ابطحی: خاتمی به نفع موسوی کنار نرفته است

مریم محمدی

این دوره از انتخابات ریاست جمهوری در ایران شگفتی‏آور شده است. بسیار زودهنگام، قریب یک سال مانده به برگزاری انتخابات، بحث‏ها و گفتمان سیاسی جامعه، یک‏باره به انتخابات تبدیل شد و اینک که کم‏تر از دو ماه به تاریخ موعود مانده، می‏توان دید که شور و هیجان اولیه کاهش یافته است.

آقای محمد علی ابطحی، البته، مانند بیشتر اصلاح‏طلبان، حاضر است تنها امتیازات کاندیدای مورد نظر خود را، بدون هیچ نقد و نکته‏ای نسبت به کاندیدای دیگر (آقای موسوی)، برشمارد.

می‏دانید که اعلام حمایت شما از کاندیداتوری آقای کروبی، مقداری ابهام داشت. به این دلیل که تقریبا مجموعه‏ی حامیان آقای خاتمی، به سمت آقای موسوی رفتند. چرا انتخاب شما متفاوت است؟

انتخاب من، برای ریاست جمهوری طبیعتاً، آقای خاتمی بود و علاقه‏‏‏‏‏‏مند بودم که آقای خاتمی کاندیدا باقی بماند. تصورم این بود و هست که آقای خاتمی می‏تواند رأی مرحله‏ی اول انتخابات را داشته باشد. به همین دلیل هم خیلی برای حضور آقای خاتمی در انتخابات و حتی برای عدم انصراف ایشان، تلاش کردیم.

اما، وقتی چنین شد، طبیعی است که بین دو فرد باقی‏مانده‏ی اصلاح‏طلب، افراد در مرحله‏ی اول، به سمت این دو شخصیت منتقل می‏شوند تا بعد نتایج کار معلوم شود که به چه سمتی باید رفت.

از حرف‏های شما برداشتی دارم که نمی‏دانم دقیق است یا نه؛ حرف شما این است که بخشی از یاران آقای خاتمی از آقای کروبی حمایت کنند، بخشی از آقای موسوی که هردوی آنان در صحنه بمانند و چون تصمیم‏گیری در مراحل آخر راحت‏تر است، یکی به نفع دیگری، کنار خواهد رفت. آیا همین‏طور است؟

الان، من پیش‏بینی درستی ندارم که آیا در مرحله‏ای کسی به نفع دیگری، کنار خواهد رفت. چون نظرسنجی‏های مشخصی وجود ندارد. نظرسنجی‏ها و دیدگاه‏ها که روشن شود، بهتر می‏توان اظهار نظر کرد.

این درست است که آقای خاتمی، مشخصاً به نفع آقای موسوی کنار رفتند؟

برداشت من از دیدگاه‏های آقای خاتمی این نبوده که بخواهد تمام عیار فقط از آقای موسوی حمایت بکند. بالاخره، جای‏گاه آقای خاتمی، جای‏گاه، نوعی رهبری جبهه‏ی اصلاحات است و رهبری جبهه‏ی اصلاحات حتی اگر برای این باشد که جبهه‏ی اصلاحات روزی برای نزدیک کردن این دو کاندیدا، به کمک احتیاج داشته باشد، نمی‏تواند کاندیدای واحدی را مورد حمایت قرار بدهد.

محمد علی ابطحی

ولی آقای خاتمی به عنوان یک شخص، قطعاً انتخاب معینی دارد. آیا این انتخاب، اصلا برای شما روشن نیست؟

من معتقد هستم که آقای خاتمی به نفع جبهه‏ی اصلاحات انصراف داد و نهایتاً همه‏ی ما باید فکرمان این باشد که مبنای اصلی کارمان در آینده، در مرحله‏ی اول، تقویت اصلاحات باشد و در نهایت، بتواند ما را به تغییر برساند.
راه‏کارهای تغییر هم این است که بخش‏های مختلف جامعه که مخاطب‏های مختلفی دارند، احیا شوند.

هم‏چنان که من در دورانی که آقای خاتمی کاندیدا بود، با کاندیداتوری آقای کروبی هم مخالف بودم و فکر می‏کردم باید همه جبهه‏ی واحدی را در چنین جایگاهی جلو ببریم. این هدف تغییر، نهایتاّ وقتی می‏‏‏تواند مشخص شود که چشم‏انداز روشنی وجود داشته باشد و این که آیا کاندیدایی در بین جبهه‏ی اصلاح‏طلبان هست که بتواند رأی قاطع‏تر و قطعی‏تری داشته باشد یا نه.

پس، نه به توصیه‏ی آقای خاتمی و نه به آن ترتیبی که من برداشت کردم (برای یک تقسیم ظاهری)، بلکه آقای کروبی می‏تواند انتخاب شخصی شما باشد. دلیل ترجیح ایشان چیست؟ با اشاره به کدام مسایل، ایشان را کاندیدای مناسب اصلاح‏طلبان می‏دانید؟

بارها گفته‏ام که این انتخاب من، نه به این معنا است که آقای خاتمی این انتخاب را انجام داده است و نه به این معنا است که آقای خاتمی با این نظر من مخالف است. من در مورد آقای خاتمی صحبت نداشته‏ام، دیدگاه خودم را ارائه داده‏ام.

دیدگاه و دلایل‏ام را هم در بیانیه‏ام آورده‏ام. من به آقای مهندس موسوی بسیار احترام می‏گذارم. شخصیت بسیار محترمی است. شجاعت آقای کروبی، امکان به‏‏کارگیری نیروهای تکنوکرات به‏روزتر، در مجموعه‏ی دیدگا‏ه‏های‏شان، توجه ویژه به مسایل حقوق بشری و یک نوع تعادل در سیاست خارجی، را از خصوصیات برجسته‏ی آقای کروبی می‏دانم و بر این مبنا، این دیدگاه را ارائه کرده‏ام که البته، دیدگاه شخصی‏ام است.

بسیاری از اصلاح‏طلبان استدلال کرده‏اند که آقای موسوی، مدت زیادی از صحنه‏ی اجرایی کشور دور بوده است. آیا شما با تاکید بر همین نکته است که از امکان بیشتر آقای کروبی در استفاده از نیروهای به‏روز نام می‏برید؟ و دیگر این که چرا اصلاح‏طلب‏ها، علی‏رغم آن‏چه که خود در آغاز عنوان کردند (دور بودن طولانی آقای موسوی از حیطه‏ی مسائل مملکتی) اغلب به ایشان متمایل هستند؟

البته، من واقعاً اعتقاد ندارم و نمی‏دانم آقای مهندس موسوی چنین دیدگاهی را نداشته باشد یا داشته باشد. اشاره‏ای به نکته‏ای که نقد یا تضعیف آقای موسوی باشد، نداشته‏ام.

ولی در رابطه با این که چرا احزاب مختلف حمایت کردند، خُب شاید اصلی‏ترین دلیل‏شان این تصور است که امکان رأی‏آوری آقای مهندس موسوی، از آقای کروبی بیشتر باشد. البته، من هم این را دلیل قابل قبولی می‏دانم، در صورتی که آدم مطمئن باشد چنین وضعیتی وجود دارد.

این استدلال هم هست که با توجه به جوان بودن رأی‏دهندگان ایرانی، «رأی اولی‏ها» و یا «رأی دومی‏ها» هم حتی آقای موسوی را نمی‏شناسند. بنابراین چنین ارزیابی‏ای نمی‏تواند زیاد واقعی باشد. نظر شما چیست؟

فکر می‏کنم، باید منتظر باشیم، ببینیم شرایط آینده چه می‏شود، نتیجه‏ی نظرسنجی‏ها چه خواهد بود و این دیدگاه‏ها به چه شکلی جلو می‏رود.

در میان اصول‏گرایان، قبل از این تحرک بیشتری به‏چشم می‏خورد. حداقل در ارتباط با آمدن یا نیامدن آقای خاتمی، به نظر می‏رسید که آن‏ها تکلیف‏شان را در انتخاب نامزد خودشان، با بودن یا نبودن آقای خاتمی روشن خواهند کرد. الان که این مساله روشن شده، به نظر شما چرا آن‏ها تصمیمی نمی‏گیرند و تصمیم نهایی آن‏ها چه خواهد بود؟

هنوز هم پیش‏بینی‏ من این است که کاندیدای جدی‏ای در جبهه‏ی اصول‏گرایان، به جز آقای احمدی‏نژاد، نباید ظهور کند. یعنی ظهور نخواهد کرد و خیلی سطح کاندیداهای‏شان جدای از آقای احمدی‏نژاد و این که فرد جدیدی را بخواهند ارائه کنند، نخواهد بود.

ممکن است در روزهای آینده کسانی حضور پیدا کنند. ولی این حضورها با توجه به همه‏ی اتفاقی که در ارتباط با آقای احمدی‏نژاد وجود دارد، فکر می‏کنم حضورهای جدی‏ای تلقی نشود.

یعنی، دولت ائتلافی با ترکیبی مثل محسن رضایی، ولایتی، قالیباف، را جدی نمی‏گیرید؟

در این مجموعه‏ها، تنها آقای قالیباف می‏تواند کمی ‏جدی‏تر تلقی شود. با توجه به کاندیداتوری دفعه‏ی قبل و ظرفیت آماده‏ای که دوره‏ی قبل داشت. با اطلاعاتی که تا الان هست، بعید می‏دانم آقای قالیباف بخواهد حضور پیدا کند. طبیعتاً اگر حضور پیدا کند، معنای جدیدی در جبهه‏ی اصلاح‏طلبان پیدا می‏کند.

فکر می‏کنید اگر اصول‏گرایان مجبور به انتخاب میان آقای کروبی و آقای موسوی باشند، انتخاب‏شان چه خواهد بود؟

انتخاب‏شان حتماً آقای احمدی‏نژاد خواهد بود.