«قول آزادی دانشجویان به مرحله‏ی وفا نمی‌‏رسد»

مریم محمدی

به گزارش پایگاه‌های خبری داخلی، «ادوار نیوز» و «امیرکبیر»، روز سی‌‏ام اسفند‌ماه، در آستانه‌‏ی تحویل سال نو، تعدادی از اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و خانواده‏‌ها که قصد داشتند، در مقابل زندان اوین سفره‏‌ی هفت‌سین پهن کرده و سال نو را به شکل نمادین، با فرزندان و دوستان زندانی خود آغاز کنند، توسط پلیس امنیت دستگیر شدند.

برای آگاهی بیشتر از آن‏چه در مقابل زندان اوین اتفاق افتاده است، نخست با آقای کیوان صمیمی، دبیر «کمیته‏ی پی‏‌گیری بازداشت‌‏های خودسرانه» که در آن‏‌جا حاضر بودند، گفت و ‏گو کرده‏ام:

در جوار سال تحویل، چند دقیقه زودتر، به اتفاق تعدادی از خانواده‏‌های زندانیان سیاسی و به‏‌خصوص بازداشتی‏‌های اخیر دانشجویی، به جلوی زندان اوین رفته بودیم. تعدادی از هم‏کلاس‏‌های این دانشجویان دربند نیز آن‏جا بودند.

خیلی آرام، بدون هیچ شعار، پلاکارد و حرف و حدیثی، گوشه‌‏ای ایستاده بودیم و می‌‏خواستیم سال تحویل هفت‏‌سین‏‌مان را آن‏جا پهن کرده باشیم. یکی دو نفر از مقامات امنیتی، بعد از چند دقیقه‏‌ای آمدند و تذکر دادند که از این‏جا بروید. البته آرام تذکر می‏دادند.

در هر صورت صحبت شد، فعالان حقوق بشر و خانواده‌‏ها صحبت کردند و گفتند که کاری نداریم، این‏جا، در گوشه‌‏ای ایستاده‏ایم. مُخّل نظم نیستیم. ارتباطی معنوی و یک سنت باستانی را می‌‏خواهیم بجا بیاوریم.

صحبت‏ها با آرامش ادامه داشت تا این‌که یک سرهنگ نیروی انتظامی از راه رسید، خیلی تند برخورد کرد، بدون هیچ مقدمه‏‌ای گفت که باید بروید، فحاشی می‏کرد و از این حرف‌ها.

نزدیک سال تحویل شده بوده. دوستانی که آن‌‏جا بودند، توضیح می‌‏دادند که بسیار خُب، ما چند دقیقه‌‏ی دیگر بعد از خواندن دعای تحویل سال خواهیم رفت. اما سرهنگ نیروی انتظامی، برخورد ناجوری داشت، خیلی تند برخورد می‌‏کرد و می‌‏گفت که: خیر باید همین الان بروید.

ضرب و شتم شروع شد و آقای میلادی اسدی، عضو شورای مرکزی تحکیم و پدر ایشان، مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. به دوستان اهانت شد و فضای آرام آن‏جا را این سرهنگ نیروی انتظامی کاملاً بر هم زد.

همین‏جا بود که سرهنگ دستور داد، تعدادی از دانشجویان و حتا تعدادی از خانواده‏‌های دانشجویان دربند را سوار ماشین کردند.

خانواده دانشجویان زندانی، مقابل زندان اوین سفره هفت‌سین را برپا کردند/ عکس: خبرنامه امیرکبیر

در خبرها این هم بود که نمره‌‏ی ماشین‏ها را کنده‌‏اند و از جمله پلاک ماشین شما را کنده‌‏اند و با خود برده‏اند. درست است؟

بله، وقتی جریان تمام شد و همه را متفرق کردند به همان سرهنگ گفتم: بسیار خُب، حالا که همه رفته‏اند و مسأله‏ای نیست، آن لباس شخصی‏‌ها هم که قبلاً گفته بودند، همین الان آزادشان می‏کنیم. پس لطف کنید آزادشان کنید که سوار ماشین من بشوند و آن‏‌ها را ببرم.

جناب سرهنگ با من تندگویی ‏کرد و آخر کار هم چون من آن‏جا مانده بودم، پلاک‌‏های ماشین‏ را کندند و ضبط کردند.

ماشین‌‏ها را ضبط کردند؟

خود ماشین‏ها را هنوز ضبط نکرده‏‌اند. پلاک را کندند با خودشان بردند و گفتند باید ماشین را هم به توقف‌‏گاه نیروی انتظامی بیاورید، آن‏‏جا تحویل بدهید و رسید بگیرید که الان هم تعطیلات است. البته ماشین‏‌ها مهم نیستند.

توانسته‏‌اید، هیچ اقدامی برای پی‏گیری بازداشت‌‏ها انجام بدهید؟

بله، شب جمعه و روز شنبه به مقر پلیس امنیت مراجعه شد و به‏ زور توانستیم یک‌سری داروهای مادر آقای مصطفوی را که میان‌‏سال است و دارو مصرف می‌‏کند، برسانیم. پسرش توانست این داروها را برساند. اما هنوز آن‏جا است.

روز شنبه بعد از ظهر به اتفاق برخی از اعضای خانواده‏‌ی بازداشت‏شده‌‏ها، همسر خانم بهاره‏ هدایت، فرزند خانم مصطفوی بهبهانی که برادر نریمان مصطفوی است، یک‌سری دانشجویان پلی‏تکنیک و صنعتی شریف، برادر آقای میلاد اسدی که هم برادر و هم پدر و مادرش را بازداشت کرده‏اند، خواهر آقای عرب‏شاهی و… با آقای کروبی ملاقاتی داشتیم.

ایشان هم همان‏ موقع جلوی ما با یکی دو تا از مسئولان تماس گرفت و توضیح داد که آن‏‌ها کاری نکرده‌‏اند. یک آیین سنتی را می‏‌خواسته‌‏‏اند برگزار کنند و به این مسئولان توصیه کرد، بازداشت‏ شده‏‌ها را آزاد کنند تا بیشتر از این مایه‌‏ی تنش نشود. حالا هم منتظر هستیم، ببینیم چه می‌‏شود. امیدوارم تا چند ساعت آینده، آزاد شوند.

قولی به شما دادند؟ یا شما امیدوار هستید که این‏طور بشود؟

نه، قولی که ندادند. آقای کروبی که جلوی ما با آن مسئولین صحبت می‏کرد، توضیح می‌‏داد و توصیه می‌‏کرد که این‏کارها به ضرر فضای آرام است. معمولاً این‌‏جور وقت‌‏ها کسی قولی نمی‏دهد.

به جز قولی که مسئولین امنیتی می‏دهند که همین امشب آزاد می‏شوند که این قول‏ها هم به مرحله‏ی وفا نمی‌‏رسد. جمعه هم همین‌‏طور بود، مأموران جلوی زندان اوین گفتند، به زودی تا چند ساعت دیگر آزاد می‏شوند. اما خُب آن سرهنگ که آمد، فضا کاملاً عوض شد.

سوالاتی را نیز با خانم پریسا هاشمی، خواهر فرید هاشمی، عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت که روز جمعه دستگیر شده‏‏، مطرح می‏‌کنم:

به فاصله‏ی یکی دو ساعت، آقای فرید هاشمی و آقای امین نظری هم بازداشت می‏‌شوند. این دو نفر هم از اعضای دیگر شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت هستند.

آن‏‌ها برای پی‏‌گیری وضعیت بازداشت شدگان رفته بودند؟

بله، آن‏‌ها هم همراه بچه‏ها بودند، اما بعد برای پی‏‌گیری که رفته بودند، همان‏جا جلوی پلیس امنیت، آن دو را هم بازداشت می‏کنند و چند تا از بچه‌‏های دیگر را که همراشان بودند، متفرق می‏‌کنند.

از آن به بعد هم هیچ‏‌گونه اطلاعی از بچه‏‌های بازداشتی نداریم. تنها خبری که تا الان به دستمان رسیده، این است که هنوز نزد پلیس امنیت هستند. حتا اسامی‌‏شان جزو بازداشتی‏‌های نیروهای انتظامی و جاهای دیگر ثبت نشده است.

مشکل هم این است که در تعطیلی عید هستیم و رسماً به جای خاصی دسترسی نداریم. نکته‌‏ی دیگر این است که مادر آقای مصطفوی و خانواده‏ی آقای اسدی، هنوز آزاد نشده‌‏اند. تا الان سابقه نداشته که خانواده‏ها را این‌‏قدر دیر ‏آزاد کنند.

باخبر هستید که بازداشت‏شدگان کجا هستند؟ آیا در زندان اوین یا در بازداشتگاه دیگری هستند؟

نه، بچه‏ها را به بازداشتگاه یا دادگاه انقلاب منتقل نکردند. هنوز در پلیس امنیت مانده‌‏اند. اما خبر دیگری رسیده مبنی بر این‌که احتمال دارد بچه‏ها در وزرا باشند. اما صحت آن هنوز کاملاً مشخص نیست.

با هیچ‏کدام از وکلای مدافع هم تماس نگرفته‏اید؟

جمعه شب با آقای سلطانی صحبت کردم. ایشان می‌‏گفت، به خاطر تعطیلات، فقط خانواده‌‏ها می‏توانند پی‏‌گیری کنند و اگر احیاناً ضمانتی خواستند، آن ضمانت همراهمان باشد.

یعنی سند خانه یا ملکی همراهتان باشد؟

بله، احتمالاً. برای اطمینان چنین چیزی همراه داشته باشیم که اگر همان لحظه بخواهند آزاد کنند، بتوانیم ارائه بدهیم. غیر از این کار دیگری نمی‏شود انجام داد.

به بعد از تعطیلات رسمی موکول می‏شود‌؟

من خیلی خوش‏‌بین هستم و فکر می‏کنم بچه‏ها آزاد می‏شوند. اما در غیر این صورت، از حالا هم که ما پی‏‌گیری کنیم، به بعد از تعطیلات منتقل می‏شود.

گویا فقط آقای محمد ملکی، رییس سابق دانشگاه تهران، دو ساعت بعد آزاد شد. این‌طور است؟

بله، آقای محمد ملکی آزاد شد.

پس آخرین اطلاع شما، این است که بچه‏ها هنوز در پلیس امنیت هستند؟

در پلیس امنیت هستند و هنوز هیچ اطلاع دیگری هم از آن‏ها نداریم. به علت تعطیلات، دستمان هم به جایی نمی‏رسد که بخواهیم پی‏گیری خیلی قاطعی انجام بدهیم.

تنها کاری که قرار است صورت بگیرد، این است که چند تا از خانواده‏ها از پلیس امنیت جویا شوند. چون با وجود این‌که خانواده‏ها را گرفته‏اند، احتمال می‏رود کسانی که برای پی‏‌گیری می‏روند هم برنگردند و آن‏ها را هم دستگیر کنند.