جزييات افشا شده‌ی پاسخ ايران: تقاضاهای تازه‌

شورای امنیت سازمان ملل تا 31 اوت به ایران فرصت داده است تا به پیشنهادهای پنج عضو دائم این شورا به اضافه آلمان درباره برنامه هسته‌ای‌اش پاسخ دهد. اما ایران سه‌شنبه هفته گذشته پاسخ خود را داد. مقام‌های ایران گفته‌اند که از کشورهای مذکور خواسته‌اند از اعلام جزئیات پاسخ ایران تا پایان بررسی آن پرهیز کنند. اما گوشه‌هائی از این پاسخ بتدریج به رسانه‌ها درز می‌کند. روزنامه "گاردین" چاپ لندن گزارشی دارد در این زمینه که ترجمه بخش‌هائی از آن را در زیر می‌خوانید.

به گزارش ‌هايی از پاسخ ايران به بسته‌ی پيشنهادی، ايالات متحده ناچار خواهد شد به چند دهه تحريم خود عليه ايران پايان دهد و احتمالاً تضمين بدهد که سياست تغيير رژيم را در قبال جمهوری اسلامی دنبال نمی‌کند تا نزاع هسته‌ای ميان ايران و غرب حل شود.

ايران پيش از اين ‌که نسبت به متوقف ساختن برنامه‌‌‌اش برای غنی‌سازی اورانيوم و بررسی پيشنهاد روابطِ تازه تصميمی بگيرد، خواستار تضمين‌های محکم‌‌تری درباره‌ی تجارت و تدارکات هسته ‌ای، برنامه ‌زمانی دقیق‌‌تری برای اجرای توافقات و تعهدات امنيتی روشن‌‌تری از سوی غرب است.

جزييات پاسخ ايران که اين هفته به ديپلمات‌ها تسليم شد و توسط دو متخصص سياسی موثق ايرانی آشکار شده است، حاکی از اين است که ميانه ‌روها در تهران در جنگ قدرت مهمی پيروز شده‌‌اند و پيشنهاد حل دعوای هسته‌ای از طريق مذاکرات را داده‌‌اند.

نويسندگان پاسخ ايران ابراز داشته‌‌اند که اگر ايالات متحده‌ی آمريکا شاخه‌ی زيتون ايرانيان را رد کند و بر تحريم‌های شورای امنيت سازمان ملل اصرار کند، «صحنه برای يک بحران تمام عيار بين‌المللی آماده خواهد شد.»

تحت شرايط قطع‌نامه‌ی سازمان ملل، ايران تا روز پنجشنبه آینده برای متوقف ساختن تمامی فعاليت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانيوم وقت دارد و در غير اين صورت بايد منتظر تحريم‌های احتمالی باشد. همچنين در روز پنجشنبه، محمد البرادعی رييس سازمان بين‌المللی انرژی اتمی، بايد به شورای امنيت گزارش بدهد که آيا ايران غنی‌سازی اورانيوم را متوقف ساخته است يا نه. او احتمالاً ناکامی‌‌های ديگر آژانس را نيز در تلاش برای دستيابی به جزييات برنامه‌‌های هسته ‌ای ايران به شورای امنيت گزارش خواهد کرد.

در ماه ژوئن، کشورهای اروپايی، ايالات متحده‌ی آمريکا، روسيه و چين بسته‌ی مفصلی از مشوق‌ها را به ايران پيشنهاد دادند تا در قبال آن ايران غنی‌سازی اورانيوم را، که می‌تواند وسيله‌ی دستيابی به بمب اتمی را فراهم کند، به صورتی قابل رسيدگی متوقف سازد.

اما مذاکرات بر سر محتوای اين بسته ممکن است حداقل ده سال به طول بينجامد، چون اين بسته شامل مواردی چون متن توافقات تجاری ميان ايران و اتحاديه‌ی اروپا و عهد نامه‌‌ای برای «تمهيدات امنيتی منطقه ‌ای» و همچنين جزييات تدارکاتی که اروپاييان برای رآکتورهای اتمی با مصارف غير نظامی ارايه می‌کنند، است.

ايرانی‌ها نمی‌خواهند غنی‌سازی اورانيوم را در قبال وعده‌ها و قراردادهايی که معلوم نيست چند سال بعد تحقق‌پذير باشند يا نه،‌ به تعليق در آورند.

گفته می‌شود که پاسخ ايران به پيشنهادهای بين‌المللی که در ماه ژوئن ارايه شد، حاوی حدود ۱۰۰ پرسش است. ايرانی‌ها خواستار اين هستند که در عرصه‌ی بين‌المللی حق ايران برای دستيابی به انرژی صلح‌آميز هسته‌ای با صراحت بيشتری به رسميت شناخته شده و از آن حمايت شود.
به عنوان مثال، تحريم ‌های آمريکا که اکنون عليه ايران به قوت خود باقی هستند به شرکت‌های اروپايی اجازه نمی‌دهد که فناوری هسته‌ای را در اختيار ايران قرار دهند چون رابطه‌ی تجاری ‌شان با آمريکا به مخاطره می‌افتد.

بنا به گزارش‌هايی که در خصوص محتويات اين پاسخ رسيده، ايران پرسيده است که: «آيا ايالات متحده حاضر است اگر تمامی تحريم‌ها را ملغی نمی‌کند، حداقل بخشی از آن‌ها را منتفی سازد؟»

نويسندگان پاسخ ايران می‌گويند ايران غنی‌سازی اورانيوم را متوقف خواهد ساخت، تنها اگر متقاعد شود که معامله‌ بر سر پيشنهادهای غرب با جد يتی آهنين پيش می‌رود. در حالی که واکنش‌های بين‌المللی به اين پاسخ متفاوت بوده است، ديپلمات‌ها اروپايی حرکت ايران را تنها تاکتيکی برای وقت ‌کشی می‌دانند.