فرهنگ و هنر

زمزمه‌های عاشقانه

پانته‌آ بهرامی: نمایشگاه «زمزمه‌های عاشقانه» در روزهای پایانی نوامبر امسال در نگارخانه‌ی «زورو» در نیویورک گشایش یافت و تا ۲۴ دسامبر ادامه خواهد داشت. این نمایشگاه مجموعه‌ای از آثار سه زن هنرمند ایرانی را دربرگرفته است که در بیرون از مرزهای ایران زندگی می‌کنند. نقطه‌ی مشترک کار هر سه هنرمند توجه به لطافت‌های انسانی، نیاز به دوست‌ داشتن و دوست داشته شدن و روابطی است که ماورای دلمشغولی‌های روزمره قرار دارد.

بروز هویت فردی در آثار هنری

پانته‌آ بهرامی: روزهای پایانی سال در سرمای نوامبر و دسامبر در کلن و ماه آینده شاید در یک گوشه‌ی دیگر از این کره‌ی خاکی. این نمایشگاه که مدام در سفر است «ایران امروز» نام دارد و آثار هشت هنرمند ایرانی را که در درون و برون مرزهای ایران زندگی می‌کنند در بر گرفته است. نگارخانه بریگیته شنک، آثار نقاشی و چیدمان افسون، کورش عسگری، آلا دهقان، زهرا حسن‌آبادی، امیر هدایت، شهره مهران، مسعود سعدالدین و وحید شریفیان را در شهر کلن به نمایش گذاشت.

نقاشی برای من یک تفریح جدی است

پانته‌آ بهرامی: خطوطی که بیننده را به دنیای دریاها و ماهی‌ها می‌برند و رنگ‌هایی که تماشاگر را به میهمانی آرامش در سیلان و حرکت دعوت می‌کنند.دسامبر امسال نگارخانه‌ی Jadite« جدیت» که صاحبخانه‌ی آن آمریکایی ‌ـ مجارستانی است، شاهد گشایش نمایشگاه «امواج و احساس» از بهروز نورنیا است.این هنرمند ایرانی در رشته‌ی معماری تحصیل کرده و امروز نیز به‌عنوان معمار در شهر نیویورک مشغول به‌کار است.

نمایشگاه زینت‌آلات ایرانی در پاریس

ایرج ادیب‌زاده: نمایشگاهی از کارهای مریم صادقیان، هنرمندی که از ایران آمده، در انجمن فرهنگی پویا در پاریس برپا شده است که تا ۱۴ دسامبر ادامه دارد. در این نمایشگاه جواهرات تزیینی، سنتی و معاصر ایران با نشانه‌هایی از فرهنگ اقوام ایرانی و نیز لباس‌هایی با الهام از پوشش‌های قدیمی و جدید ایران به نمایش درآمده‌اند. در پوستر مربوط به نمایشگاه می‌خوانیم: «آثار به نمایش درآمده، آمیزه‌ای است از ظرافت دیدگاه هنرمندانه و دانش متکی بر پژوهش‌های زیباشناسی.»

پری زنگنه در آمستردام

فروغ.ن.تمیمی: شنیدن صدای ابریشمی پری زنگنه برایم خاطره‌های دور را زنده می‌کند. او را اول بار در تالار رودکی دیده بودم و حال پس از سال‌ها در آمستردام روبه‌رویش نشسته‌ام. به‌خوبی به یاد می‌آورم که این تنها صدای ابریشمی و رویایی او نبود که مرا در نوجوانی مسحور می‌کرد. بلندبالا و بس زیبا بود و گونه‌ای راز و رمز، وقار و شکوه را تداعی می‌کرد.

نمایشگاه همزمان دو زن ایرانی در نیویورک

پانته‌آ بهرامی: از ماه نوامبر سال جاری دو نمایشگاه به‌طور همزمان به نام «درهم‌آمیختگی» و «داستان‌سرایی ادامه دارد» در نگارخانه‌ی لیلا تقی‌نیا میلانی هلر در شهر نیویورک گشایش یافته است که تا ۲۱ دسامبر ادامه خواهد داشت. هنرمندان هر دو نمایشگاه و هم صاحب نگارخانه زن هستند و به نظر می‌رسد که زنان ایرانی جای پای خود را در هنرهای تجسمی محکم کرده‌اند.

سرچشمه‌ی ایده‌ها دل‌نگرانی‌هاست

پانته‌آ بهرامی: فیلم «امواج در آغاز تولد»، فیلمی پنج دقیقه‌ای است که به صورت انیمیشن و با دوربین ۳۵ میلیمتری فیلمبرداری شده و به داستان زندگی بشر می‌پردازد؛ بشری که کمر به نابودی محیط زیست بسته است؛ بشری که به خاطر منفعت‌طلبی، جنگ‌ها به راه انداخته است. انیمیشن «امواج در آغاز تولد»، کاری از مسعود رئوف، نقاش و فیلمساز ایرانی مقیم کاناداست. او این فیلم را ادامه‌ی نقاشی متحرک قبلی خود به نام «آبی همانند شلیک گلوله‌ای» می‌داند

دکتر الهام و فیلمسازی در ژوهانسبورگ

پانته‌آ بهرامی: مجموعه‌ی تلویزیونی ۹ قسمتی‌ «دکتر الهام»، به تازگی در اینترنت منتشر شده و هر قسمت آن تنها پنچ دقیقه است. «دکتر الهام»، داستان یک دختر ایرانی است که به ژوهانسبورگ آمده و نقطه‌ی شروع فیلم از فرودگاه این شهر آغاز می‌شود. در همان لحظات آغازین، شخصیت اصلی این مجموعه‌ی تلویزیونی، «الهام» می‌گوید: «می‌خواهین بدونین چه جوری سر از آفریقای جنوبی درآوردم، داستان درازی است.»

شاید جیغ ممنوع‌الخروج شده!

فروغ.ن.تمیمی: چندی است که نمایشگاهی از آثارمشهورترین نقاش مدرن نروژی ادوارد مونک در هنرسرای بزرگ رتردام برپا شده است.شاید اکثرهنردوستان با شنیدن اسم ادوارد مونک (۱۸۶۳-۱۹۴۰) که به عنوان یکی از پیشگامان هنرمدرن شهرتی جهانی دارد، فوراً معروف‌ترین کار او یعنی تابلوی «جیغ» را به یاد بیاورند؛ اثری که یک بار در سال ۱۹۹۴ و باردوم در سال ۲۰۰۴ به همراه اثر معروف دیگری به نام « مادونا» ازموزه‌ی مونک در اسلو دزدیده شد، ولی پس از دوسال دوباره پیدا و به موزه برگردانده شد.

«رقص مرا رها کرد»

ایرج ادیب‌زاده: سحر دهقان در ایران متولد شده، در پاریس رشد کرده، دوره‏های تئوری موسیقی و پیانو را گذرانده و برای فراگرفتن رقص هندی، به هند و امریکا رفته است. او در جشنواره‌‏های مهم جهانی شرکت کرده و در حال حاضر از همکاران شاهرخ مشکین‌قلم، هنرمند توانای رقص و تئاتر در پاریس است.
سحر دهقان در گفت‏وگویی با زمانه، از آغاز گرایش‏ خود به رقص و هنر می‏گوید.

سایه اسکای و منِ امروزش

شکوفه منتظری: عدم آشکارسازی درمیان زنان و مردان، دختران و پسران هم‌جنس‌گرا بی‌شک ناشی از نگاه همجنس‌گراستیزی است که فرهنگ و جامعه، حتی در میان کسانی که تمایلات همجنس‌گرایانه دارند، گسترش می‌دهند. از سایه پرسیدم که فکر می‌کند حضور آشکار او به‌عنوان یک خواننده‌ی زن لزبین چقدر می‌تواند کمکی باشد به دیگرانی که به هر دلیل نمی‌توانند گرایش جنسی‌شان را علنی کنند یا از آشکارسازی آن در هراس هستند.

تعهد عکاس و نمایشگاه سالانه‌ی پاریس

ایرج ادیب‌زاده: نمایشگاه عکس سالانه‏‌ی پاریس که هفته‌‏ی گذشته در پایتخت فرانسه برپا شد، پاسخی به همه‏‌ی رؤیاهای دوستداران آماتور و حرفه‏‌ای عکاسی بود. در گوشه و کنار سالن، نمایشگاه‏‌های عکس برپا بود؛ از جمله عکس‌‏هایی از هاییتی دو روز پس از زمین‏‌لرزه‏‌ی ویرانگر آن، یا نمایشگاه ۱۰۰عکس برگزیده‏‌ی ۶۰ سال اخیر و نیز نمایشگاهی از تصاویر عکاسان جوان. رضا دقتی در این نمایشگاه‏، از تعهد عکاس و اهمیت عکس در دنیای کنونی سخن گفت.

لاله‌زار گهواره‌ی رشد تآتر ایران

ایرج ادیب‌زاده: هفته گذشته بزرگداشت عزیزالله بهادری، هنرمند قدیمی تئاتر و سینمای ایران، در انجمن فرهنگ آزاد در پاریس، برگزار شد. عزیزالله بهادری، فعالیت در حوزه‌ی هنر تئاتر را از نزدیک به ۵۰ سال پیش آغاز کرده، در کشور پراگ به تحصیلات خود در رشته‌ی سینما ادامه داده و بعدها در بنیانگذاری تئاتری موسوم به «تئاتر لاله‌زار» سهم داشته است. در ادامه برنامه، منوچهر نامور آزاد از هنرمندان تئاتر در پاریس به تاریخچه‌ی هنر تئاتر در ایران اشاره کرد.

هنر معترض و گالری‌های مجازی

شکوفه منتظری: هنر و مخصوصاً هنر معترض، از اساسی‏ترین عناصر تأثیرگذار رشد اجتماعی بشر، در طول تاریخ بوده است. یکی از شرط‌های اصلی این تأثیرگذاری، نحوه‏ی ایجاد ارتباط با مخاطب است و نمی‏شود منکر شد که غیر از تاریخ‏نویسان، این هنرمندان هستند که توانایی ثبت تاریخ مردم را دارند. بهار ۲۸ ساله و فارغ‏التحصیل در رشته‏ی هنر و رسانه‏ی دیجیتال، از دانشگاه سوربن پاریس است. پایان‏نامه‏ی وی درباره‏ی هنر اعتراضی مدرن ایران در عرصه‏ی اینترنت است.

نمایشگاه آثار هنرمندان جوان ایرانی در وین

دانشگاه هنرهای کاربردی وین از نهم نوامبر، میزبان نمایشگاهی از کارهای هنرمندان معاصر ایران خواهد بود؛ نمایشگاهی از ویدئوآرت، نقاشی و عکس با عنوان «مرور گذشته؛ تهران - وین». این نمایشگاه همزمان با «ماه عکاسی» در پایتخت اتریش برگزار خواهد شد و در برنامه گشایش آن، مدیر دانشگاه هنرهای کاربردی وین نیز سخنرانی خواهد کرد.

هرگز با هستی وارد معامله نشدم

عارف محمدی: طی بیست سال گذشته اغلب علاقمندان جدی تئاتر از طریق رسانه‌های مختلف با نام و آثار سهیل پارسا آشنا شده‌اند. سهیل پارسا، دانش‌آموخته‌ی تئاتر از دانشگاه تهران، در سال ۱۹۸۴همراه با همسرش به کانادا مهاجرت کرد. او طی ۲۱ سال گذشته نمایشنامه‌های متعددی را به زبان انگلیسی روی صحنه برده و آثارش مورد اقبال تماشاگران و منتقدان قرار گرفته و به‌تازگی نامزد جایزه سیمونویچ برای بهترین کارگردان سال کانادا شده است.

کمال خاک و آتش

ایرج ادیب‌زاده: «مروری بر تاریخ هنر سرامیک و ارتباط آن با سرامیک‌های چین و مصر»، عنوان سخنرانی منیر رفوگران هنرمند ایرانی ساکن پاریس بود که در انجمن فرهنگ آزاد برپا شد. این هنرمند همراه با سخنان خود اسلایدهایی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین ساخته‌های هنر بشری را نمایش داد که از آغاز کار سفال‌گری تاکنون هم‌چنان پایدار مانده است. با منیر رفوگران، که آثار ارزنده‌ای از سرامیک- که در فرانسه «پورسلین»، نامیده می‌شود ساخته است گفت‌وگو کرده‌ام.

مرضیه، مرضیه‌ی بزرگ

ایرج ادیب‌زاده: آسمان هنر ایران یکی از ستاره‌های درخشانش را از دست داد. مرضیه، که نام هنری‌اش اشرف‌السادات مرتضایی بود روز چهارشنبه ۲۲ مهرماه ۱۳۸۹ در بیمارستانی در پاریس خاموش شد؛ در سن ۸۶ سالگی و در پی بیماری و مبارزه با سرطان. مرضیه بانوی آوازهای ایران است. در خانواده‌ای هنردوست به دنیا آمد، اما کسی که همیشه او را تشویق می‌کرد و پشتیبان همیشگی‌اش بود، مادر او بود. در این‌باره با عبدالحمید اشراق، گفت‌وگو کرده‌ام.

قدردانی از اسفندیار منفردزاده و رضا علامه‌زاده

رحمان جوانمردی: عصر روز یکشنبه، یازدهم مهرماه (سوم اکتبر) طی مراسمی در سالن «دلفستیده» در شهر دلفت کشور هلند، از دو هنرمند ایرانی، رضا علامه‌زاده فیلمساز و اسفندیار منفردزاده آهنگساز، قدردانی به عمل آمد و لوح یادبودی به پاس یک عمر تلاش به آنها اهدا شد. این مراسم که با حضور شمار زیادی از ایرانیان برگزار شد، به پیشنهاد نسیم خاکسار و به‌همت کانون دوستداران فرهنگ و هنر و کانون دانشجویان ایرانی در هلند سازمان یافته بود.

سلول XXVI در لاهه

فروغ.ن.تمیمی: پایین‌تنه‌اش دوپای انسانی و معلق در هوا هستند. تصویر آدم‌واره در آینه‌ی بزرگ بیضی شکل درون سلول منعکس است. انگار که قرار است تا ابد در این اتاق آهنی آویزان باشد و به عکس خودش در آینه نگاه کند. دو دامن زنانه از تور سفید هم که هردو با سیمی ظریف از سقف سلول آویخته شده‌اند، سخت جلب توجه می‌کنند. این سلول درست در وسط سالن موزه قرار دارد.