روزنامه های عربی در هفته ای که گذشت

م.صبا

در هفته ای که گذشت مطالب متعددی مورد توجه روزنامه‌های عربی قرار گرفت.
الحیاة در مقاله ای با عنوان: "از خاتمی - روحانی تا احمدی نژاد - لاریجانی" نگاهی داشت به مسئله فعالیت‌های هسته‌ای ایران. مصطفی‌اللباد کارشناس مسائل ایران، می کوشد در این مقاله به مقایسه عملکرد دو تیم مذاکره کننده هسته‌ای سابق و فعلی ایران بپردازد. نویسنده در این نوشتار به تغییر سیاست‌های جمهوری اسلامی در قبال مسائل هسته ای، از زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی تا زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد پرداخته است. به نظر نویسنده عنصر اساسی و تعیین کننده در تغییر سیاست های هسته ای ایران، نقش متفاوتی است که ایران هم اکنون و پس از اشغال عراق در منطقه خاور میانه پیدا کرده است.

اللباد می نویسد: "ماهیت فعالیت‌های هسته ای ایران در حال حاضر، چندان تفاوتی با قبل نکرده است و حتی نمی‌توان گفت که چندان از آن زمان رادیکال تر شده است. در واقع می توان ادعا کرد که موضع‌گیری‌های علنی ایران در این پرونده، ادامه منطقی سیاست های زمان خاتمی است. تنها تفاوت زمان خاتمی با دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد در میزان قدرت و نفوذ منطقه ای ایران است. ایران زمان خاتمی نفوذ چندانی در عراق نداشت در حالی که الان ایران صاحب نفوذ فراوانی در این کشور است. این ازدیاد قدرت به طور منطقی و قابل فهم سبب شده است که تاکتیک مذاکراتی ایران با دول غربی تغییر کرده و رادیکال تر شود." نویسنده اما در شکل این مذاکرات اشکالاتی را دیده و می گوید: "ایران تجربه مذاکرات سنگین سیاسی را نداشته و چند وچون مذاکره کردن را به درستی نمی داند. مذاکرات هسته ای، بزرگ ترین و البته سخت ترین مذاکرات ایران پس از انقلاب اسلامی است. نتایج منفی که در اثر بی تجربگی تیم سیاسی در روند این مذاکرات برای ایران حاصل شده است، باعث شده که مجلس شورای اسلامی ایران با وزارت امور خارجه و شورای امنیت ملی بر سر سه قضیه اختلاف نظر پیدا کنند. این اختلافات سه گانه عبارتند از:

1. اینکه چه کسی صلاحیت دارد مسئولیت مذاکرات هسته ای را بر عهده بگیرد.

2. سیاست های لازم الاتباع در خلال روند مذاکرات هسته ای چه باید باشند.

3. طرف یا طرف های مورد مذاکره چه کشور هایی باید باشند.

نویسنده آنگاه می افزاید: "رهبر جمهوری اسلامی با تعیین و تنفیذ اعضای شورای امنیت ملی، عملا در جانب سیاست های آنها و در مقابل مجلس قرار گرفته است"

روزنامه الوطن در شماره روز دوشنبه خود بدون هیچ توضیحی نوشت: "در روز عید فطر، در حالی که تعدای از اعضای احزاب دینی و سکولار ایران برای نماز عید فطر آماده می شدند، مورد حمله پلیس قرار گرفتند. تعدادی از این افراد دستگیر و باقی مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند. الوطن دلیل این دستگیری و ضرب و شتم را "مواضع سیاسی" این نمازگزاران ذکر کرده و هیچ گونه توضیح دیگری به این خبر نیفزوده است.

الحیاة در هفته گذشته برای اولین بار فاش کرد: "با نزدیک شدن موعد تصویب قانون مجالس محلی و به تبع آن برگزاری انتخابات محلی در عراق، و با توجه به این که قانون فوق مقدمات اداره فدرالی عراق را آماده می سازد، اختلاف بین گروه های سیاسی شیعه مذهب این کشور بالا گرفته است. این اختلافات اکنون به شکل تشکیک و زیر سوال بردن سابقه اعضای احتمالی مجالس محلی رخ نموده است. در این میان نقش ایران در این اختلافات به خوبی قابل رویت است. هم چنین غلبه احتمالی گروه مورد حمایت ایران در انتخابات، یعنی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، به رهبری عبدالعزیز حکیم را از هم اکنون می توان پیش بینی کرد. "الحیاة افزوده است: "در حال حاضر همه احزاب شیعی و بیش از همه مجلس اعلا سعی می کنند اداره مجلس بخش شیعه نشین و نفت خیز جنوب عراق را در دست بگیرند."

نکته جالبی که مورد توجه گزارشگر الحیاة قرار گرفته آن است که در حال حاضر بسیاری از افراد می کوشند که با ارائه مدارک تحصیلی از ایران، صلاحیت خود را به اثبات برسانند. اما شک و تردید در اصلی بودن این مدارک، آن گونه که الحیاة می نویسد، "گروهی از اهالی بابل را برانگیخته است تا برای کسب اطلاع از صحت یا سقم مسئله تحصیل یکی از این افراد در حوزه علمیه قم، شخصا به ایران سفر کنند. این افراد پس از دو روز تحقیق و تفحص، نام این فرد را در هیچ یک از دفاتر ثبت نام حوزه علمیه پیدا نمی کنند."

یکی از منابع آگاه که از ذکر نامش برای الحیاة ابا داشته، گفته است: "پس از سقوط رژیم صدام و رجوع عراقی های مقیم ایران به کشورشان، بازار خرید و فروش مدارک جعلی برای عراقی ها در ایران بسیار گرم شد به طوری که در آن زمان هر مدرک تحصیلی از مراکز آموزشی ایران، به قیمت کمتر از 100 دلار خرید وفروش می شد. روند خرید مدارک تحصیلی جعلی توسط عراقی ها در ایران در حال حاضر نیز ادامه دارد اما قیمت آن افزایش یافته و به بیش از 1000 دلار رسیده است.البته فروشندگان مدارک جعلی هزار دلاری تضمین می کنند که مهر رسمی و دولتی دوائر مربوطه را پای مدرک مورد نظر شخص متقاضی بزنند."

الشرق الاوسط در شماره روز سه شنبه خود نوشت: "نایب رئیس رهبر جماعت اخوان المسلمین مصر، دکتر محمد حبیب، به "اشتباه لفظی" خود در توضیح برنامه های سیاسی اخوان المسلمین اعتراف کرد." این روزنامه نوشت: "دکتر حبیب قبلا در تشریح برنامه های سیاسی اخوان المسلمین، در صورت پیروزی در انتخابات، گفته بود که به طور جدی در پی تشکیل " گروهی از علماء" خواهند بود که بر مصوبات مجلس نظارت کند. آگاهان گفته اند که این سخن نشان از الگوگیری شدید اخوان المسلمین از نظام سیاسی ایران و تلاش برای ایجاد یک شورای نگهبان ایرانی در مصر دارد. "سخنان محمد حبیب واکنش تند مقامات و فعالان سیاسی مصر را بر انگیخته و اخوان المسلمین را در معرض اتهام تقلید از ایران قرار داده است. دکتر حبیب اما در جدیدترین اظهار نظر خود گفته است: "این سخنان تنها یک اشتباه لفظی بوده و ما قصد نداریم از ایران تقلید کنیم. منظور من این بوده است که نظر علماء تنها مشاوره‌ای است و هیچ گونه الزامی برای مجلس در تبعیت از نظرات گروه علماء وجود ندارد. منظور ما این نیست که علماء سیطره و تفوقی بر مجلس داشته و یا حتی از هر لحاظی الزامی برای مجلس ایجاد کنند. این حق مجلس است که خود به تنهایی به قانون گذاری بپردازد."

النهار در هفته پیش نوشت: "خشم مقامات چین از سفر دالای لاما، رهبر معنوی بودائیان تبت به امریکا، سبب شده است چینی ها مذاکرات 5 عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل و کشور آلمان، در مورد مسائل هسته ای ایران را به تعویق بیندازند. این مذاکرات قرار بوده است که در روز چهارشنبه هفته قبل صورت پذیرد اما مقامات چین اعلام کردند به خاطر آزردگی چین از حضور دالای لاما در واشنگتن و در اعتراض به استقبال گرم مقامات امریکایی از او، روز چهارشنبه را زمان مناسبی برای تشکیل جلسه در مورد مسائل هسته ای ایران نمی دانند."

النهار در مطلبی دیگر از قول رهبران اقوام شیعه در عراق نوشت: "ما با اشغال عراق، چه از جانب امریکا و چه از جانب ایران مخالفیم" چهار تن از رهبران قبائل شیعه عراق، که به خاطر ترس از کشته شدن، ترجیح داده اند نامشان فاش نشود، به النهار گفته اند: "در حال حاضر سایه ترس بر خیابان های عراق حاکم است. اعراب گوش به حرف ما بزرگان خود نمی دهند. به خاطر استیلاء بر منطقه نفت خیز جنوب، میان احزاب شیعه جنگ در گرفته است. آنچه از دین اینجا اعمال می شود تنها منع موسیقی(غیر از موسیقی اسلامی) در اماکن عمومی، ممنوعیت رقص و استفاده از مشروبات الکلی و نیز تذکر به زنان به خاطر لباس های نامناسب است اما از آزادی سیاسی خبری نیست. حتی کسی اجازه ندارد عکس رهبران دینی یا سیاسی مورد علاقه خود، حتی نخست وزیر سابق عراق، ایاد علاوی را در مغازه اش یا در مکان های عمومی نصب کند" یکی از شیوخ شیعه گفته است: "مردم جنوب عراق متدین اند اما در عین حال می خواهند آزاد باشند و زندگی کنند...قوای نظامی جیش‌المهدی، تحت فرماندهی مقتدی صدر و سپاه بدر، شاخه نظامی مجلس اعلی انقلاب اسلامی، به رهبری حکیم، هم اینک متحد شده اند." وی که از این ناحیه احساس خطر کرده است می گوید: "آنها وابسته به ایران هستند. ما با اشغال عراق مخالفیم، چه از جانب امریکا و چه از جانب ایران" رهبران قبائل شیعه عراق افزوده اند: "آنچه به فرایند قدرت گیری احزاب شیعی در عراق را قوت می بخشد احتراز رهبران سکولار عشایر از نزدیک شدن به قدرت است. شیعیان در حال حاضر از اینکه در مسند امور قرار دارند خوشحال و راضی اند اما این امر در واقع به صلاح آنها نیست و ما در صورت کمک کردن به آنها، در آینده مورد لعن و نفرین قرار خواهیم گرفت"

السفیر چاپ لبنان در هفته گذشته خبر داد که شیخ دکتر یوسف قرضاوی، از علماء صاحب نام امارات، در شبکه اینترنتی اسلام آنلاین، ضمن تاکید بر اهمیت اخوت و برادری مسلمین، وحدت را سدی در مقابل دشمنان امت اسلامی دانسته است.او گفته است: "به همین دلیل بر همه مسلمین واجب است که از ایران دفاع کنند." قرضاوی گفته است:" واجب است که امت اسلامی برای دفاع از خود کسب آمادگی کند و به همین دلیل بر ما واجب است که از ایران دفاع کنیم زیرا ایران یک کشور اسلامی و دشمن دشمن ما یعنی امریکا است. امریکا تحت پوشش جنگ با تروریسم، به اسلام اعلان جنگ داده و در کنار اسرائیل قرار گرفته است. اگر سلاح و پول امریکا نبود، اسرائیل هم وجود نداشت. چرا ایران یا دیگر کشورهای مسلمان یا عربی یا افریقایی اجازه ساختن سلاح اتمی را ندارند در حالی که اسرائیل مسلح به بمب های اتمی است." قرضاوی افزوده است: "کشور های همسایه ایران نباید از دست یابی ایران به سلاح هسته ای بیمناک باشند. اگر بیم و ترسی در کشور های همسایه هست، بهتر است با عقد قرار دادها و معاهدات دو جانبه محکم و اصولی با ایران، خود این مسائل را حل کرده و شک وشبهه را بر طرف نمایند. کشورهای منطقه برای حل مسائل خود اولویت دارند و نیازمند آن نیستند که دیگران از آنها دفاع کنند یا به آنها اسلحه بدهند." او افزوده است: "ما موافق جنگ با ایران نیستیم همان‌طور که با جنگ علیه عراق موافق نبودیم."

روزنامه الاتحاد در هفته گذشته بیانیه "هیات علماء المسلمین عراق" را چاپ کرد که در آن از شروع جنگی جدید در شمال عراق اظهار نگرانی شده است. هیات علماء المسلمین هر گونه درگیری عراق با ترکیه بر سر مسئله کردها را غیر معقول بر شمرده و آن را دارای عواقبی وخیم و زیان بار دانسته است. هیات علماء المسلمین در بیانیه خود اظهار داشته است: "نشانه های جنگ دیگری به چشم می خورد. در این جنگ ترکیه، تحت عنوان تعقیب کردها، وارد عراق خواهد شد. ما از مسئولین حکومت ترکیه می خواهیم که در ورود به عراق عجله نکرده و بکوشند مشکل خود با اکراد را از راه مناسب تری حل و فصل کنند، در غیر این صورت، علاوه بر جنگ های موجود عراق، یعنی جنگ با امریکا و جنگ مخفی با ایران، جنگی دیگر به این کشور تحمیل می شود."

سخنگوی این هیات، شیخ محمد بشار الفیضی نیز گفته است: "ما هم اکنون در گیر جنگی علنی با امریکا و جنگی نامرئی با ایران هستیم و در گیر شدن در جنگی سوم، هرگز به ما عراقی ها فرصت نخواهد داد به آزادی و سیادت از دست رفته خود، که در پی باز آوردن آن هستیم، دست بیابیم.این جنگ احتمالی به ویژه بر کردها گران تمام خواهد شد، همان کسانی که سالهاست زخم جنگ را بر تن دارند و از آثار مخرب آن رنج می برند."

الوطن در مقاله ای به مسئله اختلاف نظر بین مقامات امریکایی در حمله به ایران پرداخته است. الوطن نوشته است:"حمله به ایران در حال حاضر موضوع اساسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 امریکاست.در حالی که دموکرات ها در مورد جنگ با ایران تند روی نمی کنند و هیلاری کلینتون جرج بوش را از حل مسئله اتمی ایران ناتوان می داند، وضعیت در اردوگاه جمهوری خواهان که قدرت را در دست دارند، متفاوت است. برخی جمهوری خواهان معتقدند در حال حاضر دیپلماسی کارآیی لازم را ندارد و هیچ راهی جز حمله به تاسیسات اتمی ایران پیش روی امریکا نیست."الوطن از قول رادولف جولیانی، شهردار سابق نیویورک که متعلق به اردوگاه جمهوری خواهان است، نوشت: "وضعیت فعلی ایران به هیچ وجه خوب نیست اما اگر احمدی نژاد به سلاح اتمی دست یابد، وضع از این که هست به مراتب بدتر خواهد شد." نویسنده الوطن اختلاف نظر دو جناح دموکرات و جمهوری خواه امریکا بر سر مسئله حمله به ایران را یاد آور مواضع مشابه آنها در زمان حمله به عراق دانسته است.

سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به ایران در اکثر روزنامه های عرب زبان انعکاس پیدا کرده و هر یک این مسئله را از زاویه بخصوصی مورد توجه قرار داده اند.
روزنامه الاتحاد در این مورد به نقل از روزنامه "کومر سانت" روسیه نوشت: "پوتین در سفر خود به ایران احتمالا قرارداد فروش 50 موتور جدید برای میگ های 29 به ایران را امضا خواهد کرد. کومر سانت به نقل از منابعی که نخواسته است نام آنها را برای خوانندگان خود فاش کند نوشته است: قیمت اولیه این موتورهای میگ که از نوع آر.دی.33 و مناسب جنگنده آذرخش ایران می باشد، 150 میلیون دلار برآورد شده است. این روزنامه افزوده است: جنگنده آذرخش نسخه ایرانی هواپیمای اف. 5 امریکایی است که قبل از انقلاب سال 1979 بدون قید وشرط به ایران فروخته می شد."

الاتحاد در مورد این سفر نوشت: "پوتین علی رغم تهدید به ترور، به ایران سفر می کند. ملاقات از ایران بازی دیپلماتیک دقیقی برای روسیه است."

عکاظ این سفر را گامی جهت استحکام روابط شخصی پوتین با همتای ایرانی اش احمدی نژاد و نیز اقدامی برای توسعه روابط با ایران، که به خاطر مسائل هسته ای، تحت فشار غرب قرار دارد، دانست.

الخلیج نوشت: "ایران و روسیه به دیپلماسی متمسک می شوند."

البیان نوشت:"پوتین می خواهد الگوی کره شمالی را در مسئله هسته ای ایران پیاده کند."

الجزیره نوشت: " پوتین بر حمایت خود از برنامه هسته ای ایران تاکید می کند."

السفیر نوشت: "ایران نترسد، کره شمالی نمونه خوبی برای حل مسئله هسته ای این کشور است."

این روزنامه هم چنین نوشت: "پوتین راه حل نظامی را رد می کند. ایران کشوری قوی در منطقه و دنیاست."

النهار نوشت: "پوتین واحمدی نژاد در مورد بحران لبنان هم عقیده هستند."

الشرق الاوسط نوشت: "سرنوشت نیروگاه هسته ای بوشهر در گفتگوهای دو رئیس جمهور مورد تبادل نظر قرار گرفت."

السفیر در شماره روز پنج شنبه خود خبر داد: "ولادیمیر پوتین در سفرش به تهران حامل "نامه ویژه ای" به ایران بوده‌است. این روزنامه توضیحی در مورد محتوای این نامه ویژه نداد و تنها اشاره کرد که محتوای این نامه در مورد مسائل هسته ای ایران بوده است."

و در نهایت الحیاة سفر پوتین به ایران را "سفری تاریخی" پس از حدود 30 سال خواند.

السفیر در مورد نشست کشورهای حوزه دریای خزر، یا به قول عرب ها بحر قزوین، نوشت: "دریای خزر: تعامل در امنیت، تقسیم ثروت."

الشرق در شماره روز پنج شنبه خود نوشت: "جرج بوش از رهبران جهان خواسته است در صورت تمایل به عدم شروع جنگ جهانی سوم، از دستیابی ایران به سلاح هسته ای جلوگیری کنند...پیش روی ما کسی قرار دارد که خواستار نابودی اسرائیل است."