«راوی خاموش‌ای که نام‌اش را نمی‌دانیم»

عباس معروفی

یکی از وبلاگ‌نویسان جدی ایران که ادب، فرهنگ، ادبیات و مقاومت دغدغه‌ی همیشگی زندگی اوست، سید رضا شکرالهی است که اخیرا پشت پنجره‌ی بسته مانده است و وبلاگ خواب‌گردش را در ایران فیلتر کرده‌اند. پیش از این هم، چند ماه قبل‌تر سایت «هفتان» که زیر نشر سید رضا‌ شکرالهی در باب فرهنگ و ادب و هنر انتشار می‌یافت، فیلتر و تعطیل شده بود.

مانده بود همین وبلاگ شخصی‌اش که گاهی چیزی می‌نوشت، گاهی لینکی می‌داد، نشانی، نشانه‌ای، و گاهی نق‌ای به سیاست‌ها و سیاست‌گذاری‌های فرهنگی می‌زد که این‌جای کارتان غلط است و آن جای کار خوب می‌آید. ولی وقتی بنا باشد که جمهوری اسلامی به منتقدان داخل نظام هم رحم نکند، طبیعی است که «هفتان» و «خواب‌گرد» هم، جایی در مطبوعات این روزگار ندارند و نخواهند داشت.

حالا فضا یک‌دست شده است؛ از دولت و مجلس و نظامیان تا رأس حکومت و مطبوعات و رسانه‌ی ملی و باقی قضایا. همه یک‌دست زیر نظر و فرمان رهبری که تحمل کوچک‌ترین انتقادی را ندارد و خوابش با یک تیتر و یا یک خبر آشفته می‌شود، به پیش می‌رود. پس برای چنین جامعه‌ی ساخته‌ی ولی فقیه تنها یک پراودا می‌توان منتشر کرد تا همه‌ی صداها کانالیزه شده و در انحصار قرار گیرد.

با این همه، «خواب‌گرد» فیلترشده برای ما خارج‌نشینان قابل روئیت است. من همواره یکی از خوانندگان این صفحه بوده‌ام. کار‌هایش را دوست دارم؛ نوشته‌هایش را، احساسش را. گاهی سرم را به درون پنجره‌اش می‌برم؛ چیزی می‌خوانم، گاهی نگاهی و بعد آرام میگذرم.

در بین مطالبی که خواب‌گرد می‌نویسد و معمولا تلنگری به خواننده می‌زند، نوشته‌ای برای علاقه‌مندان به زمانه برگزیده‌ام که از هر نظر می‌توان آن را ادبیات مقاومت نام نهاد.

نوشته‌ای که ساعت‌ها و روز‌ها آدم را به فکر فرو می‌برد و نشان از حساسیت و احساس لطیف نویسنده‌ی معاصر آن دارد.

راوی خاموش، سید‌رضا‌ شکرالهی نویسنده‌ی وبلاگ خواب‌گرد

«روز اولی که پیش از انتخابات، محافظ اصلی میرحسین را رودررو همراه‌اش دیدم، به چشم یک مزاحم دیدم. انتخابات برگزاریده شد! روزها از پی هم گذشت، عکس‌ها و فیلم‌ها از مراسم گوناگون منتشر شد، سیاه پوشید، بلندگو به دست گرفت، دوید، دشنام شنید، بیداری کشید، دوید، نجوا کرد، خیره ماند، بغض کرد، اشک ریخت و امید بخشید. در همه‌ی آن‌ها به مرور دیدم که او فقط محافظ‌اش نیست، که عضوی از خانواده‌ی اوست؛ عضوی که فرقش با ما و وجه اشتراک‌اش با آن‌ها، فقط آن بی‌سیم پنهانی ست که سیم پیچ‌خورده‌ی گوشی‌اش را می‌توان در چرخش گاه به گاه سرش دید...

امشب با دیدن این عکس که محافظ میرحسین در مراسم اربعین شهدای عاشورا، همسر خواهر میرحسین را این‌طور فشرده و همدلانه بغل کرده و هم‌زمان یک چشم‌اش نگران جان میرحسین است، یک‌سر به او فکر می‌کنم؛ به همه‌ی سال‌ها همراهی‌اش با میرحسین موسوی، و به آن بی‌سیمی که پس از سال‌ها سکوت و فش و فش خالی، چندماهی ست عجیب‌ترین و هول‌آورترین و ناشنیدنی‌ترین خبرها را دم گوش او می‌خواند. و به خودِ او فکر می‌کنم که جایگاه‌اش در این میانه کجاست؟

و به نقش داستانی او فکر می‌کنم؛ شخصیتی اصلی که ظاهراً هیچ جای این رمان پرکشش و هنوزناتمام حضور داستانی ندارد؛ اما شاید بهترین زاویه دید و راوی باشد برای روایت رمانی که این روزها در میان دستان رنجور اما پرامید مردم نوشته می‌شود. او نه اول‌شخص است، نه دانای کل و نه سوم‌شخص محدود، فقط محافظ میرحسین هم نیست، او راوی خاموش و در عین حال داستانی‌ترین شخصیت داستانِ این روزها ست که ما حتا نام‌اش را هم نمی‌دانیم.»