| خانه > گوی سیاست > برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی > مذاکراتی که مثبت ارزیابی شد | |||
مذاکراتی که مثبت ارزیابی شدنیکآهنگ کوثرnikan@radiozamaneh.comدیروز، مرحله‌ای دیگری از گفت و گوهای کشورهای ۵+۱ با ایران، با محوریت بررسی مسأله‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران و لزوم یافتن یک راه حل مورد قبول طرفین برای از بن‌بست خارج کردن این مذاکرات، در ژنو برگزار شد و بر خلاف انتظار، بسیاری نتیجه این گفت و گوها را مثبت ارزیابی کردند و هر دو طرف، عملکرد طرف پیش رو را توأم با حسن نیت، خواندند. در همین رابطه، با دکتر فریده فرهی، تحلیل‌گر سیاسی و استاد علوم سیاسی دانشگاه هاوایی آمریکا گفت و گو کردم.
خانم فرهی، هیلاری کلینتون وزیر امورخارجه آمریکا، اجلاس ژنو را سازنده خوانده است. از چه منظری می شود مذاکره را سازنده خواند؟ حداقل دو اتفاق در این جلسه افتاده که به نظر من مهم هستند؛ یکی این‌که آقای جلیلی و آقای برنز یک صحبت جداگانه در کنار این جلسه داشتند، و این‌طور که به نظر می‌آید، به گفته وزارت خارجه آمریکا، یک صحبت‌هایی شده که به بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی اجازه داده شود که از تأسیسات قم دیدار کنند؛ و هم این‌که صحبتی شده، با این نقطه عطف که اورانیوم غنی شده‌ای که در نطنز با غلظت کم تولید می‌شود، برای بالا بردن خلوص، به کشور سومی ارسال شود و بعد احتیاجات طبی هسته‌ای ایران هم به همین ترتیب تأمین شود. بنابراین، ایرانی‌ها در این جلسه، علاقه‌مندی خودشان را نشان دادند، و گفته‌اند که چنین چیزی امکان‌پذیر است. و از جهت دیگر این دولت اوباماست که دارد در این جهت خلاقانه فکر میکند. این مسأله نشان می‌دهد که دو طرف از آن فرمولی که تأکید می‌شد، هیچ نوع غنی‌سازی در ایران انجام نشود، دور شده‌اند و ایران هم دارد نشان می‌دهد که راجع‌به فرمولی که آمریکا دارد در مورد آن فکر میکند، حداقل جواب مستقیماً منفی نمی‌دهد. از این جهت فکر می‌کنم که مسأله‌ی سازنده بودن، فرای این است که فقط یک ملاقات بعدی‌ای میان کشورهای ۵+۱ و ایران وجود داشته باشد. باراک اوباما گفته است که ایران باید گام‌های عملی سریعی بردارد.با توجه به سوابق ایران در مذاکرات چند سال گذشته، این گام‌های عملی را چگونه می‌توان تفسیر کرد؟ فکر می‌کنم، در مورد گام‌های عملی، یک فرمولی الان ایجاد شده که ایران خیلی سریع می‌تواند آن‌را نشان دهد؛ این‌که ایران اجازه دهد که آژانس قم را بازرسی کنند. بنابراین فکر می‌کنم، این همه سر و صدایی که قبل از انجام این ملاقات برپا شد، اجازه خواهد داد که ایران عکس‌العمل از خودش نشان دهد و به قول آقای اوباما یک گام عملی بردارد.
مسأله‌ای که برای فعالان حقوق بشر اهمیت دارد، این است که در رابطه‌ای که میان آمریکا و ایران به‌وجود خواهد آمد؛ تنها عنصر مهم، غنی‌سازی هسته‌ای است و نقض حقوقِ بشر مطرح نمی‌شود. به نظر شما در حوزه‌ی حقوق بشر، آمریکا کوتاه خواهد آمد یا نه؟ مسأله، کوتاه آمدن نیست؛ این است که آمریکا چه انتخاب‌هایی پیش روی خود دارد و چه امکاناتی دارد در این حیطه مذاکره. فرمول ۵+۱ که وجود دارد، همیشه در ارتباط با مسائل هسته‌ای بوده است، بنابراین شرایط مشکلی است برای این‌که آمریکا حقوق بشر را در این فرمول وارد کند. حالا اگر ایران و آمریکا در قبال مسائل دیگر، وارد یک مذاکره‌ی دوجانبه بشوند، آن یک چیز جدا است اما این فرمولی که الان وجود دارد، تأکید بر مسأله‌ی اتمی دارد. جنبه‌ی دیگر این است که خود آمریکا در شرایطی نیست که بتواند در مورد مسائل حقوق بشر با ایران فعلا مذاکره کند. فرض کنید که آمریکایی‌ها به ایرانی‌ها بگویدند که شما نباید شکنجه بدهید. نماینده‌ی ایران می‌تواند در پاسخ به آمریکایی‌ها بگوید که خود شما در این ارتباط سیاست‌هایی را در پیش گرفته‌اید که نمی‌توانید به ایرانی‌ها درس بدهید. آمریکایی‌ها نمی‌توانند ایراد بگیرند به نحوه‌ی بازداشت افراد بدون طی روند قضایی، چرا که آمریکا این کار را دارد در تمام دنیا انجام می‌دهد و هیچ نوع روند صحیح قضایی در این ارتباط انجام نمی‌شود. بنابراین آمریکایی‌ها خودشان در یک موضع ضعیف قرار دارند اگر بخواهند این مسأله را پیش بکشند. بنابرین من فکر می‌کنم که تصمیم گرفته‌اند که در شرایط فعلی و در این سطح مذاکره، این مسأله را مطرح نکنند. البته این دلیل نمی‌شود که وزیر امور خارجه آمریکا یا آقای اوباما در ملاء عام حقوق بشر را پیش نکشند؛ اما در محیط مذاکره فکر می‌کنم پیش کشیدن این امر برای آمریکایی‌ها سخت خواهد بود. با توجه به نتایج اولیه مذاکره، فکر می‌کنید که مسأله اعمال تحریم‌های بیشتر منتفی شده است؟ منتفی نمی‌تواند باشد؛ اما مسلماً این یک روند طولانی است و آمریکایی‌ها تا آن‌جایی که بتوانند و به علاوه اروپایی‌ها، فشار را بر ایران وارد خواهند کرد، اما آن چیزی که به نظر من در این مقطع مهم است این است که آن‌چه دیروز اتفاق افتاد؛ بیش از آن چیزی است که همه انتظار داشته‌اند. یعنی این که هر دو طرف مذاکرات را سازنده خواندند و ایده‌هایی مطرح شد که قبلاً مطرح نشده بود. در نتیجه، این نشان می‌دهد که هر دو طرف پتانسیل انعطاف را از خودشان نشان داده‌اند؛ حالا این‌که این پتانسیل فعلیت پیدا کند، چیزی است که باید دید. ولی حداقل در ارتباط با اتفاقاتی که دیروز افتاده، می‌توانیم بگوییم که این یک قدم مثبتی بوده است؛ حالا به کجا خواهد کشید، خدا داند! 
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.
|
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
||
.jpg)
 |
نظرهای خوانندگان
بنظر من هم سازنده بوده است. جمهوري اسلامي با تو دهني محكمي كه از مردم كشور خورده است، در چنان وضع اسفناك بين المللي قرار گرقته كه هر شرطي را براي ادامه بقايش مي پذرد و از حق مسلم كه هيچ، از همه چيزش مي گزرد.. اشتباهش اينست كه بعد از تسليم در اين قسمت ، تازه امريكا خواهان عذرخواهي جمهري اسلامي از اسرائئل و به رسميت شناختن ان خواهد شد و دمار از روزگار اين حكوم ت در خواهد امد كه ديگرواقعا سازنده است. دوم اين كه ديگر سرنوشت جمهوري را امريكا تعيين نمي كند . مردم ايران تصميمشان را در باره دور انداختن اين ها گرفته اند و هيچ عاملي اين ها را نگاه نخواهد داشت.
-- ق ق ، Oct 2, 2009آیا ازنظر خانم دکتر فرهی که در هاوایی تشریف دارند دستگیری مظنونان به تروریست وطی نشدن روندصحیح قضایی در مورد آنها با دستگیری افرادی که به یک انتخابات به طور مسالمت آمیز اعتراض داشتند ورعایت نشدن هیچ روند دادرسی درمورد آنها وشکنجه آنها برابراست.که میفرمایند آمریکا در موضعی نیست که از حقوق بشر در ایران انتقادکند.به عقیده بنده مصاحبه با همچین افرادی تنها منفعتش این است که ما میفهمیم در کنار ایرانیان آزاده در خارج از وطن از ایندست استادان دانشگاه ایرانی در خارج از وطن (با احترام به عقایدشان) وجود دارد.
-- الهام ، Oct 2, 2009وقتی ایرانیانی مانند خانم فرهی اینقدر خونسردانه دولتمردان آمریکا را از طرح مسأله حقوق بشر در مذاکراه با ایران معاف می کنند دیگر از خود آمریکایی ها چه انتظاری داریم؟
-- مجتبی ، Oct 2, 2009این چه نوع استدلالی است که چون دولت آمریکا در دوران بوش حقوق بشر را در مورد مظنونان به تروریسم رعایت نکرده است، دولت اوباما هم نباید به نقض حقوق شهروندان ایرانی توسط جمهوری اسلامی اعتراض بکند؟ طرح این نوع استدلالها توسط احمدی نژاد قابل فهم است، اما از خانم فرهی که رسماً به دولت آمریکا مشاوره می دهد عجیب است. اگر دولت آمریکا اینقدر بد است که نمی تواند به نقض آشکار حقوق مردم ایران که در یک اعتراض مسالمت آمیز به خاک و خون کشیده شدند اعتراض بکند، ممکن است ایشان به ما بفرمایند که به چه عنوان با دولت آقای اوباما همکاری می کنند؟ آیا این موضع ظاهراً ضد آمریکایی ایشان برای رد گم کردن و پنهان کردن حمایت بی چون و چرای ایشان از سیاست خارجی اوباما برای مذاکره بی قید و شرط با دولت احمدی نژاد نیست؟ امیدوارم که خانم فرهی و امثال ایشان اگر هم دفاع از سیاست خارجی آقای اوباما و منافع ملی آمریکا را وظیفه خودشان می دانند این کار را به هزینه مردم ایران و قربانی کردن منافع ملّی آنها انجام ندهند.
-- علی ، Oct 3, 2009بالاخره مشخص نشد که این رژیم برای تسلط بر بحران داخلی باید کوتاه بیاید یا فرم جنگی بگیرد؟ اگر کوتاه بیاید میگویند که تودهنی خورده و میخواهد در خارج کوتاه بیاید ودر داخل سرکوب کند؟ واگر کوتاه نیاید و بر فضای جنگی وتحریم زده شود میگویند که میخواهد از داخل تودهنی خورده وبخاطر همین فرم جنگی میگیرد که بتواند خود را جمع وجور کند ودر داخل سرکوب کند ؟ این یعنی تحلیل های آبکی که طی سه دهه شنید ه ایم هر بار که رژیم در بحران عیان بوده است واخر هم رژیم مانده است . پس دوستان بهتر است که تحلیل های کلیشه ای را کنار بگذارند و برای خود فکر دیگری بکنند که تحلیلشان تناقض با خود نداشته باشد
-- حمید ، Oct 3, 2009باید گفت سیاست ظریف تر از آن است که با تحلیل های کلیشه ای بتوان توصیفش کرد
جناب مجتبی ! هرچند مساله تولید تروریسم از عواقب سیاستهای تجاوزکارانه آمریکا در منطقه میباشد ولی از این که بگذریم یک «تروریست » هم دارای حقوق تعریف شده است وباید در مورد آن به همان شکل رعایت حقوق شود که در مورد یک نفر که تظاهرات «صلح آمیز » میکند . وقوانین را نمیتوان اینگونه تعریف کرد که چه کسی چه جرمی مرتکب شده است بلکه بر اساس حقوقش .بعلاوه در زندانی ابوقریب تجاوزاتی به زندانیان شد که نشان دهنده چهره زشت ژست های دمکراسی مدعی غربی بود که کمتر چیز کمتری از تجاوزات د ر زندانهای جمهوری اسلامی نداشت وحتی در بعضی موارد بی حرمتی اش بالاتر بود
-- حمید ، Oct 3, 2009قسمت اول تحلیل خیلی بد نبود. ولی بطور کلی، استادان ایرانی مقیم آمریکا را خیلی جدی نگیرید. یک استاد ایرانی مقیم آمریکا
-- رضا ، Oct 3, 2009اینست اولین نتیجه خیانت به ارا ملت. چرا با یستی غنی سازی غیر نظامی و صلح امیز در خارج از ایران انجام شود. اینها بعلت ترس از ملت وبرای حفظ قدرت مجبورند در مقابل فشارهای خارجی تن به عقب نشینی بزنند. اولین قدم برای ایجاد دمکراسی و اقتدار ملی حذف ولایت وقیه از قانون ااساسی است. اگر سید علی خامنه ای در انتخابات دخالت غیر قانونی واحمقانه نمیکرد بیشک میر حسین موسوی با تکیه بر حمایت وخواست ملی به هیچ عنوان زیر بار این ذلت نمیرفت.وکشورهای خارجی نیز با توجه به پشتیبانی ملت از ایشان از تقاضاهای غیر منطقی دست مکشیدند. در جریان جنگ عراق نیز ولایت فقیه با تکیه بر اقتدار فردیش وبدون در نظر گرفتن خواست ملت برای صلح. بغد از پیروزی خرمشهر بیهوده جنگ را تا جریان سم نوشی ادامه داد. ملت ایران برای رهایی از ذلت وخواری بیشتر بایستی هرچه زودتر از شر ولایت فقیه خلاص شود
-- احسان از نیویورک ، Oct 4, 2009