شادی صدر؛ برنده‌ی «لاله‌ی حقوق بشر هلند»

رضا جمالی

دوشنبه، نهم نوامبر، مراسم اهدای جایزه‏ی «لاله‏ی حقوق بشر هلند» به شادی صدر، وکیل و فعال حقوق بشر و حقوق زنان در ایران، در پارلمان هلند برگزار شد.

این جایزه از میان ۱۱۶ نفری که از ۶۳ کشور جهان نامزد دریافت آن شده بودند، به شادی صدر تعلق گرفته بود.
از همکارم لیدا که در مراسم امروز حضور داشت، در مورد نحوه‏ی برگزاری آن پرسیده‏ام:

این برنامه حدود دو ساعت طول کشید. استقبال خوبی هم از آن شده بود. از آن‏جا که نام جایزه هم «لاله‏ی حقوق بشر هلند» است، برنامه به طور سمبلیک با رقص دو تا لاله شروع شد.

شادی صدر، برنده جایزه «لاله حقوق بشر هلند»

پس از آن از برنده‏ی سال گذشته‏ی این جایزه، خانم ژوستین ماسیکا، فعال زنان در کنگو، یاد شد. سپس آقای ماکسیم فرهاخن، وزیر امور خارجه‏‏ی هلند، طی سخنرانی‏ای با اشاره به هم‏زمانی این روز با بیستمین سال‏گرد فرو ریختن دیوار برلین، گفت که تاکید سازمان‏دهندگان این جایزه بر دفاع از حقوق انسانی در همه‏ی جای دنیا است.

آقای فرهاخن از سوی دولت هلند قول‏هایی در زمینه‏ی حمایت از حقوق بشر در همه‏ جای دنیا و از جمله ایران، داد. وی هم‏چنین گفت که دولت هلند در این راه از پروژه‏های مختلف حمایت می‏کند و حتی از سفارت‏خانه‏های خود در کشورهای مختلف خواسته است درهایشان را بر روی فعالان حقوق بشر باز بگذارند و هر کمکی که می‏توانند به این فعالان بکنند.

پس از این سخن‏رانی جایزه به شادی صدر تقدیم شد.

دلایل دولت هلند در انتخاب شادی صدر برای دریافت این جایزه چه بوده است؟

تلاش شادی صدر طی این سال‏ها برای دفاع از حقوق بشر، به ویژه در دفاع از حقوق زنان و مبارزه با سنگسار و هم‏چنین تلاش چند ماه اخیر او در حمایت از اعتراضات مردم ایران، برای دولت هلند بسیار مهم بود. این که خانم صدر با وجود تمام محدودیت‏هایی که در ایران اعمال می‏شود، از تلاش بازنایستاده است و به بسیاری از زنان و مردان در ایران کمک کرده است، نیز ملاک انتخاب او بود.

شادی صدر در سخنان خود هنگام دریافت جایزه به چه موضوعاتی اشاره کرد؟

شادی صدر هنگام دریافت جایزه از این که مسائل حقوق بشر برای هلند و اروپا تا این حد اهمیت دارد، ابراز خوشحالی کرد. از قول‏هایی که آقای فرهاخن در سخنرانی خود در زمینه‏ی دفاع از حقوق بشر داد نیز اظهار خشنودی کرد.

در عین حال، تاسف خود را از این که رسانه‏ها و دولت‏ها دارند ایران را کم کم فراموش می‏کنند، بیان کرد. وی به این مساله اشاره کرد که در حالی که مردم در ایران هم‏چنان در حال مبارزه هستند، دولت‏ها با ایران و با محمود احمدی‏نژاد به عنوان رییس جمهور، بر سر میز مذاکره می‏نشینند. اما اکثریت مردم ایران او را به عنوان رییس جمهور خود نمی‏پذیرند و حقوق بشر در دولت او زیرپا گذاشته می‏شود.

شادی صدر در سخنان خود هنگام دریافت جایزه گفت از این که مسائل حقوق بشر برای هلند و اروپا تا این حد اهمیت دارد، خوشحالم.

خانم صدر از این که در نهایت، سیاست‏های اقتصادی و روابط اقتصادی فی‏مابین محور قرار خواهد گرفت و نه مسائل حقوق بشر، ابراز تاسف کرد و گفت که امیدوار است در مذاکرات با ایران، پا به پای مسائل هسته‏ای، مسائل حقوق بشر نیز مورد توجه قرار بگیرد.

مساله‏ی دیگری که وی خیلی روی آن تاکید داشت، نقش چشم‏گیر زنان در اعتراضات اخیر بود و این که در بسیاری موارد زنان عملا رهبری جنبش را در دست داشته‏اند و علت آن هم به فشارهایی برمی‏گردد که زنان طی این ۳۰ سال تحمل کرده‏اند.

فشارهایی که از سوی حکومت، جامعه و حتی در خانواده بر روی زنان وارد شده، باعث خشم و نارضایتی شدید آنان شده و عامل پیشرو بودن آن‏ها در این جنبش، نسبت به مردان است.

شادی صدر در کنار ماکسیم فرهاخن، وزیر امور خارجه‏‏ی هلند

به غیر از آقای فرهاخن، وزیر امور خارجه‏ی هلند، دیگر مقامات و شخصیت‏های سیاسی و یا مدنی ایرانی و یا غیر ایرانی، در این مراسم حضور داشتند؟

مراسم در سالن زیبای ساختمان ریدرزال (Ridderzaal) که در محوطه‏ی پارلمان هلند قرار دارد، برگزار شد. این سالن از مدعوین به برنامه پر بود. هیأت ژوری اهدای جایزه، فعالان حقوق بشر، نمایندگان سازمان دیده‏بان حقوق بشر، خانم فرح کریمی و هم‏چنین آقای فرهاخن از حاضرین در برنامه بودند.

اهدای چنین جایزه‏ای به یک زن ایرانی مدافع حقوق بشر، چقدر می‏تواند در وضعیت حقوق بشر و فعالیت در این جهت مؤثر باشد؟

اهمیت این جایزه در توجهی است که از این طریق به مسائل حقوق بشر جلب می‏شود. به ویژه وقتی شادی صدر از ایران برنده‏ی این جایزه شده، می‏تواند دوباره نگاه‏ها و توجه‏ها را به ایران و اتفاقاتی که آن‏جا افتاده است برگرداند.

این جایزه هم‏چنین کمکی است برای کسانی که در راه حقوق بشر در ایران فعالیت می‏کنند. به جز جایزه‏ای که شخصا به خود خانم صدر تعلق گرفت، ۱۰۰ هزار یورو نیز به او برای انجام یک پروژه‏ی حقوق بشری اهدا شد.

در کنار این، مسلما نگاه جهانی را نیز به خود جلب می‏کند و موجب توجه بیشتر به مسائل حقوق بشری در ایران می‏شود.