شیرین عبادی: «نبود جنگ، صلح نیست»

کنفرانس رسانه‌های صلح‌ساز در شهر بن یک کنفرانس پر از برنامه، پر از گفت‌وگو، پر از بحث و البته پر از جدال‌های پیدا و پنهان رسانه‌ای‌ است.

نمایندگان رسانه‌های مختلفی که در این‌جا حضور دارند، به نوعی درگیر خبرهایی از جنگ و جدال‌های بین‌المللی هستند. از عراق تا فلسطین، از اسراییل تا لبنان، از فیلیپین تا چین، نمایندگانی در این‌جا و در این کنفرانس هستند.

یکی از نشست‌های این کنفرانس عنوانش بود «خواندن بین خطوط، پیش‌داوری در خاورمیانه». سوال اساسی این نشست این بود که چه کسی دشمن را معین می‌کند؟ آیا روزنامه‌نگاران، دشمن را خلق می‌کنند؟ آیا هیچ کدام از طرفین درگیری به طرف مقابل‌شان اجازه‌ی حرف‌زدن در رسانه‌های‌شان را می‌دهند؟

جایی‌که مدیر برنامه‌ی رسانه‌ای دفتر توسعه‌ی سازمان ملل، سلام نعمت مدیر سابق دفتر الحیات، رائد عثمان مدیرکل شبکه‌ی مان، دیوید وایس هایم مدیر شبکه‌ی یک تلویزیون اسراییل در این نشست حضور داشتند، طبیعتاً بحث به درگیری‌های بین فلسطینی‌ها و اسراییل و همین‌طور حضور آمریکا در عراق کشید.

شیرین عبادی در همایش رسانه صلح‌ساز (عکس: زمانه)

‌حضور مدیران الجزایره و العربیه و رسانه‌های عربی دیگر، باعث بحث داغی شد در این مورد که چطور طرفین یک درگیری می‌توانند انصاف را رعایت کنند، بدون این‌که به‌خاطر جنگ دسترسی به منابعی در کشورهای مقابل داشته باشند که به‌خصوص در مورد اسراییل و فلسطین این بحث مطرح بود.

سلام نعمت گفت که روزنامه‌نگاران خارجی در عراق معمولاً از منطقه‌ی سبز امنیتی خارج نمی‌شوند و اطلاعات کسانی که از عراق گزارش می‌دهند، بستگی دارد به این‌که با منابع سنی در ارتباط بوده باشند، یا منابع شیعی یا منابع دولتی.

در این کنفرانس چندین کارگاه هم برگزار شد، از جمله کارگاهی که من در آن شرکت کردم با عنوان «تروریست‌های آنلاین» که کارگاه پربحث و پرمجادله‌ای بود و به بحث استفاده‌ی شبکه‌های تروریستی از اینترنت می‌پرداخت.

نکته‌ی قابل توجه در این کنفرانس این بود که سخنرانان و پانلیست‌ها و کسانی که در نشست‌های مختلف این کنفرانس حضور داشتند، در صحبت‌های‌شان به‌طور مکرر به سخنرانی روز اول خانم شیرین عبادی ارجاع می‌دادند و از جمله حرف‌های خانم عبادی در روز اول کنفرانس این بود که تنها چیزی که می‌تواند آزادی بیان رسانه‌ها را محدود کند، نوشتن از چیزهایی‌ست که می‌تواند باعث درگیری بشود و تنش را افزایش بدهد و می‌تواند جنگ ایجاد کند.

کنفرانس خبری شیرین عبادی، بخشی از برنامه‌ی کنفرانس بود. شیرین عبادی از جمله به فعالیت شورای ملی صلح اشاره کرد که سال گذشته برای مقابله با تلاش‌های جنگ‌طلبانه علیه ایران و با ابتکار خودش اعلام موجودیت کرد و در عین حال گفت‌ تعریفی که از صلح دارد، مطابق با آن‌چه تصور می‌شود، نیست. و به نظر او وضعیت «نه جنگ» اسمش «صلح» نیست:

«حالا اجازه بدهید تعریفی هم از صلح برای‌تان بگویم. صلح به نظر من به معنای نبود جنگ نیست. صلح، یعنی مجموعه‌ شرایطی که یک انسان در آن بتواند با آرامش و با حفظ کرامت انسانی زندگی کند.

وقتی قرار است کودکی در اثر عدم واکسیناسیون بمیرد، یا کسی در زندان تیرباران بشود، فرقی ندارد با این‌که به وسیله‌ی گلوله‌ی دشمن کشته بشود. همه‌ی این‌ها، مرگ است. ما برای صلح، به صورتی که تعریف کردم برایتان، داریم فعالیت می‌کنیم.

شیرین عبادی در همایش رسانه صلح‌ساز (عکس: زمانه)

یعنی هم با حمله‌ی نظامی مخالفیم و همین این‌که خواهان شرایطی هستیم که مردم راحت‌تر و با حس کرامت انسانی بتوانند زندگی کنند‌ و در این رابطه کانون مدافع حقوق بشر در ایران اعلام شد که ما درصدد تشکیل شورای ملی صلح هستیم و بیش از هشت ماه است که در تدارک این شورا هستیم.

برای این‌که یک جبهه‌ی ملی فراگیر ایجاد کنیم، با گروه‌های زیادی صحبت کردیم. از دانشجویان، فعالین محیط زیست، کارگران، معلمین، اساتید و از همه‌ی اقشار جامعه.

خوشبختانه حرف‌های ما بازتاب خوبی هم داشت و پاسخ بسیار مثبتی از جامعه گرفتیم. تقریباً چهل روز دیگر اولین جلسه‌ی مقدماتی این شورا تشکیل خواهد شد. ما برای شروع رسمی این شورا، عجله‌ی چندانی نداریم.

آن‌چه برای ما خیلی مهم است این است که این شورا، از دل توده‌های مردم بیرون بیاید، برای این‌که معقتدیم چیزی که از دل توده‌ی مردم بیرون بیاید، دیگر خدشه‌ناپذیر و استوار است.

و البته می‌توانید حدس بزنید که در محیط ایران، پی‌ریختن چنین نهادی چقدر می‌تواند سخت باشد و چقدر مشکلات در سر راه ما ایجاد کرده‌اند. اما اراده‌ی ما، بالاتر از مشکلات است».

در همین زمینه:
عبادی: بیشتر دیکتاتورها با دموکراسی به حکومت رسیده‌اند