سفر اقتصادی هلندیان به ایران و کشمکش‌های سیاسی آن

شنیدن فایل صوتی

یک هیئت تجاری، متشکل از دوازده شرکت هلندی، سفر خود به ایران را ادامه می دهد. به گزارش نشریه اِلسِفیر هلند این سفر از اوایل تیرماه جاری یعنی از ۲۲ ژوئن آغاز شده و قرار است تا ۲۷ ژوئن ادامه داشته باشد.

این در حالی است که در پارلمان هلند، از چهاردهم ماه جاری میلادی بحث‌های گوناگونی درباره این سفر درگرفته و احزاب این کشور در این مورد دچار اختلاف نظر هستند. تقریباً همه پارلمان با سفر این هیئت مخالفت کرد ولی کابینه هلند نتوانست قانوناً از این سفر جلوگیری کند.

پیش از این نیز فرانک هِیمسکِرک، معاون وزیر اقتصاد هلند طی نامه‌ای به پارلمان اعلام کرد که این وزارتخانه، یارانه‌ای که برای این هیئت تجاری تخصیص داده شده بود را قطع کرده‌است. وی دلیل این قطع یارانه را همراهی هلند با سازمان ملل در راستای تشدید تحریم‌ها علیه ایران ذکر نموده.
از سوی دیگر چند تن از نمایندگان دست راستی پارلمان هلند، روز ۱۴ ژوئن نسبت به سفر این هیئت اعتراض نموده و اینکه معاون وزیر اقتصاد قصد داشته از این سفر بوسیله سوبسید حمایت کند را غیر قابل درک دانسته‌اند. معاون وزیر اقتصاد هلند که از حزب میانه‌روتر کار است از سوی احزاب راستگرا و مسیحی این کشور در این زمینه بازخواست شد. راستگرایان در نشست پارلمان نسبت به آنچه "خطر دستیابی ایران به بمب هسته‌ای و تهدید به نابودی اسرائیل" و همچنین "نقض حقوق بشر" نامیدند هشدار دادند.

احزاب گوناگون دست راستی در پارلمان از ماکسیم فِرهاخن، وزیر امور خارجه هلند خواستند تا علیه سفر این هیئت به ایران اقدامی کند. اکثریت اعضاء پارلمان هلند تأکید کردند که تجارت یکی از ابزار سیاست خارجی است و این دو مقوله را نمی‌توان از هم جدا دانست. با این حال وزیر امور خارجه از درخواست خیرت ویلدرس، نماینده اصلی حزب محافظه‌کار آزادی که خواهان تحریم کامل اقتصادی ایران است حمایت نکرد.

"امکان لغو سفر نبود"
طرفداران توقف همکاری این هیئت با ایران، دلیل مخالفت خود را، خواست سازمان ملل برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران ذکر می‌کنند. ولی به گفته خرارد فاندراخِر، مدیر مرکز توسعه بازرگانی هلند، دلیل موجهی برای توقف این سفر وجود ندارد.

مدیر این مرکز اعلام کرد که آماده‌سازی برای این سفر در مراحلی قرار داشت که شرکت‌های مربوطه توقع ادامه آن را داشتند و امکان توقف سفر وجود نداشت. معاون وزیر اقتصاد نیز در پاسخ به سخنگویان گوناگون که خواستار لغو این سفر بودند گفت "سفر این هیئت هیچ‌یک از تحریم‌های بین‌المللی را نقض نمی‌کند".


قطعنامه اخیر سازمان ملل آن دسته از امور اقتصادی ایران که مستقیماً با برنامه اتمی ارتباط دارند را شامل تحریم می‌داند. از اینرو دسته‌ای از کارشناسان و رسانه‌های هلندی همکاری با حکومت ایران در زمینه‌های دیگر اقتصادی را بدون مشکل ارزیابی می‌کنند. به گفته نشریات هلند از جمله روزنامه ان.آر.سی، این کشور تا کنون بر سیاست اتحادیه اروپا در زمینه تحریم تسلیحاتی ایران و عدم تبادل کالاهای مرتبط با انرژی هسته‌ای پایبند بوده‌است.

در سفر پنج‌روزه هیئت هلندی زمینه‌هایی همچون نفت و گاز، پتروشیمی، کشاورزی، بندرسازی، ساخت و ساز، حمل و نقل و امور دیگری همچون تنظیم ترافیک، مخابرات و مهندسی آب مورد تأکید قرار دارند.

غول خفته
به نقل از تارنمای مرکز توسعه بازرگانی هلند، از ایران در دنیای تجارت به عنوان "غول خفته" یاد می‌شود چرا که پتانسیل بازار آن بسیار بزرگ و حضور شرکت‌های بین‌المللی در آن هنوز بسیار کم است. این مرکز خواستار حضور به موقع شرکت‌های هلندی در بازار رو به رشد و رقابتی ایران است.

مدیر این مرکز می‌گوید که بر خلاف تصویری که در رسانه‌ها از بازار ایران ارائه می‌شود موقعیت‌های این بازار فوق‌العاده زیاد است.

آقای فاندراخر همچنین هشدار داده بود که لغو این سفر در لحظات آخر، می‌تواند واکنش تندی را از سوی ایران برانگیزد که این برای شرکت‌های هلندی در ارتباط با ایران بسیار منفی و آسیب‌زننده خواهد بود.

ماکسیم فرهاخن، وزیر امور خارجه نیز با اینکه از نظر قانونی دلیلی برای جلوگیری از سفر اقتصادی آن هیئت به ایران قائل نشد ولی در صحن علنی مجلس نسبت به اجرای تحریم‌های آمریکا علیه این دسته از شرکت‌های هلندی در درازمدت هشدار داد. آمریکا برای شرکت‌هایی که با ایران تبادلات اقتصادی دارند تحریم‌هایی را در نظر گرفته‌است.

پارلمان هلند خواستار این شده تا از این پس زودتر در جریان سفرهای اقتصادی شرکت‌های هلندی به ایران قرار گیرد.