حقوق بشر در ایران

تحصن فعالان حقوق زنان در مقابل سازمان ملل

ایرج ادیب‌زاده: چندتن از فعالان سرشناس زنان از مردم هم درخواست کرده‌اند که به این اعتراض‌های عمومی بپیوندند. شیرین عبادی برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل، خدیجه مقدم، منصوره شجاعی، پروین اردلان، شادی صدر، محبوبه عباسقلی‌زاده و آسیه امینی ازجمله تحصن‌کنندگان خواهند بود. در تماس تلفنی با آسیه امینی، فعال حقوق زنان و فعال حقوق بشر که در نروژ اقامت دارد، از او درباره‌ی این حرکت اعتراضی در مقابل سازمان ملل برای آزادی نسرین ستوده می‌پرسم.

«خانم پیلای شما در برابر جان نسرین ستوده مسئولید»

نخستین روز تحصن فعالان زن در مقابل مقر سازمان ملل در ژنو، در اعتراض به ادامه‌ی زندانی بودن نسرین ستوده در حالی برگزار شد که عصر امروز رضا خندان، همسر این وکیل زندانی در گفت‌وگو با رادیو زمانه اعلام کرد که نسرین ستوده امروز در تماسی تلفنی با خانه‌اش اعلام کرد که اعتصاب غذایش را شکسته است.

یک هفته خشونت

محسن کاکارش: در هفته‌ای که گذشت، انفجار انتحاری از سوی گروه جندالله در بلوچستان، باعث کشته و زخمی شدن ۱۳۰ نفر شد. هم‌زمان با این رویداد، تیراندازی نیروهای امنیتی و انتظامی در مناطق مرزی کردستان، دست کم پنج کشته و زخمی بر جای گذاشت. از سوی دیگر، ۱۸ تن از شهروندان بلوچ و کرد بازداشت شدند و فشار بر زندانیان و صدور حکم در آذربایجان ادامه دارد.

انتقام جندالله

محسن کاکارش: عملیات انتحاری‌ای که گروه جندالله در چابهار آن را به عهده گرفته است، باعث کشته شدن دست کم ۳۹ نفر و زخمی شدن ده‌ها تن از شهروندان ایرانی شد.این گروه انگیزه¬ی اقدام انتحاری دیروز را «انتقام عبدالمالک ریگی رهبر این گروه و ۱۶۰ نفر دیگر» عنوان کرد که طی ماه‌های اخیر در بلوچستان اعدام شده‌اند.مقامات جمهوری اسلامی هم می‌گویند، عوامل اسرائیل و امریکا برای تفرقه‌افکنی بین شیعه و سنی دست به چنین اقدامی زده‌اند.

سنگسار و اعدام

حمید حمیدی: ایران در حال حاضر بعد از چین بالاترین آمار اعدام را در جهان دارد و با توجه به این‌که جمعیت کشور چین حدود ١٨ برابر جمعیت ایران است، نرخ اعدام در ایران (نسبت اعدام‌ها به جمعیت) حتی با چین نیز قابل مقایسه نیست. از سوی دیگر هر ساله به شمار کشورهایی افزوده می‌شود که مجازات اعدام را از قوانین خود حذف می‌کنند یا اجرای آن را به حالت تعلیق در می‌آورند. این در حالی است که شمار اعدام‌ها در ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است.

ساندویچ جنایت با ادویه‌ی سرکوب

اکبر کرمی: اگر تا دیروز قربانی‌ها در خاموشی و فراموشی پیچیده می‌شدند و به آسانی در خاطره‌ها گم می‌شدند، اعدام شهلا جاهد و گفت‌وگو بر سر آن به این آسانی‌ها از پهنه‌ی عمومی، عقل سیال جمعی و جان و جهان ما حذف نخواهد شد. حلق‌آویز شدن شهلا جاهد، به تعبیری شاید حلق‌آویز شدن هم‌زمان آدمیت ما نیز باشد؛ آدمیتی که نفس‌هایش به شماره افتاده است.

پذیرش سکوت، پذیرش ستم است

ایرج ادیب‌زاده: سازمان گزارشگران بدون مرز پس از اعطای جایزه‌ی بهترین روزنامه‌نگار سال ۲۰۱۰ به عبدالرضا تاجیک، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر زندانی ایرانی، وی را نماد وضعیت امروز ایران و روزنامه‌نگاران ایرانی توصیف کرده است. ایران با ۴۴ روزنامه‌نگار و وب‌نگار زندانی، زندان بزرگ روزنامه‌نگاران در جهان نامیده شده است. در همین زمینه با رضا معینی، مسئول بخش دنیای فارسی‌زبان سازمان گزارشگران بدون مرز گفت‌وگو کرده‌ام

در نكوهش آدم‌كشی

اکبر کرمی: اگر آدم‌کشی در ایران امروز توانسته است در جایگاه یک سرگرمی روزانه (و گاهی مفرح) و نیز یکی از کارزارهای کانونی در هماوردی فرهنگ ما با دیگر فرهنگ‌ها به حیات ننگین خود ادامه دهد، شاید از آن رو است که هریک از ما به نوعی در این انبوه جنایت‌ها نقش ایفا می‌کنیم و هنوز نخواسته‌ایم یا نتوانسته‌ایم از این ننگ بزرگ که بر پیشانی و پیشگاه ما قرار گرفته است، فاصله بگیریم.

چرا اعدام شهلا جاهد یک تصمیم سیاسی و حکم حکومتی بود؟

محمد مصطفایی: پس از اعدام شهلا جاهد زنی که به اتهام قتل همسر یکی از معروف‌ترین بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران، به مدت بیش از هشت سال در زندان اوین بود، در مصاحبه‌ای با رادیو زمانه اعلام کردم که این تصمیم یک تصمیم سیاسی و حکم حکومتی بود. این مصاحبه انتقادهایی را دربر داشت که در زیر به انتقادات شنوندگان رادیو زمانه و خوانندگان سایت به صورت مشروح پاسخ خواهم داد.

افزایش فشار بر کنشگران کارگری

پانته‌آ بهرامی: کارگران قراردادی برعکس کارگران ثابت حق برخورداری از تشکیل سندیکا را از نظر قانونی ندارند. در این میان فشار روی اعضای دو سندیکای مستقل یعنی سندیکای شرکت واحد و نیشکر هفت تپه که برخی از اعضایشان هم اکنون در زندان هستند، به طور فزاینده‌ای بیشتر شده است. در دورانی که جنبش کارگری از نبود سازماندهی رنج می‌برد، این دو تشکل الگوی سازماندهی مستقل از دولت هستند و به این دلیل اعضای آنها تحت فشار بیشتری قرار دارند.

بیایید تمام وکلا را بکشیم

محمد حسین نیری: حمله به نهاد وکالت و وکلا نه چیز جدیدی است و نه اختصاص به کشور ما دارد. سابقه‌ی این حملات را می‌توان در تاریخ هر کشوری که نهاد وکالت در آن شکل گرفته است ملاحظه کرد. شکسپیر، نمایشنامه‌نویس شهیر انگلیسی در یکی از نمایشنامه‌های خود با عنوان «هنری ششم» این کلمات را از زبان یک قصاب که یکی از رهبران کودتا است بیان می‌کند: «اولین کاری که باید بکنیم، بیایید تمام وکلا را بکشیم.»

«راه در جهان یکی است و آن راه راستی است»

کامران آسا: اکنون که این مطلب را برایت می‌‌نویسم چند روزی بیشتر به ۱۶ آذر ۱۳۸۹، روز دانشجو نمانده است. حدود ۱۸ ماه از آن روزها می‌‌گذرد؛ روزهایی که برای همیشه در خاطرمان خواهد ماند. بگذار بگویم که سکوت تنبور و مرگ آرزوهایت که همانا مرگ ما و آرزوهای‌مان هست را باور ندارم. آری برادر! می‌خواهم با تو گپ بزنم، از تو بگویم، از خودم، از خانواده و دوستانت، از روزهای سرد و سیاهی که سایه‌ی سنگینش را بر زندگی ما گسترده است.

گسترش سرکوب در ایران

اردشیر زارع‌زاده: باوجود محکومیت و سرزنش جمهوری اسلامی در کمیته‌ی سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد به دلیل نقض گسترده‌ی حقوق بشر در ایران از جمله شکنجه، قطع اعضای بدن، سنگسار، نابرابری گسترده‌ی جنسيتی، خشونت عليه زنان، تبعیض و نابردباری مذهبی، گشایشی در رفتار جمهوری اسلامی برای توقف سرکوب آزادی‌های مشروع و قانونی مردم دیده نشد.

ممانعت از برگزاری مراسم خلیل عالی‌نژاد

بنیامین بیروتی: روز گذشته، نیروهای امنیتی و انتظامی مانع از برگزاری مراسم نهمین سال‌مرگ سیدخلیل عالی‌نژاد بر سر مزار وی در شهر صحنه‌ی استان کرمانشاه شدند. سیدخلیل عالی‌نژاد یکی از بزرگان مذهبی یارسان (اهل حق) و از اساتید برجسته‌ی موسیقی و نوازنده چیره‌دست تنبور بود که بیست و هفتم آبان ۱۳۸۰ در محل سکونت خود در شهر گوتنبرگ سوئد توسط افرادی ناشناس به قتل رسید.

نامه محمد مصطفایی به خامنه‌ای

محمد مصطفایی: آقای خامنه‌ای، وکالت صدها پرونده را به عهده گرفته‌ام که حقوقشان توسط مراجع امنیتی و قضایی شما و با اجازه شما و دوستان نزدیکتان از جمله جنتی و لاریجانی‌ها و احمدی‌نژاد، تضییع شده بود و دست یاری به سوی من دراز کرده بودند. به دلیل مخالفتی که با مجازات سنگسار داشتم هر جا می‌شنیدم که احدی به سنگسار محکوم شده است وکالت او را می‌پذیرفتم و برای من فرقی نمی‌کرد که این پرونده توسط چه کسی معرفی شده است.

نقض حقوق اقوام مختلف ایرانی

محسن کاکارش: طی هفته‌ای که گذشت، بازداشت شهروندان، صدور احکام حبس و فشار بر دانشجویان از جمله موارد نقض حقوق اقوام و ملت‌های گوناگون ایرانی بودند. تشدید فشارها بر علمای دینی و شهروندان بلوچ ادامه پیدا کرده است و فعالان آذری در زندان‌ها هم‌چنان بلاتکلیف هستند. کارشناسان مسائل قومی و ملی ایران در گفت‌وگو با زمانه، علت تداوم چنین وضعیتی را تبعیض و عدم رسیدگی به خواسته‌های مدنی مردم می‌دانند.

مردان در زندانند، زنان مقاومت می‌کنند

بنیامین بیروتی: روستای «گندابه شیراوند» در شهرستان کوهدشتِ استان لرستان واقع شده است. درآمد ساکنان این روستای محروم عموماً از راه کشاورزی و دامداری به صورت محدود و جزیی تأمین می‌شود. اما حالا برای احداث خطوط لوله‌ی نفت که قرار است از این مسیر به مرکز انتقال نفت «برداسپی» در یک کیلومتری این روستا برسد، زمین‌های کشاورزی به تصرف دولت درآمده است.

صدای مخالف تحمل نمی‏شود

اردشیر زارع‏زاده: هفته‏ی گذشته وضعیت نامناسب زندان و برخوردهای نامناسب با فعالان سیاسی و مدنی موجب شد تا اخبار نقض حقوق بشر در ایران در صدر اخبار رسانه‏ها قرار گیرد. بازجویی‏های طاقت‏فرسای زندانیان سیاسی، اخبار ضد و نقیض از وضعیت پرونده‏ی سکینه آشتیانی، اعدام‏های دسته جمعی در مشهد و دیگر اخبار آشکار از داخل زندان‏ها نشان می‏دهد که نه تنها همتی برای بهبود وضعیت حقوق بشر از سوی مقامات دیده نمی‏شود بلکه آنها می‏کوشند هر صدای منتقد و مخالف را سرکوب کنند.

«دادستان با آبروی همسرم بازی می­‌کند»

محسن کاکارش: محمدصدیق کبودوند، رئیس سازمان حقوق بشر کردستان در زندان اوین از بیماری­‌های شدیدی رنج می‌برد و طبق گفته­‌ی پزشک نیاز به معالجه­‌ی فوری دارد. درخواست­‌های خانواده­‌ی این زندانی سیاسی مبنی بر مرخصی و معالجه­‌ی پزشکی او تا به امروز بی‌جواب مانده است. از سوی دیگر در ادامه‌ی صدور احکام سنگین در کردستان، عبدالله سروریان و سامی حسینی از فعالان کرد به اعدام محکوم شده‌اند.

عباس جلیلیان، نویسنده کُرد، آزاد شد

بنیامین بیروتی: عباس جلیلیان، متخلص به "آکو" با گذراندن دوره محکومیت ۱۵ ماهه‌ی خود از زندان دیزل آباد کرمانشاه آزاد شد. این نویسنده و پژوهشگر که دارای تألیفات متعدد و معتبری در حوزه زبان و ادبیات کُردی است، دی ماه ۱۳۸۷ در شهر اسلام آباد غرب بازداشت و مدت دو ماه را در بازداشتگاه اداره اطلاعات کرمانشاه گذراند. وی پس از آزادی با قرار وثیقه، در دادگاه بدوی و تجدیدنظر به ۱۵ ماه حبس تعزیری محکوم و راهی زندان شد.