Sep 2009


خارج از محدوده
عین داستان سه لوله‌کش

کامران ملک‌مطیعی: این کار آقای احمدی‌نژاد من رو یاد یک لطیفه انداخت که می‌گن یه نفر داشت تو خیابون راه می‌رفت؛ دید دو تا کارگر کار می‌کنن. یکی زمین رو می‌کنه؛ اون یکی دوباره چاله رو پر می‌کنه. تعجب کرد و رفت جلو گفت این چه کاریه که می‌کنین؟ یکی‌شون می‌گه ببین عزیز جان؛ داریم لوله گاز می‌کاریم. ما سه نفریم که یکی می‌کنه؛ اون یکی لوله رو می‌ذاره؛ سومی هم خاک می‌ریزه روش. منتها امروز اون وسطیه مریض شده؛ نیومده. اما ما کارمون رو می‌کنیم.



گزارشی از خاکسپاری زنده‌یاد پرویز مشکاتیان
فصل در خاک‌ خفتن فیروزه

سعید مهرپویا: به‌راستی که دیروز چنین بود. دست مریزاد ای مردم! مردمی که دیروز پرویز مشکاتیان را با دل‌هاشان بدرقه‌ کردند. مردمی که دیروز از هر سن و جنس و طبقه و سطحی، مردانه پیکر فرزندشان را باز به خاک‌سپردند. دیروز آن‌قدر عطر مردم فضا را پر کرده‌بود که هیچ‌کس غریبه‌ نبود، همه سوگوار مردی بودند که شیرین‌ترین لحظه‌ها را برای‌شان آفریده‌بود. سر پنجه‌ی مردی را می‌خواستند به دل خاک بسپارند که دل خاکی‌شان تا بی‌کرانگی معنا فراز آورده‌بود. و چه غم‌انگیزتر از این. همه حزن و ماتم بود و بزرگی.



گفت‌وگو با فردین معصومی و مهدی تقوی
فردین معصومی: زورم به حریف روسی نرسید

فرنگیس محبی: چهل و یکمین دوره‌ی مسابقات جهانی کشتی آزاد، با قهرمانی روسیه به پایان رسید. ایران که با هفت کشتی‌گیر و پس از یک اردوی ۸ ماهه در این مسابقات شرکت کرده بود به رتبه سومی بسنده کرد. فردین معصومی، کشتی‌گیر قدرتمند ۱۲۰ کیلوگرمی ایران، علی‌رغم ارائه کشتی ارزشمند به کسب مدال نقره رضایت داد. در این زمینه با فردین معصومی و نیز مهدی تقوی، کشتی‌گیر وزن ۶۶ کیلوگرم گفت و گوی کوتاهی کرده‌ام.



نمایشگاه دوسالانه بین‌المللی عکاسی «انسانیت»

مراسم اهدای جوایز و گشایش ششمین نمایشگاه دوسالانه بین‌المللی عکاسی «انسانیت»، روز شنبه در گوانگ‌جوی چین برگزار شد. در ششمین دوره این دوسالانه‌ی معتبر که ١۶۴٢ عکاس از ٧٨ کشور جهان با ارائه‌ی ٣٠ هزار و ۶٢٠ قطعه عکس در شش بخشِ موضوعی مختلف شرکت کرده بودند، مجموعه عکسی از کاوه بغدادچی، با موضوع مشاغل سنتی ایران، جایزه‌ی برتر عکاسی مستند را در بخش موضوعی «سنت‌های تولید و زندگی» به دست آورد.



گزارشی از جاذبه‌های ارسباران
ارسباران؛ تلفیق طبیعت و تاریخ

سام‌ خسروی‌فرد: تازیانه می‌زند پیرمرد بر ورزا تا زمین را رام کند، سیطره خود بر ارض را به اثبات برساند و معاش را چاره‌ای به دست داده باشد. آن سوتر پیرزنی به افق چشم‌ دوخته است، مکثی می‌کند و پا در پای استری هیزم به خانه می‌برد برای اجاقی که اینک خاموش است. این‌جا ارسباران است؛ سرزمین مه و باران و رودخانه، جنگل و کوه و جلگه. عرصه‌ای جادویی و شگفت‌انگیز از تلفیق طبیعت و تاریخ.



خارج از محدوده
پست گرفتن فقط با مدرک جعلی

کامران ملک‌مطیعی: همسایه نوه گفت: «آقای حسین طائب گفته بسیج قراره امسال سه تا بازی کامپیوتری وارد بازار کنه به اسم لانه شیطان.» رفتم پیش ژینوس‌خانم و گفتم: «خانم تو رو خدا بی‌خیال این خبر. فکر کن یه بازیه که شیطون از لونه‌اش میاد بیرون؛ اما بسیجیا می‌زنن سرش. آخرش هم شکستش می‌دن.» خب آخه آخر همه بازی‌ها این جوریه دیگه.



روایتی از جنبش سبز
ندا، نامی که معنا پیدا کرده است

رادیوی عمومی ملی آمریکا، ندا پورنگ: رسانه‌ها زمانی من را که کودک بودم، از ایرانی بودنم شرمنده می‌کردند و حالا به من می‌گویند باید به ایرانی بودنم مباهات کنم. اسم عجیب و غریب من در یک لحظه تاریخی، پرمعنا شده است. در حالتی بین بیم و امید، احساس می‌کنم مردم ایران، مردم من هستند و هم‌چنین احساس می‌کنم اندوخته هنگفتی را از دست داده‌ام.



گزارشی از نمایشگاه آثار داریوش یکتایی، هنرمند مقیم آمریکا
آن‏‌چه از عشق در ۳۶ سالگی می‌دانم

پانته‌آ بهرامی: «من ۳۶ سال دارم. کلید اصلی نام آن در این‌جاست که من عاشق نقاشی هستم و عاشق نقاشی آن‌چه در گذشته اتفاق افتاده است. بسیاری از خواست‌ها و آرزوها و عواملی که عشق بر پایه‌ی آن است؛ مثل درد، لذت و غیره را بر روی نمای بیرونی و یا سطح نقاشی می‌گذارم که به ارضای احساسات درونی‌ام می‌انجامد. روی سطح تابلو احساسات‌ام را نقاشی می‌کنم. آدم تیره و تاریک نیستم، چون این احساسات را قصد دارم بشویم و پاک کنم.» گزارشی دارم از نمایشگاه برپا شده ار آثار داریوش یکتایی، هنرمند مقیم آمریکا.



نگـاهی بـر سرگذشت زبـان فارسی در تاجيکستان - بخش سوم
جنبش پیوند و بازگشت به زبان فارسی

نجم کاویانی: در سپيده‌دم اعلام استقلال تاجيکستان، تـاجيـکان با برداشتن مجسمه‌ی لنين و نشاندن تنديس فردوسی به جای آن، به واقع پيام روشن و پرمعنایی دال بر همبستگی با تمام فارسی‌زبانان جهان فرستادند. اعلام استقلال تاجيکستان، رسمی شدن زبان فارسی‌ تاجيکی به جای زبان روسی، و خط فارسی به جای خط سيريليک، فرصت مناسبی پیش آمد برای فارسی‌زبانان جهان، به خصوص افغانستان و ايران که تاجيکستان را در احیای زبان فارسی ياری رسانده و راوبط فرهنگی خود را گسترش دهند.



نقص فنی موتور هواپیمای «بوئینگ ۷۴۷» ایران‌ایر به مقصد توکیو و سکوت رسانه‌ها
این بار هم جان سالم به در بردیم

بالاخره هواپیما ساعت ۲۱:۵۵ با دو ساعت تأخیر از زمین بلند شد. همه چیز عادی بود؛ حتی آنونس خوش‌آمدگویی هم از بلندگو داده شد. پس از گذشت حدود ۴۰ دقیقه در حالی که هواپیما در مسیر شرق قرار داشت، ناگهان صدای انفجاری از بال سمت چپ شنیده شد و مسافرانی که در نزدیکی بال نشسته بودند، شاهد درخشش نور شدیدی از این قسمت بودند. همه‌ی مسافران ترسیده بودند؛ اما مهمانداران اصرار داشتند که مسأله‌ی خاصی نیست.



نگـاهی بـر سرگذشت زبـان فارسی در تاجيکستان - بخش دوم
تداوم روسی‌سازی زبان فارسی در تاجيکستان

نجم کاویانی: در هنگامی که روشنفکران تاجيک از زبان فارسی دفاع و پاسداری کرده و برای اصلاح و پاکيـزگی آن مبارزه پيش می‌بردند، در مسکو طرح برنامه‌ی جديدی که هدف آن در گام نخست گسست از سنت‌های باستانی و فرهنگ کهن و بعداً زدودن آن‌ها بود، آماده می‌گرديد. انديشه‌ی تـأسيس يک دولت بزرگ و عمومی بر اساس «خلق شوروی» و محوريت زبان روسی به مشغله‌ی فکری بلشويک‌ها تبديل شده بود. مسکو در پی پياده کردن دکترين يک رسم‌الخط برای همه زبان‌ها و جذب زبان‌های غير روسی در چهارچوپ زبان و فرهنگ روسی بود.



ران‌های چاق‌تر، عمر طولانی‌تر

لیدا حسینی نژاد: از نظر دانشمندان دانمارکی زنان و مردان با دور ران بیش از ۵۵ سانتی‌ متر به طور کلی عمر طولانی‌تری دارند. پژوهشگران دانشگاه کپنهاگ وزن، قد و دور ران سه هزار نفر را اندازه‌گیری کردند. همچنین فشار خون و میزان کلسترو این افراد هم ثبت شده است. این تحقیق بر روی این افراد دهسال طول کشیده و نتیجه‌ی تحقیق این بوده است که آنهایی که دور ران کمتر از ۵۵ سانتی‌متر دارند، دو برابر افراد دیگر در معرض احتمال بالای بیماری و مرگ زودرس هستند.



نگـاهی بـر سرگذشت زبـان فارسی در تاجيکستان - بخش نخست
فرارود، زادگاه‌ زبان فارسی دری

نجم کاويانی: شوربختانه بايد گفت که بسياری از فارسی‌زبانان بنابـر دلايل مختلف از تاريخ پرآشوب آسيای‌ميانه، از جمله از زمانه‌ و کارنامه‌ی هم‌زبانان خود (تـاجيـکان) در ماوراءالنهر (فرارود)، به ويژه در قرن بـيستـم چندان آگاهی ندارند، از جمله اين‌که بـر زبان فارسی و فرهنگ تـاجيـکان در فرارود به ويژه در اين صد سال اخير چه گذشته است. یه باور نگارنده‌ی اين سطور، عدم آگاهی بسياری از فارسی‌زبانان از زمانه و کارنامه‌ی هم‌زبانان شان در فرارود پيش از همه ريشه در تاريخ، سياست و دسايس استعمار دارد.



خارج از محدوده
همه چیز امن و امان

کامران ملک‌مطیعی: گفتم: «پس اول این خبر رو تفسیر کنین، که آقای چاوز رفته حرم امام رضا زیارت واسه چی؟ یعنی میخواسته مشهدی‌هوگو صداش کنن؟» گفت: «اولا شاید نایب‌الزیاره بوده، ماکه نمی دونیم. ثانیا، شاید نذر داشته آقای احمدی‌نژاد رای بیاره، و رفته نذرشو ادا کنه. ثالثا، شاید با آفای احمدی‌نژاد رفتن دخیل بستن که مشکلاتشون حل بشه. مثلا، اگر تحریم بنزین شدیم یه فرجی بشه. یا مردم ونزولا، که صاحب‌خونه بشن.» گفتم: «دست برقضا هردو این موارد که گفتی قرار اتفاق بیفته. یعنی ایران قرار شده در ونزولا خونه سازی کنه، ونزولا هم به ایران بنزین صادر کنه.»



اوباما و معضل بیمه‌های درمانی
سایه‌هایی که کوتاه می‌شوند

پانته آ بهرامی: دفشار افکار عمومی در ایالات متحده آمریکا دولت را وادار نموده تا حرکتی در زمینه مشکلات بیمه‌های درمانی در آمریکا انجام دهد. در این مطلب به چهار طرح مختلف می‌پردازیم:
مدل اجتماعی‌کردن بیمه‌های درمانی، مدل پرداخت‌کننده واحد، مدل ایالت ماساچوست و بالاخره طرح دولت اوباما و در همین راستا با بهرام آذین جامعه شناس گفت و گو کرده ایم.



شرح حال و زندگی سياسی- اجتماعی ميرزا فضلعلی آقا تبريزی
انقلابيون مشروطه در برلين – ۱۴

احمد احقری: ميرزا فضلعلی آقا تبريزی يک روحانی مشروطه خواه بود که از مجلس ملی و استقرار حاکميت آن نه تنها در برابراستبداد سلطنتی، بلکه درمقابل روحانيونی که مدافع تشکيل مجلسی از علماء برای کنترل فرادست احکام عرفی مجلس ملی و تطبيق آن‌ها با احکام شرع بودند، نيز ايستادگی کرد. تنها تفکرآزادی‌خواهانه و مشروطه‌خواهی اين شخصيت روحانی بود که به شهادت اسناد تاريخی، او را در بين برلنی‌ها از نام و اعتباری بالا برخوردار ساخت. با اين حال ميرزا فضلعلی در تاريخ معاصر کشورما شخصيتی نسبتآ‌ ناشناخته مانده‌است.



خارج از محدوده
بشقاب‌پرنده‌ها و انتخابات فضایی

کامران ملک‌مطیعی: موجود فضاییه گفت: «آقا ما چند وقت دیگه تو سیاره‌مون یه انتخابات ریاست جمهوری داریم. به نظر شما اگه یه وقت تقلبی صورت گرفت و مردم اعتراض کردن، چی کار کنیم؟» رحمت‌علی‌خان گفت: «شما که الان گفتین می تونین فکر آدم‌ها رو بخونبن و آقایی که شما باشید، مگه اصلاً تو فضا هم از این ماجرا هم پیش میاد؟» پی‌تی گفت: «البته سعی بر اینه که نیاد؛ اما خوب یه وقت هم دیدی شده دیگه»



آسیب‌شناسی پروژه‌ی تجاوز به بازداشت شدگان

شاهین جانپاک: سونامی پیامدهای انتخاباتی که تردیدهای ریشه‌ای و عمیقی در ارتباط با صحت برگزاری آن وجود داشت، امواج خود را تا درونی‌ترین پایگاه‌ها و مراکز قدرت نظام موجود در ایران گستراند. سوای از تبیین علل ایجاد و نحوه‌ی اشاعه‌ی چنین موضوعی، یکی از مسائل حیاتی و حائز اهمییت پس از انتخابات، چگونگی نحوه‌ی برخورد با افرادی است که بنابر دلایل گوناگون، موافق صحت برگزاری آن نبوده و نسبت به نتایج انتخابات معترض و مردد هستند. در این مقاله، به جنبه‌هایی جامعه‌شناختی در نوع به‌کارگیری شیوه‌های برخورد با معترضین و به طور خاص به تبیین پروژه‌ی تجاوز به بازداشت شدگان خواهیم پرداخت.