علت خشونت‌های قومی قرقیزستان

رابرت بلیک، فرستاده ایالات متحده به آسیای مرکزی امروز، شنبه پس از بازدید قرقیزستان اعلام کرد قورمان بیک باقی‌اف، رئیس جمهوری برکنار شده قرقیزستان می‌تواند دلیل خشونت‌های قومی ماه گذشته باشد.

به گزارش رویترز فرستاده ایالات متحده آمریکا به آسیای مرکزی گفت بدیهی است که پس از اخراج رئیس جمهوری سابق در چند ماه گذشته هنوز وفاداران‌اش و بسیاری از مخالفان دولت موقت در کشور حضور دارند.

آوارگان خشونت‌های قومی در قرقیزستان، عکس از رویترز

رابرت بلیک، دستیار وزیر امور‌خارجه ایالات متحده که برای دیدار از رزا اتانبايوا رئیس دولت موقت و منطقه آشوب‌زده جنوب قرقیزستان به این کشور سفر کرده ‌است گفت که بدون شک این مسایل تحریک‌آمیز باید «جدی» گرفته‌ شوند.

از سوی دیگر قورمان بیک باقی‌اف که اکنون در بلاروس یکی از جمهوری‌های استقلال یافته اتحاد جماهیر شوروی به سر می‌برد، این اتهام را رد کرده ‌است.

دولت موقت می‌گوید که بیش از دو هزار نفر در درگیری‌های قومی هفته گذشته جان خود را از دست داده‌اند و سازمان ملل متحد اعلام کرده‌است که بیش از یک میلیون نفر از این واقعه متاثر شده‌اند.

ایالات متحده و روسیه که هر دو در این منطقه مسلمان‌نشین و استراتژیک پایگاه نظامی هوایی دارند، با نگرانی بحران قرقیزستان و امکان گسترش آن در آسیای مرکزی و منطقه وسیع شوروی سابق را دنبال می‌کنند.

رزا اتانبايوا رئیس دولت موقت قرقیزستان، که از آوریل گذشته رهبری این کشور را برعهده گرفته‌است، برای بازگرداندن آرامش به جنوب این کشور تلاش بسیاری کرده است.

او در آستانه به‌رای گذاشتن قانون اساسی در ٢٧ ژوئن، وفاداران باقی‌اف را به تلاش برای بی‌ثباتی در قرقیزستان متهم کرده ‌است.

همچنین در دیدار با فرستاده ایالات متحده گفته ‌است که به اعتقاد من ما قادر به رفع هرگونه شورش بیش‌تر خواهیم‌ بود، خدا ما را در راه استقامت یاری کند.

خشونت‌های قومی ماه‌های اخیر باعث موج عظیمی از درخواست پناهجویی شده و حدود ٤٠٠ هزار نفر را آواره کرده‌است. این عده مجبور به اقامت در اردوگاه‌های نامناسب در نوار مرزی ازبکستان و قرقیزستان شده‌اند. بسیاری از این افراد از دسترسی به آب پاکیزه، غذا و دارو محروم‌اند.

بلیک در هنگام بازدید روز جمعه خود از این منطقه در نزدیکی مرز ازبکستان موقعیت آن را یک «بحران انسانی» توصیف کرد.

این درحالی است که ممانعت ازبکستان از ورود پناهجویان، به تنش‌های میان دو گروه افزوده‌ و روند پخش کمک‌های بشر دوستانه آمریکا، روسیه و دیگر کشورها را کند کرده ‌است.

همچنین تعدادی از پناهجویان، ماموران امنیتی دولت موقت را به همکاری با غارتگران و گروه‌های خشن متهم کرده‌اند. سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای از دولت موقت خواسته ‌است که به اتهام تبانی نیروهای امنیتی با خشونت‌گران واکنش سریع نشان دهد.

اسلام کریم‌اف رئیس جمهور ازبکستان روز جمعه در گفت‌گوی تلفنی با کلینتون، وزیرخارجه آمریکا گفت: این درگیری‌ها از «خارج» کنترل می‌شود و نباید ازبک‌ها و قرقیرها را سرزنش کرد.

جنوب قرقیزستان، جایی‌که شهر «اوش» در آن قرار دارد، پنج و نیم میلیون نفر جمعیت دارد و محل زندگی تقریبا یک میلیون اقلیت قومی ازبک است.گروه قومی ازبک و قرقیز در این منطقه، اختلافات ریشه‌داری دارند. این منطقه از اردیبهشت گذشته تنش‌های خونینی را شاهد بوده ‌است.