«کرزای نگران جنگ روانی با قوم تاجیک است»

نیک‌آهنگ کوثر

عبدالله عبدالله تهدید کرده بود که ممکن است مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را تحریم کند، هیلاری کلیبتون تأکید کرد که چه با حضور عبدالله، و چه بی‌حضور او، نتیجه انتخابات را می‌پذیرد و آن ‌را مشروع می‌داند.

روز گذشته با میر حسین مهدوی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر افغان ساکن کانادا در باره آن‌چه با کناره‌گیری عبدالله عبدالله ممکن است پیش آید گفت‌وگو کردم.

آقای مهدوی در حال حاضر اگر آقای عبداله عبداله از انتخابات کنار بروند، تنها آقای کرزای می‌مانند. و اگر آقای کرزای بمانند، رأیی که به ایشان داده بشود عملاً سمبولیک خواهد بود. به نظر شما مردم افغانستان با این رأی کنار خواهند آمد، این که فقط یک کاندیدا در رأس باشد؟

من تصور می‌کنم که یکی از راه‌هایی که آقای کرزای بتواند دوباره قدرت را در دست بگیرد، این است که زمینه‌های تفاهم و کنارآمدن با رقیب انتخاباتی خودش را تقریباً به صفر برساند و امکانات و دادن یک امنیت روانی به آقای عبدالله را اصلاً فراهم نکند و نهایتاً آقای عبداله را مجبور کند که از صحنه‌ی رقابت‌های انتخاباتی خودش محترمانه کنار برود، تا به این وسیله زمینه‌ای فراهم شود که در انتخابات فقط خودش باشد و طرفداران قومی و سیاسی خودش به او رأی بدهد.

چون همان گونه که می‌دانید آقای کرزای به هر میزانی که در واقع بیشتر از رقیب رأی بیاورد، می‌تواند دوباره رییس جمهور بشود. و با توجه به اوضاع و احوالی که بر افغانستان حاکم است، من تصور نمی‌کنم نظام با چالش مقبولیت و مشروعیتی جدی مواجه شود.

عدم پذیرش نتیجه انتخابات باعث خواهد شد برخوردهای قومی در آینده افزایش یابد

یعنی من تصور نمی‌کنم که وضعیت به حالتی برسد که به نافرمانی و ناهماهنگی عمومی بی‌انجامد. اما واقعیت این است که نظام برخاسته و برآمده از چنین وضعیتی قاعدتاً نامشروع خواهد بود.

یکی از نگرانی‌های نیروهای ائتلاف به‌خصوص آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها این است که در صورتی که انتخابات مشروعیت‌اش از بین برود، بالاخره بخشی از جامعه افغانستان که تاجیک هستند و حامی آقای عبدالله، مشکلاتی را به‌وجود بیاورند. آیا آقای کرزای هیچ نگرانی از بابت اختلافات قومی در آینده خواهد داشت؟

فضا برای یک تنش و یک جنگ قومی و حتی غیر قومی در افغانستان بیش از همیشه آماده است و من تصور می‌کنم کم‌کم زمینه‌های بازگشت به دوره‌‌ی بیست‌ ساله‌ی گذشته‌ دارد چیده می‌شود، شرایطی که مردم دوباره به سمت همان تجربه‌ها برگردند.

آقای کرزای به عنوان مدیر و رهبر سیاسی افغانستان قطعاً نگران این قضیه خواهد بود. حداقل برای حفظ قدرت خودش! اما واقعیت امر این است که هم نیروهای بین‌المللی و هم آقای کرزای و هم آقای عبدالله از مسئله‌ی قومی و تنش قومی و حتی امنیت درون افغانستان به عنوان یک مؤلفه‌ی سیاسی قدرت‌ساز یا تضعیف‌کننده‌ رقیب استفاده می‌کنند.

به این شکل نخواهد بود که ائتلافی پی‌گرفته شده و تمام کوشش طرفین و رقبا این باشد که باید به سمت امنیت و یک اتفاق قومی پیش رفت. بل‌که جنگ قومی و تفاهم قومی به عنوان یک پارامتر سیاسی استفاده می‌شود تا بتوانند از طرف مقابل امتیاز بیشتری بگیرند.

من تصور می‌کنم که آقای کرزای براین باور است که تاجیک‌ها دیگر نمی‌آیند تفنگ دست بگیرند و علیه ما بجنگند. تاجیک‌ها دیگر مثل گذشته افغانستان را به شمال و جنوب تقسیم نمی‌کنند.

کرزای بر این ایده است تاجیک‌ها ناگزیرند مبارزه‌ا‌ی سیاسی پیش بگیرند. و در واقع جنگ‌شان را از تفنگ به گفتار تبدیل ‌کنند.

بنابراین آقای کرزای نگران یک جنگ روانی و جنگ گفتاری با قوم تاجیک است . شما گفتید تاجیک، اما من باور دارم که حتی از آن فراتر برود، یعنی جنگ پشتون و غیرپشتون خواهد بود.