تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۳۸۸ • چاپ کنید    
«گفت‌گو با شیرین عبادی و پیام اخوان، عضو هیأت امنای مرکز اسناد حقوق بشر ایران»

«حقوق بشر را قربانی مذاکرات هسته‌ای نکنید»

نیک‌آهنگ کوثر

در روزهای اخیر، مقاله‌ها و یادداشت‌های زیادی در روزنامه‌های غربی در باره رویکرد جدید دولت اوباما به جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است. نگاه غالب این نوشته‌ها، چشم پوشیدن آمریکا بر وقایعی است که جهان شاهدش بوده اما گویی رفع مشکلات هسته‌ای اهمیت بیشتری در این میان دارد.

چند روز پیش، شیرین عبادی در دیدار با اعضای تحریریه روزنامه واشینگتن‌پست به این نکته اشاره کرده بود که برقراری رابطه آمریکا با ایران را خطا نمی‌پندارد، اما توجه بیشتر به بلند‌پروازی‌های هسته‌ای ایران، نسبت به آن‌چه بر سر دموکراسی آمده، هم از نظر اخلاقی و هم از نظر راهبردی خطایی بزرگ است.

خانم عبادی به خبرنگار واشینگتن‌پست گفت که در حال حاضر، محمود احمدی‌نژاد در پایین‌ترین موقعیت ممکن از لحاظ محبوبیت است. اگر غرب صرفآ روی مسأله هسته‌ای متمرکز شود، احمدی‌نژاد می‌تواند به مردم ایران بگوید که غرب خلاف منافع ملی ایران گام بر می‌دارد و باعث بسیج و اتحاد آن‌ها خواهد شد.

اما اگر غرب بر روی سابقه ایران در حوزه حقوق بشر تأکید کند، احمدی‌نزاد خود را در موقعیتی می‌یابد که روز به روز ضعیف‌تر هم می‌شود و هم‌چنان پایگاه مردمی‌اش را به همین واسطه از دست می‌دهد.

خانم عبادی می‌گوید که آقای اوباما گفته است که صدای مردم باید شنیده شود، اما باید روی این مسأله بیشتر و بیشتر تأکید کند تا مردم ایران صدای او را بشنوند.

در باره رویکرد دولت آمریکا به حقوق بشر در ایران با شیرین عبادی، و نیز دکتر پیام اخوان، استاد حقوق دانشگاه مک‌گیل کانادا و عضو هیأت امنا مرکز اسناد حقوق بشر ایران، گفتگو کرده‌ام.

Download it Here!

خانم عبادی، کاهش اهمیت نقش حقوق بشر در گفت و گو‌های غرب با ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

حقوق بشر و دموکراسی نبایستی فدای مسأله انرژی هسته‌ای شود. آیا می‌توان افراد بی‌گناهی که کشته شده‌اند و خون‌هایی که ریخته شده را فراموش کرد به صرف این‌که مشکل انرژی هسته‌ای حل شود؟

آیا می‌شود دولتی را که تا این حد مرتکب خشونت دولتی شده و این‌چنین سرکوب می‌کند را قبول کرد به صرف این‌که مشکل انرژی هسته‌ای را حل می‌کند؟ این حرف همیشگی من هست.

سیاست آقای اوباما در زمینه‌ی گفت‌و گو با ایران، مورد قبول من هم هست، اما تأکید می‌کنم که در گفتگو، حقوق بشر و دموکراسی هم باید مورد بحث و دیالوگ قرار بگیرد و آمریکا فقط به فکر منافع امنیتی خودش نباشد.


شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل

خیلی از مواقع برندگان جایزه صلح نوبل از رؤسای کشورها و قدرت‌های بزرگ خواستار انجام کارهایی در جهت برقراری صلح و آرامش و رعایت حقوق بشر می‌شوند. حال که آقای اوباما خود برنده این جایزه شده، درخواست شما از ایشان چه خواهد بود؟

تکرار می‌کنم! درخواست همیشگی من این بوده که علاوه بر انرژی هسته‌ای، در مورد حقوق بشر و دموکراسی با دولت ایران گفت و گو کنید و فقط به انرژی هسته‌ای توجه نکنید.

خانم عبادی، آمریکا سیاست‌های خود را در قبال مراکز حقوق بشری که روی ایران متمرکز بوده‌اند تغییر داده، از جمله قطع بودجه مرکز اسناد حقوق بشر. نظر شما در مورد این مسأله چیست؟

فعالیت‌ در زمینه حقوق بشر، اساسآ چهارچوب‌هایی دارد. یکی از این چهارچوب‌ها این است که از بودجه‌های دولتی، چه دولت مطبوع، چه سایر دولت‌ها نباید استفاده کنند. بودجه بایستی توسط نهادهای مردمی و یا افرادی که تأسیس کننده هستند تأمین شود.

از ابتدا هم درست نبود که یک سازمان مدافع حقوق بشر، بخواهد از دولتی، چه دولت ایران و چه دولت آمریکا، بودجه دریافت کند.

درهمین مورد، نظر دکتر پیام اخوان، عضو هیأت امنای مرکز اسناد حقوق بشر ایران را جویا شدم.

مرکز ما، یک مرکز مستقل است. ما از هیچ جایی دستور نمی‌گیریم. ما هیأت مدیره‌ای داریم که در آن ده نفر استاد سرشناس هستند از دانشگاه‌های هاروارد و ییل. مؤسسه ما مستقل است و تا حدی که دولت‌ها می‌خواهند از ما حمایت کنند، ما اجازه می‌دهیم.


دکتر پیام اخوان، عضو هیأت امنای مرکز اسناد حقوق بشر ایران

موضوع این است که دولت‌ها وقتی از یک مرکز حمایت می‌کنند، آن مرکز استقلالش را از دست نمی‌دهد. منابع غیر دولتی هم ممکن است سیاست خودشان داشته باشند. ممکن است که یک میلیونر، هزینه‌ای را به مرکزی اهدا کند، با نظرهای سیاسی خودش (مانند جورج سوروس). به نظر من، اصل کار، استقلال مؤسسه است.

اگر دولت آمریکا سیاستش را الآن عوض کرده و بودجه ما را قطع کرده، ما منابع دیگری داریم و به هر حال کار خودمان را ادامه می‌دهیم. کار ما به هیچ وجه عوض نمی‌شود.

نگرانی من از قطع بودجه نیست، نگرانی من از این است که دولت‌ها یک پیامی به جمهوری اسلامی بدهند که اگر آقای احمدی‌نژاد سر موضوع غنی‌سازی با دولت‌ها غربی همکاری کند، دولت‌های غرب حاضرند که از نقض حقوق بشر چشم بپوشند. به نظر من این مسأله اصلا به نفع مردم ایران نیست.

پیام اخوان در باره تغییر سیاست دلت اوباما نسبت به دولت‌های گذشته چنین توضیح می‌دهد:

این امکان هست که زمان ریاست جمهوری آقای بوش خیلی‌ها از حقوق بشر و دموکراسی به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کرده باشند، ولی در حال حاضر دولت آقای اوباما و دولت‌های اروپایی، با مطرح نکردن نقض حقوق بشر دارند از آن به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده می‌کنند؛ به این دلیل که تنها اهداف آن‌ها، منابع نفتی ایران، مسأله هسته‌ای و امنیت اسرائیل است.

در این شرایط به نظر من، بهتر است دولت‌ها اساس رابطه‌شان را با دولت ایران، پیشرفت حقوق بشر و دموکراسی قرار دهند.

Share/Save/Bookmark
نظرات بیان شده در این نوشته الزاماً نظرات سایت زمانه نیست.

نظرهای خوانندگان

سخن هایی کاملا منطقی و درست
با تشکر از خانم عبادی

-- بدون نام ، Oct 19, 2009

متاسفانه موضع آقای اوباما در قبال ایران بسیار ضعیف بوده. اون از اولش که در بحبوحه حوادث ایران به راحتی گفت به ما مربوط نیست و هر دولتو و حکومتی سر کار باشه ما باهاش مذاکره می کنیم و این هم از چراغ سبزش به جمهوری اسلامی که همانا قطع بودجه این مرکز حقوق بشریه.

کلا تو تمام وقایع بعد از انتخابات ضعیفترین واکنش ها مریوط به امریکا بود.

اوباما آدمیه که شخصا به خامنه ای نامه می نویسه و مستقیما با احمدی نژاد مذاکره می کنه، بدون اینکه کوچکترین اهمیتی به این بده که دست این افراد به خون آلوده است.

نتایج مذاکرات ایران و امریکا که اینقدر همه رو ذوق زده کرده، هرچی باشه به ضرر مردم ایرانه . چون یا جمهوری اسلامی با امریکا به توافق می رسه و دیگه با خیال راحت و بدون نگرانی از رسانه ها و فشارهای غربی به سلاخی کردن مردم ادامه میده یا اینکه به توافق نمی رسند که باز هم نتیجه اش انزوای بیش از پیش ایران و تحریمهای اقتصادی بیشتره.

-- Kimya ، Oct 19, 2009

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)