احزاب اصلاح‌طلب و تشکل «راه سبز امید»

مریم محمدی

یکی از مهم‏ترین اخبار روزهای اخیر از حوزه‏ی معترضان به انتخابات و مخالفان سیاسی دولت محمود احمدی‏نژاد، اعلام موجودیت تشکل «راه سبز امید» توسط میرحسین موسوی، یکی از نامزدهای معترض به نتیجه‏ی انتخابات بود.

در این باره با آقای گرامی مقدم، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی و هم‏چنین مهندس غلام‏عباس توسلی، از شورای مرکزی نهضت آزادی ایران، گفت و ‏گوهایی انجام داده‏ام.

از آقای گرامی مقدم می‏پرسم که چه نوع ارتباط سیاسی، برنامه‏ای یا تشکیلاتی میان حزب اعتماد ملی و تشکل راه سبز امید موجود است یا می‏تواند به وجود بیاید؟

«راه سبز امید» تشکیلاتی است که آقای موسوی تشکیل آن را اعلام کرده‏اند. قاعدتاً می‏خواهند پیوندی میان تشکل‏ها و گروه‏های سیاسی و احتماعی باشد. به همین دلیل هم ساختار آن را به گونه‏ای چیده‏اند که همه‏ی گروه‏های سیاسی بتوانند در آن مداخله داشته باشند.

کار ایشان کاملاً سنجیده و کارشناسی شده است. چون می‏توان گفت که از همه‏ی پیشنهادات استفاده کرده‏اند. پیشنهادی را اولین بار خودم، برای تشکیل شورای رهبری اصلاحات، با حضور آقایان موسوی، کروبی و خاتمی ارائه داده بودم. دیدم که این پیشنهاد در بخش شورای مرکزی آن که شش نفره است، لحاظ شده است.

از طرفی هم نافی فعالیت‏های گروه‏های مستقل و احزاب نیست. این یکی از امتیازاتی است که این تشکل دارد. آقای کروبی، به عنوان دبیر کل و هم‏چنین اعضای شورای مرکزی حزب، با امکاناتی که در اختیار دارد، در خدمت این تشکل خواهد بود و هر کمکی را که آن‏ها از ما بخواهند، در اختیار خواهیم گذاشت. آقای کروبی همه نوع همکاری را با این تشکل خواهد داشت.

اسماعیل گرامی مقدم، سخنگوی حزب اعتماد ملی

در مجموع، می‏شود این نتیجه را گرفت که برنامه‏ی سیاسی و احتمالاً اهداف سیاسی حزب اعتماد ملی با «راه سبز امید» تطابق دارد؟ یا نزدیکی فراوان دارد؟ می‏توان به اتحاد عمل میان این دو تشکل فکر کرد یا به نوعی هم‏پوشی؟

همین‏طور است؛ باز در آینده با اعلام برنامه‏های آقای میرحسین موسوی، میزان نزدیکی این تشکل با اهداف حزب اعتماد ملی از یک سو و از سوی دیگر، کمک‏هایی که حزب می‏تواند برای تقویت فعالیت‏های این تشکل انجام بدهد، مشخص‏تر خواهد شد.

اما آن‏چه مسلم است، این تشکل پیوند دهنده‏ی بسیاری از گروه‏ها خواهد بود و امیدوار هستیم بتواند انشقاق‏هایی را که بین جریان اصلاحات، طی پنج شش ساله گذشته اتفاق افتاد، ترمیم کند.

آقای گرامی مقدم، آقای حمید‌رضا فولادگر، نماینده‏ی مجلس و عضو کمیسیون ماده‏ی ده احزاب، در گفت و ‏گو با خبرگزاری فارس اعلام کرده بود که احزاب و سازمان‏هایی که در صدد همکاری با تشکل راه سبز امید باشند، مجوز فعالیت‏شان باطل می‏شود. با این مسأله چگونه برخورد می‏کنید؟

ایشان باید استدلال کنند. چرا که قانون احزاب چنین چیزی را نمی‏گوید. ممکن است سلیقه‏ی شخصی ایشان باشد. وقتی حزبی دارای شناسنامه است و در مرام‏نامه‏اش به تصویب رسانده که در ائتلاف‏ها چگونه شرکت کند یا نکند و وزارت کشور به استناد مرام‏نامه و اساس‏نامه‏ی حزب، به او مجوز و شناسنامه داده است، دیگر این که بخواهد با هر گروهی (گروه‏هایی که در چهارچوب قانون کار می‏کنند) به تفاهم برسد یا نرسد، ممنوعیت قانونی ندارد و به سلیقه‏ی خاصی ارتباط پیدا نمی‏کند.

یعنی، صحبت ایشان پایه‏ی قانونی ندارد؟

ابداً، کاملاً غیرقانونی است. به دلیل این که ما به عنوان یک حزب شناسنامه‏دار با یک حزب شناسنامه‏دار دیگر که مجوز قانونی دارد، می‏خواهیم ائتلاف کنیم یا نکنیم. این دیگر به خود احزاب ارتباط پیدا می‏کند و نه به بقیه‏ی دستگاه‏های قانونی.

غلام‏عباس توسلی، از شورای مرکزی نهضت آزادی ایران

آقای توسلی، عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ایران، در همین باره می‏گوید:

این مطلب به لحاظ قانون اساسی و قانون احزاب کاملاً روشن است. اصل بیست و شش قانون اساسی، به صورت کاملاً روشن تصریح کرده که فعالیت احزاب و گروه‏های سیاسی، به هیچ وجه، موکول به دریافت پروانه از کمیسیون ماده‏ی ده نمی‏شود.

ما این مطلب را در سی سال گذشته، به دفعات توضیح داده‏ایم. متأسفانه، باز هم اعضای محترم کمیسیون ماده‏ی ده، بر این ادعای خلاف قانون خود اصرار می‏ورزند.

بنابراین، همان‏طور که آقای مقدم هم مطرح کرد، این نوع ادعاهای وزارت کشور و کمیسیون ماده‏ی ده، عملاً نقض آشکار اصول قانون اساسی و قانون احزاب محسوب می‏شود.

اما نهضت آزادی ایران چه نگاهی به «راه سبز امید» دارد و احتمالاً در آینده، چه رابطه‏ای با آن خواهد گرفت؟

نهضت آزادی ایران، به لحاظ اهداف، با برنامه‏ای که آقای مهندس موسوی اعلام کرده، هماهنگ است. اما هیچ نوع ارتباط تشکیلاتی بین نهضت آزادی ایران و برنامه‏هایی که آقای موسوی با عنوان «رسا» اعلام کرده است، وجود ندارد.

در حالی که هیچ نوع ارتباط سازمانی و هم‏کاری عملی بین شما و این تشکل وجود نداشته، شباهت‏هایی که در اهداف و برنامه‏ها می‏بینید، کدام‏اند؟

نهضت آزادی ایران از بعد از پیروزی انقلاب، همواره در راستای تامین آزادی و دمکراسی و حقوق بشر تلاش کرده و هزینه‏های سنگینی هم در این سه دهه پرداخت کرده است.

ما امروز خوشحال هستیم که جمع گسترده‏ای از جامعه، از جمله جریانی که تحت عنوان راه سبز امید دارد شکل می‏گیرد، در همان راستا، در چهارچوب التزام به قانون اساسی و احیای اصول مغفول قانون اساسی دارند تلاش می‏کنند و ما از این بابت، خداوند را شاکر هستیم و نسبت به آینده، امیدوار.

به نظر می‏آید که آقای موسوی در پی نوعی تعاون و همکاری بین احزاب اصلاح‏طلب موجود باشد. آیا در آینده، امکان همکاری تشکیلاتی میان نهضت آزادی ایران و این تشکل خواهد بود؟

این احتمال همیشه وجود دارد. اما تا کنون هیچ‏گونه ارتباط تشکیلاتی بین نهضت آزادی ایران و تشکیلاتی که آقای مهندس موسوی مدیریت می‏کند، وجود نداشته است.