تلویزیون

تلویزیون ایران در دوره ضرغامی

ناصر صفاریان: سیل فیلم‌های آمریکایی در تلویزیون در کنار سریال‌های خارجی بی‌شماری که دیگر محدود به آسیا نبود، سیاستی بود که به قصد جذب مخاطبان شبکه‌های ماهواره‌ای در پیش گرفته شد. با این حال تجربه نشان داد که آن چه می‌تواند مردم را جذب کند، نه آثار غربی، که تولیدات ایرانی است. چرا که مشخص بود بیننده‌ی علاقمند به محصولات آن‌طرفی، ترجیح می‌دهد به جای نسخه‌ی سانسورشده، نسخه‌ی اصل را ببیند.

یک کمدی شریف اما گزنده

میترا داودی: همزمان با آغاز ماه رمضان چهار سریال تلویزیونی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد. از میان این چهار سریال، چهارمین بخشِ مجموعه‌ی «نون و ریحون» که از شبکه‌ی تهران پخش شد، با اشاره به شکنجه‌ی زندانیان سیاسی که در وقایع انتخابات سال گذشته دستگیر شده بودند و انتقاد از عملکرد نیروی انتظامی خبرساز شد. گزارشی بخوانید در باره‌ی این سریال که فرزاد موتمن آن را کارگردانی کرده است.

آکادمی موسیقی گوگوش

شکوفه منتظری: قرار است به‌تازگی یک سریال جدید تلویزیونی تهیه و تولید و از شبکه‌ی تلویزیونی تازه تاسیس من و تو پخش شود. اما این سریال با سریال های داستانی که تا به حال دیدیم تفاوت جدی دارد. «آکادمی موسیقی گوگوش» در حقیقت برنامه‌ای هجده قسمتی است در زمینه‌ی موسیقی.قرار است در این برنامه استعدادهای جوان و ناشناخته‌ی موسیقی ایرانی با کمک گوگوش و دوستان متخصص او، کشف و معرفی شوند.

از نماز اجباری تا بازرسی وسایل اتاق خواب

مهدی عبدالله زاده: تفاوت دیدگاه‌ها در دو نسل و «فاصله‌ها»‌یی که به این دلیل میان آن دو به وجود می‌آید، موضوعی است که تازه‌ترین سریال شبکه سوم سیما به آن می پردازد. در این مجموعه تلویزیونی که به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده ساخته شده و هر شب پخش می‌شود، شاهرخ استخری، دانیال حکیمی، فاطمه گودرزی، حسن جوهرچی، مریم کاویانی و رضا توکلی ایفای نقش می‌کنند.

تلویزیون ایران و مجریان غیرحرفه‌ای‌اش

مجتبی غفار آذری: چند وقتی است که در تلویزیون ایران برنامه‌هایی گفت‌وگو محور پخش می‌شود که تعدادشان هر روز در حال افزایش است و اگر همین‌طور پیش رود تصور می‌کنم در یکی دو سال آینده به غیر از بخش‌های خبری و فیلم سینمایی، در تمام زمان‌های پخش برنامه‌های تلویزیون یا شاهد میزگرد باشیم یا گفت‌وگوی دو نفره یا گفت‌وگو با بینندگان از طریق تلفن! چنین برنامه‌هایی با نابلدی مجریان این‌گونه برنامه‌ها جذابیتش را در زمان کمی از دست خواهد داد.

نمره اخلاق صفر

مهدی عبدالله زاده: در شرایطی که فیلم‌نامه‌نویسی در کشور پس از چند دهه، همچنان مهم‌ترین نقطه ضعف سینما و تلویزیون ایران به شمار می‌آید، تلاش‌های این چنین برای جبران کمبودها و ایجاد جذابیت‌های ناصواب، زیان‌های فرهنگی بسیاری را به دنبال دارد که به نظرم با هیچ منطقی توجی‌پذیر نیست. «باغ شیشه‌ای» با همه‌ی چهره‌های محبوبش، به یک باغ بی‌روح می‌ماند که هیچ نشانی از طراوت آثار گرم و گیرای گذشته‌ی دو «مهران» طناز ندارد.

فخر تلویزیون ایران

مجتبی غفار آذری: این هفته آخرین قسمت سریال معظم «در چشم باد» ساخته‌ی مسعود جعفری جوزانی از تلویزیون ایران پخش می‌شود. تماشاگران پیگیر تلویزیون با دیدن «در چشم باد» به یاد سریال‌های تاریخی و پرحجم اما دراماتیک تلویزیون در دهه‌ی شصت و هفتاد افتادند که به لحاظ قصه‌گویی تماشاگر را با فضایی دیگرگون آشنا کرد. سریال «در چشم باد» نشان داد که می‌شود هنوز کورسوی امیدی به فرهنگ و هنر این سرزمین داشت.

تحریفیسم تاریخ!

قربانعلی درویش: مدتی است که شب‌ها از شبکه ۳ سیما، سریالی با عنوان «سال‌های مشروطه» به روی آنتن می‌رود. ماجرای سریال از آخرین ماه‌های سلطنت محمّد شاه قاجار آغاز می‌شود و تا دوران مشروطه امتداد می‌یابد. به‌رغم هزینه قابل توجهی که مصروف این سریال شده و با وجود هنرمندی جمعی از هنرپیشگان خبره و نام‌دار، موفقیت کارگردان در گرو این است که از قضاوت تاریخ سربلند بدر آید.

توجیه فعالیت‌های اتمی‌ در یک مجموعه تلویزیونی

مهدی عبدالله‌زاده: «آینه‌های نشکن» مجموعه تلویزیونی جدیدی به کارگردانی جواد اردکانی است که با همکاری وزارت اطلاعات و سازمان انرژی اتمی‌ ایران تهیه شده و تا کنون ۱۱ قسمت از آن از شبکه دوم صدا و سیما روی آنتن رفته است. از زمان علنی شدن فعالیت‌های اتمی‌ ایران، این نخستین بار است که در تلویزیون‌، محتوای یک اثر نمایشی به طور مستقیم به موضوع انرژی اتمی‌ می‌‌پردازد. پایه‌های داستان، به شکلی‌ مضحک، سست و سر هم بندی شده به نظر می‌‌رسد.

از موسیقی رپ تا شیطان‌پرستی در تهران

مهدی عبدالله‌زاده: مستند شوک که به تازگی از شبکه سه سیما‌ پخش شده است به موضوع جوانان و بزهکاری می‌پردازد. «شوک» بنا دارد تا به گرایش به شیطان‌پرستی، مد‌گرایی بدون مبنا، حضور در محافل غیر‌قانونی و منحرف بودن موسیقی رپ بپردازد. اما مشکل از آن‌جا آغاز می‌شود که کارگردان سعی می‌کند به جای بررسی این موضوعات به طور جدا‌گانه، آن‌ها را با سریش به هم بچسباند و به گونه‌ای غیر‌معقول به هم ربط دهد.

بهروز افخمی، کارگردان پروژه‌های ناتمام

مهدی عبدالله‌زاده: ۱۲۵ که با حمایت شهرداری و سازمان آتش‌نشانی تهران تهیه شده، حکایت چند جوان جویای کار است که در کنکور استخدامی آتش نشانی قبول می‌شوند و دوره کارآموزی‌شان را نزد سه مامور برجسته آموزش می‌گذرانند. تصویرنوشت‌ ۱۲۵‌در کنار این خط اصلیِ داستان با پرداختن به برش‌هایی از زندگی هر کدام از شخصیت‌ها، قصه‌های فرعی متعددی را ارائه می‌دهد که هر یک مستقل از دیگری به پیش برده می‌شوند؛ به گونه‌ای که تماشاگر - بدون آن‌که احساس کند، قصه‌ها از هم جدا افتاده و غیر مرتبط هستند- هر بار در هیات یک آدم آشنا به همه‌شان سر می‌زند و از اوضاع و احوال آن‌ها و ادامه ماجرایشان آگاه می‌شود.

زنان نیکو‌سرشت، مردان شیطان‌صفت!

مهدی عبدالله‌زاده: در حالی که تا ‌کنون بزرگ‌ترین روحانیون، از هر دین و مذهبی، هیچ‌گاه به خود اجازه اظهار‌ نظر در‌باره بهشتی بودن یا دوزخی بودن آدم‌ها نداده‌اند و اصولاً بر مبنای آموزه‌های دینی، هیچ‌کس جز خدا از سرنوشت انسان‌ها در روز قیامت باخبر نیست، سریال «روز حسرت» در پایان به راحتی‌ تکلیف آدم‌های داستان را مشخص می‌کند و برخی را در گدازه‌های آتش و بقیه را در بهشت برین نشان می‌دهد!

ابرسایت‌های پر‌ابهام با ارمغان‌های فرهنگی

مهدی عبدالله‌زاده: جامع نبودن قانون رسانه در ایران و نادیده انگاشتن حق مولف باعث شده تا در سال‌های اخیر ارایه‌ی رایگان محصولات فرهنگی بر روی وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌های فارسی زبان در هیات فایل‌های صوتی یا تصویری به امری معمول و متعارف بدل شود. تا پیش از این، وب‌مستر‌ها و صاحبان بسیاری از وبلاگ‌ها با اتکا به جذابیت آثار فرهنگی، از تمام یا بخشی از آثارِ (‌عمدتاً موسیقایی) برای بهبود یا ارتقای ارتباط‌شان با مخاطب بهره می‌گرفتند.

بزنگاه ریاکاری

مهدی عبدالله‌زاده: بزنگاه، مداحان را آد‌م‌های بی‌عاطفه و کاسب‌کاری می‌شمارد که نه بر مبنای عدالت، که بر اساس خواست و نظر کسی که وجه حق‌الزحمه آن‌ها را پرداخته حرف می‌زنند، ناله و اشک‌شان دروغین است و ریا‌کاری کسب و کارشان است. واقعیت آن است که اگر بزنگاه نه به عنوان یکی از سریال‌های مناسبتی، که در شکل و روال معمول به نمایش در می‌آمد هیچ‌کدام از این به ظاهر ایراد‌ها به چشم نمی‌آمد و هیچ واکنشی بر انگیخته نمی‌شد. اما از آن‌جا که رسم شده در ماه رمضان، به معنویت توجه ویژه شود و کلید واژه‌هایی چون عبادت، گذشت، دین‌داری، جوانمردی و به یک معنا ایده‌آلیسم ترویج شود، بزنگاه حکم یک نوع پرده‌دری و خارج‌خوانی را پیدا کرده است.

دو قدم برای اهالی فرهنگ و هنر در نزدیکی صبح

«دو قدم مانده به صبح» پلک ها تازه سنگین می‌شود؛ اما صالح‌علا می‌آید و با میهمانانش خواب را از چشمانت می‌رباید. با تمام شدن اخبار انگلیسی شبکه چهار، حول و حوش ساعت 23:30 «ببیندگان جان» خود را باید برای «کوچ به دشت مرغزار میهمانان برنامه» آماده کنند. صالح‌علا با یک برنامه ترکیبی قصد دارد سال‌های خوش دوران رادیو را این بار در تلویزیون تکرار کند.

دستان غیرملموس بر سر تلویزیون‌های لس‌آنجلسی

شاید شما طرفدار تلویزیون‌های لس‌آنجلسی باشید، شاید هم منتقد آنها. به هرحال، بدانید که دو سال پیش یک نفر پیدا شد که با نگاهی انتقادی به این تلویزیون‌ها، فیلمی کوتاه ساخت به نام «ابودلقکان کمانچه‌کش»؛ زمانه گفت‌وگویی کرده است با فرداد فرحزاد، سازنده‌ی این فیلم کوتاه.