تسریع بازگشت زندانیان به زندان با نزدیک شدن خرداد

مجتبی سمیع‌نژاد

عدم رعایت اصل تفکیک زندانیان از مهم‌ترین موارد نقض حقوق زندانیان در زندان‌های کل کشور است، به طوری‌که متهمین و کسانی که هنوز حکم‌شان در دادگاه اثبات نشده و به درجه‌ی محکومیت نرسیده‌اند در دوران بازداشت در کنار دیگر زندانیان مجرم و خطرناک نگهداری می‌شوند.

تحصن و تهدید به اعتصاب غذای زنان زندانی سیاسی در برابر دفتر رئیس بند زندان اوین به خاطر رعایت «اصل تفکیک زندانیان» در طی روزهای گذشته بعد از دو روز نتیجه داد. به گزارش »رهانا»، هر چند که این مورد هنوز به طور کامل رعایت نشده است، اما دست‌کم زنان زندانی سیاسی بند زنان اوین موفق شدند حق رعایت نشده در اوین را تا حدودی نسبی گرفته و در همان بند مربوطه اتاقی جدا از دیگر مجرمان خطرناک داشته باشند. در حال حاضر متحصنین از حصول نتیجه و تفکیک نسبی خود از دیگر زندانیان راضی هستند.

در همین حال هنگامه شهیدی که در اواخر سال گذشته برای اجرای محکومیت شش ساله‌ی خود بازداشت و به بند ٢٠٩ زندان اوین منتقل شده بود، طی روزهای گذشته به بند زنان زندان اوین انتقال یافت و اکنون در کنار بهاره هدایت و دیگر زندانیان سیاسی نگهداری می‌شود.

هنگامه شهیدی

نقض حقوق زندانیان و ایجاد فشارهای گوناگون جسمی و روحی به آنان به صورت مستمر در تمامی زندان‌ها صورت می‌پذیرد و گزارش‌های متعددی در این رابطه منتشر می‌شود. مهدی اسلامیان یکی از زندانیان محکوم به اعدام در زندان اوین با انتشار نامه‌ای سرگشاده به رئیس سازمان ملل خواستار بازدید او از زندان‌های ایران شده است. وی در قسمتی از نامه‌اش که «فعالین حقوق بشر و دموکراسی» آن را منتشر کرده‌ است، می‌نویسد:

«مدت چهار ماه که در بند عمومی زندان اوین بودم جوانانی را برای مداوا به بهداری می‌آوردند که همگی خردسال یا جوان بودند و به خاطر تجمعات بعد از انتخابات به شدت شکنجه شده بودند و تمام صورت و بدن آنها متورم و کبود بود [چنان] که دل هر آزاده‌ای را به درد می‌آورد. هر روزی که بنده به بهداری می‌رفتم دختران نوجوان را می‌دیدم که همگی بچه بودند و لباس کاملاً پوشیده و چهره‌ی ترسیده و مضطرب داشتند.»

بازگشت زندانیان به زندان

همانطور که پیش‌بینی می‌شد، با نزدیک شدن به سالگرد انتخابات پر مسأله‌ی ریاست جمهوری در سال قبل، روند بازگشت زندانیانی که به مرخصی رفته بودند، شدت گرفته است. بعد از احضار تلفنی مصطفی تاج‌زاده مبنی بر بازگشت به زندان علیرغم داشتن بیماری، مهرداد اصلانی، حسین اعظامی و مهرداد ورشویی به زندان بازگشتند.

این زندانی‌های کمتر شناخته شده، از شهروندان معترض به نتیجه انتخابات هستند که به دلیل شرکت در تجمع‌های اعتراضی مردم در روزهای ۲۵ و ۳۰ خرداد بازداشت و از سوی دادگاه انقلاب به دو تا سه سال زندان محکوم شده‌اند. «کلمه» گزارش داده، این سه نفر با تودیع وثیقه‌ی سنگین و پس از تحمل نزدیک به یازده ماه حبس از زندان آزاد شده بودند.

همچنین مهدی کلاری، دانشجوی المپیادی کارشناسی مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف نیز از دیگر زندانیانی بود که مرخصی وی تمدید نشده و به زندان اوین بازگشت. این دانشجوی نخبه در آخرین روزهای سال گذشته با قید قرار وثیقه سنگین سیصد میلیون تومانی به مرخصی آمده بود.

عبدالله مومنی نیز که دو هفته قبل، پیش از پایان یافتن مرخصی‌اش بازداشت شده بود، طی این هفته در تماسی با خانواده‌ی خود از انتقال خود به بند عمومی زندان اوین (اندرزگاه ٨) خبر داده است.

علی پرویز دانشجوی دانشگاه خواجه نصیر نیز که پیش از عید به مرخصی آمده بود با وجود شرایط وخیم جسمانی توسط مامورین امنیتی از بیمارستان به زندان اوین بازگردانده شده است. به گزارش کلمه، هفته‌ی گذشته با اتمام زمان مرخصی، خانواده‌ی وی با مراجعه به نماینده دادستان در زندان اوین با توجه به بستری بودن وی درخواست تمدید مرخصی کردند که با وجود مراجعات مکرر خانواده، پاسخی به آنها داده نشد. وی در بیمارستانی در تهران بستری بوده است و در لحظه‌ی ترخیص از بیمارستان بلافاصله با آمبولانس به زندان اوین منتقل می‌شود.

متهمان هم‌چنان محکوم می‌شوند

در حالی که بسیاری از متهمان حوادث بعد از انتخابات ایران با محکومیت‌های سنگین در زندان هستند، رییس کمیته پیگیری وضعیت بازداشت شدگان حوادث بعداز انتخابات از پیگیری «گزارش» این کمیته در دستگاه قضایی و صدور حکم برای عاملین حوادث اخیر خبر داده است. این در حالی است که تاکنون برای سه متهم پرونده‌ی کهریزک حکم «قصاص» صادر شده است.

محسن عبدی دانشجوی باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان که از روز عاشورا در بازداشت به سر می‌برد، هفته‌ی گذشته از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی مقیسه به دو سال حبس تعزیری محکوم شده است. «دانشجو نیوز» گزارش داده است که وی هم اکنون در بند ۳۵۰ اوین زندانی است و تاکنون با درخواست مرخصی وی هم موافقت نشده است.

آن‌سوتر یک شهروند اهل بوکان به نام صادق آهنگری از طرف دادگاه انقلاب شهر مهاباد نیز به زندان محکوم شده است. آهنگری از بهمن ماه سال گذشته توسط نیروهای امنیتی در بوکان بازداشت شده بود اکنون از سوی دادگاه انقلاب مهاباد به تحمل ۱۸ ماه حبس محکوم شده است.

در مشهد ناهيد قديری و رزيتا واثقی دو شهروند بهایی که نزدیک به ٥٠ روز است در بازداشت به سر می‌برند به همراه هفت شهروند بهایی دیگر هر یک به ٥ سال حبس تعزیری محکوم شده‌اند.

بلاتکلیفی و تداوم بازداشت زندانیان سیاسی

در حالی که تعداد بسیار زیادی از دانشجویان همچون مجید توکلی، ضیاالدین نبوی، مجید دری، عبدالله یوسف زادگان، میلاد فدایی،‌ محمد یوسفی، نیما لطیف تجار و ... در بازداشت هستند، معاون دانشجویی وزیر علوم در حالی از «تعداد دانشجویان زندانی» اعلام بی‌خبری می‌کند که به گفته‌ی وی تنها «تعداد معدودی» از دانشجویان در زندان هستند.

بعد از بازگشت علی پرویز فعال دانشجویی به زندان، شاهد بلاتکلیفی مجید دری دیگر دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علامه طباطبایی در زندان هستیم. وی که از ١٨ تیرماه سال گذشته در زندان به سر می‌برد تا کنون حق استفاده از مرخصی را نداشته است. مراجعه‌های مکرر خانواده‌ی وی به دادگاه‌ها برای گرفتن مرخصی برای وی با پاسخ منفی مسؤلان مواجه شده است. دری به ١١ سال زندان محکوم شده است که پنج سال آن را باید در تبعید و در زندان شهر ایذه بگذراند.

مجيد توکلی، دانشجوی دانشگاه اميرکبير دیگر دانشجوی زندانی است که پس از چهارماه بازداشت همچنان از دسترسی به وکلای خود محروم است. وی ١٢٥ روز از این مدت را در سلول‌های انفرادی زندان اوین تحت فشار قرار داشته است.

دادگاه رسول بداقی معلم در بند که قرار بود صبح روز دوشنبه برگزار شود به زمان دیگری موکول شد. وی که به دادگاه برای محاکمه منتقل شده بود، به علت عدم حضور وکیلش در دادگاه شرکت نکرده بود. این معلم آموزش و پرورش که از ١١ شهریور ماه در بازداشت به سر می‌برد، پیش‌تر اعلام کرده بود در روزهای ١١ و ١٢ اردیبهشت ماه (بزرگداشت روز معلم) دست به اعتصاب غذا خواهد زد.

دیگر این‌که حمزه کرمی و محمد رضا رجبی دو تن از بازداشت شدگان وقایع پس از انتخابات به ترتیب به سالن ۵ و سالن ۱ اندرزگاه ۷ زندان اوین منتقل شده‌اند.

آخرین خبر از روزنامه‌نگاران زندانی این است که، بازپرسی مستقر در اوین وکالت نامه‌ای که خانواده احسان مهرابی در اختیار وکیل پایه یک دادگستری، علیزاده طباطبایی قرار داده بودند را نپذیرفته است. به گزارش «پارلمان نیوز» این اقدام خلاف قانون در حالی صورت می‌گیرد که مهرابی از ١٨ بهمن ماه در بازداشت به سر می‌برد.

همچنین تلاش‌های خانواده‌ی فرامرز عبدالله نژاد، وکیل دادگستری که نزدیک به ده ماه پیش بازداشت و سپس به سه سال حبس محکوم شد برای استفاده از مرخصی بدون نتیجه است. فرامرز عبدالله‌نژاد، وکیل دادگستری است که در موج بازداشت‌های پس از انتخابات سال گذشته دستگیر شده و تاکنون نزدیک به ده ماه است که در زندان به سر می‌برد. وی در دادگاه به ۲۸ ماه زندان محکوم شده است. ایوب قنبرپوریان نیز یکی دیگر از زندانیان حوادث پس از انتخابات است، که بیش از ده ماه است هیچ ملاقاتی با خانواده و بستگان خود نداشته است. این در حالی است که برای وی حکمی هم تا کنون صادر نشده است و در بند ٣٥٠ زندان اوین در لاتکلیفی محض به سر می‌برد.

کمیته گزارشگران حقوق بشر از فشار بر لاله حسن پور در بند ٢ الف زندان اوین خبر داده است. حسن‌پور طی تماس تلفنی با خانواده‌ی خود از این که «تحت فشار شدید برای اخذ اعتراف تلویزیونی است» سخن گفته است. بنا به گفته‌ی خانواده‌ی این فعال حقوق زنان پس از اعلام این موضوع از سوی لاله حسن‌پور، مأمور همراه بر سر او فریاد زده و تماس قطع شده است. از سوی دیگر، اعتراض حسن‌پور به «بدرفتاری نگهبان بند» سبب شده تا برخی وسایل سلول از جمله «تلویزیون» را از او بگیرند.

بازداشت‌هاادامه دارد

با نزدیک شدن روز معلم و افزایش فشارها بر معلمین و فعالین صنفی، صبح امروز دبیرکل و سخنگوی کانون صنفی معلمان دستگیر شدند. مأموران وزارت اطلاعات با مراجعه به خانه‌های علی اکبر باغانی دبیرکل کانون صنفی معلمان و محمد بهشتی لنگرودی سخنگوی این کانون، آنها را بازداشت و به محل نامعلومی منتقل کردند.

و در آخر اینکه فواد خانجانی شهروند بهایی نیز روز چهارشنبه بازداشت شده است. وی نوه‌ی جمال الدین خانجانی یکی از هفت رهبر جامعه‌ی بهایی است که از اردیبهشت ماه ١٣٨٧ در بازداشت به سر می‌برد.