اعتراض به سرکوب زندانیان سیاسی

حسن زارع‌زاده اردشیر

اگرچه در هفته‌های گذشته وضعیت بد زندان‌ها مورد اعتراض قرار می‌گرفت و نگرانی‌هایی در مورد سلامتی زندانیان سیاسی وجود داشت اما هفته گذشته این نگرانی‌ها از سوی نهادهای مختلفی در سطح وسیعی بیان شد و خود زندانیان نیز در نامه‌ای به دادستان تهران خواستار رسیدگی به وضعیت بد زندان و شرایط نامناسب زندانیان سیاسی شدند.

در نامه‌ی جمعی از زندانیان سیاسی زندان رجایی‌شهر به دادستان تهران که توسط کمیته دانشجویی دفاع از زندانیان سیاسی منتشر شده، نسبت به وضعیت غیربهداشتی بندهای زندان و شرایط اسفناک حاکم بر زندان رجایی‌شهر آمده است:

عدم تفکیک زندانیان سیاسی از زندانیان متادونی، تزریقی، اشرار و معتادین جمع آوری شده از خیابان‌ها و روانیان که غالب آنها مسلح به سلاح‌های سرد هستند خطری جدی برای بهداشت جسمی و روانی و روحیه زندانیان است. ضرب و شتم زندانیان سیاسی توسط همین زندانیان و توسط زندان‌بانان و تهدید به ترور شخصیتی و انتقال به انفرادی گرم و مخوف معروف به سگدانی صورت می‌گیرد که نمونه‌ی این‌گونه رفتارها در مورد بهروز جاوید تهرانی، رسول بداغی و شیرمحمد رضایی اعمال شده است.

قطع ملاقات‌های حضوری و جلوگیری از اعزام زندانیان بیمار به بیمارستان‌های مجهز بیرون از زندان جهت مداوا و درمان تخصصی، که نمونه‌های آن علی معزی، خالد حردانی و منصور اسانلو هستند. تبعیدهای طولانی‌مدت از زندان اوین به رجایی‌شهر که محل نگهداری زندانیان بزهکار و قاتلین حرفه‌ای است، خود نمونه‌ی فاحش نقض حقوق اساسی و قانونی زندانیان سیاسی است.

وضعیت بهداری زندان هم فاجعه‌بارتر است. هر زندانی حق دارد در چهل و پنج روز یک بار به بهداری مراجعه کند و اگر کسی دچار مشکل شد مدیر بهداری به او خواهد گفت «برو بمیر، یکی کمتر». داروهای تجویزشده هم به بهانه‌ی نبود بودجه کافی فاقد ارزش درمانی است و جالب اینکه اجازه هم داده نمی‌شود که لااقل دارو توسط خانواده زندانیان و با هزینه‌‌ی شخصی در دسترس زندانی قرار گیرد. با مسدود کردن پنجره‌های اتاق سلول‌ها توسط آجرچین، وضعیت نور و گردش هوا بسیار بد است، و عامل اصلی بیماری‌های پوستی و ریوی به اعتراف خود پزشکان زندان همین است.

در خصوص وضعیت غذایی زندان، زندانیان سیاسی در نامه‌ی خود به دادستان تهران تاکید کرده‌اند که کیفیت مواد غذایی و نحوه پخت و تقسیم آن به سالن‌های زندان بسیار اسف‌بار است و از سویی نیز زندانیان از دسترسی به شیر، سبزی و میوه‌جات به کلی محروم هستند و حتی کالاها و مواد مورد عرضه در فروشگاه زندان فاقد کیفیت لازم است و با قیمت‌های فوق‌العاده گران در دسترس زندانیان قرار می‌گیرد.

زندانیان سیاسی همچنین می‌نویسند: «در بندها مخصوصا در بند یک و پنج، در خصوص رعایت شئونات انسانی، پرسنل زبده و دوره‌دیده و باسواد که نحوه برخورد اجتماعی با زندانیان بدانند و حداقل اطلاعات روانشناسی ارتباطی را آموزش دیده باشند، وجود ندارد و همین باعث برخورد غلط، پلیسی و غیرانسانی و غیراخلاقی آنان با زندانیان است. تجاوز، قتل‌های مشکوک و سیستماتیک، وجود مواد مخدر بصورت حرفه‌ای و به وفور در دسترس زندانیان را شاهد هستیم.»

بهروز جاوید تهرانی

زندانیان سیاسی زندان رجائی شهر با ابراز ناخرسندی از تصمیم مدیران زندان رجائی‌شهر که منجر به نقض حقوق شهروندی و قانونی زندانیان می‌شود، می‌نویسند: «شاید هیچ دادگاهی را در جهان نتوان پیدا کرد که بدون حضور متهم و حق دفاع، رای در مورد وی صادر گردد.»

زندانیان سیاسی زندان رجائی‌شهر در پایان نامه خود به دادستان تهران، با تاکید بر اینکه طبق قانون، دادستان و یا نماینده‌‌‌اش باید هر از چند گاهی با زندانیان دیدار و از وضعیت نگهداری آنان مطلع گردند، خواستار رسیدگی در این مورد شدند.

این در حالی است که هفته گذشته انتشار خبر درگذشت یک زندانی مبتلا به ایذر زندانیان را نگران کرده است. داريوش ارجمند که به مدت ۲ سال در سلول انفرادی نگهداری می‌شد، پس از تحمل شرايط ناگوار جسمی، نهايتا در يکی از سلول‌های انفرادی بند يک زندان رجايی شهر کرج، جانش را از دست داد. پیشتر نیز یک زندانی دست به خودکشی زده بود.

وضعیت در دیگر زندان‌ها نیز مشابه زندان رجایی‌شهر است. گزارش‌های رسیده از زندان اوین نشان می‌دهند که زندانبان‌ها به صورت سیستماتیک فشارهایی را اعمال می‌کنند تا زندانیان سیاسی را مورد اذیت و آزار بیش‌تر قرار دهند.

آیت‌الله کاظمینی بروجردی

انتشار گزارش‌هایی در هفته‌های گذشته نشان می‌دهد که وعده‌ی مسئولان برای حل مشکلات تنها برای ساکت کردن زندانیان بوده است.

زندانیان زندان اوین و به‌ویژه بند ۳۵۰ که بیش‌ترین آمار زندانیان سیاسی را در اوین دارد، همواره نسبت به وضعیت نامناسب زندان گله کرده‌اند.

در همین حال بر اساس گزارش تازه‌ای از زندان اوین که سایت جرس منتشر کرده، زندانیان سیاسی در این زندان هم‌چنان با شرایط نامناسب بهداشتی روبه‌رو هستند.

در این گزارش آمده، زندانیان سیاسی زن در بند زنان اوین، از هیچ‌گونه امکانات خنک‌کننده‌ی هوای زندان برخوردار نیستند و حتی از داشتن آب خنک نیز محروم هستند.

نداشتن آب و وسایل خنک کننده، گرچه موضوع جدیدی در زندان اوین به‌شمار نمی‌آید، اما این روزها و با توجه به افزایش شدید دما، باعث شده تا حال بسیاری از زندانیان وخیم شود و از شدت بی‌حالی و گرمازدگی توان تکان خوردن نداشته باشند.

افزایش جمعیت در سلول‌ نیز، باعث شده تا گرما بیش از پیش زندانیان را از پای درآورد. گزارش‌های انتشاریافته، هم‌چنین حاکی از کمبود مواد غذایی در بند زنان زندان اوین است.

شیوا نظرآهاری

زندانیان زن اعلام کرده‌اند که از نظر مواد غذایی در «مضیقه‌ی شدید» هستند و فروشگاه زندان برای ارائه مواد غذایی به آنها محدودیت‌های زیادی دارد و معمولا خالی از مواد مورد نیاز زندانیان است. خانواده‌های زندانیان سیاسی می‌گویند که زندانیان زن به‌خاطر تغذیه‌ی نامناسب دچار نقص سیستم ایمنی شده‌اند و مرتب بیمار می‌شوند.

شرایط وخیم زندانیان سیاسی بدان‌جا رسیده که دو سازمان بین‌المللی نسبت به شرایط زندانیان اعتراض کردند: سازمان عفو بین‌الملل و خبرنگاران بدون مرز در اطلاعیه‌ای نسبت به سلامت زندانیان سیاسی عقیدتی هشدار داده و مقامات جمهوری اسلامی را نسبت به سلامتی آنها مسئول دانستند.
در این اطلاعیه تاکید شده است‌ که محروميت زندانیان از درمان پزشکی، با هدف اعمال فشار بيش‌تر بر زندانيان و خانواده‌های آنها انجام می‌گيرد.

عفو بين‌الملل و گزارشگران بدون مرز اعلام می‌کنند: «مقامات ايران نمی‌توانند سلامت زندانيان را به بازی گرفته و سپس اعلام کنند نسبت به وخامت وضعيت سلامت آنها مسئوليتی ندارند.»

آيين‌نامه‌ی اجرايی سازمان زندان‌ها و اقدامات تامينی و تربيتی کشور که «برای نگهداری متهمان تحت قرار و محکومان به حبس» در «کليه‌ی امور زندان‌ها» قابل اجراست، مسئولان زندان را مکلف به تامين احتياج‌های درمانی و بهداشتی محکومان کرده است.

احمد زیدآبادی

بنا بر ميثاق بين‌المللی حقوق مدنی و سياسی که ايران يکی از امضاکنندگان آن است، محروم کردن زندانی از درمان پزشکی به مثابه نقض ممنوعيت شکنجه و رفتار ظالمانه، ضد انسانی و يا تحقيرآميز است.

عفو بين‌الملل و گزارشگران بدون مرز خواهان آزادی همه‌ی زندانيان سياسی در ايران شده‌اند و از مقامات قضايی ايران خواسته‌اند که دادگاه‌های زندانيان عقيدتی بلاتکليف را بنا بر مهلت تعيين شده در قوانين، بدون صدور حکم اعدام و در تطابق با موازين منصفانه‌ی بين‌المللی برگزار کنند.

هم‌چنین این دو سازمان به اسامی تعدادی از زندانیان سیاسی اشاره کرده و از مقامات جمهوری اسلامی ايران خواسته‌اند با درمان پزشکی آنها موافقت کنند.

شيوا نظرآهاری، مسعود باستانی، آيت‌الله سيدحسين کاظمينی بروجردی، امير خسرو دليرثانی، رحيم غلامی، کوهيار گودرزی، نادر کريمی جونی، منصور اسانلو، محمد صديق کبودوند، مسعود لواسانی، مجتبی لطفی، مهدی محموديان، سعيد متين‌پور، ابوالفضل عابدينی‌نصر، حامد روحی‌نژاد، عيسی سحرخيز، علی صارمی، هنگامه شهيدی، بهروز توکلی، مجيد توکلی، بهروز جاويدتهرانی، احمد زيدآبادی و ... در این فهرست قرار دارند.