اصلاح طلبان در شورای سوم مشهد مات شدند

مصطفي انتظاري هروي

ماراتن 100 روزه انتخابات شوراي شهر با پيروزي اصولگرايان در مشهد پايان يافت و اصلاح طلبان حتي از رسيدن به كرسي هاي علي البدل شورا نيز بازماندند. به اين ترتيب اگرچه مي توان شوراي سوم را يك شوراي اصولگرا دانست اما اين اصولگرايي تضادي با متكثر بودن اين نهاد يازده نفره دموكراتيك ندارد و حضور جدي اصولگرايان اصلاح طلب و جبهه پيروان خط امام و رهبري در اين شورا نشان دهنده عدم يكدست بودن شوراي شهر مشهد است.

شايد فرداي اعلام نتايج انتخابات شوراها بزرگان اصولگرا در اين فكر بودند كه اي كاش توصيه محسن رضايي را كه شبي در خانه يكي از كانديداهاي شوراي شهر گفت: «اگر نمي توانيد روي 11 نفر اجماع كنيد، لااقل 5 يا 6 كانديداي مشترك ارائه دهيد» به گوش گرفته و اكنون با قاطعيت مي گفتند كه جبهه واحد اصولگرا اكثريت شوراي مشهد را در اختيار گرفته است. از سوي ديگر از آنجا كه در حال حاضر 5 تن از راه يافتگان به شوراي سوم در هر 2 ليست قدرتمند راست ( حاميان قاليباف و جبهه پيروان) حضور دارند شايد بيهوده نباشد اگر بگوئيم هيچكدام از اين 2 ليست نمي توانند داعيه پيروزي حداكثري در شورا را داشته باشند حتي اگر راست هاي سنتي 8 كرسي و اصلاح طلبان راست، 6 كرسي را از آن خود كرده باشند.

اما انتخابات 24 آذر ماه پيامي نيز براي ستادهاي احمدي نژاد داشت كه مي پنداشتند با پوسترهايي مزين به تصاوير خندان رئيس جمهوري مي توانند در عين حال كه مستقل از احزاب شناخته شده اصولگرا هستند، اكثريت شوراي سوم را از آن خود كنند. آنها كه شايد به اعتبار 3 كانديداي مشترك خود با جبهه پيروان خط امام و رهبري توانستند 3 كرسي از 11 كرسي شوراي سوم را از آن خود كنند و جايگاه علي البدل اول شوراي جديد را نيز بدست آورند، اينك در اين فكر هستند كه شايد بد نباشد تا به پند پير دير اصولگرايان، حبيب عسگر اولادي گوش سپارند كه گفت: «هواداران رئيس جمهوري نبايد نقش مهم احزاب در پيروزي احمدي نژاد را ناديده بگيرند.»

به اين ترتيب به نظر مي رسد كه با پايان يافتن انتخابات 24 آذر ماه و با كم رنگ شدن نام احزاب و تشكل ها و نقش آفريني اشخاص به جاي تابلوها، فراكسيون بنديهاي داخلي شوراي سوم آغاز شده و با نزديكي سنتي هاي راست به حاميان ستاد رئيس جمهوري، اصولگرايان اصلاح طلب در قامت فراكسيوني تأثيرگذار، مي توانند مانع از تصويب طرح ها و لوايح شهري در شورا، بدون تأييد خود شوند. البته جناج چپ اصولگرايان اكنون بر سر يك دو راهي مديريتي مانده است. اگر اين جناح بتواند با چراغ سبز جبهه پيروان خط امام و رهبري، مفيدي را به عنوان شهردار مشهد معرفي نمايد، آن وقت تأثيرگذاري بر شورا را از كف خواهد داد و با حضور داوود آبادي به جاي مفيدي معادلات در شوراي سوم به سود جناح راست جبهه اصولگرا تغيير خواهد كرد اما اگر حاميان قاليباف نتوانند مفيدي را به عنوان شهردار معرفي نمايند بايد منتظر چالش با اين نهاد قدرتمند شهر باشند.

از آنجا كه طرح انتخاب مستقيم شهرداران كلانشهرها به زودي در پارلمان به تصويب مي رسد، اصولگرايان اصلاح طلب به خوبي متوجه اهميت انتخاب شهردار جديد مشهد هستند. شهرداري كه مي تواند از مديريت دومين كلانشهر كشور، راهي هيأت دولت و ... شود. بنابراين به نظر مي رسد كه انتخاب رئيس شورا و شهردار از اولين چالش هاي پيش روي شوراي سوم هستند كه در هر دو مورد، احتمالاً با چرخش بصيري پور، به سمت فراكسيون حاميان قاليباف احتمال حمايت از مفيدي براي شهردار شدن بيشتر خواهد شد. اما سؤال اينجا است كه آيا حاميان قاليباف مايل هستند پيش از روانه كردن اسماعيل مفيدي به شهرداري مشهد، بصيري پور را بر كرسي رياست شورا بنشانند يا اينكه تمامي اعضا بر روي رياست طباطبايي به علت آوردن بالاترين رأي در مشهد توافق خواهند كرد؟ اينها همه سؤالاتي است كه به نظر مي رسد تا ارديبهشت 86 بايد منتظر پاسخ به آنها ماند.

اما اصلاح طلبان كه در شطرنج انتخابات شوراها بار ديگر مات شدند و ليست 11 نفره آنها كه حتي يك مهندس عمران (‌مرتبط ترين تخصص براي مديريت شهري ) در خود نداشت از رتبه 14 تا 63 كانديداها را بطور متغير به خود اختصاص داد و نشان داد كه اصلاح طلبان در 24 آذر ماه آراي تشكيلاتي بالايي نداشتند، بيش از هر چيز مغلوب اجماع مصلحتي (و نه تشكيلاتي) اصولگرايان در آخرين چهارشنبه منتهي به انتخابات و صدور ليست موسوم به «هوالمطلوب» شدند كه انتشار آن حتي به تجمع اعتراض آميز عده اي در مقابل استانداري خراسان رضوي نيز انجاميد.

جبهه اصلاحات كه گمان مي برد، مي تواند از شكسته شدن آراي راست گرايان به سود خود بهره برده و به پيروزي خاموش دست يابد، اگرچه در راضي كردن عده اي از تحريمي هاي خرداد 84 براي شركت در انتخابات به موفقيت رسيد اما نتوانست انشقاق تشكيلاتي اصولگرايان را به سود خود وارد معادلات كند و سرانجام در آخرين روز از تبليغات انتخاباتي، اجماع اصولگرايان بر رؤياي پيروزي خاموش جبهه اصلاحات خط بطلان كشيد. اينك اصلاح طلبان به خوبي متوجه شده اند كه براي پيروزي در انتخابات، علاوه بر وحدت تشكيلاتي، قدرتمند بودن ليست انتخاباتي نيز حائز اهميت است و در نبود ژنرالها، دليلي ندارد كه تنها با پياده سوارها راهي يك رزم سياسي در عرصه انتخابات شد! آنان بايد بدانند كه تا هنگامي كه در آخرين دقايق، اصوگرايان تحت يك مديريت خاص، يكپارچه مي شوند، رؤياي استفاده از شكاف ميان راست گرايان به سود خود، خيالي خام بيش نيست.

اما انتخابات 24 آذر ماه علاوه بر اين صف آرايي ها پيام هاي ديگري نيز درخود داشت. حضور 6 كانديدا از ميان 11 كانديداي حاميان قاليباف در شوراي سوم كه اولين تجربه سياسي آنها پس از انتخابات رياست جمهوري 84 بود نشان داد كه آنها اگرچه در قدرت نيستند اما از مقبوليت اجتماعي درخور توجهي براي جريان سازي سياسي و اجتماعي برخوردار هستند. حاميان قاليباف در ائتلافي استراتژيك با تحول خواهان راست، اينك پس از كسب يك پيروزي نسبي در شوراي سوم مشهد، چشم اميد به مجلس هشتم دارند تا شايد در آن عرصه هم بتوانند نهال نوپاي اصلاح طلبي در اردوگاه راست را تقويت كنند. همچنين حضور اين گروه غيرحزبي در مشهد توانست براي اولين بار در سطح محلي، مجادلات پشت پرده انتخاباتي را علني كند و سياستمداران مشهدي را مجبور سازد تا در اتاقي شيشه اي مشق سياست ورزي نمايند!

انتخابات 24 آذرماه با تمامي حرف ها و حديث ها و قهرها و آشتي ها گذشت. اينك نهاد نوپا و دموكراتيك شوراي شهر مانده است و شورا نشيناني كه مي بايست دومين كلانشهر ايران ( كه به شدت مورد توجه همه ايرانيان است) را اداره نمايند. ترافيك، توسعه زير ساخت هاي شهري، بافت هاي فرسوده، آلودگي هوا، حقوق شهروندي، پرداختن به اقشار آسيب پذير، حاشيه نشيني ، ساماندهي امور زائرين و ... از جمله مسائلي هستند كه نه با شعار و رايزني هاي سياسي و مديريت هاي دقيقه 90 اي و نه با ديگر راهكارهاي سياسي- تبليغاتي بلكه با كار تخصصي قابل حل نخواهند بود. مشهد به راستي يك شوراي چابك و كارآمد مي خواهد كه گره از مشكلات بگشايد نه آنكه خود گره اي ديگر بر پيكره نحيف شهري تاريخي زند. آيا 10 مرد و يك زن شوراي سوم مي توانند چنين نقشي را در مشهد ايفا نمايند؟ آيا مديران جديد شهر با بها دادن به NGO ها از توان بومي جوانان شهر براي اداره مشهد بهره خواهند برد؟