عطریانفر: روند برگزاری انتخابات تغییر نمی‌کند

مریم محمدی

روز سه‌شنبه، ۲۸ آبان‌ماه، همه‌ی خبرگزاری‌های داخل و رسانه‌های فارسی‌ زبان خارج از کشور در انتظار اعلام نتیجه‌ی جلسه‌ی رای اعتماد به سومین وزیر پیشنهادی کشور بودند.

در این باره با دو خبرنگار پارلمانی در تهران خانم اعظم‌ ویسمه و آقای کیوان‌ مهرگان، همچنین با یک عضو فراکسیون اقلیت، حشمت‌الله‌ فلاحت‌پیشه و محمد عطریانفر، معاون وزارت کشور در دولت آقای هاشمی‌رفسنجانی گفت و گو کرده‌ام.

از کیوان ‌مهرگان، خبرنگار پارلمانی در تهران سوال می‌کنم آیا کمیته‌ای که دوشنبه‌شب اعلام شد برای حل اختلاف دولت و مجلس تشکیل شده است، می‌تواند در رای اعتماد دخیل باشد؟

این خبرسازی برای تحت تاثیر قرار دادن رای اعتماد بود. چون اعلام نشد این جلسه از طرف دولت بود یا مجلس و مشخص نبود چه کسی این خبر را اعلام کرده است.

خانم ویسمه از تلاش آقای ‌احمدی‌نژاد برای کسب این رای اعتماد می‌گوید:

آقای احمدی‌نژاد روز سه‌شنبه، در صحن مجلس تلاش کرد به نحوی گلایه‌های نمایندگان را برطرف کند و از یک موضع پایین‌تری با مجلس صحبت کند. چون فضا خیلی علیه ایشان بوده است.

مسایلی که در سفر استانی وی به مازنداران رخ داده بود و مطالبی که آقای جوانفکر در وبلاگ شخصی‌شان علیه مجلس و آقای لاریجانی نوشته بود و همین‌طور اتفاقاتی که در حاشیه‌ی یکی از همایش‌ها‌ی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری روی داده بود و دوباره اعتراض نمایندگان به مشایی را زنده کرده بود، باعث شده بود فضای مجلس علیه عملکردهای اخیر دولت باشد.

آقای احمدی‌نژاد تلاش کرد به این شایبه‌ها پاسخ بدهد و همه‌ی این مشکلات را به نحوی به گردن رسانه‌ها و روزنامه‌ها و عواملی که بیرون نشسته‌اند و کمیته تشکیل داده‌اند تا برای دولت و مجلس بحران آفرینی بکنند، انداخت.

می‌خواستند به این نحو از نمایندگان دلجویی کنند و برای آقای مقصودی رای جمع کنند. گرچه توانستند تا حدودی فضا را به نفع خود برگردانند. ولی باز هم تلاش‌های آقای باهنر بود که توانست در شمارش آرا، آقای محصولی را به وزارت کشور بفرستند.

محمدصادق محصولی برای تصدی پست وزارت کشور از مجلس رأی اعتماد گرفت

اما در مورد این‌که آرای آقای محصولی واقعاً نصف به علاوه یک بوده است، بحث‌هایی در رسانه‌ها است.

کیوان مهرگان در این زمینه می‌گوید:

به نظر من این تشکیک‌ها وارد نیست. اگر مجلس بنای رای عدم اعتماد داشت، حتماً اختلاف آرا به حدی بود که دیگر نتوان در آن تشکیک کرد. اصلاً دموکراسی یعنی همین. وقتی رای‌گیری انجام می‌شود، باید به یک رای هم احترام گذاشت.

در همین مورد خبرنگار دیگر پارلمانی خانم اعظم ویسمه‌، خیلی با آقای مهرگان هم‌عقیده نیست:

آقای باهنر کاملاً در آرا اعمال نفوذ کرد و در واقع آرا را به نفع آقای محصولی برگرداند. وگرنه بعید بود ایشان رای آورده باشد.

آقای مطهری و چند نماینده‌ی دیگر هم خیلی شبهه وارد کردند و گفتند چرا آقای باهنر که نشان داده در مسایل قبلی مشکل دارد و خیلی آدم بی‌طرفی نیست و حامی آقای محصولی بوده است، باید آرا را بشمارد.

۲۰ تن از نمایندگان هم اعلام کردند در حال امضای نامه‌ای هستند که رای‌گیری مجدداً تکرار شود و آرا را شمارش کنند. اما آقای لاریجانی بلافاصله بعد از تمام شدن جلسه‌ی رای اعتماد، نشستی را تشکیل داد و گفت من آرا را شمردم و درست بود.

آقای محصولی با اختلاف «نیم» رأی وزیر شد. طبق آیین‌نامه و بر طبق اظهارات حاجی‌بابایی، نماینده‌ی مجلس که گفته بود وزیر برای رای اعتماد به نصف به علاوه یک رای نیاز دارد، آقای محصولی نتوانست آن یک رأی را به دست آورد‌. هیات رییسه تصویب کرد نصف‌ رأی می‌تواند رأی مطلق تلقی شود و اعلام شد رای لازم کسب شده است.

آقای مهرگان، عملکرد فراکسیون اقلیت که مخالف آقای محصولی بودند، چگونه بود؟

موافقان و مخالفان استیضاح، یک ساعت پیش از شروع جلسه باید ثبت‌نام بکنند، روند قبلاً به این صورت بود که از بین ثبت‌نام‌کنندگان قرعه‌کشی می‌شد و مخالف و موافق بر اساس قرعه‌کشی انتخاب می‌شدند.

این‌بار همان‌طور که آقای نادران تذکر داد این اصل رعایت نشد و سخنرانان موافق و مخالف به ترتیب صحبت کردند. اخباری هم از درون مجلس حکایت از این داشت که موافقین وزیر در هیات مخالف ثبت‌نام کردند که خانم آجرلو مصداق بارز آن بود که با باطل کردن نزدیک به ۱۵ دقیقه از وقت مخالفین، می‌توان گفت یک نطق خنثی در مورد آقای محصولی ایراد کردند.

حتا آقای مطهری داوطلب این بود که از سه دقیقه باقی‌مانده‌ی ایشان استفاده و صحبت کند که خانم آجرلو موافقت نکرد.

بنابراین تنها کسی که به عنوان مخالف جدی صحبت کرد آقای حشمت‌الله‌ فلاحت‌پیشه، نماینده‌ی اسلام‌آباد غرب بود. ایشان در هفت دقیقه‌ای که از آقای ونایی قرض گرفته بود، توانست مسایل مربوط به صلاحیت آقای محصولی را مطرح کند.

می‌توانید به آن مسایل اشاره کنید؟

مسایل مربوط به رانت سوآپ نفت، درآمدهای اقتصادی‌، سرمایه‌گذاری‌های ایشان و بخشی هم در مورد برنامه‌هایشان بود.

بنا‌براین نمایندگان فراکسیون اقلیت هم که برای صحبت ثبت‌نام کرده بودند، موفق به سخنرانی در مخالفت با آقای محصولی نشدند‌.

حشمت‌الله‌ فلاحت‌پیشه، عضو فراکسیون اقلیت

با آقای حشمت‌الله ‌فلاحت‌پیشه‌، نماینده‌ی اسلام‌آباد غرب و عضو فراکسیون اقلیت مجلس که سخنران مخالف بودند، گفت و گو می‌کنم.

به نظر من، رأی‌گیری انجام شد. نتیجه‌اش هر چه که باشد برای ما محترم است و به هر حال ایشان رای آوردند و الان هم وزیر هستند.

به هر حال طبق آیین‌نامه کار صورت گرفت. البته دوستان نظرشان این است که من تنها کسی بودم که به عنوان مخالف صحبت کردم.

اما روال آیین‌نامه‌ای بود و جلسه هم جلسه‌ی خیلی خوب و پرشوری بود. به نظر من، نتیجه‌ی آن هم شبهه‌ای نداشت.

در هر صورت ایشان نیازمند بیش از نصف آرا بود که تقریباً بیش از نصف آرا را کسب کرده است و با اختلاف یک رأی وزیر شده است که طبیعتاً باید برای این نتیجه احترام قایل باشیم.

آقای فلاحت‌پیشه، به عنوان نماینده‌ای از فراکسیون اقلیت که مخالف این انتخاب هم بودید، نگران انتخابات ریاست جمهوری آینده که باید در این وزارت کشور انجام شود، نیستید؟

در مجلس به عنوان مخالف ایشان صحبت کردم و نظراتمان را مطرح کردیم. در هر حال ایشان الان وزیر است و ما باید کمک کنیم که انتخابات را خوب و سالم برگزار کند.

آقای فلاحت‌پیشه، گفته می‌شد اگر این وزیر هم رای نمی‌آورد به عنوان یازدهمین وزیر کابینه، باید کابینه رای اعتماد می‌گرفت اما گویا این درست نبود.

خیر، این درست نبود و ایشان یک عضو از کابینه و یکی از اعضای کابینه بود.

در واقع سه بار رای‌گیری صورت گرفته است، اما چون برای یک وزارتخانه بوده یک نفر حساب می‌شود؟

اصلاً روال دموکراسی این است که نتیجه‌ی رأی‌گیری را محترم بدانیم. توصیه‌ی من به موافق و مخالف این است که الان باید به وزیر انتخاب شده کمک کرد و ایشان هم دغدغه‌های مطرح شده را مدنظر قرار خواهد داد و ان‌شاءالله نتیجه‌ی خوبی خواهد داشت.

محمد عطریانفر، معاون وزارت کشور در دولت آقای هاشمی‌رفسنجانی /عکس: همشهری

در مورد این دغدغه‌ها با آقای محمد‌ عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و معاون وزارت کشور در دوران آقای هاشمی رفسنجانی گفت و گو می‌کنم.

ببینید، رأیی که مجلس به آقای محصولی داد، رأی بسیار شکننده‌ای است. به این معنا که اگر آرای آقای محصولی، دو رأی کمتر می‌آورد، حتماً رأی لازم را کسب نمی‌کرد و وزیر کشور نمی‌شدند.

این رأی در دستگاه دیپلماسی داخلی ایران می‌تواند پیام‌های منتقدین را منتقل کند و حداقل آن این است که با کمترین عدم تعادل مابین دولت و پارلمان به راحتی می‌توانند آقای محصولی را استیضاح کنند.

لیکن حسب اطلاعات کلی که ما داریم، به نظر می‌آید در پایان سال دولت آقای احمدی‌نژاد، برای هشت ماه آینده، آقای محصولی همچنان وزیر کشور خواهند بود و اگر چالشی هم بین پارلمان و دولت به وجود بیاید منجر به برکناری وزیر کشور نخواهد شد.

اما این‌که نسبت آقای محصولی و انتخابات چه خواهد بود، تصور نمی‌کنم تغییر آقای کردان به محصولی روند برگزاری انتخابات را در دستگاه فکری و فعلی تغییر دهد.

یعنی همان سیاست‌هایی که در دوران آقای کردان مطرح بوده، همچنان در این دوره هم خواهد بود. البته نقش محوری و تعیین‌کننده در سرنوشت انتخابات و هم‌چنین سرنوشت کاندیداهایی که مطرح هستند و محور عمده بر نحوه‌ی نظارت بر صندوق‌ها و عملکرد مجریان بر سر صندوق‌ها بر عهده‌ی شورای نگهبان است.

شورای نگهبان همچنان همان شورای نگهبان گذشته است که دستگاه وزارت کشور هم در این دو، سه سال گذشته به عنوان ابزار و کارگزار شورای نگهبان عمل کرده است.