«جز برای ایران چیزی نخواهیم خواند»

از ته تاریکی

هفته‌ی آینده تعداد زیادی از فعالان هنری و سیاسی و روشنفکران جلوی مقر سازمان ملل جمع خواهند شد تا اعتراض خود را به دستگیری‌های اخیر در ایران ابراز کنند. این گروه در یک اقدام نمادین اعتصاب غذا خواهند کرد. هنرمندان هم به این جمع پیوسته‌اند و ممکن است در کنارشان به اجرای برنامه هم بپردازند. یکی از این هنرمندان فرامرز اصلانی است. با او در این باره گفت‌وگو کردم.

فرامرز اصلانی

آقای اصلانی چه شد که بعد از یک وقفه‌ی نسبتاً طولانی خیلی از هنرمندان الان گردهم آمده‌اند تا با مردم ایران اظهار همبستگی بکنند، از طریق حالا مراسمی که در نیویورک دارد برگزار می‌شود و یا دیگر نقاط آمریکای شمالی؟

ببینید، وقفه‌ای نبوده. ولی جسته و گریخته بود. زمانی که چیزی سمبُل یا نمادی می‌شود از زجر و دردی که همه‌ی آدمها در تمام دنیا حس می‌کنند، آنوقت است که آدم می‌بینید که حقیقتاً نمی‌تواند ساکت باشد. جسته و گریخته همیشه کسانی بودند که خب از گروه یا دسته‌ای خواستند اعتراض خودشان را به گوش دنیا برسانند.

ولی وقتی شما آن صحنه‌ها را می‌بینید و با آنها مواجه می‌شوید، نه می‌توانید ساکت بنشینید و نه این که آن وقت دیگر مسئله‌ مسئله‌ی عقیده است، مسئله‌ی قومیت است، مسئله‌ی مذهب است. مسئله فقط انسانیت است در آن موقع.

آقای اصلانی شما هیچ آهنگی را برای وقایع اخیر خوانده‌اید؟

برای این ماجرا خواندم و در یوتیوب هست. برای همه‌ی نداهای ایران.

و آیا از الان مشخص شده است که برنامه‌ای هم در نیویورک اجرا می‌کنید یا نه؟

به طور قطع هنوز نمی‌دانم. چون هنوز برنامه به من گفته نشده که زمانی که ما داریم چقدر است. ولی خب اگر از من خواسته بشود، چرا که نه.

و آیا چنین برنامه‌ای فقط همین یکدفعه انجام خواهد شد یا نه، برای آینده ممکن است باز با هنرمندان کنارهم جمع بشوید و حمایت بکنید از زندانیان ایرانی و یا جنبشی که دارد انجام می‌شود؟

نه، مسلماً همیشه این قرار هست که تمام ما، تمام کسانی که بالاخره متأثر می‌شوند از چیزی که می‌بینند، یکمقدار بیشتر آگاه باشند از این داستانها و این که بیشتر دست به دست هم بدهند. ما نه قصد فحاشی به کسی داریم، نه قصد توهین به کسی داریم. تنها چیزی که هست حمایت ما از مردمی است که چیزی می‌خواهند و زیاد هم چیز بزرگی نیست، یعنی قابل فهم است. حقیقتا فکر می‌کنم که ایران ارزشش بالاتر از این حرفهاست. ما باید آن طوری که شایسته‌ی فرهنگ و ملیت ما هست به دنیا معرفی بشویم. و آرزو می‌کنم که چنین اتفاقی بیفتد.

همزمان با برنامه‌ی نیویورک در کالیفرنیا نیز گروههای مختلف دورهم جمع می‌شوند و یاد زندانیان سیاسی را گرامی می‌دارند. ازجمله گروه «کیوسک». به همین بهانه با آرش سبحانی خواننده‌ی این گروه گفت‌وگو کردم.

آرش گروه شما خیلی فعال بوده در طول هفته‌های اخیر. شما چه کارهایی عملاً انجام داده‌اید؟

حقیقت‌اش کسی آماده نبود برای این اتفاقاتی که افتاده. یعنی کسی حدس نمی‌زد که شرایط به این گونه رقم بخورد. ولی به محض این که این اتفاق افتاد، همه‌ی دوستان هر کسی که دید می‌تواند کاری بکند در هر زمینه‌ای شروع به فعالیت کرد. ما اولین کاری که کردیم با جمعی از دوستان یک بیانیه درست کردیم که به امضای تعداد زیادی از هنرمندان رسید و با کمک آنها توانستیم پخش‌اش کنیم.

قدم دومی که برداشتیم این بود که تماس گرفتیم با یکسری از هنرمندهای برجسته‌ی غیرایرانی و سعی کردیم که آنها را درگیر کنیم از طریق همه دوستان و خیلی‌ها جواب دادند، خیلی‌ها را نتوانستیم پیدا کنیم، یا با تأخیر جواب دادند. مثلاً پیتر گابریل به طور مشخص به این داستان جواب داد و چند خطی نوشت و حمایت کرد و به نظر من این کمک کرد که یکمقدار زیادی میان هنرمندان غیرایرانی این ذهنیت بوجود بیاید که باید کاری بکنند و حمایت خودشان را اعلام کنند و افکار عمومی را کمی متوجه این داستان بکنند.

از آن طرف خب خیلی اتفاق افتاد که کارهای موسیقی بکنیم با هنرمندان غیرایرانی که حالا آن هم در دست اقدام است هنوز. بعدش با این سرعت نمی‌شود کاری کرد. در زمینه‌ی خود موسیقی ما شروع کردیم در مراسمی که بچه‌ها برگزار می‌کردند حضور داشتیم و سعی می‌کردیم با موسیقی کمی کمک کنیم، دلگرمی بدهیم و آدمهای بیشتری را جلب کنیم، مثل غیرایرانی‌ها را در این داستان. در سان فرانسیسکو، هفته‌ی پیش در واشینگتن دی سی با دانشجویان (برای ۱۸تیر)، مراسمی که از قبل تعیین شده بود روز و تاریخ‌اش. منتها با توجه به اتفاقات اخیر تغییر محل دادند و تبدیل شد به یک راهپیمایی. جلو کنگره باز مراسمی بود که ما آنجا اجرا کردیم و دوستان زیادی آمدند. و فردا در سان خوزه، هفته‌ی دیگر در سان‌ فرانسیسکو و هفته‌ی بعدش هم در وانکوور این برنامه را داریم با تعداد کم و بیشی از دوستان ادامه می‌دهیم.

یک آهنگ هم شروع کردیم به ضبط کردن با چندتا از دوستان هنرمند که داریم روی آن کار می‌کنیم که بزودی فکر می‌کنم آماده بشود و پخش بشود. منتها من خیلی خیلی شوکه شدم. یعنی به صورت خیلی غیرقابل باور بود برایم که این همه هنرمند، این همه دوستانی که در کار آهنگسازی هستند به این سرعت پاسخ دادند و این همه آهنگهای جالب و خوب درست کردند که روحیه‌بخش بود واقعا. به نظر من هر کسی در هر زمینه‌ای که بود، هر کاری از دستش برمی‌آمد انجام داده بود.

آرش این جریانی که الان بوجود آمده یک تب تند است یا نه، تداوم خواهد داشت؟

ببینید من خودم از طرف خودم که بخواهم صحبت بکنم و گروه کیوسک، ما تقریبا برنامه‌ای داشتیم برای آلبوم بعدی‌مان که شش-هفت هفته داشتیم روی‌ آن کار می‌کردیم و خیلی جهت‌گیری‌اش فرق داشت با کارهای قبلی کیوسک. این کارهای قبلی کیوسک همان طور که می‌دانی بیشتر زمینه‌ی سیاسی‌ـ اجتماعی دارد. ولی در کار جدیدمان می‌خواستیم بیشتر به موزیک بپردازیم. ولی کاملاً متوقف کردیم.

ما هیچ آلبومی نخواهیم داد بیرون، هیچ کاری نخواهیم کرد، هیچ چیزی ضبط نخواهیم کرد، مگر این که در مورد این اتفاقات صحبت کنیم. یعنی تا روزی که ما حداقل به کف خواسته‌هایمان نرسیم، که آنها هم آزادی زندانیان سیاسی است، من قول می‌دهم از طرف کیوسک که ما هیچ کار دیگری نخواهیم کرد به‌عنوان کیوسک. یعنی اگر تولیدی داشته باشیم فقط در همین مورد است.

و بازهم مثلا روی یوتیوب می‌آیید یا روی رسانه‌های مختلف که راحت‌تر توزیع بشود؟

بله، حتما. ما هر کاری که بتوانیم بکنیم که در واقع کمک کند به هر اجتماعی... یعنی الان صحبتی که هست این است که باید این زنده نگه داشته بشود و این روحیه‌ی وحدتی که میان مردم ایجاد شده و این مطالباتی که ما داریم و آزاد شدن زندانیان سیاسی در قدم اول، باید اتفاق بیفتد. و من فکر می‌کنم هرکسی به هر ابزاری که دستش هست باید از آن استفاده بکند که این اتفاق به وقوع بپیوندد و قدم به قدم برویم جلو تا روزی که برسیم به اهداف بلندمدت‌مان.

ما در واقع هر گردهمایی و هر مراسمی که باشد و این هدفش باشد، سعی می‌کنیم حضور داشته باشیم و این حضورمان کمک می‌کند، چه با موسیقی‌مان چه بدون موسیقی‌مان. و در یوتیوب و در وب سایت خودمان و هرجا که بتوانیم کمک کنیم. فقط تمام هدفمان را گذاشته‌ایم روی این موضوع.

شما همزمان با برنامه‌ای که قرار است در نیویورک انجام بشود، در غرب آمریکا برنامه دارید. آیا برای آینده هیچ برنامه‌ی مشخصی دارید که با گروههای مختلف همراه هم برنامه‌ی اجرا داشته باشید برای حمایت از زندانیان سیاسی ایران؟

ببینید الان این بحثی که هست این که تا بحال همه‌ی اتفاقهایی که افتاده خودجوش بوده. دانشجویان، دوستان که مثلا انجمن‌های فرهنگی داشتند بیرون از ایران، اینها همه شروع کردند به کار کردن و متاسفانه خب به خاطر این که متحد نبودند با همدیگر خیلی کارها مواجه با دوباره کاری شده. الان خوشبختانه برای بیست و پنجم جولای که هفته‌ای دیگر است در شهرهای مختلف قرار است این اتفاق بیفتد. با آقای گنجی که صحبت کردیم ایشان خیلی راضی‌تر بود که ما نیاییم به خاطر این که در سان‌ فرانسیسکو باید بالاخره یکسری باشند و در شهرهای مختلف هم این اتفاق بیفتد.

این خیلی خوب است که در همه‌ی شهرها در یک روز واحد همه بیایند و اجرا بکنند و مردم بیایند به خیابان و این قضیه از تب و تاب نیفتد. در برنامه‌های بعدی ما باید حتما متشکل‌تر باشیم و بتوانیم تشکیلاتی درست بکنیم که هر چقدر هنرمندی که هرجا هستند، بتوانند با همدیگر یا جدا جدا، هر جوری که هست، به صورت هماهنگ کارهایی بکنند که این صدایش بیشتر بشود و ما نگذاریم طنین این صدا خاموش بشود. چون به محض این که ما کوتاه بیاییم، آنوقت است که رشته‌ی کار از دستمان در می‌رود.