تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۸۹ • چاپ کنید    
سینمای ایران در هفته‌ای که گذشت

قربانی

امیرمحمد بهرامی‌نوا

امکان ندارد در هیچ کشور دیگری زندگی کنید و این همه تناقض ببینید، تناقض‌هایی که هرکدام‌شان شاخی مجزا روی سرتان سبز می‌کند. به نظر شما امکان دارد آدم‌هایی که از سی سال قبل تاکنون در این مملکت زندگی کرده‌اند و گاهی بالا بوده‌اند و گاهی پایین، این همه در اصل و ریشه‌ی نگاه‌شان به مسائل با یکدیگر تفاوت داشته باشند؟! تفاوت‌هایی که فاصله‌ی فکری آدم‌ها را نشان می‌دهد و مخاطب را سردرگم‌تر می‌کند.

هفته‌ی گذشته پس‌لرزه‌های همان اتفاقاتی که دو هفته‌ی پیش سینمای ایران را به حاشیه برد، در صورتی که اصل اتفاق را نهایتاً هزار نفر فهمیدند چه بود، اما با بی‌تدبیری و قدرت‌طلبی بیش از حد معاون سینمایی بیابانگردهای آن سوی دنیا هم حالا می‌دانند اصغر فرهادی در جایی حرف‌هایی زده و ابراز امیدواری کرده که همکارانش بتوانند دوباره به ایران برگردند و در اینجا فیلم بسازند، و به همین خاطر پروانه‌ی ساخت فیلمش لغو شد و مدیران سینمای ایران به جان هم افتادند و بیانیه‌های مختلفی علیه هم صادر کردند. گزارش این هفته‌ی ما بیشتر حول این محور می‌گردد.

یک: زندگی پیامبر اسلام و حضور ویتوریو استاراوا در تهران

در میان جدل مدیران سینمای ایران، مجید مجیدی کار خودش را می‌کند و پروژه‌های عظیمش را پیش می‌برد. او که از مدت‌ها پیش سعی داشت پروژه‌ی کودکی پیامبر را بسازد، بالاخره اولین گام‌ها را در این راه برداشت و نخستین خبرهای عظیم‌ترین پروژه‌ی تاریخ سینمای ایران موجی از شعف و حیرت را میان اهالی سینما باعث شد. کودکی حضرت محمد (ص) نام موقت این پروژه است و مجید مجیدی این کار را کارگردانی خواهد کرد و عوامل فیلم هم از شناخته‌شده‌ترین آدم‌های جهان سینما هستند.


ویتوریو استارارو،فیلمبردار اسکاری برای تصویر برداری کودکی پیامبر به ایران آمد

اين‌بار فيلم تازه‌ی مجيد مجيدي را يك فيلمبردار معروف و برنده‌ی اسكار، ويتوريو استارارو، جلوي دوربين مي‌برد. ويتوريو استارارو، فيلمبردار مشهور سينما، كه سه جايزه‌ی اسكار در كارنامه‌ی خود دارد، فيلم زندگي پيامبر اسلام (ص) را فيلمبرداري مي‌كند. ويتوريو استارارو به دعوت مجيد مجيدي به ايران آمده است. ويتوريو استارارو پس از چند جلسه گفت‌وگو با مجيدي طي چند روز گذشته به ايران آمده است و محمود كلاري نيز كه با وي در اين فيلم همكار است، به استقبال او رفته است.

ويتوريو استارارو هم‌اكنون ۷۰ساله است. وي در سال ۱۹۴۰متولد شد و پس از كسب تحصيلات سينمايي در روم ايتاليا، در سن ۳۰سالگي همكاري خود را با برناردو برتولوچي آغاز كرد. ثمره‌ی اين همكاري فيلمبرداري فيلم‌هايي همچون «۱۹۰۰» و «آخرين امپراتور» است. ويتوريو استارارو تاكنون سه بار براي فيلم‌هاي «اينك آخرزمان»، «سرخ‌ها» و فيلم «آخرين امپراتور» برنده‌ی جايزه‌ی اسكار شده است.

دو: فروش سينماي ايران ۳ ميليارد تومان كاهش يافته است

رقم، به فاجعه بیشتر شبیه است. سه میلیارد تومان کاهش در یک سال؟! یعنی برنامه‌ریزی‌ها برای آشتی دادن تماشاگران با سالن‌های سینما تا اینجا شکست خورده است. این مطلب را علی سرتیپی (سخنگوی شورای صنفی نمایش) گفت و خبر این فاجعه را در برنامه‌ی هفت جمعه‌شب به گوش مردم رساند. سرتيپي با اشاره به بحث ريزش مخاطب گفت: در سال ۸۶نيز ريزش مخاطب وجود داشت؛ اما در سال بعد اين امر جبران شد. هرچند امروز گفته مي‌شود كه سينماي ايران در بحران است، من معتقدم سينماي ايران با پتانسيل خوبي كه دارد اين مشكل را پشت سر مي‌گذارد.


سینمای ایران با سه میلیارد کاهش در امد در سال جاری مواجه ش

وي با ارائه‌ی آمار و ارقامي درباره‌ی مخاطبان سينما گفت: امسال بر اساس تعداد بليت، دو ميليون بليت كمتر از سال قبل فروخته شده است و از لحاظ ريالي نيز سه ميليارد تومان كمتر از سال قبل بليت فروخته شده است. سرتيپي افزود: بزرگ‌ترين مشكل ما در حوزه‌ی سينما، عدم جذابيت فيلم‌ها و يكرنگ‌ شدن فيلم‌ها و موضوعات است. ضمن اينكه همكاري نكردن مطلوب تلويزيون در سال جاري در تبليغ و اطلاع‌رساني طرح افطار تا سحر و همچنين حضور گسترده‌ی شبكه‌هاي ماهواره‌اي نيز مزيد بر علت است.سرتيپي با اشاره به لزوم حمايت دولت از سينما گفت: دولت بايد از سينما در امور تبليغاتي و اكران حمايت كند، ولي نبايد در آن دخالت كند.

محمدرضا صابري (سخنگوي انجمن سينماداران) نيز گفت: امروز فروش فيلم‌ها در سينما سودي ندارد زيرا اگر سود زيادي داشت، سالن‌هاي بيشتري نيز ساخته مي‌شد. متأسفانه بسياري از فيلم‌ها در شهرستان‌ها در حال اكران هستند، اما در تهران اين آثار از سوي شبكه‌ی نمايش خانگي عرضه شده‌اند. صابري افزود: عده‌اي امروز به جاي اكران فيلم، فيلم‌سوزي مي‌كنند و فقط به دنبال آن هستند كه سريع فيلم خود را اكران كنند تا بتوانند آن را در شبكه‌ی نمايش خانگي عرضه كنند. عرضه‌ی زودهنگام فيلم در شبكه‌ی نمايش خانگي نيز باعث شده تا مردم كمتر به تماشاي فيلم در سينما بروند.

سه: روحیه‌ی انقلابی‌تان را بی‌جهت برای عسگرپور و فرهادی خرج نکنید

سید علی میرفتاح، سردبیر سابق هفته‌نامه‌ی مهر، درباره‌ی لغو مجوز فیلم «جدایی نادر از سیمین» و بیانیه‌ی معاونت سینمایی در ستون «کرگدن‌نامه»‌ی روزنامه‌ی شرق مطلبی نوشت که به‌کل با سانسور مواجه شد. دوست داشتم این مطلب را کامل در اینجا می‌گذاشتم، اما به دلیل کمبود جا فقط بخش‌هایی از این مطلب را بخوانید: «برادرمان، جناب استاد شمقدری، اطلاعیه‌ای صادر فرموده‌اند که اگر کسی نداند، گمان می‌کند که خدایی نکرده، زبانم لال و خاکم به دهن، همان ماجرای قرآن‌سوزی در آمریکا را یک بی‌شرفی در جشن خانه‌ی سینما مرتکب شده.


مطلب سانسور شده سید علی میرفتاح در روزنامه شرق،خطاب به معاون سینمایی

حقیقتاً اگر خبر نداشتم که اصغر فرهادی چه گفته و در جشن خانه‌ی سینما چه گذشته، آنقدر تحت تأثیر این اطلاعیه قرار می‌گرفتم و عرق دینی و انقلابی‌ام به جوش می‌آمد که کفن می‌پوشیدم و به خیابان سمنان می‌ر‌فتم تا خانه را بر سر اعضایش خراب کنم. شما اطلاعیه را خوانده‌اید؟ واقعاً برای حرف ساده‌ای که فرهادی گفته، یا شوخی‌های بانمک و بی‌نمکی که در خانه‌ی سینما شده، باید اطلاعیه‌ای نوشت و «انالله و اناالیه راجعون» را بر پیشانی‌اش گذاشت؟

اگر فرداروزی - خدایی نکرده - آمریکایی‌ها به مال و ناموس‌مان تعرض کردند و با مقدسات‌مان گستاخانه رفتار کردند، چه اطلاعیه‌ای صادر خواهید کرد؟ جداً می‌گویم. این همه عذرخواهی از اسلام و مسلمین و مردم و رزمندگان، به خاطر اینکه مثلاً فرهادی حرفی - که به زعم شما نباید می‌زده - زده؟ اگر وسعت مشرب شما اینقدر تنگ شده که یکباره بابت حرفی و شوخی‌ای دوستانه، خون جلوی چشم‌تان را می‌گیرد و وا اسلاما سر می‌دهید و به‌راحتی هرآنکه جز خود را ضد انقلاب و ضد اسلام و ضد مملکت معرفی می‌کنید، پس ببین نیروهای قهری و امنیتی چه باید بکنند؟ آیا معنی جذب حداکثری یعنی این؟

آیا به نفع مملکت و نظام است که بعد از سی سال تربیت انقلابی و اسلامی، خانه‌ی سینمایش پایگاه ضدانقلاب و بی‌دین‌ها باشد؟ روحیه‌ی انقلابی‌تان را بهتر نیست برای آمریکا و اسرائیل نگه دارید و بی‌جهت برای عسگرپور و فرهادی خرجش نکنید. این وسط، واقعاً من نه سر پیازم، نه ته پیاز. نه جزو خانه‌ی سینما هستم و نه منفعتی از آن ناحیه به من می‌رسد. حتی رفاقت قابل توجهی هم با بیشترشان ندارم.

با شما هم نه سابقه‌ای دارم و نه خصومتی. حقیقتاً وقتی اطلاعیه‌تان را خواندم، خواستم برادرانه توصیه کنم که کینه‌ی مقدس‌تان را برای بردارن‌تان – ولو برادرانی که با شما موافق نیستند - خرج نکنید. اگر بنا به فرمایش «جذب حداکثری» است، هنوز هم اهالی خانه‌ی سینما، برادرانی هستند که «رحماء بینهم» در موردشان مصداق دارد. کینه و عصبانیت و شدت و خشونت‌تان را بگذارید برای آمریکا و اسرائیل و هر دشمن بی‌شرفی که قصد هدم همه‌مان را دارد.

چهار: وزیر وارد معرکه می‌شود

وزیر ارشاد هم نسبت به بیانیه‌ی معاونت سینمایی درباره‌ی اتفاقات جشن خانه‌ی سینما موضع صریح خود را ابراز کرد. سید محمد حسینی پنج‌شنبه‌ی گذشته گفت: آقاي فرهادي در حال حاضر متوجه نامناسب بودن حرف‌هايش شده است، اما در خصوص برخي حركاتي كه ديگران در آن مراسم انجام دادند، ‌نه با فرهادي، نه هيچ‌كس ديگر بحثي نداريم. مقصر در اين مورد صحنه‌گردانان هستند كه فضا را براي مطرح كردن چنين جملاتي باز مي‌كنند. اميدواريم فرهادي با توجه به كارهاي خوبي كه قبلاً داشته است، جبران كند.


وزیر خودش را وسط بازی معاونش انداخت

پنج: صحبت‌هاي فرهادي بيشتر توجيه بود تا عذرخواهي!

در اوضاع و احوالی که ناگهان معاونت سینمایی مي‌آید بیانیه‌اي مي‌دهد و از همه‌ی ملت‌ ايران عذرخواهی مي‌کند همه چیز به هم می‌ریزد. لحن بیانیه البته تعجب‌آور است و از همه عجیب‌تر جمله‌ی «در مراسمي ‌به نام جشن سینما»ست که کد یک جدال با شمشیر از رو را مي‌دهد. یعنی مسأله‌ی ما آقای کارگردان نیست که نتوانسته بر احساسش غلبه کند - همان‌طور که وزیر هم در نشستی همین حرف را زده – مسأله‌ی اصلی خود «خانه‌ی سینما» است و مدیران فعلی‌اش.

از سوی دیگر، رییس اداره‌ی نظارت هم مي‌گوید: «در واقع ديگران بايد بابت اتفاقات رخ‌داده در شب جشن سينما عذرخواهي مي‌كردند، اما جواد شمقدري براي حفظ آبروي سينماي ايران از مردم و نظام عذر خواست. در پي اتفاقاتي كه در جشن سينماي ايران افتاده بود، اواخر هفته‌ی گذشته وقتي آقاي شمقدري در بازگشت از سفر نيويورك، فيلم مراسم چهاردهمين جشن سينما را ديدند، تازه متوجه اصل قضيه شدند و با ديدن صحنه‌هاي جشن كاملاً منقلب شدند.

صحبت‌هاي فرهادي بعد از آن اتفاق، بيشتر شبيه يك توجيه بود تا عذرخواهي! عذرخواهي واقعي را شمقدري كرد، در حالي كه اصلاً وي مقصر ماجرا نبود.» ‌اينجا مي‌ماند ‌اين نکته که اصغر فرهادی قربانی اختلاف خانه‌ی سینما و معاونت سینمایی شده است.

شش: مايل‌ايد سوابق‌مان را حداقل از تاريخ ۱۲/۱۱/۵۷تاكنون با هم مقايسه كنيم؟

محمدمهدی عسگرپور، مدیرعامل خانه‌ی سینما، جواب کسی را داد که در صحبت‌های ناشیانه‌اش تهمت‌های زیادی به مجموعه‌ی سینمای ایران زده بود. در این وانفسای بی‌قیدی و تهمت، عسگر پور ایستاده است جلوی این وزیر مقهور معاون و می‌خواهد به پشتوانه‌ی اهالی سینما که حمایتش کرده‌اند، کار را یکسره کند. عسگرپور در بیانیه‌اش چنین گفته است: «ما در اين يك سال گذشته كدام جمله‌ی مشفقانه (نمي‌گويم پدرانه كه امكانش را از خود سلب كرده‌ايد ) از شما يا مشاور و معاونان‌تان شنيديم ؟


محمد مهدی عسگر پور،جواب تندی به وزیر ارشاد داد

كدام حركت شما در جهت تقويت نهاد صنفي بوده؟ بجز حذف افراد حاضر كه به گواه مكتوبات و درخواست جلسات سعي در تعامل با شما داشتند، به چه انديشيديد؟ مگر امثال ما از كجا آمده بودند ؟ مگر شما از كجا آمده‌ايد؟ مايل‌ايد سوابق‌مان را حداقل از تاريخ ۱۲/۱۱/۵۷ تاكنون با هم مقايسه كنيم ؟

امسال اكثريت مخاطبان و علاقه‌مندان سينما با سليقه‌ها و گرايش‌هاي مختلف معتقد بودند كه مجموعاً يكي از بهترين جشن‌هاي سينماي ايران در طول چند سال گذشته را تجربه كرده‌اند. تا اينكه بيانيه‌ی هيستريك معاونت امور سينمايي كه با هدف برهم زدن تمركز مديران و دست‌اندركاران نسبت به ناكامي‌هاي پي‌درپي اخيرشان و عدم توانايي در جذب سينماگران شاخص منتشر شد.

بيانيه‌اي كه به زعم خيلي‌ها برگرفته از رفتار رئيس‌جمهور پيشين آمريكا بود كه براي حمله به يك سرزمين خوب است بهانه‌اي پيدا كني، آن را بزرگ كني، با دروغ آميخته‌اش كني، از هجمه‌ی رسانه‌اي هم بهره بگيري و به آن سرزمين حمله کرده و آن را اشغال كني!اي كاش روزي شهامت داشته باشيم و از ملت شريف ايران، شهداي عزيز،جانبازان گرانقدر، ايثارگران، مقام معظم رهبري و امام زمان عليه‌السلام بابت كوتاهي‌ها و بي‌كفايتي‌هاي‌مان در روند پيشرفت و آباداني كشورمان عذرخواهي مي‌كرديم.»

معاون سینمایی هم که آماده است به هر حرفی پاسخ گوید، حتی اگر به او ربطی نداشته باشد، به عسگرپور هم جواب داده است. شمقدری در پاسخ عسگرپور چنین می‌گوید: «در این نامه ادبیاتی از توده‌مسلک‌های سابق و لیبرال‌منش‌های امروز دیده می‌شود که سعی می‌کنند خشم و عصبانیت ناشی از عدم موفقیت‌های سیاسی‌شان را جبران کنند. همصدایی و استقبال رسانه‌های بیگانه از این اقدام نیز خود قابل تأمل بود!

خدا را شکر در جمهوری اسلامی آن قدر آزادی بیان هست که حتی هتاکان و بی‌ادبان هم به نامه‌پراکنی بپردازند. از آنجا که پاسخ هتاکان در نزد عاقلان خاموشی است، در مقام پاسخگویی برنمی‌آییم. فقط جهت روشنگری چند مطلب ذکر می‌شود.» این پاسخ ندادن البته یک نامه‌ی سه‌صفحه‌ای را در بر می‌گیرد. اگر پاسخی در کار بود نامه حتماً مثنوی هفتاد من کاغذ می‌شد.

هفت: ختم به خیر

ظاهراً این بار مناقشه‌ی جدی سینمای ایران عاقبت خوشی پیدا کرد و معاونت سينمايي اعلام كرد كه منعي براي ادامه‌ی توليد فيلم «جدايي نادر از سيمين» وجود ندارد. جمعه‌شب در برنامه‌ی تلویزیونی هفت از سوی مدیر روابط عمومی معاونت سینمایی اعلام شد که معاونت سینمایی دستور داده است که مجوز فیلم برگردانده شود و تولید فیلم ادامه پیدا کند.

مدير روابط عمومي معاونت سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با اعلام این خبر در برنامه‌ی تلویزیونی هفت گفت: پيرو توقف فيلم اصغر فرهادي و به دنبال پيگيري‌هاي اين كارگردان در ديدار با وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و معاونت سينمايي، رفع توقيف اين فيلم انجام شد.

حميدرضا ديبايي افزود: پيرو مصاحبه‌ی اصغر فرهادي و اعلام اينكه در فضايي خاص مطالب حساسيت‌برانگيزي را عنوان كرده و هدف خاصي نداشته است و پيرو مواضع وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي كه گفتند صحنه‌گردانان اصلي مراسم بايد پاسخگو باشند، از موضع رسمي معاونت سينمايي اعلام مي‌كنيم كه منعي براي ادامه‌ی توليد فيلم اصغر فرهادي وجود ندارد و به احترام عوامل سختكوش فيلم «جدايي نادر از سيمين»، دوستان مي‌توانند به روند توليد فيلم ادامه دهند.

Share/Save/Bookmark

نظر بدهید

(نظر شما پس از تایید دبیر وب‌سایت منتشر می‌شود.)
-لطفا به زبان فارسی کامنت بگذارید.
برای نوشتن به زبان فارسی می توانید از ادیتور زمانه استفاده کنید.
-کامنتهایی که حاوی اتهام، توهین و یا حمله شخصی باشد هرز محسوب می شود و منتشر نخواهد شد.


(نشانی ایمیل‌تان نزد ما مانده، منتشر نمی‌شود)