کاراجیچ متهم به جنایت علیه بشریت و جنایات جنگینیکآهنگ کوثرnikan@radiozamaneh.comرادوان کاراجیچ، رهبر سابق صرب‌های بوسنی در اولین جلسه‌ی رسیدگی به اتهامات وی در دادگاه جنایات جنگی لاهه حاضر نشد. کاراجیچ که سال‌های سال فراری بود، تابستان سال گذشته در شهر بلگراد یوگسلاوی دستگیر شد. او متهم به پنج فرقه جنایت علیه بشریت و سه فقره جنایت جنگی است. با این حال او ادعای بی‌گناهی کرد و دو روز پیش قرار بود در دادگاه رسیدگی به جنایت جنگی در بوسنی محاکمه شود. یکی از جنایاتی که در دوران ریاست جهموری او در بخش صرب‌‌نشین بوسنی اتفاق افتاد، قتل عام صربنیسا بود. در این پاکسازی قومی نزدیک به هشت هزار نفر مسلمان بوسنیایی کشته شدند. صربنیسا منطقه‌‌ی حافظت‌شده از سوی سازمان ملل بود و تعدادی نیروی حافظ صلح در آن حضور داشتند.
واقعه‌ی صربنیسا در تابستان ۱۳۷۴ بزرگترین قتل‌عام در اروپا بعد از جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود. در ارتباط با نحوه‌ی رسیدگی به اتهامات رادوان کاراجیچ با پیام اخوان، یکی از کسانی که در تنظیم دادخواست اولیه در سال ۱۹۹۵ علیه کاراجیچ نقش داشته است، گفت‌وگو کردم. پیام اخوان استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه مک گیل کانادا است. آقای رادوان کاراجیچ در اولین مرحله‌ی دادگاه حاضر نشدند. آیا این مسأله می‌تواند در دادرسی وقفه ایجاد کند؟ مدافع البته حق دفاع از خودش را دارد، ولی حق این که مانع محاکمه بشود را ندارد و آقای کاراجیچ در صورتی که حاضر نباشند در این جلسات شرکت بکنند، دادگاه حق دارد که یک وکیل مدافع خودش انتخاب بکند تا این که محاکمه ادامه یابد. البته آقای کاراجیچ از یک لحاظ می‌خواهد که مشروعیت دادگاه را زیر سؤال ببرد؛ برای این که ایشان آگاه هستند که نتیجه‌ی این محاکمه چه خواهد بود با توجه به جنایاتی که در آن شرکت کرده‌اند ولی همزمان هم می‌خواهند برای پیروان‌شان در یوگسلاوی سابق از دادگاه به‌عنوان حوزه‌ای برای تبلیغات و نفرت‌پراکنی استفاده بکنند. ولی در این صورت دادگاه می‌تواند یک وکیل مدافع انتخاب بکند و آقای کاراجیچ حق این که مانع این محاکمه بشوند را ندارند. ایشان چه بهانه‌ای برای این که محاکمه را به عقب بیندازند می‌توانند داشته باشند و شرکت نکنند؟ آیا جمع‌آوری مدارک و اسناد هست و یا وقت می‌خواهند برای این که لایحه‌ی دفاعی خودشان را تنظیم کنند؟ آقای کاراجیچ مانند آقای میلوشویچ از این به‌عنوان یک بهانه دارند استفاده می‌کنند. برای این که می‌دانند هرچه این محاکمه را طولانی‌تر و هرچه کار را در اصل برای دادستان مشکل‌تر بکنند، بیشتر به نفع ایشان است. برای این که ایشان می‌دانند که بالاخره نتیجه‌ی این محاکمه مجازات ایشان است. به نظر من این فقط یک بهانه است و ایشان چندین ماه فرصت داشتند. از وقتی که بازداشت شده‌اند تقریباً بیش از یکسال می‌گذرد و ایشان فرصت این را داشتند که پروند‌ه‌ی‌شان را بررسی بکنند و از خودشان دفاع بکنند. موضوع این است که همزمان با محاکمه‌ای که پیش می‌رود، تمام شواهد و اسناد یک‌زمان مطرح نمی‌شوند. در اصل در طول چندین ماه مطرح می‌شوند و همین‌جور که محاکمه پیش می‌رود، ایشان می‌توانند خودشان را برای شواهد و اسنادی که در ماههای آینده مطرح خواهد شد آماده بکنند. هنوز محاکمه‌ی آقای میلوشویچ به پایان نرسیده بود که جانش را از دست داد. اگر چنین اتفاقی برای آقای کاراجیچ بیفتد، تکلیف محاکمه چه خواهد شد؟ اگر مانند پرونده‌ی آقای میلوشویچ قبل از این که دادگاه رأی خودش را بدهد، مدافع جان خودش را از دست بدهد، البته دادگاه دیگر نمی‌تواند رأی بدهد و در آن شرایط در اصل آن پرونده منحل می‌شود و به انتها میرسد. ولی با سابقه‌ی محاکمه‌ی آقای میلوشویچ که تقریباً پنج سال طول کشید، دادستان با تشکیل (این) دادگاه کیفرخواستی را که در سال ۱۹۹۵ در دادگاه مطرح شده بود، که البته یک کیفرخواست کلی بود راجع به پاکسازی قومی در تمام بوسنی، آن کیفرخواست الان به طور مختصر در دادگاه مطرح شده و در اصل فقط کشتارهای دسته‌جمعی صربنیسا، حمله نیروهای نظامی صرب برضد پایتخت بوسنی سارایوو و گروگان‌گیری سربازان سازمان ملل در این کیفرخواست مطرح شده است و به نظر میرسد که محاکمه‌ی آقای کاراجیچ خیلی کوتاه‌تر از محاکمه‌ی آقای میلوشویچ می‌شود.
شما یکی از کسانی بودید که در تهیه‌ی کیفرخواست علیه آقای کاراجیچ در سال ۱۹۹۵ نقش داشت. الان که دارد محاکمه‌ی ایشان انجام می‌شود، آیا کیفرخواست جدید براساس همان کیفرخواست قدیمی خواهد بود؟ یا نه، به خاطر صرفه‌جویی در وقت ممکن است در آن تغییراتی را اعمال بکنند؟ اساس همان است. این جنایاتی که در بوسنی رخ داده است، موضوع چند کشتار یا چند قربانی نیست. موضوع نقض حقوق بشر به طور گسترده و سیستماتیک است در طی سه سال؛ در اصل در تمام نقاط بوسنی. بنابراین اصل کیفرخواست عوض نشده است. ولی کیفرخواست یک مقداری محدود شده است، برای این که این مدت محاکمه کوتاه‌تر بشود. البته باعث تأسف است، برای این که شاید به پرونده‌ی خیلی از قربانی‌ها رسیدگی نشود. ولی همزمان اگر دادگاه بخواهد به تمام مورد‌های جنایات علیه بشر رسیدگی بکند، این محاکمه ممکن است چندین سال طول بکشد که آن هم مشکلات دیگری را ایجاد میکند. 
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.
|
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|
||
 |
نظرهای خوانندگان
جسارت است اما تلفظ درست اسم, در زبان صربی- کرواتی کاراجیچ است و تا آن جایی که من می دانم در فارسی هم همین گونه خوانده و نوشته می شود.
-- فتانه ، Oct 29, 2009-----
زمانه: اصلاح شد. متشکریم
از رندی از رندان عالم پرسیدند که فرق است بین آن دکتر که رشید همی نهاد و آیت الله همی شد، و آن آیت الله که ریش ببرید، و ریش بتراشید و سرخاب مالید و از معرکه گریخت. و رندی دیگر پاسخش گفت که آن دکتر در بی ریشی تا توانست آدم کشت، و غریبه کشت، و دشمن کشت، و برای پرهیز از سیاست و مکافات، و تنبیه و مجازات بر صورت ریش رویاند و آیت الله شد تا کسی او را نشناسد، و از معرکه گریخت و اما این آیت الله ریشو، حرفش دیگر است و کارش کارستان، این آیت الله تا توانست در کشور خویش آدم کشت، و نه از دشمن، که از میهن کشت، و نه از دور، که از دوست کشت، و نه از بیگانه که از خویش کشت، و کشت و کشت و کشت و تجاوز کرد و مـُرّده را داد تا آنها نیز تجاوز کنند، و اما در کشور آیت الله انقلابی شد برنگ سبز، و او مجبور شد تا دکتر شود، ریش بتراشد، و سرخاب بمالد، و بند بیندازد، و ماتیک بمالد و روژ لب ، و جوراب استارلایت بپوشد، و کفش پاشنه بلند بر پا کند و از معرکه بگریزد، و اما پاسدارانش نیز و بسیجیانش هم او را با این سر وضع نشناسند و ببرندش به کهریک و با او آن کنند که با فرزند روح الامینی کردند، و هم با روسپیان دوره ی شاه!
-- غضنفر از سر سبیل سبز ، Oct 30, 2009و از دیوانه ای چون من پرسیدند که فرق است بین آن و این، و او پاسخ داد : بسیار! که آن دکتر از بشماری از دشمن فرضی کشتی ، و این آیت الله بیشماری از دوست حتمی، و هممیهن. و آما سرخاب کجا و ریش کجا!
من نمیدانم چرا این دادگاه لاهه فقط صرب ها را محاکمه میکند! آیا دادگاه دیگری برای جنایتکاران کروات و بوسنی وجود دارد؟ داستان قتل و عام صرب ها در کراینا با پنبه صورت گرفت؟ ویا قتل وعامی که ارتش مسلمان بوسنی از صرب ها کرد؟. در صربی دو ملیون پناهنده وجود دارد. چیزی درباره آنها شنیده اید؟ ( برگردان سخن یک پناهنده صرب)
-- Homayoun ، Oct 31, 2009