Nov 2010


دکتر الهام و فیلمسازی در ژوهانسبورگ

پانته‌آ بهرامی: مجموعه‌ی تلویزیونی ۹ قسمتی‌ «دکتر الهام»، به تازگی در اینترنت منتشر شده و هر قسمت آن تنها پنچ دقیقه است. «دکتر الهام»، داستان یک دختر ایرانی است که به ژوهانسبورگ آمده و نقطه‌ی شروع فیلم از فرودگاه این شهر آغاز می‌شود. در همان لحظات آغازین، شخصیت اصلی این مجموعه‌ی تلویزیونی، «الهام» می‌گوید: «می‌خواهین بدونین چه جوری سر از آفریقای جنوبی درآوردم، داستان درازی است.»



نمایشگاه نقاشی‌های ادوارد مونک درهنرسرای رتردام
شاید جیغ ممنوع‌الخروج شده!

فروغ.ن.تمیمی: چندی است که نمایشگاهی از آثارمشهورترین نقاش مدرن نروژی ادوارد مونک در هنرسرای بزرگ رتردام برپا شده است.شاید اکثرهنردوستان با شنیدن اسم ادوارد مونک (۱۸۶۳-۱۹۴۰) که به عنوان یکی از پیشگامان هنرمدرن شهرتی جهانی دارد، فوراً معروف‌ترین کار او یعنی تابلوی «جیغ» را به یاد بیاورند؛ اثری که یک بار در سال ۱۹۹۴ و باردوم در سال ۲۰۰۴ به همراه اثر معروف دیگری به نام « مادونا» ازموزه‌ی مونک در اسلو دزدیده شد، ولی پس از دوسال دوباره پیدا و به موزه برگردانده شد.



ضرورت نقد

رسول عبدالمحمدی: شاید اولین کاری که باید برای پیشبرد ادبیات خلاقه‌ی کشورمان بکنیم، این است که ساختار حاکم بر فضای ادبی‌مان را اصلاح کنیم. جایگاه مخاطب عادی، منتقد حرفه‌ای، شارح و نویسنده را مشخص کنیم و از روحیه‌ی محفلی و باندبازی‌هایمان به شکلی دست بکشیم که استعدادهای واقعی و ذهن‌های ساختمند بتوانند خود را نشان دهند.



گفت‌وگو با سحر دهقان، هنرمند رقصنده
«رقص مرا رها کرد»

ایرج ادیب‌زاده: سحر دهقان در ایران متولد شده، در پاریس رشد کرده، دوره‏های تئوری موسیقی و پیانو را گذرانده و برای فراگرفتن رقص هندی، به هند و امریکا رفته است. او در جشنواره‌‏های مهم جهانی شرکت کرده و در حال حاضر از همکاران شاهرخ مشکین‌قلم، هنرمند توانای رقص و تئاتر در پاریس است.
سحر دهقان در گفت‏وگویی با زمانه، از آغاز گرایش‏ خود به رقص و هنر می‏گوید.



آلودگی‌ هوا و تعطیلی‌های پی‌درپی

بیژن روحانی: تعطیلی روز چهارشنبه‌ی تهران گرچه به دلیل آلودگی هوا ضروری بوده است اما به گفته‌ی مسئولان شرکت کنترل کیفی هوا نتوانسته تاثیر قابل توجهی در کاهش آلودگی‌ها داشته باشد. به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان، تعطیلی‌های پی‌درپی چاره‌ای اساسی برای مشکل آلودگی هوای پایتخت نیست و علاوه بر آن زیان‌های فراوان اقتصادی نیز به همراه دارد. برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران که نیاز به بازنگری دارد، هنوز به سازمان‌های ذی‌ربط ابلاغ نشده است.



خیزش بی‌خدایان

مسعود نیکبخت: آتئیست‌ها در شهرهای بزرگ امریکا هر ماه دور هم جمع می‌شوند و نظرات‌شان را با یکدیگر مبادله می‌کنند. این نظرات را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد: خدا وجود ندارد؛ وجودش غیر منطقی، نالازم و بدتر از همه خطرناک است. ادیان نه تنها نادرست بلکه به ضرر ما هستند. آتئیست‌ها نگاهی به دنیا دارند که بر اساس دانش است. آنان جهان را بر اساس علم تفسیر می‌کنند.



جایزه‌های ادبی در هجوم مخالفت‌های بی‌بنیان

ایلیا فرنوش: این ‌روزها دوباره بازار حاشیه داغ است.حاشیه‌هایی که هر از چندگاهی رونق می‌گیرد و می‌گذرد. البته پاییز برای ادبیات ایران حداقل طی این ده سال اخیر، به طور کل حاشیه‌خیز بوده و شاید عمده‌ترین دلیل آن، برگزاری اغلب جوایز ادبی در این فصل بوده است. از دریچه‌ی دیگری می‌توان چنین گفت که عمده موضوع حاشیه‌ساز ادبیات ایران، جوایز ادبی است.



گفت‌وگو با سایه اسکای، خواننده‌ی رپ ایرانی
سایه اسکای و منِ امروزش

شکوفه منتظری: عدم آشکارسازی درمیان زنان و مردان، دختران و پسران هم‌جنس‌گرا بی‌شک ناشی از نگاه همجنس‌گراستیزی است که فرهنگ و جامعه، حتی در میان کسانی که تمایلات همجنس‌گرایانه دارند، گسترش می‌دهند. از سایه پرسیدم که فکر می‌کند حضور آشکار او به‌عنوان یک خواننده‌ی زن لزبین چقدر می‌تواند کمکی باشد به دیگرانی که به هر دلیل نمی‌توانند گرایش جنسی‌شان را علنی کنند یا از آشکارسازی آن در هراس هستند.



زاده‌ی آسیا

ناصر غیاثی: بحث‌هایی که پیرامون جایزه‌ی امسال بنیاد گلشیری درگرفت، بار دیگر به سانسور و نقش آن به عنوان عاملی بازدارنده در رشد و شکوفایی ادبیات داستانی برجستگی بخشید. آنچه می‌خوانید، جمع‌بندیِ ساده و مختصری است از روزگار امروز نویسنده‌ی ایرانی در قلمرو چاپ و نشر. از نوشتن زیر تیغ تا نخستین کتاب و کتاب‌های بعدی یک نویسنده‌ی ایرانی - یکی زاده‌ی آسیا.



گفت‌وگوی پانته‌آ بهرامی با عطا هوشتیان
بن‌مایه نامه آرامش دوستدار

پانته‌آ بهرامی: نامه اخیر آرامش دوستدار اندیشمند ایرانی به یورگن هابرماس فیلسوف آلمانی موجب سرازیر شدن سیل نامه‌هایی به نفع یا علیه آرامش دوستدار ازسوی روشنفکران ایرانی شده است. در این مورد با دکتر عطا هوشتیان، استاد فلسفه و علوم سیاسی، گفت‌وگو کرده‌ام. محور گفت‌وگو کنکاش در محتوا و بن‌مایه گفتار آرامش دوستدار است و نه پرداختن به واکنش‌ها در برابر آن.



انواع خشونت و راهکارها

یوسف حاجی میرزایی: در این نوشتار سعی می‌شود بیشتر از تکیه‌ی صرف بر تعاریف نظری، بر مصادیقی نظر کنیم که در جامعه‌ی کنونی ما و در عصر حاضر هم مقبول بسیاری از اندیشمندان باشد و هم از دید جامعه مغفول مانده باشد تا بتوانیم خوانندگان عزیز را با مقوله‌ی دشوار خشونت آشنا کنیم. مقوله‌ای که این روزها بسیاری از جوامع از پیشرفته گرفته تا جوامع توسعه نیافته و یا در حال توسعه با آن دست به گریبانند.



نگاهی به دنیای شعری بیژن جلالی به مناسبت هشتاد و سومین زادروز شاعر
در حال و هوای اندوه

محمد جواد اعتمادی: زمانی که بیژن جلالی از مرگ می‌سراید، با مرگ گفت و گویی عاشقانه دارد. وقتی تنهاییِ خود را توصیف می‌کند، مثل این است که تنهایی همچون دوستی مهربان، همدم لحظه‌ها و شعر‌های اوست. عاشقانه‌هایش هم هیچ نشانی از شکوه و شکایت ندارند. وقتی از ناامیدی شعر می‌گوید ناامیدی‌اش تلخ و تیره و تاریک نیست، بلکه روشن و زیباست.



کاربران کامپیوتر در خدمت کره‌ی زمین

بیژن روحانی: با آغاز یک پروژه‌ی بزرگ تحقیقاتی، کاربران اینترنت در خانه‌ی خود نیز خواهند توانست به پژوهش در زمینه‌ی تغییرات آب و هوایی کمک کنند. با نصب یک برنامه‌ی کامپیوتری از طریق اینترنت روی کامپیوترهای خانگی، آمار و اطلاعات در خصوص تغییرات اقلیمی توسط صدها هزار کاربر در سراسر جهان مورد پردازش قرار می‌گیرد و نتیجه به چند مرکز تحقیقاتی ارسال می‌شود تا الگوهای دقیق‌تری از تغییرات اقلیمی و تاثیر آنها بر زندگی ما به دست آید.



اهدای جایزه‌ی آزادی بیان به منصور کوشان

روز دوشنبه، ساعت ۱۹ بعد از ظهر، مراسم اهدای جایزه‌ی اوسیستسکی به منصور کوشان در خانه‌ی ادبیات اسلو برگزار شد. در این مراسم ابتدا رییس انجمن قلم، آندرس هِگر، در باره‌ی فعالیت‌های پن، و جایزه‌ی کارل فون اوسیستسکی و مناسبت اهدای این جایزه در روز بین‌المللی نویسندگان در زندان سخنرانی کرد. اندرس هگر سخنانش را با شرح مختصری در باره‌‌ی دلایل انتخاب منصور کوشان از میان نویسندگان کاندیدای جهان و اهدای جایزه به او تمام کرد.



گفت‌وگو با رضا دقتی درباره‌ی نمایشگاه عکس سالانه‌ی پاریس و سخنرانی وی در این نمایشگاه
تعهد عکاس و نمایشگاه سالانه‌ی پاریس

ایرج ادیب‌زاده: نمایشگاه عکس سالانه‏‌ی پاریس که هفته‌‏ی گذشته در پایتخت فرانسه برپا شد، پاسخی به همه‏‌ی رؤیاهای دوستداران آماتور و حرفه‏‌ای عکاسی بود. در گوشه و کنار سالن، نمایشگاه‏‌های عکس برپا بود؛ از جمله عکس‌‏هایی از هاییتی دو روز پس از زمین‏‌لرزه‏‌ی ویرانگر آن، یا نمایشگاه ۱۰۰عکس برگزیده‏‌ی ۶۰ سال اخیر و نیز نمایشگاهی از تصاویر عکاسان جوان. رضا دقتی در این نمایشگاه‏، از تعهد عکاس و اهمیت عکس در دنیای کنونی سخن گفت.



آثار مخرب جنگ بر محیط زیست

بیژن روحانی: سازمان ملل متحد از سال ۲۰۰۱ روزی را به نام روز جهانی مقابله با بهره‌برداری و تخریب محیط زیست به هنگام جنگ‌ها نامگذاری کرده است تا نسبت به تاثیرات زیان‌بار جنگ‌ بر زیست‌بوم جهانی هشدار دهد. مطابق آمار این سازمان بخش زیادی از جنگ‌ها در شصت‌سال اخیر با دست‌اندازی به منابع طبیعی در ارتباط بوده است. در ایران نیز امسال همایشی با نام بررسی آثار مخرب جنگ بر محیط زیست برگزار شد.



گفت‌وگو با جان گریشام نویسنده‌ی معروف آمریکایی
قهرمانان کجا هستند؟

اکبر فلاح‌زاده: جان گریشام نویسنده‌ی کتاب‌های پرفروش آمریکایی، وکیل دادگستری و همزمان نماینده‌ی مجلس ایالتی بود. اما فروش نخستین کتاب‌ها چنان شوقی در او ایجاد کرد که وکالت و سیاست را به کناری گذاشت و یکسر به نویسندگی پرداخت. او از طرفداران اوباما در آمریکاست و در گفت‌وگو با اشپیگل از بحران اقتصادی، وضع نابسامان اقتصادی و اسباب و علل شکل‌گیری حزب نوظهور «چای» سخن می‌گوید.



نامه‌های جمال‌زاده در بخارا

فروغ.ن.تمیمی: ماهنامه‌ی معتبر هنری و اجتماعی «بخارا» در تابستان گذشته بیست‌ساله شد.«بخارا» به گفته‌ی سردبیر آن «علی دهباشی»، درواقع تداوم مجله‌ی «کلک» است که در سال ۱۳۶۹منتشر و به نود و چهار شماره رسید.اولین «بخارا» در شهریور ۱۳۷۷در آمد و تاکنون هفتاد و شش شماره‌ی این ماهنامه‌ی وزین و پربار منتشر شده است. باور کردنی نیست که مدیر و سردبیر سختکوش «بخارا»، علی دهباشی یک تنه بار تمام مسئولیت‌های مجله را بر دوش دارد.



بی‌طرفی در روزنامه‌نگاری

محمدرضا نسب عبداللهی: «بی‌طرفی در روزنامه‌نگاری» مدتی است که مورد مناقشه قرار گرفته و برخی آن را «ناممکن و شیک» می‌خوانند. آیا روزنامه‌نگار بی‌طرف وجود دارد؟ آیا می‌توان در روزنامه‌نگاری، اصل بی‌طرفی را رعایت کرد؟ بر اساس لغتنامه‌ها، بی‌طرفی یعنی نداشتن دخالت مستقیم یا هرگونه نفع در جریانی خاص، بی‌غرض و منصف ماندن و تبعیض قائل نشدن علیه یک طرف یا گروه مشخص.



لاله‌زار گهواره‌ی رشد تآتر ایران

ایرج ادیب‌زاده: هفته گذشته بزرگداشت عزیزالله بهادری، هنرمند قدیمی تئاتر و سینمای ایران، در انجمن فرهنگ آزاد در پاریس، برگزار شد. عزیزالله بهادری، فعالیت در حوزه‌ی هنر تئاتر را از نزدیک به ۵۰ سال پیش آغاز کرده، در کشور پراگ به تحصیلات خود در رشته‌ی سینما ادامه داده و بعدها در بنیانگذاری تئاتری موسوم به «تئاتر لاله‌زار» سهم داشته است. در ادامه برنامه، منوچهر نامور آزاد از هنرمندان تئاتر در پاریس به تاریخچه‌ی هنر تئاتر در ایران اشاره کرد.