«محدودیت صادرات بنزین به ایران، تأثیر چندانی نمی‌گذارد»

نیک‌آهنگ کوثر

اصرار دولت ایران برای غنی‏سازی اورانیوم و رسیدن به سوخت هسته‏ای، در روزها و ماه‏های آینده، شاید منجر به افزایش محدودیت‏هایی برای دریافت سوخت خودروهای داخل کشور شود.

در همین رابطه، با دکتر علیرضا نامور حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو و کارشناس و تحلیل‏گر سیاسی، گفت‏ و گو کرده‏ام.

دکتر علیرضا نامور حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو

آقای دکتر حقیقی، به نظر شما، سناتورها و نمایندگان کنگره، از طرح این لایحه در این زمان، چه هدف یا اهدافی را دنبال می‏کنند؟

این فشارها چند هدف را دنبال می‏کند. با توجه به مشکلات اقتصادی که آمریکا در داخل خود دارد و معضلاتی که در عراق، افغانستان و به‏ویژه اکنون، در پاکستان دارد و در مجموع، نیروهای جامعه‏ی بین‏المللی توانایی چندانی برای حمایت از فشارهای اساسی علیه ایران، ندارند.

با توجه به سیاست جدید آقای اوباما هم که می‏خواهد دیپلماسی را جایگزین حمله‏ی نظامی کند و پیشرفت‏هایی که در حوزه‏ی مسایل هسته‏ای نصیب ایران شده، در مجموع دست به دست هم داده و جریانات مختلفی را درون جامعه‏ی آمریکا نگران کرده است. به ویژه جریاناتی که از قدرت ایران و تغییر موازنه‏ی قدرت در منطقه، نگران هستند.

آیا لابی‏ای مثل لابی «ای‏پک» هم در میان نقشی داشته است یا نه؟

لابی ای‏پک در آمریکا خیلی فعال است و دائماً دارد به رهبران آمریکا فشار می‏آورد که مذاکرات با ایران، بایستی در محدوده‏ی زمانی مشخصی انجام شود و با هدف دست یافتن به نتیجه‏ی‏ای که انتهای آن باید توقف غنی‏سازی در ایران باشد. یعنی حتا اگر مذاکرات بدون پیش‏شرط هم انجام شود، باید پایان مذاکرات با توقف غنی‏سازی همراه باشد.

تلاش ایران در برابر این فشارها و طرح‏هایی که می‏خواهند محدودش کنند، به کدام سمت خواهد رفت؟

با توجه به تحریم‏هایی که در گذشته هم اتفاق افتاده، دولت ایران دو راه را برای پیشگیری از مواجهه با این بحران دارد انجام می‏دهد.

یکی این‌که تلاش زیادی کرده که بتواند سرمایه‏گذاری سنگینی برای ساخت پالایشگاه‏ها بکند که البته با مشکلاتی مواجهه است. برای این‌که تولید بنزین این پالایشگاه‏ها نیازمند مجوزهایی است که ظاهراً دست آمریکایی‏هاست. ولی به هر حال دارد کارش را انجام می‏دهد.

دوم این‌که با افزایش قمیت بنزین، می‏تواند مصرف را کاهش بدهد. در حقیقت، با کاهش مصرف، می‏تواند میزان وابستگی‏اش را که الان چهل‏ درصد است، به ده تا پانزده درصد برساند و به این ترتیب، این تحریم‏ها، نمی‏تواند تأثیر چندانی داخل ایران بگذارد.

در موقعیت زمانی نزدیک به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، آیا چنین فشارها و طرح‏هایی می‏تواند تأثیری در انتخابات ایران بگذارد؟

این لایحه هنوز تصویب نشده. باید مطرح بشود، دست رییس جمهور برسد و مراحل طولانی را طی کند. بعید می‏دانم این لایحه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران، به مرحله‏ی اجرایی برسد. بنابراین تأثیری در انتخابات ایران نخواهد داشت.

ولی در هر حال دارند آن را به عنوان یک عامل فشار و برگ چانه‏زنی مطرح می‏کنند تا ایرانی‏ها را تحت فشار قرار دهند که در روند مذاکرات هسته‏ای، مسأله‏ی توقف غنی‏سازی را قبول کنند.