«احساس می‏کردی، این‏جا پادگان است»

مریم خرمی

 
همان‏طور که در جریان هستید، امروز قرار بود راه‏پیمایی به عنوان اعتراض به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران در تهران، در خیابان‏های انقلاب و آزادی برگزار شود. اما این راه‏پیمایی به خاطر برخورد پلیس و نیروهای امنیتی به هم خورد و به خشونت کشیده شد.

ما موفق شدیم یک شاهد عینی را در تهران پیدا کنیم. او از شرایط امروز در خیابان آزادی و خیابان انقلاب برایمان می‏گوید:

‏راه‏ها را بسته بودند. خیلی ترافیک بود. من راهم را پیاده ادامه دادم. بچه‏ها را که می‏دیدم، از قیافه‏شان می‏فهمیدم که می‏خواهند برای راه‏پیمایی امروز بیایند. بیشتر همه تیپ جوان بودند.

چه جور گاردی‏های همه جا را پر کرده بودند؟

گاردی‏های تا میدان انقلاب همه ایرانی بودند. از حرف زدن میان خودشان و قیافه‏شان مشخص بود که ایرانی هستند. اما نزدیک میدان انقلاب، از سر خیابان شانزده آذر به بعد عرب بودند.

چه لباسی تن‏شان هست؟

لباس مخصوص تن‏شان است. در میدان انقلاب همه لباس مخصوص بر تن داشتند.

الان بازم یک عالمه صدا می‏آید. ملت ریخته‏اند توی آزادی.

ریخته‏اند میدان آزادی…

از طریق دوستانم خبر دارم که میدان آزادی خیلی شلوغ است. خانه‏ی یکی از دوستانم سر خیابان «استاد معین» است، می‏گفت که افتضاح بوده. ولی الان، من دارم صدا از خیابان آزادی می‏شنوم.

مردم چه می‏گویند؟

اول، داشتند به صورت خیلی آرام راه می‏آمدند. ولی هنوز جریانات شکل نگرفته بود. چون ساعت چهار نشده بود. ساعت چهار من رسیدم سر رودکی. احساس کردم که جمعیت خیلی بیشتر شده. تا چهار و ربع هم همین‏طور جمعیت بیشتر می‏شد. من منتظر برادرم بودم، آمدم بروم سر خیابان، بایستم تا او بیاید، نمی‏گذاشتند اصلا هیچ کس سرچهار راه بایستد، می‏گفتند: باید بروید. می‏آمدم پایین‏تر، می‏گفتند: «بروید، اگر بهتون شلیک بشه، مسئول آن ما نیستیم».

بعد یک دفعه، جمعیت خیلی زیادتر شد. خواستند جمعیت را از خیابان آزادی به سمت خیابان‏های فرعی ، مثل رودکی، خوش، اسکندری و… منحرف کنند. ملت هم شروع کردن به سر و صدا. چون آن‏ها را می‏گرفتند، می‏زدند. جمعیت شروع کرد به شعار دادن و می‏گفتند: «مرگ بر دیکتاتور» بعد که در ضمن، می‏ترسیدند می‏دویدند، شعار می‏دادند که: «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم»، «محمود جنایت می‏کند، رهبر حمایت می‏کند»، «ما کشته ندادیم که سازش کنیم»، «تا احمدی‏نژاده، هر روز همین بساطه»، «الله اکبر» را هم که همیشه می‏گویند.

شما تا کجا رفتید؟

تا محجوب بودیم. پایین خیابان رودکی به خیابان آذربایجان می‏رسد و چون از خیابان آذربایجان به خیابان آزادی راه دارد، می‏ترسیدند گاردی‏ها از آنجا حمله کنند. همه در خیابان آذربایجان پا می‏کوبیدند، دست می‏‏زدند و شعار می‏دادند.

کمی که گذشت، گاردی‏ها آمدند جلوتر سمت مردم و با تفنگ‏های‏شان گاز اشک‏آور به طرف مردم پرت می‏کردند. ملت هم شروع کردن به سنگ پرت کردن.

یکی از شعارهایی هم که می‏دادند این بود: «ایران شده فلسطین، مردم چرا نشستین». گارد خیلی زیاد بود، اصلا احساس می‏کردی، این‏جا پادگان است.

چه تیپ آدم‏هایی آمده بودند؟

هم چادری بودند، هم معمولی بودند. این‏جا که ما بودیم، یک بچه را زدند، بچه غش کرد، سرش شکسته بود.

تیراندازی هم شنیدی؟

نه، تیراندازی نبود. یک سری تفنگ دارند که با آن‏ها گاز اشک‏آور به سمت مردم پرتاب می‏کنند، صدای آن‏ها می‏آمد. شنیدم، مردم نزدیک میدان آزادی، طرف‏های استاد معین رفته بودند روی پشت‏بام و شعار الله‏اکبر می‏دادند، تیر مشقی زده بودند. تیر هوایی زدند که ملت پراکنده شوند.

برخوردها امروز، خیلی با روزهای دیگر فرق می‏کرد؟

آره، خُب، روزهای دیگر که از این خبرها نبود!

دوشنبه‏ی هفته‏ی پیش، اول گاردی وجود داشت. از میدان انقلاب تا سر رودکی گارد ایستاده بود، بعد هم ملت خیلی زیادی جمع شدند، اصلا فکر نمی‏کردند که چنین جمعیتی جمع شوند. به خاطر این که قبل از آن جمعیت کم بود. شعار الله اکبر از شعارهایی است که ملت را خیلی دور هم جمع می‏کند، وقتی ملت شروع کردند با شعار الله اکبر رفتن، آن‏قدر جمعیت زیاد شد که آن‏ها از وسط خیابان کنار رفتند و بعد هم ما نفهمیدم که اصلا چی شدند و کجا رفتند.

مردم هیچ مقابله‏ای نکردند. فقط دم دانشگاه شریف، بسیجی‏ها آمده بودند، بچه‏ها را زده بودند. بچه‏ها هم آن‏ها را زده بودند.

امروز، جوان‏ها با هم برنامه و یا قرار دیگری گذاشتند که روز دیگری، دوباره هم‏دیگر را ببینند؟ یا این که فکر می‏کنی امشب همه چیز تمام شد؟

برنامه‏ی امروز را همه می‏دانستند. به خاطر این که، در راه‏پیمایی پنجشنبه، قرار آن را گذاشته بودند.