فشار بر زندانیان بند ۳۵۰ و زندان‌های دیگر

مجتبی سمیع‌نژاد

در حالی از روز جهانی مبارزه با شکنجه گذشتیم که هم اکنون این عمل خشونت‌آمیز در بسیاری از زندان‌ها و بازداشتگاه‌های کشور اعمال شده و بسیاری از زندانیانی که قربانی شکنجه هستند در زندان‌ها با وجود آسیب‌های وارده شده، در حال تحمل مجازات نیز هستند.

هر چند طی روزهای گذشته شاهد آزادی و مرخصی عمادالدین باقی، حسین مرعشی، اکبر اجدادی و محمد نوری‌زاد بودیم، اما همچنان بسیاری از زندانیان در زندان‌های مختلف کشور بدون مشخص بودن وضعیت‌شان در زندان‌ها به سر می‌برند. عمادالدین باقی در حالی بعد از ۱۸۰ روز از زندان آزاد شد که آثار شکنجه پنج ماه حضور در سلول انفرادی و بند ۳۵۰ زندان اوین به خوبی از چهره او پیدا بود.

این مسأله در نزدیکی روز مبارزه با شکنجه معنا و مفهومی دیگر پیدا می‌کند که چگونه یک فعال حقوق بشر سرشناس، بعد از شش ماه زندان با چنان چهره‌ای از زندان خارج می‌شود، و البته نمونه‌ای دیگری بود بر وضع بند ۳۵۰ که در طی ماه‌های گذشته گزارش‌های متعددی از طرف نهادهای حقوق بشر مبنی بر بحرانی بودن وضعیت زندانیان در آن‌جا منتشر شده است.

به دنبال آزادی عمادالدین باقی از زندان به قید وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی، سازمان عفو بین‌الملل از مقامات ایرانی خواسته است تا همه‌ی اتهامات وارده علیه این روزنامه‌نگار برجسته و فعال حقوق بشر را پس بگیرند.

عمادالدین باقی بعد از آزادی

با این همه نه تنها وضعیت این بند زندان اوین که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته دوباره برای نگهداری زندانیان سیاسی احیاء شده، بهتر نشده است،‌ بلکه اخبار منتشر شده از تداوم و افزایش فشارها بر زندانیان حکایت دارد.

بر همین اساس، تارنمای «کلمه» گزارش داده است که ملاقات‌های بند ۲۰۹ زندان اوین باز هم محدودتر شده و خانواده‌های زندانیان سیاسی از این پس می‌توانند تنها یک هفته در میان زندانیان را ملاقات کنند. در این ملاقات‌های محدود همچنین فقط سه نفر از اعضای درجه یک هر خانواده حق دارند حضور یافته و زندانی را ببینند.

در چند ماه اخیر ملاقات‌های حضوری زندانیان بند ۳۵۰ زندان اوین هم حذف شده است و خانواده‌ها تنها می‌توانند با نامه‌ی دادستان تهران به ملاقات زندانی‌شان بروند. این در حالی است که زندانیانی که در سلول‌های انفرادی هستند تنها با اجازه‌ی بازجو آن‌ هم بعد از ماه‌ها تحمل زندان، دیدار با خانواده برای‌شان میسر می‌شود.

با همه این‌ها انتقال زندانیان به این بند که از کمترین امکانات برخوردار است، ادامه دارد. در تازه‌ترین موارد قربانعلی بهزادیان‌نژاد مشاور میرحسین موسوی، عبدالله مومنی سخنگوی سازمان دانش آموختگان ایران، مجید توکلی فعال دانشجویی، عماد بهاور از اعضای شاخه جوانان نهضت آزادی و علی عرب‌ مازار، مشاور میرحسین موسوی به بند ۳۵۰ زندان اوین منتقل شده‌اند.

در این میان مجید توکلی در شرایط جسمی نامساعدی به سر می‌برد و مسئولان زندان از رسیدگی پزشکی به وی دریغ می‌کنند. توکلی در زندان دچار مشکلات عدیده‌ای شده است و داروهایی که در اختیار دارد جوابگوی وضعیت وی نیست.

مجید توکلی

از زندانیانی که به خاطر مشکلات موجود بند ۳۵۰ زندان اوین دچار مشکل شده است، مهدی کامرانی است که در اثر عملیات ساختمانی که در این بند شروع شده،‌ دچار مشکلات جدی تنفسی شده است و از امکانات درمانی لازم برخوردار نیست. به گزارش «ادوارنیوز» مهدی کامرانی برادر کیارش کامرانی از بازداشت شدگان روز عاشوراست که به شش سال زندان محکوم شده است.

مهدی کامرانی در ابتدا به اتهام تبلیغ علیه نظام به همراه پدر و خواهر خود بازداشت شد که بقیه اعضای خانواده به جز وی آزاد شدند. دلیل بازداشت آن‌ها به خاطر نوشتن شعاری به رنگ سبز بر روی دیوار سالن ملاقات در اوین بود.

وضعیت نامطلوب زندان کرج و دیگر بندهای زندان اوین

خانواده تعدادی از زندانیان پس از انتخابات که به زندان رجایی شهر کرج منتقل شده‌اند، در نامه‌ای به عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران از شرایط بازداشت، نگهداری و محاکمه این زندانیان انتقاد کردند.

در این نامه آمده بود برخی از این زندانیان، بدون برگزاری دادگاه یک سال است که در بازداشت موقت به سر می‌برند و عملاً از دیدار هفته‌ای یک‌بار با خانواده‌شان به دلیل دوری مسافت از تهران محروم شده‌اند. خانواده‌های مسعود باستانی، احمد زیدآبادی، عیسی سحرخیز، داوود سلیمانی، رسول بداغی، مهدی محمودیان، حشمت‌الله طبرزدی و رضا رفیعی فروشانی از جمله امضا کنندگان این نامه هستند.

همچنین تارنمای کلمه گزارش داده که وضعیت بهداشتی بندهای هفت و هشت زندان اوین بسیار نامناسب است و به قدری جمعیت در آن زیاد شده که زندانیان تا دم در سلول‌ها روی زمین می‌خوابند. مادر یکی از زندانیان سیاسی می‌گوید: «الان پسرم پنج ماه است که در اندرزگاه هفت به سر می‌برد اما چه اکنون که تابستان است و چه در زمستان همیشه از آب سرد برای حمام کردن استفاده کرده است، چون همیشه گاز این بخش از زندان قطع است.»

وضعیت بد بهداشتی، وضعیت تغذیه زندانیان و عدم امکاناتی مثل تهویه مناسب قطعی گاز از دیگر مشکلات زندانیان در بندهای هفت و هشت زندا اوین است.

بلاتکلیفی و وضعیت بد زندانیان

امیرعلی آقایاری، یکی از هم پرونده‌ای‌های حمزه کرمی، پس از ۱۱ ماه حبس همچنان بلاتکلیف در زندان قزل‌حصار کرج نگهداری می‌شود. به گزارش تارنمای جرس آقایاری که گفته می‌شود به دلیل ارتباطش با مهدی هاشمی بازداشت شده، نزدیک به هشت ماه از ۱۱ ماه بازداشتش را در سلول‌های انفرادی گذرانده است.

از سوی دیگر فرامرز عبدالله نژاد و مهدی فتاح‌بخش دو زندانی حوادث پس از انتخابات که در تجمع‌های اعتراضی در خرداد ماه سال گذشته بازداشت شدند همچنان بدون این‌که حتی یک روز به مرخصی آمده باشند در زندان اوین به سر می‌برند. به گزارش کلمه، فرامرز عبدالله نژاد، وکیل دادگستری است که در دادگاه به ۲۸ ماه زندان محکوم شده است. همچنین فتاح بخش نیز به سه سال حبس قطعی محکوم شده است او در دادگاه تجدید نظر حبس‌اش از یک سال و نیم به سه سال افزایش یافت اتفاقی نادر که در مورد کمتر زندانی رخ داده است.

از پنج نفر از اعضای انجمن اسلامی دانشگاه محقق اردبیلی تبریز که هفته گذشته و پس از تهدید توسط رییس حراست دانشگاه، بازداشت شده‌اند تاکنون خبری در دست نیست. محمود صادقی اشرافی، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان و امین عزیزی عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان، علیرضا هاشمی دانشجوی رشته مهندسی شیمی و محمد اصلانی دانشجوی ترم آخر و حامد شفیعی، دانشجوی رشته مهندسی مکانیک اسامی این دانشجویان است.

عیسی سحرخیز روزنامه نگار زندانی که از یک سال پیش تاکنون بدون محاکمه در بازداشت به سر می‌برد، از وضعیت بد جسمی رنج می‌برد و روز جمعه برای دومین بار جهت مراقبت‌های ویژه به بیمارستان انتقال پیدا کرد. مهدی سحرخیز فرزند وی گفت: «متأسفانه علیرغم این‌که در زندان رجایی شهر هیچ امکانات پزشکی مناسبی وجود ندارد اما مقامات امنیتی از صدور مرخصی پزشکی برای عیسی سحرخیز خودداری می کنند.»

در خبری دیگر خانواده و نزدیکان دبیرکل کانون صنفی معلمان نسبت به وضعیت جسمانی این معلم زندانی شدیداً ابراز نگرانی کرده‌اند. علی اکبر باغانی بیش از ۶۰ روز است که در بازداشت به سر می‌برد و شدیداً از بیماری پروستات رنج می‌برد. از آخرین تماس آقای باغانی با خانواده‌اش حدود دو هفته می‌گذرد.

از بابک حشمت ساران، فرزند امیرحسین حشمت ساران که در سال ۸۷ بازداشت شده بود نیز بعد از دو هفته بازداشت خبری در دست نیست. مادر وی به کمپین بین‌المللی حقوق بشر گفته است علی‌رغم پیگیری‌ها تا کنون خبری از وی به دست نیاورده است. حشمت ساران از ۲۲ خرداد امسال در بازداشت به سر می‌برد.

در جنوب ایران، ابوالفضل عابدینی، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر، که توسط دادگاه انقلاب استان خوزستان به تحمل یازده سال حبس قطعی محکوم شد، در زندان کارون اهواز در شرایط نامطلوبی نگهداری شده و به شدت تحت فشار است. این روزنامه‌نگار خوزستانی در بند ۶ زندان کارون اهواز از شرایط روحی مساعدی برخوردار نیست و به علت همجواری با چند تن از زندانیان خطرناک از جمله معتادان و سارقان مسلح جانش در خطر است.

علی ملیحی

خانواده منصور اسانلو که چهارمین سال زندانی بودن خود را سپری می‌کند تحت فشار نهادهای امنیتی قرار دارند. در روزهای گذشته مأمورین امنیتی عروس وی را در خیابان بازداشت کرده و او را چندین ساعت در مکانی نامعلوم مورد شکنجه قرار داده‌اند. پروانه اسانلو، همسر منصور اسانلو در شرح بازداشت عروس خود، زویا صمدی به «رهانا» می‌گوید: «روز چهارشنبه عصر وقتی عروس‌ام در راه بازگشت به خانه بود، در ایستگاه متروی طرشت مورد هجوم مأمورین قرار گرفت. از همان هنگام بازداشت شروع به زدن وی می‌کنند، به او دست‌بند می‌زنند و چشم‌هایش را با چشم‌بند می‌بندند و او را با خود به جای نامعلومی می‌برند.»

وی ادامه می‌دهد که مأموران به عروس‌اش گفته‌اند که «ما می‌خواهیم منصور اسانلو را آزاد کنیم، اما تو باید تعهد بدهی که او را بعد از آزادی از کشور خارج کنی.» مأموران همچنین تهدید کرده بودند که وی حق ندارد در این مورد اطلاع‌رسانی کند. زویا صمدی بر اثر این شکنجه‌ها آسیب‌ جدی دیده است. پروانه اسانلو پس از این حادثه، از تمام نهادهای حقوق بشری درخواست کمک کرد.

دادگاه‌ها و صدور احکام

آرش صادقی، عضو ستاد ۸۸ میرحسین موسوی و فعال دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی که به سه سال زندان محکوم شده بود، در پرونده‌ی تازه خود به شش سال زندان محکوم شد. به گزارش «رهانا» آرش صادقی در شعبه ٢۶ دادگاه انقلاب با حکم قاضی پیرعباس به اتهام اجتماع و تبانی علیه نظام و تبلیغ علیه نظام به شش سال حبس تعزیری و ٧۴ ضربه شلاق محکوم شده است.

سارا محبوبی

در طرف دیگر دادگاه رسیدگی به اتهامات حسین درخشان، وبلاگ‌نویس بعد از گذشت نزدیک به ۱۹ ماه بازداشت برگزار شد. خبرگزاری فارس اتهامات او را «همكاری با دول متخاصم، تبلیغ علیه نظام اسلامی، تبلیغ به نفع گروهك‌های ضد انقلاب، توهین به مقدسات، راه‌اندازی و مدیریت سایت‌های مبتذل و مستهجن» اعلام کرده است.

در همین روز دومین جلسه محاکمه علی ملیحی، مسئول روابط عمومی سازمان دانش‌آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) برگزار شد، و دادرسی بدوی به پرونده وی به پایان رسید. به گزارش ادوارنیوز محاکمه‌ی علی ملیحی، در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی مقیسه برگزار شد. ملیحی از ۲۰ بهمن ماه در بازداشت به سر می‌برد.

همچنین حکم سه سال حبس تعزیری ابوالفضل قاسمی از بازداشتی‌های روز عاشورا در دادگاه تجدید نظر تأیید شد. چندی پیش قاضی مقیسه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب او را به جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام، تبانی و اجتماع به قصد برهم زدن امنیت ملی و توهین به رهبری به تحمل سه سال حبس محکوم کرده بود.

بازداشت‌ها

به گزارش ساوالان سسی، شکرالله قهرمانی فرد فعال مدنی و معلم دبستان‌های شهر خدا آفرین روز سه‌شنبه ۱ تیر ٨۹ توسط مأموران امنیتی در کلیبر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد. جمعیت مبارزه با حق تحصیلی نیز گزارش داده سارا محبوبی دانشجوی محروم از تحصیل بهایی ساکن ساری، صبح روز پنج‌شنبه پس از مراجعه به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات شهر ساری بازداشت شده است.

فیروز یوسفی فعال مدنی و درجه‌دار اخراجی نیروی زمینی ارتش ایران نیز روز دوشنبه ٣۱ خرداد ٨۹ توسط مأموران حفاظت اطلاعات ارتش در تهران بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است. به گزارش ساوالان سسی، بازپرس شعبه سوم دادسرای امنیت تهران به خانواده او گفته است که یوسفی پس از مصاحبه با رسانه‌های خارجی در خصوص اخراجش از کار بازداشت شده است.