Sep 2010

آیا حق با طلا فروش‌ها است؟

مریم محمدی: جدال مالیاتی تقریباً دو ساله‏ی دولت با اصناف، به‏ویژه طلافروشان، بار دیگر در هفته‏ی گذشته، بازار طلافروشان تهران را به تعطیلی کشاند. دو سال پیش در شرایط مشابهی، دولت احمدی‏نژاد از اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده در مورد صنف طلافروشان، بنا بر آن‏چه رسانه‏ها نوشتند، عقب‏نشینی کرد. این‌بار چه اتفاقی خواهد افتاد؟ استدلال طلافروشان چیست؟ در این‌باره با دکتر جمشید اسدی، استاد اقتصاد دانشگاه در پاریس گفت‌وگو کرده‌ام.

توبه‌فرمایان چرا خود توبه کمتر می‌کنند؟

عبدالستار دوشوکی: در پی جلوگیری از نماز جماعت اهل سنت در یک محل مشخص در کلان‌شهر تهران و اعتراض‌هایی که در پی آن صورت گرفت، استاندار استان تهران عجولانه با ارائه یک فهرست مغشوش از تعداد به ظاهر ظاهر «دقیق» نمازگزاران سنی و محل برگزاری نماز عید فطر آنها در ۲۱ نقطه‌ی مختلف تهران، تلاش کرد تا سراسیمه ادعاهای مطرح شده توسط اهل سنت ایران را تکذیب کند.

«احمدی‌نژاد می‌خواهد سرخط خبرها باشد»

ایرج ادیب‌زاده: هفتمین سفر محمود احمدی‌نژاد به نیویورک که هفت روز طول می‏کشد، هم‏چون سال‏های گذشته، با جنجال‏های خبری همراه شده است. رییس دولت جمهوری اسلامی امروز که امروز در شصت و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد، روز گذشته در کنفرانس «اهداف هزاره‏ی سوم برای توسعه»، پیشنهاد کرد سده‏ی جاری به عنوان مدیریت مشترک جهان اعلام شود. در این‌باره با هما سرشار، روزنامه‌نگار مقیم آمریکا گفت‌وگو کرده‌ام.

خمینی و خلافت جهان اسلام

ایرج ادیب‌زاده: در آستانه‏‌ی سی‏‌امین سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق قرار داریم؛ جنگی هشت‌ساله، ویرانگر و خونبار که بیش از ۸۰۰ هزار نفر در آن جان باختند. بسیاری از کارشناسان و تاریخ‏نگاران جنگ‏های معاصر، جنگ ایران و عراق را با جنگ جهانی نخست مقایسه می‏کنند. برخی کارشناسان جهانی عقیده دارند که پی‏آمدهای این جنگ، پس از سی سال، هم‏چنان در ایران و عراق قابل لمس هستند. در این‌باره با علیرضا نوری‌زاده گفت‌وگو کرده‌ام.

انفجار مهاباد در هاله‌ای از ابهام

محسن کاکارش: روز گذشته بر اثر انفجار یک بمب در جریان برگزاری رژه‌ی نیروهای مسلح به مناسبت «هفته‌ی دفاع مقدس» در شهر مهاباد، دوازده نفر کشته و هشتاد نفر زخمی شدند؛ انفجاری که اکثر قربانیان آن زنان و کودکان بودند.وحید جلال‌زاده، استاندار استان آذربایجان غربی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی دو نفر از كشته شدگان را همسران فرماندهان ارشد نظامى شهرستان مهاباد عنوان کرده بود.

«جمهوری اسلامی، بدون مجلس، جمهوری اسلامی نیست»

مریم محمدی: روز گذشته، ۲۹ شهریور، در حالی که محمود احمدی‏نژاد برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، هنوز در نیویورک به‏سر می‏برد، سخنرانی اعتراضی علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی، خطاب به او و هم‏چنین سرمقاله‏ی تند کیهان با امضای حسین شریعتمداری، خبر اول بیشتر رسانه‏های داخل کشور بود. در این‌باره با قدرت‌الله علیخانی نماینده‌ی مجلس، سعید رضوی فقیه و عیسی خان حاتمی گفت‌وگو کرده‌ام.

«هاشمی بر سر دوراهی»

مریم محمدی: هنوز زمان چندانی از ارسال نامه‌ی مهدی کروبی خطاب به هاشمی رفسنجانی، در مقام رییس مجلس خبرگان رهبری، نگذشته بود، که قطعنامه‏ی خبرگان در تایید کامل رهبری، منتشر شد. در گفت‏وگویی با حسن یوسفی اشکوری، دین‏پژوه و تحلیل‏گر سیاسی، از او خواستیم تا مقایسه‏ای میان این دو نامه، با توجه به مناقشات سیاسی جاری، کند و در ادامه در مورد تذکر کروبی برای نظارت بر عملکرد رهبری و نهاد ریاست جمهوری پرسیدیم.

ریشه‌های بحران مسکن در آمریکا

پانته‌آ بهرامی: بحران اقتصادی‌ای که سال گذشته دنیا را لرزاند، یکی از شدیدترین بحران‌ها پس از بحران بزرگ اقتصادی سال ۱۹۲۹ به شمار می‌آید. یکی از پیامدهای این بحران، گریبان‌گیر مردم عادی در آمریکا شده است. قیمت خانه‌ها سقوط کرده است و بسیاری نمی‌توانند وام‌های مسکن خود را بازپرداخت کنند، چرا که وام‌های بازپرداختی بسیار بیشتر از قیمت خانه‌ها شده است. به نوشته‌ی مجله‌ی تایم، ۱۱ میلیون صاحب‌خانه با این مشکل روبه‌رو هستند.

آیا گروه‌های فشار خودسرند؟

سراج میردامادی: گویا داستان قدیمی گروه‌های فشار و به میدان آوردن ایشان برای سرکوب مخالفان سیاسی حاکمیت به پایان نخواهد رسید. پس از پنج روز تجمع و حمله‌ی خشونت‌بار توسط لباس شخصی‌ها اطراف منزل حجت‌الاسلام مهدی کروبی از چهره‌های شاخص مخالف حکومت، طبق معمول بخش‌هایی از نظام تلاش می‌کنند مهاجمین را خودسر جلوه بدهند. در همین زمینه با نیما راشدان و ماشالله عباس‌زاده گفت‌وگو کرده‌ام.

جو سیاسی بین ایران و جامعه‏ی بین‏الملل بحرانی‌تر می‌شود

مریم محمدی: یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس، گزارشی ارائه داد که محتوای آن در مجموع، اعلام نارضایتی از برنامه‏های اتمی ایران و برخورد ایران با مقررات آژانس است. این گزارش مورد اعتراض دولت ایران قرار گرفت. نماینده‏ی جمهوری اسلامی در آژانس بین‏المللی انرژی اتمی نارضایتی ایران را ابراز کرد. گزارش آژانس از چه اهمیتی برخوردار است و چه نکات تازه یا تکراری‏ای را در بر دارد و نتایج احتمالی آن چه خواهد بود؟

یا اتحادیه‌ی اروپا یا جمهوری اسلامی!

ایرج ادیب‌زاده: مردم ترکیه در یک همه‌پرسی یا رفراندوم تغییر قانون اساسی آن کشور شرکت کردند. ۵۸ درصد مردم از اصلاحات قانون اساسی حمایت کردند. باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا تبریک گفته است. اتحادیه‌ی اروپا هم ضمن استقبال از همه‌پرسی، خواستار اجرای اصلاحات گسترده در ترکیه شده است. نتایج این رفراندوم اما آیا ترکیه را از قانون لائیسته که کمال آتاتورک آن را پایه‌گذاری کرده است جدا نمی‌کند

دو نامزد از دو اقلیت کوچک در افغانستان

لینا آریا: در میان بیش از دوهزار نامزد انتخابات مجلس نمایندگان افغانستان، برای اولین بار نام دو شهروند از دو اقلیت در افغانستان، یکی هندو و دیگری سیک نیز دیده می‌شود. هندوها و سیک‌ها اقلیت‌های کوچکی‌اند که بر اساس قانون اساسی افغانستان، حق نامزد شدن برای ریاست جمهوری را ندارند، اما می‌توانند برای انتخابات مجلس نمایندگان نامزد شوند. اولین نامزد سیک‌ها برای انتخابات پارلمانی افغانستان، پرتپال سینگ است.

حرکت قوه قضائیه در مقابل رئیس‌جمهور پسندیده نبود

مریم محمدی: میزان اختلافاتی که میان محمود احمدی‏نژاد، به عنوان رییس قوه‏ی مجریه‏ی کشور، با دیگر نهادهای قانونی حکومت بروز می‏کند، صرف نظر از اینکه او رییس‏جمهور منتخب اصولگرایان و مقام رهبری است، شاید در تاریخ تشکیل جمهوری اسلامی بی‏نظیر باشد. خلیل بهرامیان، حقوقدان در تهران، معتقد است که رییس‏جمهور بنا به تصریح قانون، حق دخالت در این مسئله را نداشته است. گفت‌وگویی با ایشان داشتم.

از ١٧ شهریور عبرت بگیرید!

مریم محمدی: ٣٢ سال پیش در روز ١٧ شهریور ناگهان در تهران و برخی شهرهای ایران حکومت نظامی اعلام شد. نیروهای ارتش به خیابان‏ها آمدند و به‏ویژه در میدان ژاله در شکل وسیعی مستقر شدند. ٢٥ سال بعد از کودتای ١٣٣٢، بار دیگر ارتش به مردم تیراندازی کرد و تعدادی را کشت. آمار واقعی کشته‏شدگان این روز هرگز مشخص نشد و بین ده‏ها نفر، چنان‏که حکومت می‏گفت و هزاران نفر، چنان‏که انقلابیون گفتند، باقی ماند.

آیا می‌توان تحریم‌های تازه را دور زد؟

ایرج ادیب‌زاده: رهبر جمهوری اسلامی می‌گوید: «ملت و مسئولان تحریم‌ها را دور می‌زنند و هم‌چون سه دهه‌ی گذشته تحریم‌ها را ناکام می‌گذاریم.». آمریکا، کانادا، استرالیا، اعضای اتحادیه‌ی اروپا و به تازگی ژاپن، تنبیه‌های جداگانه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران به اجرا گذاشته‌اند. کره جنوبی هم اعلام کرد که تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کرده است. در همین زمینه با فریدون خاوند گفت‌وگو کرده‌ام.

سرعت ایران در غنی‌سازی اورانیوم

ایرج ادیب‌زاده: در گزارش یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس انرژی اتمی آمده است: «ایران قطعنامه‏های مربوط به شورای حکام و شورای امنیت برای ایجاد اعتماد نسبت به مقاصد صلح‏آمیز هسته‏ای را به اجرا نگذاشته و با انتصاب دو بازرس که به تازگی به ایران رفته بودند، مخالفت کرده است.» در پی انتشار این گزارش، کاخ سفید اظهار نگرانی کرده است. خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد که تهران به بازرسان باتجربه‏ی آژانس، اجازه‏ی ورود نمی‏دهد.

برای احمدی‌نژاد تعهد مهم است، نه تخصص!

مریم محمدی: یکی از مشخص‏ترین ویژگی‌های محمود احمدی‏نژاد، رییس‌جمهور جنجالی ایران، بی‏اعتمادی به دیگران و لجاجت بر سر برگزیدن معتمدان خود در مناصب مختلف، حتی در تقابل با اصول‏گرایان است؛ اسفندیار رحیم‏مشایی شاید یکی از آنها باشد. در همین زمینه با با محمدعلی حیدری، کنسول سابق ایران در نروژ و علیرضا رجایی، عضو شورای فعالان ملی مذهبی گفت‌وگو کرده‌ام.

فلسطین از آن فلسطینیان است

مریم محمدی: روز یکشنبه ۱۴ شهریورماه، تمام خبرگزاری‏های جهان خبر واکنش تند دفتر تشکیلات خودگردان فلسطین را به اظهارات محمود احمدی‏نژاد، رییس جمهور ایران در روز قدس منتشر کردند.نبیل ابوردینه، سخنگوی تشکیلات خودگردان گفته بود: «احمدی‏نژاد نماینده‏ی مردم ایران نیست. چرا که در یک انتخابات مجعول پیروز شده و با سرکوب مردم ایران قدرت را قبضه کرده است.

تردید و انزجار بین احزاب در هلند

فروغ.ن.تمیمی: در صورت شرکت حزب راست‌گرای افراطی آزادی در تشکیل دولت جدید در هلند، روابط سیاسی و تجاری هلند با کشورهای اسلامی چه سرنوشتی پیدا می‌کند؟ آیا اعتبار و شهرت بین‌المللی این کشور به عنوان یکی از مدافعان جدی آزادی بیان و حقوق بشر در خطر نخواهد افتاد؟ آیا تبعیض نژادی، قومی و دینی در هلند قانونی خواهد شد؟ آزادی بیان و مذهب‌ها چه سرنوشتی در این کشور پیدا خواهند کرد؟

جریحه‌دارشدن غرور ملی آمریکا

دو‌شنبه، هشتم شهریور ماه در واشنگتن، پایتخت ایالات متحده آمریکا، تظاهراتی برگزار شد که در رسانه‌های مختلف انعکاس‌های گوناگونی داشت. این گردهمایی تحت عنوان «احیای افتخارات ملی آمریکا» یا «بازگشت به ارزش‌های گذشته‌ی آمریکا» و شعارهایی از این دست تشکیل شده بود و بازتاب گسترده‌ای نیز در مخالفت با سیاست‌های فعلی دولت آمریکا و به‌ویژه طرح‌های باراک اوباما داشت. گفت و گو ملیحه محمدی با مهرداد مشایخی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه جرج تاون واشنگتن را می‌خوانیم: