«آزادی زندانیان سیاسی، به نفع حاکمیت هم هست»

مریم محمدی

در جامعه‌ی ایران توقع بالایی برای آزادی زندانیان سیاسی تا قبل از عید نوروز به وجود آمده است. این روزها که تعدادی از زندانیان آزاد شده‌اند و امروز نیز مانند دیگر روزها توقع آزادی تعدادی از زندانیان از جمله عبدالله مومنی، سخنگوی سازمان ادوار تحکیم، می‌رفت. اما این امر میسر نشد و به خاطر تعطیلی‌های پنجشنبه و جمعه ظاهرا به روز شنبه موکول شده است.

حسن اسدی زیدآبادی، مسئول گروه حقوق بشر سازمان ادوار تحکیم، در این باره توضیحاتی می‌دهد و تحلیل خود را از این روند ارائه می‌کند:

ببینید الان در مورد وضعیت آقای عبدالله مومنی سخنگوی سازمان دانش آموختگان متاسفانه به هیچ‌وجه حاضر نیستند که کمتر از همان رقم ۷۰۰ ملیون تومان بگیرند و الان تقریبا ۴ سند جمع‌آوری شده است.

البته از بقیه هم که ۸۰۰ ملیون تومان خواسته بودند، آن را کم کرده‌اند حتی ۲۵۰ تومان را قبول کردند اما روند اداری و تهیه‌ی وثیقه‌ی سنگینی که برای ایشان تعیین شده هم‌چنان ادامه دارد و علی‌رغم تلاشی که خوانده و دوستان ایشان داشته‌اند امروز، چهارشنبه، هنوز این امر محقق نشده است و با توجه به تعطیلاتی که در پیش استٰ، ما باید منتظر آزادی و مرخصی ایشان در روز شنبه‌ی هفته‌ی آینده باشیم.

پس وثیقه‌ی ایشان تامین شده است؟

بله. خوش‌بختانه با پی‌گیری خانواده و دوستان ایشان، وثیقه تامین شده است و صرفا یک سری از نکات اداری آن مانده که با قول مساعدی که مسئولان قضایی داده‌اند ما امیدواریم شاهد آزادی آقای مومنی باشیم. البته برای امروز امیدوار بودیم که احتمالا به روز شنبه موکول خواهد شد که در پیش است.

در مورد دیگران چطور؟

در مورد آقای سمیاری عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم هم فعالین در حال تامین آن هستند که البته تا این لحظه بنده اطلاعی ندارم تامین یا تودیع شده است و منتظر آزادی ایشان باشیم.

حسن اسدی زیدآبادی، مسئول گروه حقوق بشر سازمان ادوار تحکیم

برای آقای میلاد اسدی هم باید بگویم امروز دادگاه برگزار شده است که از جریان دادگاه اطلاعی ندارم ولی خودش امیدوار بود که بعد از برگزاری دادگاه، ایشان هم با قرار وثیقه آزاد شوند. با توجه به این که به نظر می‌رسد یک سیاست کلی در مورد آزادی زندانیان قبل از تعطیلات سال نو وجود دارد.

در مورد آقای عرب‌شاهی نیز امروز اطلاع یافتیم خانواده‌ی ایشان در ملاقاتی که داشتند آگاه شده‌اند که وضعیت قلبی ایشان مساعد نیست و در مورد بیماری قلبی که در زندان به آن مبتلا شدند نگرانی‌هایی دارند و به نظر می‌رسد که به مداوای خارج از زندان نیاز دارند و امیدواریم که ایشان هم تا قبل از سال نو در کنار خانواده باشند و بتوانند به درمان بیماری‌شان بپردازند.

فراتر از این آقای اسدی زیدآبادی این را یک سیاست جدید از سمت حاکمیت می‌داند و می‌گوید:

سیاستی که برای آزادی زندانیان پیش از سال نو در نظر گرفته شده است، ما تلقی عقب‌نشینی نداریم ولی فکر می‌کنیم اگر این به عنوان یک راه‌کار حداقلی برای برون‌رفت از وضع موجود، از سوی حاکمیت در نظر گرفته شده باشد، فکر می‌کنیم باید هر نوع راه برون‌رفتی از طریق آزادی زندانیان سیاسی باشد.

تاکید می‌کنیم مسئله‌ی آزادی زندانیان سیاسی علاوه بر این که هدف و دستاوردی برای جنبش سبز است، برای دو طرف جریان سیاسی نیز مسئله‌ای ضروری است. با توجه به این‌که در حال حاضر بیش از ۸ یا ۹ ماه است که خانواده‌های این زندانیان - به ویژه آن‌هایی که از ابتدا بازداشت شدند - در وضعیت نامناسبی به سر می‌برند.

در واقع مسئله‌ی زندانیان سیاسی یک درد اجتماعی است و فضای جامعه‌ی ما تحمل این را ندارد که با در بند بودن این تعداد از زندانیان سیاسی بخواهد در آستانه‌ی سال نو باشد و به نظر می‌‌رسد دولت نیز اگر به هر شکلی بخواهد امور روزانه‌ی کشور را پیش ببرد، بدون حل این بحران به عنوان یک درد اجتماعی، نمی‌تواند مسائل روزمره‌ی خودش را پیش ببرد.

عبدالله مومنی، سخنگوی سازمان ادوار تحکیم، قرار است شنبه (۱۵ اسفند) آزاد شود

شما به این مسئله امیدوار هستید یا در واقع این توقع را دارید، یا هر دو؟

این توقع را داریم و فکر می‌کنیم این یک الزامی پیش روی دو طرف جناح‌های سیاسی است و البته این امید را داریم که حضور دوباره‌ی فعالین سیاسی شناخته‌شده‌ای که الان در زندان هستند و بخشی از آنان آزاد شده‌اند، با حضور مجددشان در فضای سیاسی و تعاملات سیاسی منجر به یک نوع عقلانیت و درایت بیشتر در معادلات سیاسی داخلی شود. فکر می‌کنم حاکمیت به این نتیجه رسیده است حضور این افراد در جامعه به نفع همه‌ی اقشار است.

این که به نفع جنبش سبز و آزادی‌های سیاسی است روشن است، اما اگر این آزادی‌ها ادامه داشته باشد چرا به نفع حاکمیت است؟

به هر‌حال علاوه بر بحران‌هایی که در داخل کشور از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، حاکمیت و جامعه با آن مواجه است. از نظر بین‌المللی هم به نظر می‌رسد برای خروج از این بحران‌ها و عدم محاسباتی که وجود دارد، آزادی زندانیان سیاسی یک نمایش از آرامش و بازگشت به وضعیتی است که به هر حال جریانات سیاسی در جریانات امنیتی، نظامی و انتظامی غلبه پیدا کند.

این می‌تواند نشانگر وضعیتی از آرامش سیاسی در فضای بیرون از کشور نیز باشد. حتی بازی یا مبارزه با این فعالان سیاسی بهتر از آن است که در واقع جنبش سبز این رهبران میانی را نداشته باشد. این ضعف خود حاکمیت نیز هست که افرادی را زندانی کرده است که سابقه‌ی ایشان نشان از مسالمت‌جو بودن‌شان دارد و در چهارچوب قانون کار می‌کنند. آزادی آن‌ها می‌تواند دست‌آوردی برای حاکمیت باشد و البته یک الزام هم هست که به نظر می‌رسد متوجه‌ی آن شده است. این فشار و الزام طبیعی هم منجر به آزادی تعداد بیشتری از زندانیان می‌شود.