Aug 2010

اعدام‌های دسته‌جمعی برای ترساندن جامعه است

پانته‌آ بهرامی: ۷۰ نفر از زندانیان مشهد در روز ۲۳ مرداد ماه سال جاری به صورت ناگهانی اعدام شدند. به گزارش خبرگزاری حقوق بشر، بعضی از این افراد گویا در رابطه با مواد مخدر دستگیر شده بودند و حکم‌های قضایی خود را پیش‌ از این دریافت کرده بودند. طبق احکام یاد شده، مجازات اعدام شامل حال آنها نمی‌شد اما به صورت ناگهانی، دستور قضایی دیگری مبنی بر اعدام این افراد صادر شده است.

فشار افکار عمومی، عقب‌نشینی مصلحتی

حسن زارع‌زاده اردشیر: امروز اگرچه وضعیت زندانیان سیاسی و عقیدتی رو به وخامت است و فعالان سیاسی، مدنی و دانشجویی روزبه‌روز با حکم‌های سنگین روبه‌رو می‌شوند، اما فشارها به دلیل نقض گسترده‌ی حقوق بشر روی شانه‌های مقامات جمهوری اسلامی هم‌چنان سنگین است. شاید تعلیق سه مقام ارشد دستگاه قضایی تهران مصلحتی و برای کاستن حجم این فشارها انجام گرفته است.

سنگسار سکینه آشتیانی نماد ظلم در ایران است

ایرج ادیب‌زاده: همزمان با اعتراض‌های جهانی شهروندان کشورهای مختلف در یک‌صد شهر جهان نسبت به سنگسار، شکنجه و اعدام در جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته در پاریس، گروه پرشماری از فعالان اجتماعی، هواداران حقوق زنان، لائیک و کوشندگان مبارزه برای حقوق زنان، به‌خصوص بسیاری از انجمن‌های فرانسوی، برای نجات سکینه محمدی آشتیانی و ده‌ها تن دیگر به این اعتراض جهانی پیوستند. گزارشی از این مراسم را می‌خوانید.

پدرم سنگ قبر ندارد

شکوفه منتظری: بیش از سه هزار زندانی در طی کم‌تر از دوماه به چوبه‌های دار سپرده شدند. ابعاد این فاجعه‌ی انسانی، هنوز فاش نشده و حکومت اسلامی ایران هم‌چنان در برابر آن سکوت پیشه کرده است، اما امروز فرزندان اعدامیان دهه‌ی ۶۰، جوانانی هستند که نمی‌شود حضور آنها را انکار کرد؛ آن‌هم با دردها و زخم‌هایی که هنوز تازه‌اند. آذر ۲۷ ساله است. پنج ساله بوده است که پدرش اعدام می‌شود. او از روزهای با او و بی‌ او برای ما می‌گوید.

هم‌بند سکینه آشتیانی: «او بی‌گناه است»

ایرج ادیب‌زاده: کارزار جهانی علیه حکم سنگسار خانم سکینه محمدی آشتیانی به وسیله‌ای برای توجه جهانیان به زندان‌های امروز ایران در جمهوری اسلامی، شکنجه و اعدام‌های گسترده در این کشور مبدل شده است. چنان‌که وقتی خانم شهناز غلامی، هم‌بند سکینه‌ی آشتیانی، به فرانسه رفت، مورد توجه‌ی رسانه‌های فرانسوی قرار گرفت. در همین زمینه با شهناز غلامی گفت‌وگو کرده‌ام و از او درباره‌ی حکم و وضعیت خانم آشتیانی پرسیده‌ام.

چند پرسش‌ حقوق بشری

حمید حمیدی: حقوق بشر طبیعی است و از انسان صرفاً به دليل انسان بودن او، غير قابل سلب است. تمام کشورها حداقل یکی از هفت میثاق حقوق بشری ملل متحد را تصویب کرده‌اند و هشتاد دولت، چهار سند یا بیش‌تر را که به شناسایی جهانی این حقوق تصریح می‌کند، تصویب کرده‌اند. چهارچوب بین‌المللی حقوق بشر، با محدود کردن حقوق بشر بین‌المللی به گستره‌ی معیارهای بین‌المللی که در آن موارد اجماع بین‌المللی ممکن است، تنوع فرهنگی را به رسمیت می‌شناسد، اما هرگاه رسوم سنتی مغایر حقوق بشر باشد، باید تغییر کند.

از جنازه‌های در باغچه تا خاوران مجازی

شکوفه منتظری: بسیاری از سال‌های دهه‌ی شصت به‌عنوان سال‌های سیاه و خونین حکومت جمهوری اسلامی، سال‌های کشتار بی‌پایان مخالفان یاد می‌کنند. شاید بتوان نقطه‌ی اوج این کشتارها را تابستان ۱۳۶۷ نامید. بنا بر آمار منتشر شده توسط سازمان عفو بین‌الملل، در این تابستان بیش از سه هزار زندانی سیاسی‌ـ عقیدتی طی دو ماه، بدون دادگاه، به چوبه‌های دار سپرده شدند. در این زمینه با منیره برادران، از زندانیان سیاسی دهه‌ی ۶۰ گفت‌وگو کرده‌ام.

انفرادی، تبعید، اعدام؛ اما پشیمان نیستیم!

حسن زارع‌زاده اردشیر: اگرچه اعتصاب غذای هفده زندانی سیاسی، پس از دهمین دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسیده، اما نگرانی‌ها نسبت به وضعیت زندانیان سیاسی هم‌چنان ادامه دارد و خانواده‌های آنها در گفت‌وگوهایی نسبت به وضعیت فرزندان خود ابراز نگرانی کرده‌اند. اعتصاب غذای هفده زندانی سیاسی، سه‌شنبه هفته‌ی گذشته به پایان رسید و همه‌ی آنها از سلول‌های انفرادی به بندهای عمومی منتقل شدند.

پرسش‌های مشترک

حمید حمیدی: در سیزده بخش از سلسله مقالات «حقوق انسانی ما و حقوق بشر»، تلاش شد به میزان درک و فهم نگارنده در ارتباط با مفاهیم برجسته‌ای که در منشور بین‌المللی حقوق بشر کارکرد دارند، اطلاعاتی به خواننده‌ی علاقه‌مند منتقل شود. در بخش چهاردهم و پانزدهم، پرسش‌هایی مطرح می‌شود که همواره از سوی افراد مختلف با تلاشگران حقوق بشر در میان گذاشته می‌شود.

شیوا که دست به اسلحه نبرده است

سراج میردامادی: محمد شریف، یکی از وکلای شیوا نظرآهاری، فعال حقوق بشر، در خصوص ایراد اتهام محاربه از سوی دادگاه انقلاب نسبت به این فعال حقوق بشر، ابراز نگرانی کرده است. زهرا رهنورد، نیز از طرح اتهام محاربه علیه شیوا نظرآهاری به شدت انتقاد و ابراز نگرانی کرده است. در این زمینه، با دکتر محمد سیف‏زاده و پژمان سلیم گفت‌وگو کرده‌ام.

هم‏چنان از ملاقات با خانواده‏های‏شان محروم‏ هستند

ایرج ادیب‌زاده: سه نفر از اعتصاب کنندگان، عبدالله مؤمنی، بهمن احمدی امویی و کیوان صمیمی، هم‏چنان در سلول انفرادی به‏سر می‏برند. از این میان، کیوان صمیمی تا انتقال امویی و مؤمنی به اعتصاب غذای خود ادامه می‏دهد. آخرین خبرها می‌گوید آن‌ها هم سرانجام به بخش عمومی منتقل شده‌اند اما هم‌چنان خانواده‌ها در مورد وضعیت آن‌ها خبری ندارند. در همین زمینه با حسن نایب‌هاشم گفت‌وگو کرده‌ام.

«پدرم نمی‌تواند روی پاهایش بایستد»

محسن کاکارش: رحیم رشی با گذشت بیست‌و‌هفت روز، هم‌چنان در اعتصاب غذا به سر می‌برد و تاکنون چندین‌بار به بهداری منتقل شده است. محمدامین آگوشی، زندانی سیاسی کرد نیز به اعتصاب غذای خود پایان داده است. مختار هوشمند، فعال مدنی نیز پس از هشتادوهفت روز بازداشت، روز بیست‌وششم مردادماه به زندان عمومی مریوان منتقل شده است.

وکیل عماد بهاور: امیدوارم دفاعیات ما مؤثر واقع شود

مریم محمدی: عماد بهاور علاوه بر اتهاماتی که بیش‌تر دستگیرشدگان پس از انتخابات داشته‏اند، به اتهام عضویت در نهضت آزادی نیز محاکمه می‏شود. غیرقانونی یا بلامانع بودن عضویت در نهضت آزادی، بحثی است که سالیان درازی است میان اقتدارگرایان و منتقدان نظام سیاسی ایران جریان دارد و به علت فشارهای امنیتی، نهضت آزادی ایران اخیراً فعالیت‏های خود را متوقف اعلام کرده است. در رابطه با آخرین وضعیت پرونده عماده بهاور، با خانم فریده‏ غیرت، وکیل وی گفت‌وگو کرده‌ام.

ریحانه جباری در آستانه‌ی اعدام

محمد مصطفایی: ریحانه جباری به اتهام دفاع از ناموسش به زودی اعدام می شود. ریحانه جباری، دختری است که به خواست مردی که پیش‌تر مامور وزارت اطلاعات بود برای برقراری ارتباط جنسی تن نداد. او در مقابل عدم تمکین خود و دفاع از شرافت و ناموسش با یک ضربه‌ی چاقو از پشت مرد را به قتل می‌رساند. این قتل کاملاً ناخواسته بوده و ضربه‌ای که وارد شد بر قسمت حساس بدن مقتول نبود.

دشمن فرضی؛ بهانه‌ای‌ برای صدور احکام سنگین

حسن زارع‌زاده اردشیر: زندانیان بهایی از سوی جمهوری اسلامی به ضدیت با دین و دوستی با اسراییل متهم هستند تا به‌عنوان دشمنان مردم معرفی شوند؛ همان‌طور که منتقدان حکم سنگسار سکینه محمدی آشتیانی، دشمن قلمداد می‌شوند و زندانیان سیاسی اعتصابی به دلیل همراهی با غرب مورد غضب قرار گرفته‌اند، در حالی که آنها تنها به علت دفاع از حقوق مردم روانه‌ی زندان شده‌اند. دشمن‌سازی، امروز به وسیله‌ای برای توجیه سرکوب تبدیل شده است.

وکیل سکینه آشتیانی: امیدمان به واکنش‌های جهانی‌ست

ایرج ادیب‌زاده: پخش فیلم اعترافات تلویزیونی خانم سکینه محمدی آشتیانی، از تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی، سه‌روز پیش خشم بین‌المللی را برانگیخته است. همچنین قرار بود امروز دیوان عالی کشور جمهوری اسلامی، تصمیم پایانی خود را درباره‌ی خانم سکینه محمدی آشتیانی اعلام کند، اما وکیل وی، جاوید هوتن‌کیان، به زمانه گفت اعلام این تصمیم به یک هفته‌ی دیگر موکل شده است. گفت‌وگوی تلفنی امروز با جاوید هوتن‌کیان را در ادامه بخوانید.

کمک‌های حقوقی

حمید حمیدی: اصطلاح «دسترسی به عدالت»، زمانی در فرهنگِ حقوق بشر راه یافت که مدافعینِ حقوق بشر، کمبودِ دستیابی شهروندانِ به سیستمِ قضایی را دریافتند. قبل از سیستماتیزه شدنِ حقوق بشرِ بین‌المللی ومکانیسم‌های تعهدآور حقوق بشر، دولت‌ها، شهروندانِ خود را آگاهانه، از سیستمِ قضایی کشورهای‌شان محروم می کردند. این محرومیت، باعث محاکمات غیرِ عادلانه و بی‌علاقگی به مشارکت در زندگی اجتماعی شهروندان می‌شد.

اعتصاب غذای پناهندگان ایرانی در یونان

کیارش پارسا عالی‌پور: ۱۷ روز است که دو نفر از پناهندگان ایرانی، در برابر کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان در شهر آتن، دست به اعتصاب غذا زده‌اند. یکی از ‌آن‌ها لب‌های خود را نیز دوخته است. چندین پناهنده‌ی دیگر هم به حمایت از این حرکت اعتراضی برخاسته‌اند و در چادرهایی در کنار این دو پناهنده به‌سر می‌برند. با این پناه‌جویان گفت‌وگو کرده‌ام.

زندانیان عقیدتی؛ زندانیان وجدان

ایرج ادیب‌زاده: کشورهای کانادا، فرانسه، اتحادیه‌ی اروپا و بسیاری از سازمان‌های حقوق بشری جهان، خواستار آزادی فوری هفت رهبر جامعه‌ی بهاییان ایران شدند. روز هشتم ماه اوت، از سوی شعبه‌ی ۲۸ دادگاه انقلاب در تهران اعلام شد که هر هفت رهبر جامعه‌ی بهایی، به اتهام جاسوسی برای اسراییل، توهین به مقدسات دینی، تبلیغ بر ضد نظام و رواج فساد روی زمین محکوم به بیست‌سال زندان شد‌ه‌اند.

محمد مصطفایی: قوه قضاییه گروگان‌گیری می‌کند

مریم محمدی: آخرین موج خروج از کشور که پس از وقایع مرتبط با انتخابات آغاز شد، علاوه بر فعالان سیاسی، گروه‌های تازه‌ای از فعالان جامعه‌ مدنی را نیز دربرگرفته است. پس از شادی صدر، اینک محمد مصطفایی دومین وکیل و حقوق‌دانی است که کشور را ترک کرده است. در گفت‌وگویی با محمد مصطفایی که اینک در نروژ به‌سر می‌برد، به مسئله‌ی خروجش از کشور، ادعاهای دیروز دادستان تهران درباره‌ی وی و سئوالات و ابهاماتی که در مورد این ماجرا وجود دارد پرداخته‌ام.