May 2007

همچنان پرتوان و با پشتكار

در هشتادوپنجمین سالروز تولد دکتر امیرهوشنگ کاووسی، منتقد باسابقه‌ی فيلم، شب بزرگداشت وی از سوی مجله‌ی بخارا و با همکاری انجمن دوستی ایران و فرانسه، و با حضور سفیر فرانسه در ایران برگزار شد.

تقابل عقل و دل در "واژه‌ی گمشده"

نهمین بخش از برنامه عشق در ادب معاصر فارسی به رمان "واژه‌ی گمشده"، نوشته‌ی سیامک وکیلی می‌پردازد. راوی اول شخص مرد داستان در نروژ تحصیل کرده و به ایران بازگشته است و حال نامزدی دارد به نام ژیلا، اما در همین اثنا عشق نروژی او لیزا نیز به ایران می‌رود و مهمان او می‌شود.

تکرار آیین شاه‌کشی در قالب نقد بوف کور

انتشار کتاب ماشاالله آجودانی، که تأویلی‌ست بر بوف کور هدایت، نقدها و نگاه‌های متفاوتی را برانگیخت. زمانه پیش از این، سه متن را در باره‌ی این نقد منتشر کرده است. داریوش برادری نیز با نگاهی متفاوت، به نقد نقدها پرداخته و به قول خودش این نقدها را از منظر آسیب شناسی روانشناختی و بینامتنی بررسی کرده است.

آینده‌ای‌ نیست؛ فقط‌ حال‌ وجود دارد؛ حالت‌ مضارع، حالت‌ استثنا

نگاهی‌ به‌ کتاب «رمان پلیسی»، نوشته‌ی ایمره کرتس، برنده‌ی نوبل ادبیات: «در پایان‌ رمان‌ با واقعیت‌ تکان‌دهنده‌ای‌ رو به‌ رو می‌شویم. این‌که‌ مارتنس، دیاز و رودریگز به‌ جرم‌ اعدام‌ انریکه‌ و پدرش‌ در «سازمان» محاکمه‌ می‌شوند. در واقع‌ سیستم‌ آنها را به جرم اجرای‌ مأموریتی‌ که‌ خود به‌ آنها محول کرده محاکمه می‌کند...»

بزرگداشت دکتر پرویز رجبی

سی‌و‌هفتمین شب از شب‌های بخارا، به دکتر پرویز رجبی، استاد ایرانشناس و پژوهشگر تاریخی اختصاص داشت. در این مراسم دکتر توفیق سبحانی، دکتر روزبه زرین‌کوب، رضا مرادی غیاث‌آبادی، هوشنگ اینانلو و فرید وحدت به سخنرانی پرداختند و فیلم مستندی از فعالیت‌های دکتر رجبی نیز به نمایش درآمد.

بگذار دیگران‌ آن‌ را هوا كنند

مهدی غبرایی، ناراحت است. ترجمه‌ او از کتاب‌های "بادبادک‌باز" و "هرگز ترکم نکن" در اداره ممیزی وزارت ارشاد مانده‌اند. به او گفته‌اند بادبادك‌‌بازی‌ با سن‌اش جور درنمی‌آید، بگذارد دیگران‌ آن‌ را هوا كنند.

ابوتراب خسروی: ادبيات‌ ما بايد متصل‌ به گذشته‌ باشد

ابوتراب‌ خسروی‌ مثل‌ هيچكس‌ نمی‌‌نويسد. البته‌ كه‌ اكثر نويسنده‌ها مثل‌ ديگران‌ نمی‌‌نويسند. اما شيوه‌ی‌ نگارش‌ خسروی‌ خيلي‌ منحصر به‌ فرد است. می‌شود گفت‌ تلفيقی‌ از نثر قديم‌ و جديد شاكله‌ی‌ كارهای‌ اين‌ نويسنده‌ی 51ساله‌ را به‌ وجود می‌‌آورد. او رمانی‌ با نام‌ «ملكان‌ عذاب» آماده‌‌ی انتشار دارد كه‌ به‌ گفته‌ی خودش‌ در شرايط‌ فعلی‌ ترجيح‌ می‌دهد آن‌ را به‌ نشر نسپارد.

ذاتِ وحشی شعر

قيصر امين‌پور در جلسه‌‌ی هفتگی شهرکتاب: «من از کودکی دچار این دغدغه بودم که چه نسبتی است میان هنر و شعر و تفکر و تعقل کودک. به صورت اجمالی شنیده بودم و خوانده بودم که در تشبیهی شعر را به تخیل کودکانه تشبیه کرده‌اند و اگر این تشبیه را جدی بگیریم، شاید بشود آن ساز‌وکارها و مکانیسم را برای توجیه و تبیین این طرف قضیه هم به کار بندیم.»

شب دكتر امیر هوشنگ كاوسی

دكتر كاوسی از زمره اولین نویسندگان ایرانی است كه ادبیات سینمایی را در زبان فارسی رواج داد. مجله بخارا با همكاری انجمن دوستی ایران و فرانسه شب دكتر امیرهوشنگ كاوسی را دوشنبه هفتم خرداد ماه در خانه هنرمندان ایران برگزار می‌كند.

خاطرات طلایی دوران دانشجویی

دهمین بخش از مجموعه برنامه‌ی خاطره‌خوانی رضا دانشور به قطعه‌ای از مهرزاد پارسی اختصاص دارد درباره‌ی عاشق شدن در دوران دانشجويی.

دو ترکمن ايرانی، بنيانگذار ادبيات کلاسيک ترکمن

تا زمان مختومقلی، ادبيات کتبی به زبان ترکمنی موجود نبود و مختومقلی فراقی در قرن هيجدهم نخستين شاعری است که به اين زبان شعرهای بسيار روان نوشته است. در پيروی از وی، شاعران زيادی مانند ظلالی، سيدی، محتاجی، کمينه، و ملا نفس اشعار خوبی به زبان ترکمنی سرودند.

رهایی از عشق خانمان‌سوز در رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم»

هشتمین برنامه‌ی عشق در ادب معاصر فارسی به رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم»، نوشته‌ی زویا پیرزاد، اختصاص یافته‌است. راوی اصلی این داستان زنی سی‌وهشت ساله و خانه‌دار است که در کنار همسر و فرزندانش، زندگی ِ بدون ماجرا و آرامی دارد، تا آنکه مردی به‌همراه مادر و دخترش با آنان همسایه می‌شود. زن آرام‌آرام به مرد دل می‌بازد و پسرش نیز عاشق دختر مرد می‌شود.

ادبیات معاصر در چشم‌انداز جهانی

دومین نشست «ادبیات معاصر ایران در چشم‌انداز جهانی» با حضور برخی نویسندگان و ناشران در مجموعه‌ی فرهنگی- هنری تهران برگزار شد. در این نشست نیلوفر طالبی از سانفرانسیسکو به‌صورت تله‌کنفرانس به سخنرانی پرداخت.

داستان‌هایی‌ عقیم‌ از نویسنده‌ای‌ خوب‌

نگاه مجتبا پورمحسن به مجموعه‌داستان‌ «زنی‌ با چکمه‌ی‌ ساق‌بلند سبز»، نوشته‌ی‌ مرتضی‌ کربلایی‌لو: «داستان‌ اولِ‌ مجموعه،‌ یعنی‌ زنی‌ با چکمه‌ی‌ ساق‌بلند سبز نمونه‌ی‌ روشنی‌ از انتخاب‌ ایده‌ی‌ مناسب‌ برای‌ داستان، گزینش‌ ایده‌ای‌ خوب‌ برای‌ اجرا و متأسفانه‌ اجرایی‌ نامناسب‌ است».

باشد كه از خزانه‌ی غیبش دوا كنند

افشین دشتی در نگاه خود بر کتاب حافظ به‌روایت کیارستمی: «كیارستمی لذت‌های خودش را آرام و بی سر و صدا پیش می‌برد و مگر كسی حق دارد به لذت خصوصی و شخصی او انگ ادعا بزند؟ انتشار كتاب هم لذت شخصی ناشر است و برپایی نمایشگاه هم لذت شخصی نمایشگاه‌دار! این وسط همه دارند لذت شخصی می‌برند بدون ذره‌ای ادعا. مدعی لابد آن كسی‌ست كه از این همه بی‌ادعایی كه حائل بی‌مسئولیتی می‌شود دست به قلم می‌برد و از انگ حسادت نمی‌ترسد.»

شب محمد گلبن در خانه هنرمندان

محمد گلبن از محققان و پژوهشگرانی است كه در زمینه بررسی و تحلیل تاریخ مطبوعات ایران به ویژه دوره مشروطه دهها مقاله و چندین كتاب منتشر کرده است. سی و هفتمین شب بخارا به نام او رقم خورده است.

قدرت کتاب مرزها را باز می‌کند

آذر نفیسی: خانه‌ من قابل حمل و نقل است. همیشه برای دانشجویانم این گفته ولادیمیر ناباکوف را نقل می‌کردم که شناسنامه‌ یک نویسنده کتاب‌های اوست. این امر حقیقت دارد، چرا که از یک سو در جهان مرزها و ملیت‌ها و هویت های ویژه زندگی می‌کنیم، از طرف دیگر اما به جهان تخیل نیازمندیم، که بی‌مرز است.

فرهنگی فارسی در كتابخانه‌های جهان

در فرهنگ «کیمیا» تدوین مرحوم کریم امامی چند اشکال جدی وجود دارد. اول این که سر واژه و زیرمجموعه، مشخص نیست. و دوم؛ تمام زیرمدخل‌ها، تقریبا براساس یك نظم و سیاق خاص و كاربردی تنظیم نشده‌ و كاملا اتفاقی کنار گذاشته شده است. علاوه بر آن، غلط‌های املایی پراكنده یا حتی معادل‌های مهجور و گنگ نیز دیده می‌شود.

تقدیم به چند داستان کوتاه ـ محمدحسن شهسواری

در بیست‌ویکمین شب از «داستان‌خوانی با صدای نویسندگان»، محمدحسن شهسواری داستان تقدیم به چند داستان کوتاه را برای زمانه خوانده است: «چه قدر خوب است که تو قرار است زنم باشی. آسمان مثل زنان باردار خسته است و سنگین و انگار کمی هم بی‌حوصله. ساعت سه صبح که زنگ زدی و من مست خواب گوشی را برداشتم، پرسیدی: اگر یک روز تو را گرفتند، اول به کی خبر بدهم؟....»

خاطره‌های دوران دانشجویی

نهمین بخش از مجموعه برنامه‌ی خاطره‌خوانی رضا دانشور به قطعه‌هايی از رها پندار و محسن اکبرزاده اختصاص دارد با محور زندگی دانشجويی.