مستندی درباره سفر انوشه انصاری به فضا

نادر افراسیابی

Inception

Inception ساخته‌ی کریستوفر نولان، کارگردان برجسته‌ی انگلیسی، این روزها مهم‌ترین و هنری‌ترین فیلم بر پرده‌ی سینماهای غرب است.

Inception سومین فیلمی است که از نولان به نمایش درآمده و در رادیو زمانه هم نقد مفصلی بر این فیلم چندی پیش به قلم مجتبی یوسفی‌پور منتشر شد.

صحنه‌ای از فیلم Inception ساخته‌ی کریستوفر نولان

در این فیلم لئوناردو دکاپریو در نقش یک دزد حرفه‌ای بازی می‌کند. کار او اما دزدیدن اشیاء قدیمی نیست. بلکه تخصص او در این است که وقتی قربانیانش به خواب می‌روند، به ضمیر ناهشیار آنها نفوذ کند و رؤیاهایشان را بدزدد و از اندیشه‌های پنهان انها آگاه شود.

او قصد دارد زندگی آرامی در پیش بگیرد، اما پیش از آن می‌بایست آخرین مأموریتش را هم با موفقیت به انجام برساند. این بار اما مأموریت او با دفعات قبل تفاوت دارد: او می‌بایست به ضمیر ناهشیار قربانی‌اش وارد شود و به جای آنکه رؤیای او را بدزدد، یک رؤیای جعلی را در ضمیر ناهشیار قربانی‌اش جاسازی کند.

علمی – تخیلی، آمریکا و انگلستان، سال ۲۰۱۰

Renn, wenn du kannst

دو سال است که بن (روبرت گویسدک) از بالکن خانه‌اش آنیکا (آنا بروگه‌من) را زیر نظر دارد. بن از کمر به پایین فلج شده است و به مراقبت و پرستاری دائم نیاز دارد. از طرف دیگر آنیکا هم نوازنده چلوست.

کریستیان (یاکوب متچنز) دوران سربازی را می‌گذراند و مانند بسیاری از جوانان آلمانی عضو سپاه بهداشت است و پرستاری از بن را به عهده گرفته است.

صحنه‌ای از فیلم Renn, wenn du kannst

کریستیان در اثر یک تصادف با آنیکا آشنا می شود. بن هم که عاشق آنیکاست ازین فرصت استفاده می‌کند. کریستیان هم عاشق آنیکا می‌شود و به این شکل یک رابطه‌ی سه نفره به وجود می‌آید: دو جوان، یکی برومند و دیگری زمین‌گیر که هر دو عاشق دختری زیبا و هنرمند هستند و با این حال با هم رفاقت و صمیمیت هم دارند.

رفاقت و صمیمیت این سه نفر دستخوش بحران‌های خاص دوران جوانی است. عواطفی مانند خشم، اندوه، عشق و محبت گاهی به شکل طوفانی بروز می‌کنند و رابطه‌ی دوستانه‌ی آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. اما سرانجام این سه نفر موفق می‌شوند با هم به تفاهم برسند.

این نخستین فیلم کارگردان جوان آلمانی، دیتریش بروگه‌من و پایان‌نامه‌ی دانشگاهی اوست که اکنون در سینماها اکران شده و با اقبال تماشاگران و منتقدان روبرو گشته است. چنین فیلم‌هایی نشان می‌دهد که سینمای اروپا به رغم رقابت کمرشکن با سینمای هالیوود هنوز از توش و توانی تحسین‌برانگیز برخوردار است.

درام، آلمان، ۲۰۰۹

Space Tourists

استنلی کوبریک در سال ۱۹۶۸ پیشگویی کرده بود که تا سال ۲۰۰۱ انسان‌ها می‌توانند سفینه‌های مجلل بسازند و مانند توریست به فضا بروند و فضانوردی از جاذبه‌های گردشگری برخوردار خواهد شد.

پیشگویی استلی کوبریک به تحقق نپیوست، اما انوشه انصاری موفق شد به عنوان یک توریست و نخستین زن ایرانی به فضا سفر کند.

انوشه انصاری، اولین زن فضا نورد ایرانی

اکنون سال‌ها پس از این واقعه‌ی تاریخی، کارگردان و عکاس سوئیسی، کریستیان فرای، مستند داستانی را که بر اساس سفر انوشه انصاری به فضا تهیه کرده، در سینماهای غرب به نمایش درآورده است.

نکته‌ی قابل تأمل در این مستند داستانی فقط سفر انصاری به فضا نیست، بلکه کارگردان به موازات ِ این واقعه زندگی دهقانان بی‌چیز و فقیر قزاقستان را هم نشان می‌دهد که برای بهبود بخشیدن به زندگی‌شان و کسب درآمد بیشتر فلزاتی را که از سفینه جدا می‌شود و بر زمین می‌افتد، با زحمت زیاد جمع می‌کنند و در اسقاطی‌ها به فروش می‌رسانند. تضادی که بین آرزوها و رؤیاهای جاه‌طلبانه‌ی انسان و فقر کاملاً زمینی وجود دارد، این مستند را جذاب‌تر و تماشایی‌تر می‌کند.

مستند، سوئیس، ۲۰۰۹