Aug 2010

جشنواره‌ی ادبی هامبورگ

هامبورگ، بزرگترین بندر آلمان، برای دومین بار در تاریخ این شهر شاهد برگزاری یک جشنواره‌ی ادبی خواهد بود. جشنواره‌ی ادبی «هاربور فرونت» از هشتم تا هجدهم سپتامبر در این شهر برگزار خواهد شد. از ایران، محمود دولت‌آبادی با رمان «زوال کلنل» و محمود فلکی با رمان «مرگ دیگر کارولا» حضور خواهند داشت. در طی این جشنواره‌ی ادبی در مجموع ۸۷ نشست و همایش ادبی برگزار خواهد شد.

قرآن‌خوانی معمر قذافی در جمع زیبارویان

میترا داودی: این روزها کار جنگ فرهنگی بالا گرفته. هفته‌ای یک بار رویدادهای فرهنگی و ضدفرهنگی را طوری پوشش دهیم که شما هم از میدان این نبرد و از صدای انفجارهای فرهنگی و ضدفرهنگی در جبهه‌ی جنگ نرم بی‌نصیب نمانید. قرآن‌خوانی معمر قذافی در ایتالیا، شعرخوانی در محضر آقا، خاطرات جاستین بیبر و فیلم کوتاه «زنده‌یاد» و موریک ویدیو تازه‌ی شاهین نجفی از خبرهای این هفته‌ی ماست.

نود درصد سانسور، ده درصد بازبینی

هومن نیکفرد: آقای پارسایی سال ۸۶ در مصاحبه‌شان با شهروند امروز اذعان داشتند که نظارت بیشتر جنبه‌ی کیفی دارد تا سانسور. و همین‌طور گفتند که: ما خارج از مبانی نظارت و ارزشیابی که برای صدور مجوز تدوین شده عمل نمی‌کنیم. درحالی‌که ما شاهدیم نمایش‌ها بعد از بازبینی باز ‌هم ممیزی می‌خورند. و ایشان از مردم گفتند: مردم ممکن‌ است خوش‌شان نیاید و ما قبل از اینکه مردم بخواهند چیزی بگویند، این موضوعات را اصلاح می‌کنیم. چه نظری داری؟

درآمدهای ویکیپدیای پارسی از صد هزار گذشت

پژمان اکبرزاده: این روزها در بخش پارسی ویکیپدیا یک جشن برپاست. جشن صدهزار مقاله شدن این بخش. تعداد کاربران و نویسندگان بخش فارسی به هیچ عنوان با بخش انگلیسی قابل مقایسه نیست اما همین تعداد اندک توانسته‌اند جایگاه این زبان را در ویکیپدیا تثبیت کنند؛ دانشنامه آزاد و رایگانی که علیرغم همه انتقادهایی که از آن می‌شود روزبه روز جای بیشتری را برای خود در دنیای اینترنت باز می‌کند.

من امشب باید خودم را سانسور کنم

هومن نیکفرد: نمایش کمدی موزیکال «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» نوشته رضا شفیعیان به کارگردانی شهاب‌الدین حسین‌پور در تماشاخانه سنگلج به روی صحنه رفته است. این کمدی موزیکال در فضایی طنزآمیز به نقد جامعه می‌پردازد و با انتقاد از سرمایه‌سالاری و سیاست‌محوری و با استفاده از داستان «ضحاک»، انحطاط فرهنگی قدرت‌مدار را به نمایش می‌گذارد.

نویسندگان غربی؛ برندگان جدال بر سر حق انتشار

الاهه نجفی: این روزها در مطبوعات غرب بحث کتاب الکترونیکی و جدال بر سر امتیاز انتشار لولیتا، رمانِ ماندگار ولادیمیر ناباکوف داغ است. در یک طرف این جدال بنگاه انتشاراتی «رندوم هاوس» و در سوی دیگر کتابفروشی آمازون قرار داشت. تنها برنده‌ی واقعی این جدال نویسندگان غربی بودند. بنگاه دلالی ادبی وایلی به مدیریت اندرو وایلی به این جدال دامن زده بود.

مرگ را گرفته‌اند که به تب راضی شویم

هومن نیک‌فرد: نمایش کمدی موزیکال «سرآشپز پیشنهاد می‌کند» نوشته رضا شفیعیان به کارگردانی شهاب‌الدین حسین‌پور در تماشاخانه سنگلج به روی صحنه رفته است. این کمدی موزیکال در فضایی طنزآمیز به نقد جامعه می‌پردازد و با انتقاد از سرمایه‌سالاری و سیاست‌محوری و با استفاده از داستان «ضحاک»، انحطاط فرهنگی قدرت‌مدار را به نمایش می‌گذارد. این نمایش کاندیدای ٤ جایزه از جشنواره تئاتر جوان ایرانی است.

ابعاد جدید از خسارت سیل در پاکستان

بیژن روحانی: به گفته‌ی دبیرکل سازمان ملل متحد، سیل بی‌سابقه در پاکستان مانند یک سونامی است که به مرور زمان قدرت تخریب و ویرانگری آن بیشتر می شود. اکنون میلیون‌ها نفر سیل‌زده و بی‌خانمان با خطر عدم دسترسی به آب سالم و گسترش بیماری‌های عفونی رو به رو هستند. همسایگان پاکستان از جمله ایران در مرزهای خود در آماده باش کامل برای مقابله با ورود بیماری‌ها واگیردار به سر می‌برند.

«شعر عقاب» و ویژگی زبان شعر از دید خانلری

رسول پدرام: یکم شهریور مصادف بود با سالمرگ دکتر پرویز ناتل خانلری. یعنی روزی که سراینده‌ی «شعر عقاب» و مدیر مجله‌ی «سخن»، برای همیشه لب از سخن فروبست. امسال درست بیست سال از مرگ مردی می‌گذرد که با انتشار «سخن» در سال ١٣٢٢، صدها قلم‌به‌دست تازه‌کار و نوپا را به نویسندگانی چیره‌دست و شاعرانی پایدار در گستره‌ی سخن فارسی مبدل ساخت.

فروید و توکای مقدس

ونداد زمانی:دغدغه‌ و احساس غیر طبیعی‌ای که به عقیده‌ی فروید اساس آن از حضورهمیشگی مرگ ، ترس از اخته شدن و آرزوی دست‌نیافتنی برای بازگشت به دوران آرامشِ جنینی نشأت گرفته است، دلیل اصلی موفقیت نوشته‌های وبلاگِ «توکای مقدس» است. در حقیقت، حسِ غریبی که در ادبیات روانکاوانه‌ی فروید از آن به عنوان«آنکنی» یاد شده است، مهم‌ترین ویژگی هنری توکا نیستانی طراح، معمار، کاریکاتوریست و نویسنده‌ی وبلاگِ « توکای مقدس» است.

«روزنامه‌نگاری مدرن» با رادیو زمانه

رادیو زمانه، نخستین دوره آن‌لاین آموزش روزنامه نگاری خود را آغاز کرده است. همه درس‌های این دوره‌ی خود آموز، رایگان و از راه ایمیل فرستاده خواهد شد. رادیو زمانه برای برگزیدگان دوره‌ی نخست روزنامه نگاری خود، دوره‌های تکمیلی و پیشرفته برگزار خواهد کرد.

درگذشت یک روزنامه‌نگار پیشکسوت

الاهه نجفی: مسعود برزین روزنامه‌نگار و مورخ تاریخ روزنامه‌نگاری در ایران در سن نود سالگی در تهران درگذشت.
مسعود برزین در سال ۱۲۹۹ شمسی متولد شد. دبیرستان را در مدرسه‌ی «فیروز بهرام» به پایان رساند. دو سال در دانشكده حقوق تحصیل كرد و سپس به دانشكده ادبیات رفت و زبان انگلیسی را آموخت و از همان دوران فعالیت‌های مطبوعاتی را آغاز كرد و در جریان كنفرانس صلح پاریس به عنوان خبرنگار روزنامه‌ی «مهر ایران» شركت كرد.

شهریورگان، روز پدر ایرانی

مریم رییس دانا: سی‌ام اَمرتات ۱۳۸۹ خورشیدی، همزمان با چهارم شهریور ۳۷۴۸ زرتشتی خجسته است به جشن شهریورگان. کلمه شهریور در اوستا خشتره‌ویریه است که در پارسی شده شهریور. جزء اول این کلمه به‌معنی قدرت و حکومت کشور است که کلمات شهر و شهریار از آن گرفته شده‌اند، و جز دوم به معنی آرزو شده. بنابراین معنی ترکیبی این واژه حکومت آرزوشده می‌تواند باشد. درباره‌ی این جشن بیش‌تر بدانیم در گفت‌وگویی با شاهین سپنتا.

آمیختگی شعر با سنگ‌نوردی

پانته‌آ بهرامی: نقطه‌ی آغازین تاریخچه‌ی کوهنوردی زنان ایرانی با صعود ملوک تیموری در سال ۱۳۱۵ به قله‌ی توچال پیوند خورده است. نقطه‌ی عطف بعدی را باید صعود روح‌انگیز حکیمی بر فراز قله‌ی ۶۵۰۰ متری پوکادله هیمالیا دانست. سهیلا میرزایی، سنگ‌نورد نیز یکی از این انگشت‌شمار کوهنوردان زن ایرانی است. او شاعر نیز هست و همین باعث می‌شود از او بپرسم: چگونه می توان شعررا با سنگ‌نوردی آمیخت؟

شهرهای جهانی فرمان نمی‌پذیرند

ترجمه‌ی ونداد زمانی: در مقابل گردانندگان فاسد و دیکتاتور دولتی که یکی بعد از دیگری کشورها را به ورطه‌ی بحران و جنگ‌های داخلی و عقب‌ماندگی سوق می‌دهند، شهرهای بزرگ جهان ضمن نافرمانی از دولت‌ها، دیر یا زود نشان می‌دهند که آیا توانایی آن را دارند تا جمعیت اصلی زمین را به سمت مدینه‌ی فاضله بکشانند و یا در ناکجاآباد دولت‌ها و نابرابری‌های اقتصادی درجا می‌زنند.

من این پیکر بی‌روان نیستم

حسن قربانی: یازدهم شهریور ماه، (دوم سپتامبر)، سالگرد در گذشت منوچهر محجوبی، نویسنده، شاعر، طنزنویس، و محقق است. او در سی‌ام دی ماه سال ۱۳۱۵ در کرمانشاه متولد شد. منوچهر محجوبی از ابتدای جوانی به ادبیات و به‌خصوص به طنز علاقمند بود و نخستین شعرهایش در سن شانزده سالگی با نام مستعار ابتدا در هفته‌نامه‌ی طنز «چلنگر» و سپس در نشریات دیگر چاپ شد.

آخرین آرمان باقیمانده از عصر روشنگری

برگردان ونداد زمانی: بر خلاف پیشگویی‌های بدبینانه برخی از مورخین، ایده‌ی عصر روشنگری به توحش و خشونت عمومی بشر ختم نشده است و با وجود نادیده گرفتن آرمان‌های روشنفکران و دانشمندان قرن ١٧ اروپا، دنیای معاصر قادر گشت تا آرزوی «بهبود بخشیدن به زندگی بشر» را کمابیش عملی و زنده نگه دارد. در این بخش ابتدا نگاهی داریم به چگونگی اجرای ایده‌های روشنگری و در پایان انحراف و انکار آن در قرن‌های بعدی را مرور خواهیم کرد.

سرخی آب دریاچه‌ی شور

بیژن روحانی: در روزهای اخیر تغییر رنگ آب دریاچه ارومیه به طرز محسوسی افزایش یافت و به سرخی رسید. دلایل متفاوتی از جمله شکوفایی جلبکی و تغییر در ترکیبات نمک برای این پدیده نادر ذکر شده است. اما این اتفاق با کاهش میزان آب و افزایش غلطت نمک در ارتباط است. عوامل مختلف طبیعی و انسانی از جمله خشکسالی و سد ساختن در حوزه آبریز دریاچه در کم شدن میزان آب آن دخالت داشته‌اند.

گربه‌هایی شاد داشته باشیم

عباس مصطفوی: پیشگیری همیشه بهتر از درمان بوده است. این نکته، درباره‌ی سلامتی و به‌زیستی گربه‌ها هم صدق می‌کند. گربه‌ها را باید هر ماه به‌دقت معاینه کرد تا در صورت مشاهده‌ی علایم بیماری در اندام آنها، بتوان از پیشرفت آن جلوگیری به عمل آورد. به یاد داشته باشید گربه‌ها استاد مخفی‌کردن ضعف و درد هستند، بنابراین شما باید همیشه هوشیار و گوش به زنگ باشید.

لطفاً کسی او را از خواب بیدار نکند

علی چکاو: محمد‌علی ترقی‌جاه، درسال ۱۳۲۲ در تهران به دنیا آمد و از همان کودکی شیفته نقاشی بود گرچه دست اتفاقات زمانه او را در آغاز به سمت رشته‌های مهندسی کشاند، ولی عشق‌اش به نقاشی، سرانجام او را به کودکی‌اش پس داد. و از آن پس آ‌ن‌چنان تند به سطح سفید بوم نقاشی خیز برداشت که به سرعت توانست جای خود را در این عرصه باز کند و در بیست‌و‌چهارسالگی برنده‌ی مدال طلای مسابقات هنری دانشگاه‌های ایران شد.