاطر بدگمانی پدر به دختر مجرد و نوجوانش افتاده است.»



گفتگو با محمد مصطفایی، وکیل علی مهین‌ترابی، نوجوان محکوم به اعدام
«قضات باید به کنوانسیون حقوق کودک اشاره کنند»

علی مهین‌ترابی، جوانی است که در ۱۶ سالگی و در یک نزاع مرتکب قتل شده و به همین سبب، حکم اعدام برایش صادر شده است. محمد مصطفایی، وکیلی وی در گفتگو با رادیو زمانه می‌گوید: «ماده ۳۷ کنوانسیون حقوق کودک، صراحتاً اعدام اطفال زیر ۱۸ سال را منع کرده است. این کنوانسیون در ایران لازم‌الاجرا است و قضات باید در مورد احکامی که صادر می‌کنند، به این کنوانسیون اشاره کنند و اطفال زیر ۱۸ سال را به اعدام محکوم نکنند. »



کودکان محروم از مدرسه

چند روز پیش مقامات وزارت آموزش و پرورش ایران از ترک تحصیل ۱۱۵ هزار دانش‌آموز مقطع ابتدایی در سال تحصیلی جاری خبر دادند. یعنی در عرض کمتر از سه ماه بیش از ۱۰۰ هزار کودک دبستان را ول کرده‌اند و ظاهراً مقامات جز ارائه آمار، کار دیگری نمی‌کنند. سال گذشته تعداد از این هم بیشتر بود: بیش از ۴۰۰ هزار دانش‌آموز دوره ابتدایی و راهنمایی ترک تحصیل کردند که ۲۰۴ هزار و ۸۱ نفر از این تعداد در مقطع ابتدایی تحصیلی بودند.



گفتگو با وکیل ماکوان مولودزاده
«مشکلات پرونده ماکوان از روز اول شروع می‌شود»

چهارشنبه گذشته، ۱۴ آذر ۱۳۸۶، ماکوان مولودزاده جوان ۲۱ ساله‌ی کُرد به جرم «لواط» در سن ۱۳ سالگی در زندان کرمانشاه اعدام شد. در این باره با وکیل او سعید اقبالی، گفتگو کردیم. او در این گفتگو از ایرادات شرعی و قانونی این پرونده، از آغاز تشکیل آن تا تحقیقات و صدور رأی و در نهایت اجرای آن در زندان کرمانشاه می‌گوید.



یاشیل، ضروری‌تر از سیاست

نبود چنان چراغ پرنوری در شب تاریک یتیمان و فرزندان افراد فقیری که خانواده‌هایشان در هر روز، کمتر از هزار تومان هم به دست نمی‌آورند، باعث غم و اندوه است. باعث تأسف است که سر همه ما به کار روزانه خودمان گرم شده و می‌شود و آن‌ها را فراموش کرده‌ایم. اگر خیلی به فکر جامعه و مردم خود بیفتیم، به سیاست در کشورمان هم سری می‌زنیم. انگار در کشورمان، غیر از سیاست، موضوع دیگری وجود ندارد.



گزارشی از اعدام محمدرضا ترک ۱۸ ساله در زندان مرکزی همدان
او «طفل» بود!

صبح دیروز، پنجشنبه، محمد رضا ترک هجده ساله در زندان مرکزی همدان اعدام شد. توانستم با خبرنگاری که شاهد اجرای مراسم اعدام بوده، آقای حمزه، صحبت بکنم. می‌گفت که خانواده‌ی مقتولین، مسئولین زندان و خبرنگاران حاضر بودند و تلاش جدیدی برای گرفتن رضایت خانواده انجام نشد. خانواده‌ی متهمین نبودند. اول محمدرضای ۱۸ ساله و سپس دو متهم دیگر پای چوبه‌های دار رفتند.



خشونت در حوالی زندگی کودکان ایرانی

«جهانی شایسته کودکان، جهانی بدون خشونت» این شعار یونیسف برای روز کودک امسال یعنی ۱۶ مهر بود. روز جهانی کودک در حالی در ایران با مراسم مختلف در گوشه و کنار کشور گرامی داشته شد که بسیاری از کودکان ایرانی در محاصره انواع خشونت‌‌ها هستند.