گزارش

ادبیات سبز، ادبیاتی بنا به ضرورت

جنبش سبز و رنگ آن، در داخل و خارج ایران، تبدیل به نماد اتحاد، همبستگی و امید کسانی شده که به تغییرات بنیادین معطوف به آزادی‌خواهی در ایران دل بسته‏اند. در این بین موسیقی‏دان‏ها، خواننده‏ها، نقاش‏ها، و گرافیست‏ها برای نخستین بار در تاریخ ۳۰ ساله‏ی ایران، در پیوندی نزدیک و مستقیم با جامعه در جنبش شرکت داشته و بنیاد یک انقلاب بزرگ فرهنگی را در کشور ما پایه‏ریزی می‏کنند.

جنبشی که به دوربین‌هایش درخشید

این روزها موزه‌ی برانلی پاریس در کنار برج ایفل میزبان نمایشگاه «۱۶۵ سال تاریخ عکاسی در ایران» است. این نمایشگاه در چهار بخش قاجار، شروع عکاسی هنری، عکس‌های مستند پیش از انقلاب و بخش اصلی هنر عکاسی معاصر ایران مورد استقبال کم‌نظیر مخاطبان فرانسوی و ایرانی قرار گرفت. در حاشیه‌ی این نمایشگاه با رضا دقتی، مدیر هنری «فوتوکه» گفت‌وگو کرده‌ام.

«پشتِ دیوار‌مانده»

قاسم روزخوش با عنوان «گَس» نمایشگاهی از تابلوها و سیاه‌قلم‌هایش را در کارگاه «پابلو پیکاسو» برپا کرده است. کارگاهی که پیکاسو بیش از بیست سال در آن زندگی و کار کرد و مشهورترین تابلوی خود، «گارنیکا» را در این مکان خلق کرده است. این کارگاه قدیمی و تاریخی در مرکز پاریس نزدیک محله‌ی توریستی «سن میشل» قرار دارد. این برای نخستین ‌بار بود که آثار یک نقاش معاصر در کارگاه تاریخی پیکاسو، پنجاه و پنج سال بعد از رفتن او به نمایش درمی‌آمد؛ کارهای «گس» یا قاسم روزخوش، که در جنگ ایران و عراق در هجده‌سالگی شرکت داشته و در جزیره‌ی «فاو» مدتی اسیر شده، بعد به پاریس آمده و در این شهر به خلق آثارش پرداخته است.
تابلوهای «گس» حالا در «کریستی» لندن قیمت‌گذاری شده است. کتاب «گس» که شامل تصاویر بیش از دویست تابلوی اوست؛ جزو چهار کتاب پرفروش و برتر هنری فرانسه شده و تا کنون پنج هزار و سیصد نسخه از آن به فروش رسیده است. از «گس» در نمایشگاه‌اش، در محل کارگاه تاریخی پیکاسو، احساسش را می‌پرسم و از اهمیت حضور تابلوهایش در این مکان

ما ایستاده‏ایم به دادخواهی همگانی

روز چهارشنبه، بیست و هشتم مرداد، پنجاه و شش سال بعد از کودتای بیست و هشت مرداد ۱۳۳۲ و دو ماه پس از کودتای انتخاباتی بیست و دوم خرداد ۱۳۸۸، گروه پرشماری از ایرانیان ساکن پاریس، در پاسخ به فراخوان «کمیته‏ی مستقل ضد سرکوب شهروندان ایرانی»، به آن چه «اعتراض به دو کودتا» توصیف شده بود، در مقابل ساختمان تاریخی مجلس ملی فرانسه در پاریس، گرد آمدند. تظاهر کنندگان پلاکاردهایی به زبان‏های فرانسه و فارسی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «من اعتراف می‏کنم».

بختیار، مردی برای تمامی عقاید

روز ششم اوت ۱۹۹۱، رادیوی خبری دولتی فرانسه، برنامه‏‏های عادی خود را قطع و این خبر را اعلام کرد: «شاپور بختیار، آخرین نخست‏وزیر محمد رضا پهلوی، آخرین شاه ایران، در خانه‏اش در حومه‏ی پاریس، به قتل رسید.» دو بار طرح‏هایی برای ترور او ناموفق ماند. اما بار آخر، بختیار و منشی وی، در خانه‏ی مسکونی‏اش در حومه‏ی پاریس، توسط گروهی سه نفره به قتل رسید. در هیجدهمین سالگرد قتل شاپور بختیار، در گورستان «مون‏پارناس» بزرگداشت او با حضور گروهی از ایرانیان برپا شد. با چند تن از شرکت‌کنندگان در این مراسم گفت و گو کرده‌ام.

«ما بی‏شماریم و همه با هم هستیم»

درست چند ساعت بعد از مراسم تنفیذ محمود احمدی‏نژاد، به عنوان دهمین رئیس جمهوری اسلامی، از سوی آیت‏الله خامنه‏ای در تهران، هزاران نفر از ایرانی‏های مقیم پاریس در برابر سفارت جمهوری اسلامی در میدان «ینا» گرد آمدند. «کمیته‏ی مستقل ضد سرکوب شهروندان ایرانی» در پاریس برای این گردهمایی اعتراضی و حضور مردم، روشنفکران، دانشجویان، شخصیت‏های سیاسی فرهنگی و فعالین جامعه‏ی مدنی، در آن فراخوان داده بود.

ما همه یک نداییم

ابراز همبستگی با جنبش مردمی ایران در میدان آزادی‏ها و حقوق بشر، روبه‌روی برج ایفل پاریس، با مراسم چهلمین روز کشته ‏شدن ندا آقاسلطان آغاز شد. صدها نفر در حالی که عکس‏های ندا را به صورت ماسک روی صورت‏های خود گرفته بودند، این شعار را تجلی دادند که روی پلاکارد بزرگی نوشته شده بود: «ما همه یک نداییم»

دو کیلومتر امضا: «احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ایران نیست»

روز شنبه از ساعت ۱۹ به وقت پاریس، تومار جنبش سبز آزادی ایران به طول تقریبی دو کیلومتر، با ده‌ها هزار امضا از میدان آزادی‌ها و حقوق بشر روی دست صدها نفر با عبور از زیر برج ایفل تا رسیدن به «دیوار صلح‏» به حرکت در آمد. این تومار که تکه‌های آن در ۱۹۰ شهر دنیا آماده و به اشکال و سلیقه‏های مختلف تزیین شده، روی تکه تکه‏ی آن نوشته شده بود: «محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور منتخب ایران نیست.

گرامی‌داشت هشتادمین زادروز نادر نادرپور در پاریس

به مناسبت هشتادمین زادروز نادر نادرپور، شاعر بزرگ معاصر ایران همایشی برای گرامی‌داشت او در انجمن فرهنگی ایرانیان در حومه‌ پاریس برپا شد که در آن گروه پرشماری از ایرانیان و چهره‌های ادبی و هنری حضور داشتند. در حاشیه این مراسم که با احسان یارشاطر با پوپک نادرپور، محمد جلالی چیمه (م. سحر) شاعر ایرانی مقیم پاریس و پروان جمشیدی، سرپرست کرسی زبان‌های خارجی در دانشگاه دوشنبه گفت و گو کردم.

«پاریس پشتیبان ملت ایران است»

در ادامهٔ حمایت‌های گروهها و سازمانهای مستقل سیاسی و مدنی در سراسر جهان از جنبش مدنی مردم ایران روز گذشته در پاریس تجمعی دیگر با حضور شهردار این شهر آقای برتران دو لانوئه در همبستگی با مردم ایران برگزار شد و همچنین در مقابل شهرداری پاریس طومار سبزرنگی که روی آن نوشته شده‌است «احمدی‌نژاد رییس جمهور من نیست» از سوی ایرانیان حاضر امضاء شد. از این برنامه گزارشی آماده کرده‌ام که در ادامه می خوانید.

آخرین مارسی‌یز به افتخار مهیار منشی‌پور

داستان زندگی مهیار منشی‌پور شبیه به یک رمان است. او در ۱۱ سالگی به تنهایی با یک ساک بزرگ که همه‌ی زندگی او را تشکیل می‌داد، وارد فرانسه شد، به شهر پوآتیه رفت که عمه‌اش در آن‌ زندگی می‌کرد. در آن‌جا پناهنده شد. درس خواند. به دانشگاه رفت. در رشته‌ی تربیت بدنی فارغ‌التحصیل شد. به دنیای بوکس روی آورد. ملیت فرانسه گرفت. شش بار کمربند قهرمانی جهان مشت‌زنی را برای فرانسه به دست آورد و شش بار «مارسی‌یز» به افتخار او به صدا درآمد.

موازین حقوق بشر را در ایران محترم بشمارید

در بیانیهٔ مدیرکل یونسکو، سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد که دیروز جمعه منتشر شد دربارهٔ رویدادهای اخیر ایران به مقامهای جمهوری اسلامی هشدار داده‌ شده است. آقای کوئیچیرو ماتسورا، دبیرکل یونسکو، با توجه به اهداف اصلی این سازمان در حمایت از آزادی بیان و آزادی مطبوعات در جهان نگرانی شدید خود را از محدود کردن کار روزنامه‌نگاران ایرانی و خارجی، زندانی کردن روزنامه‌نگاران و مسدود کردن سایت‌های اینترنتی توسط مقامهای جمهوری اسلامی ابراز داشته‌است. با حسن مکارمی مدافع حقوق بشر، روانکاو، کارشناس استراتژی در سوربن در این باره گفت وگو کرده ام.

دل‌نگران دموکراسی، در میدان تاریخی باستیل

ساعت ۱۴ یک‌شنبه در میدان تاریخی باستیل گردهمایی ایرانیان خارج از کشور آغاز شد و چهره‌های بزرگ فرانسوی در این گردهمایی حضور داشتند. معاون شهردار پاریس، دومنیک بوینت از چهر‌ه‌های مشهور سبزهای فرانسه، برنارد هانری لوی، نویسنده و فیلسوف فرانسوی، عتیق رحیمی، نویسنده‌ی افغانی کتاب «سنگ صبور» و آقایان کریمی لاهیجی، مرجان ساتراپی، محسن مخملباف، سیمرا مخملباف از چهره‌های شناخته‌شده‌تری هستند که در این راهپیمایی شرکت کرده‌اند. در گزارشی از این گردهمایی، با محسن مخلباف گفت و گو کرده‌ام.

«ما نباید مقابله به مثل بکنیم»

شب جمعه ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹، ۵ خرداد ۱۳۸۸، یک شب به یادماندنی و بی‌سابقه بود. در میدان حقوق بشر پاریس، برابر برج ایفل، با چراغهای نورانی و زیبای آن، گردهمایی بیش از هزاروپانصد نفر ایرانی، دختر و پسر، زن و مرد جمع شدند: با ترکیبی از نسلی که در انقلاب ۵۷ شرکت داشت و جوانانی که پس از این انقلاب به دنیا آمدند و با مشکلات انقلاب پدران و مادرانشان روبه‌رو شدند. همه و همه در کنار هم جمع شدند تا از جنبش مسالمت‌آمیز مردم در ایران که ده روزی‌ست دنیا را متوجه خود کرده‌است پشتیبانی کنند. با بعضی از شرکت کنندگان این اجتماع به گفت و گو نشسته ام.

«نگاه دنیا به ایران عوض شده است»

به دنبال کارزار اعتراضی به سرکوب و کشتار اخیر ایرانی‌ها در ایران و دفاع از کارگران و فعالان زندانی در اول ماه مای در ایران، در پاریس در یک اقدام واقعا بی‌سابقه هفت سندیکای اصلی و سراسری فرانسه در فراخوان مشترکی به پشتیبانی از مردم ایران در جنبش اعتراضی و دموکراسی‌خواهانهٔ آنها در میدان Iéna نزدیک سفارت جمهوری اسلامی در پاریس ، با شعار «آزادی برای مردم ایران» گرد آمدند. به همین مناسبت به میان تجمع کنندگان رفته ایم و از ایشان در باره هدف تجمع پرسیده‌ایم.

پشتیبانی از جنبش اعتراضی مردم ایران

در گردهمایی‌ یکشنبه‌ی گذشته که طبق ابتکار «sos racism»، سازمان غیرانتفاعی مبارزه با نژادپرستی، در فرانسه برگزار شده بود با حضور نمایندگان احزاب راست و چپ فرانسه، اتحادیه دانشجویان فرانسه، نماینده‌ شهردار پاریس، جک لانگ وزیر پیشین فرهنگ فرانسه و نماینده‌ی مجلس ملی آن کشور نیز حضور داشتند و نیز «ماریک هالتر» نویسنده و نقاش و از مدافعان صلح و حقوق بشر در جهان.

اعتصاب غذای چند هنرمند در پاریس

یک اعتصاب غذای سمبلیک برای همراهی با رنجی است که مردم در داخل کشور دارند می‏برند. به هرجهت ما در خارج از کشور هستیم. با این که همه‏ی ایرانی‏ها را می‏بینم که از صبح تا شب می‏دوند، خبررسانی می‏کنند، تظاهرات به راه می‏اندازند، حتا کارهای دیپلماتیک را پی‏گیری می‏کنند.

«دولت فرانسه نتیجه‏ی این انتخابات را نمی‏پذیرد»

واکنش‏های بین‏المللی نسبت به نتایج انتخابات در ایران، هم‏چنین تظاهرات میلیونی مردم ایران در اعتراض به نتایج این انتخابات، هم‏چنان ادامه دارد. در پاریس، حزب سبزها اطلاعیه‏ای در محکوم کردن نتایج انتخابات در ایران، منتشر کرده است. آقای برنارد کوشنر نیز بعد از گردهم‏آیی وزرای خارجه‏ی اتحادیه‏ی اروپا، گفته است که دولت فرانسه نتیجه‏ی این انتخابات را پیش از این که به اعتراض مخالفان رسیدگی شود، نمی‏پذیرد. در این رابطه با دکتر جلال ایجادی، استاد دانشگاه در پاریس و عضو حزب سبزهای فرانسه، تماس گرفتیم.

«شعارهای تهران، به شهرهای اروپا هم رسید»

میدان تروکادورو در پاریس، به میدان حقوق بشر معروف است و بیشتر گروه‏های اپوزیسیون دولت‏های مختلف، در این‏جا تظاهرات می‏کنند. امروز در این‏جا، بیش از هزار ایرانی که بیشتر آنان از جوان هستند، با پلاکاردهایی در دست با مضمون «رأی من کجاست» جمع شده‏اند و با شعارهایی توجه رسانه‏های فرانسوی را هم به خود جلب کرده‏اند. امروز قرار بود ایرانی‏ها در مقابل سفارت جمهوری اسلامی در پاریس، جمع شوند. ولی پلیس فرانسه تمام خیابان‏های منتهی به سفارت را محاصره کرده است. با برخی از تظاهر کنندگان گفت‌وگوهایی کرده‌ام.

«در پاریس هم بیشتر ایرانیان رای دادند»

روز جمعه، زیر آسمان ابری و بارانی پاریس گروه پرشماری از ایرانیان در صفی طولانی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی شرکت کردند. اکثریت این گروه را جوان‌هایی تشکیل می‌دادند که پس از انقلاب به دنیا آمده‌اند. بیش از هشتاد درصد آن‌ها به زمانه گفتند که به میرحسین موسوی رای دادند. شمار بسیاری هم گفتند که رای می‌دهند تا احمدی‌نژاد انتخاب نشود. پاریس همچنان مرکز اپوزیسیون جمهوری اسلامی است. قسمتی از گفته‌های امروز زمانه با مردم در برابر سفارت ایران در خیابان ینای پاریس را می‌خوانید.